Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/614
KARAR NO: 2023/366
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/01/2023 (ek karar)
NUMARASI: 2022/1660 E. – 2022/1654 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz (Finans)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 13/04/2023
Yukarıda yazılı ilk derece Mahkemesi’nin kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; Borçlu şirket yetkilisi tarafından … BANK A.Ş. /ÜMİTKÖY Şubesinin … nolu hesabına ait 30.11.2022 tarih, … nolu, 36.000-TL bedelli çekin diğer borçlu tarafından ciro edilerek müvekkili şirkete verildiğini, çekin yasal süresi içerisinde yetkili banka şubesine ibraz edildiğini, çek bedelinin tahsil edilemediğini, İstanbul … İcra Dairesi’nin … E. sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, borçlu hakkında takibin kesinleştiğini, borçlularla yapılan müteaddit görüşmelerin sonuç vermediğini, borçlunun mal kaçırma kastı ile hareket ettiği yolunda ciddi istihbaratlar alındığını, İstanbul … İcra Dairesi’nin … E. sayılı dosyaya sunulmak üzere ihtiyati haciz isteme zorunluluğu doğduğunu beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 36.000-TL tahsili zımnında borçlulara ait taşınır ve taşınmaz mallar ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi 09.12.2022 tarihinde “…Talep, ihtiyati hacze ilişkindir. Talebin yasal dayanağı İİK’nın 257 vd. maddeleridir. Talep sahibinin dilekçesi ve ekindeki belgelerin incelenmesinden; rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun süresinde ödenmediğine kanaat getirecek delillerin İİK’nın 258/1. fıkrası uyarınca sunulduğu ve yaklaşık ispatın da bu aşamada var olduğu kanaatine varılmakla İİK’nın 257/1. fıkrası uyarınca ihtiyati haciz kararı vermek gerekmiştir….” gerekçesi ile ihtiyati haciz talebinin kabulüne, talep edilen alacağın %15’ı oranında teminat ile 36.000,00-TL için alacağın yetecek miktarda borçlunun kendisinde veya üçüncü şahısta olan taşınır, taşınmaz malları ve alacakları ile diğer haklarının borca yetecek miktarda ihtiyaten haczine karar vermiştir. Karşı Taraf … İNŞAAT TİCARET LTD. ŞTİ. vekili itiraz dilekçesinde özetle; Çekin kambiyo senedi olduğunu, yetkili mahkemenin genel mahkemeler olduğunu, yetkili mahkemelerin genel yetkili yer olan borçlunun yerleşim yeri mahkemesi ( HMK 6. md. ), muhatap bankanın bulunduğu yer ödeme yeri sayıldığından buradaki yer mahkemesi (HMK 10. md. ), İİK’nın 50/1. maddesi uyarınca çekin keşide edildiği yerdeki mahkeme, borçlu birden fazla ise, borçlulardan birinin yerleşim yeri mahkemesin yetkili ( HMK’nın 7/1.) olduğunu, seçimlik yetkili mahkemelerde İstanbul yargı çevresinin bulunmadığını, bu nedenle yetkili yer mahkemesinin müvekkili şirket adresi olan Ankara mahkemeleri olduğunu, emsal mahiyette Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2017/12-741 E. 2019/382 K. 02.04.2019 tarihli kararının bulunduğunu, emsal başkaca yargı kararlarının da bulunduğunu beyanla karara itiraz etmiştir. Talep eden vekilinin itiraza cevap dilekçesinde özetle; İİK m. 50, 258, TBK m.89 hükmü gereği; icra takibinin karşılıksız çeke dayandığı için borcun götürülecek borca dönüştüğünü, bu durumda ifa yerinin alacaklının ikametgahı olduğunu, yetkili icra dairesinin de bu yer icra dairesi olduğunu ve iş bu icra dairesinin takipte yetkili olduğunu, emsal mahiyette yargı kararları bulunduğunu beyanla alacaklı müvekkili şirketin yerleşim yeri itibariyle İstanbul (Çağlayan) Adliyesi Mahkemeleri ve İcra Dairelerinin yetkili olduğunun açık olduğunu, ihtiyati hacze itiraz eden borçlu vekilinin itirazının reddine karar verilmesi savunmuştur. İlk Derece Mahkemesi 19.01.2023 tarihinde (İSTİNAFA KONU EK KARAR) “…Talep, borçlu şirket hakkında verilen ihtiyati haciz kararının itirazen kaldırılması istemine ilişkindir, … İİK’nun Madde 265/1 fıkrası uyarınca; “borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyatî haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi hâlde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir”. … İcra dosyası celbedilerek incelenmiş, ihtiyati hacze itirazın süresinde olduğu tespit edilmiştir. … İhtiyati haciz isteyen taraf çeke dayalı olarak ihtiyati haciz talebinde bulunmuş olup, dayanak çekin keşide yerinin