Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1815 Esas
KARAR NO: 2023/1609
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 4. Fikrî Ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 07/09/2023 D.iş
NUMARASI: 2023/119 E. – 2023/126 K.
DAVANIN KONUSU: Tevdi Mahalinin Belirlenmesi (TBK M.107)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 14/12/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP: Talep eden vekili D.İş başvuru dilekçesinde özetle; Müvekkilinin “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalının yayıncısı ve Televizyon Yayıncıları Derneği (TVYD) üyesi olduğunu, müvekkili ile MESAM arasında, yıllardan bu yana yayın izni sözleşmeleri yapılmakta ve lisanslı olarak eserleri kullandığını, Meslek Birlikleri ile yayın izni görüşmelerine ilgili senenin sonunda başlanır ve yine ilgili senenin sonunda veya takip eden senenin başında sözleşmeler imzalanarak bir önceki senenin ödemelerine başlandığını, 2022 ve 2023 yılı için yapılacak yayın izni sözleşmelerinin esaslarının belirlenmesi için, MESAM (ve diğer bir meslek kuruluşu olan MSG ile) müvekkilinin üyesi olduğu TVYD arasında 27.12.2022 tarihinde “MESAM & MSG – TELEVİZYON YAYINCILARI DERNEĞİ PROTOKOLÜ” imzalandığını, bu Protokolde, 2022-2023 yılı için uygulanacak zam oranı ve MESAM ( ve MSG) ile üye yayın kuruluşları arasında yapılacak “YAYIN İZNİ SÖZLEŞMESİ” hükümleri konusunda taraflar arasında mutabakata varıldığını, MESAM yetkililerince de imzalanan Protokole göre; TVYD üyesi yayını kuruluşları ile MESAM arasında 2022 yılı için yapılacak ödemeler, 2021 yılı için her bir TVYD üyesi kuruluş ile imzalanmış olan sözleşmenin toplam bedeline %34 (yüzde otuz dört) artış uygulanması suretiyle bulunacağını, TVYD üyesi yayın kuruluşları, Ocak 2023-Haziran 2023 döneminde en fazla 6 eşit taksitte 2022 takvim yılı bedellerini MESAM-MSG’ye ödeyeceklerini, 2023 yılı için yapılacak ödemeler 31 Mart 2023 tarihinde başlayacak ve üye televizyon kuruluşları, 10 eşit taksitte veya 4 eşit taksitte ödeyeceklerini, TVYD üyesi kuruluşlar ile MESAM arasında imzalanan Yayın İzni Sözleşmesinin içeriği konusunda da Protokolde anlaşmaya varıldığını ve imzalanacak sözleşme örneğini Protokole eklendiğini, daha önce MESAM ile imzalanmış sözleşme kapsamı ve yayın içeriklerinde, TVYD üyesi yayın kuruluşunun statüsünde değişiklik olması ve/veya benzeri özel durumları nedeniyle farklı izin bedeli belirlenmesi gereken hallerde, 2022 yılı sözleşme bedelleri, söz konusu değişikliğe uygun emsal yayın kuruluşlarının bedelleri esas alınarak belirleneceğini, bu protokol, 01.01.2022-31.12.2023 tarihleri arasındaki süreyi kapsadığını, nitekim, MESAM ve MSG tarafından gönderilen 29 Aralık 2022 tarihli elektronik posta yazışmasında; sözleşme tipinin TVYD ile mutabık kalınan yeni modele göre hazırlandığını, 2022 ve 2023 yıllarını sözleşme süresi olarak kapsadığını, 2022 yılı bedeli belirlenirken 2021 yılı ana sözleşme bedellerine TVYD ile mutabık kalınan %34 oranında artış uygulandığı, eş zamanlı yayınlar için ana sözleşme bedellerinin %5’i alınarak hesaplama yapıldığını, grup şirketlerinin yayın organlarının bir bölümü (… TV, … TV; … TV) için Protokol hükümlerine uygun olarak sözleşmeler hazırlanarak gönderildiğini, müvekkilinin içinde bulunduğu diğer yayıncılar için de protokole uygun sözleşmelerin gönderileceği aynı mail içinde belirtildiğini, (01.01.2021-31.12.2021 tarihini