ve muhatap bankanın bulunduğu yerin Ankara olduğu anlaşılmaktadır. … Çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde veya muhatap bankanın bulunduğu yerde ihtiyati haciz isteyebilecektir. Dosyanın incelenmesinde itiraz eden …’nin adresinin Ankara ili olduğu anlaşılmaktadır. Hakkında ihtiyati haciz kararı verilen diğer borçlu …’nin adresinin ise Kepez/Antalya olduğu, Mahkememizin 09/12/2022 tarihli kararı ile borçlular hakkında ihtiyati haciz kararı verildiği anlaşılmıştır. … TBK 89/1 maddesi; “Borcun ifa yeri, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlenir. Aksine bir anlaşma yoksa, aşağıdaki hükümler uygulanır; 1.Para borçları, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde, 2.Parça borçları, sözleşmenin kurulduğu sırada borç konusunun bulunduğu yerde, 3.Bunların dışındaki bütün borçlar, doğumları sırasında borçlunun yerleşim yerinde, ifa edilir.” hükmünü içermektedir. … Çekin ibrazının borçlunun ödeme yapacağı kimseyi öğrenmesini sağlayıcı bir fonksiyonu yoktur. Dolayısıyla çekin bankaya ibrazıyla borçlunun ödeme yapacağı kimseyi tespit ettiği ve aramanın tüketildiğini kabul etme ve bunun sonucu olarak da çek borcunun götürülecek borca dönüştüğünü kabul etme olanağı yoktur. Yine kambiyo senetlerinde ve bu bağlamda çekte hak doğrudan doğruya çeke ait kayıtları ihtiva eden evrakta tecessüm ettiği için çekteki borcu tek başına para borcu sayma olanağı da yoktur. Bu yönüyle TBK’nun 89/1 maddesine göre çekteki borcun götürülecek borç olduğunu kabul etme imkanı bulunmamaktadır. Açıklanan bu hususlar gözetildiğinde ihtiyati hacze itiraz eden borçlu … vekilinin yetki itirazının kabulü ile; mahkememizin 2022/1660 D.İş esas 2022/1654 D.İş karar sayılı 09/12/2022 tarihli ihtiyati haciz kararının işbu borçlu yönünden kaldırılmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Benzer mahiyette içtihat Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 02/04/2019 tarih, 2017/12-741 Esas, 2019/382 Karar, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16.Hukuk Dairesinin 06/06/2022 tarih, 2022/485 Esas ve 2022/990 Karar ile aynı dairenin 22/09/2022 tarih, 2022/1023 Esas ve 2022/1500 Karar sayılı ilamları) …” gerekçesi ile itiraz eden karşı taraf yönünden itirazın kabulüne, ihtiyati hacze itiraz eden borçlu … İnş. Tic. Ltd. Şti. vekilinin yetki itirazının kabulü ile mahkemenin 2022/1660 D.İş esas 2022/1654 D.İş karar sayılı 09/12/2022 tarihli ihtiyati haciz kararının işbu borçlu yönünden kaldırılmasına karar vermiştir. Talep eden vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; Taraflarınca ihtiyati hacze itiraz eden şirketin menkul, gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları hakkında ihtiyati haciz kararı alınabilmesi için Asliye Ticaret Mahkemelerine başvurulduğunu, İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/12/2022 tarihli 2022/1660 D.İş 2022/1654 K. sayılı kararı ile ihtiyati haciz taleplerinin kabulüne karar verildiğini, ihtiyati hacze itiraz eden vekilinin 15/12/2022 tarihli dilekçesi ile anılan ihtiyati haciz kararına itiraz edildiğini, ihtiyati hacze itiraz dilekçesine karşı sundukları cevap dilekçesinde ayrıntılı şekilde Mahkemenin yetkili olduğunu ve ihtiyati haciz kararının yerinde olduğunun açıklandığını, buna rağmen İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından 19/01/2023 tarihli duruşmada yetki itirazının kabul edildiğini ve 09/12/2022 tarihli 2022/1660 D.İş 2022/1654 K. sayılı ihtiyati haciz kararının itiraz eden yönünden kaldırıldığını, kararın hukuka aykırı olduğunu, İİK m.258, m.50 ve TBK m.89 gereği icra takibinin karşılıksız çeke dayalı olduğunu ve borcun götürülecek borç niteliğine dönüştüğünü, ifa yeri olarak alacaklının ikametgahı icra dairesinin takipte yetkili olduğunu, emsal mahiyette yargı kararları bulunduğunu, alacaklı müvekkili şirketin merkezinin İstanbul (Çağlayan) Mahkemeleri ve icra daireleri olduğunu, itiraz edenin yetki itirazının reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu beyanla itirazın kabulüne yönelik kararın kaldırılmasını talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan/ olmayan hususlarla bunlara ilişkin delillerin tartışılması, ret ve üstün tutulma sebepleri, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebep şu şekildedir : Talep; karşılıksız kalan çeke ilişkin ihtiyati haciz istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi talep edenin talebinin kabulü ile ihtiyati hacze karar vermiş, karşı taraf- borçlulardan … Ltd. Şti. yetki itirazında bulunmuş, mahkeme tarafından ek karar ile yetki itirazının iş bu karşı taraf- borçlu yönünden kabul edilerek mezkur borçlu yönünden ihtiyati haczin kaldırılmasına karar vermiştir. Talep eden şirketin merkezi Şişli/ İstanbul, karşı taraf borçlu … Ltd. Şti.’nin şirket merkezi Etimesgut/ Ankara, karşı taraf borçlu …Ltd. Şti.’nin Kepez/ Antalya, karşı taraf borçlu …’in yerleşim yeri Kepez/ Antalya, çekin keşide yeri Ankara, muhatap banka şubesinin bulunduğu yer (ödeme yeri) Ümitköy/ Ankara’dır. İhtiyati hacze itiraz İİK’nın 265. maddesinde düzenlenmiş olup; borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyatî haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi hâlde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir. Mahkeme, gösterilen sebeplere hasren tetkikat yaparak itirazı kabul veya reddeder. İİK’nın 258. maddesinde ihtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceği belirtilmiş, aynı yasanın 50. maddesiyle “Para veya teminat borcu için takip hususunda HUMKnun yetkiye dair hükümleri kıyas yolu ile tatbik olunur. Şu kadar ki, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe salahiyetlidir.” şeklindeki düzenleme uyarınca ihtiyati hacizde yetkili mahkemenin belirlenmesi hususunda HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulmuştur. Çekten kaynaklanan borcun alacaklısı; borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, muhatap banka şubesinin bulunduğu yerde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir ancak, muhatap bankaya ibraz edilen ve karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanır ve HMK’nın 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK’nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline gelir. Bu itibarla, mahkemece, ihtiyati hacze konu çekin ibraz edildiği ve karşılıksız çıktığı ve ayrıca alacaklının kendi yerleşim yeri mahkemesinden talepte bulunduğu gözetilerek ihtiyati hacze itirazın reddine karar verilmesi gerekirken aksine karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Mahkemece borçlunun yetki itirazının reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü ile ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesi hatalı olmuştur. Bu nedenle istinafa başvuran talep eden alacaklının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca kabulü ile ilk derece Mahkemesinin itirazın kabulüne dair ek kararının kaldırılarak, ihtiyati hacze itirazın reddine kesin olmak üzere yeniden karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Talep Eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile,2-İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19/01/2023 tarih ve 2022/1660 D.iş. 2022/1654 K. Sayılı ek kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA ancak belirtilen hususlar yeniden yargılamayı gerektirmediğinden esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına, 3-İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/12/2022 tarih ve 2022/1660 D.iş sayılı kararı ile verilen ihtiyati haczin kabulüne dair karara borçlu … vekili tarafından yapılan itirazın reddine, 4-İstinaf talebi kabul edildiğinden talep eden tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine, 5-Yargılama için talep eden tarafından yapılan 118,00-TL istinaf yoluna başvurma harcı, 492,00-TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 610,00 TL’nin ileride haksız çıkan taraftan tahsiline, 6-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından taraflar lehine vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,7-6100 Sayılı HMK’nın 302/5. maddesi uyarınca kararın tebliği ve harç tahsil işlemleri ile infazının yerel mahkeme tarafından yaptırılmasına, 8-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince var ise bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi hükmü gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f. ve 2004 Sayılı İİK’nın 258/(3). maddeleri gereğince, kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 13/04/2023