kapsayan) 2021 yılı için MESAM’a TV yayınları Lisans Bedeli karşılığı 10.964,41 TL +KDV ödeyen müvekkili şirketin protokol hükümlerine göre 2022 yılı için ödeyeceği tutarlar %34 artış ile dilekçedeki tablodaki gibi olduğunu, 2023 yılı için de aynı tutarlar geçerli olduğunu, TVYD ile Protokol imzalayarak, müvekkilinin de içinde bulunduğu yayın kuruluşlarınca uygulanacak zam oranını resmi olarak belirleyen MESAM, 12 Haziran 2023 tarihinde gönderdiği elektronik posta mesajında 2022 yılı için mali hak bedellerinin TVYD Protokolünün 4.maddesi kapsamında tekrar yapılandırıldığını belirterek, müvekkilinin ödeyeceği bedellerin; dilekçedeki tablodaki gibi olduğunu, gönderilen elektronik posta mesajında (yapılacak artış bilahare ödenmek üzere) 2023 yılı için de ayrı tutarların geçerli olduğu belirtildiğini, 2023 yılı için de ayrıca tablo gönderildiğini, protokol hükümlerine göre, 2022 ve 2023 yıllarına ilişkin 15.286,22 TL olarak belirlenmesi gereken ödeme tutarını 126.000 TL olarak değiştiren MESAM’ın, protokole aykırı ve keyfi yapılandırma işlemine itiraz edildiğini, müvekkilinin üyesi olduğu TVYD ile imzaladığı Protokolde, TVYD üyesi kuruluşlara uygulanacak zam oranını belirleyen ve örnek sözleşmeyi kendi imzası ile kayıt altına alan MESAM’ın, müvekkilinin bu protokol hükümlerine uygun olarak yaptığı ödemeyi iade ederek müvekkilinin temerrüde düşürmeye yönelik eylemleri haksız ve kötü niyetli olduğunu, müvekkilinin ödemeyi yapabilmesi için tevdi mahalli tayini istemek zarureti hasıl olduğunu, MESAM’ın, müvekkilinin üyesi olduğu TVYD ile imzaladığı Protokolde belirlenen bedelleri kabul etmeyerek iade ettiği göz önünde bulundurularak, TVYD üyesi müvekkilinin, protokol hükümlerine uygun olarak 2022- 2023 takvim yıllarına ilişkin muaccel olmuş yayın izin bedellerini yatırabileceği ödeme yerinin tespitini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 07/09/2023 tarihli 2023/119 D.İş- 2023/126 D.İş Karar sayılı kararıyla; “HMK 382, 385/1 ve 389.maddelerine göre tevdi mahalli tayini talebinin kabulü ile, İstanbul Çağlayan Adliyesi … Şubesi müdürlüğünün TEVDİİ MAHALLİ OLARAK TAYİNİNE” karar verilmiştir.
İTİRAZ; Karşı taraf vekilinin ibraz ettiği itiraz dilekçesinde özetle; Taraflar arasında lisans sözleşmesi imzalanması hususunda geçerli herhangi bir yazılı-sözlü mutabakat bulunmadığını, müvekkili ile televizyon yayıncıları derneği arasında bir protokol olduğunu, bu protokolün eki olarak tanzim edilecek yayın izin sözleşmeleri talepte bulunan tarafından imzalanmadığını, bu hali ile taraflar arasında herhangi bir mutabakat bulunmadığını, davacı tarafından kötü niyetle yapılan ödemelerin iade edildiğini, keza taraflar arasında bir sözleşme bulunmadığını, davacının tevdi talebini kesinlikle kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının lisans bedeli olarak ifade ettiği ve yaptığı ödeme bedelleri aynı alanda faaliyet gösteren diğer kuruluşlarla yapılan lisans bedelleri yanında oldukça düşük olduğunu, bu bedellerin kabul edilemeyeceğinin davacının da farkında olduğunu, mahkemenin dosyaya sunulan belgeleri incelemeden karar verdiğini beyanla, talepte bulunanın asılsız iddia ve taleplerinin reddi ile itirazlarının kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 31/10/2023 tarihli 2023/119 D.İş- 2023/126 D.İş Karar sayılı kararıyla; “Somut olayda taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin devam edip etmediği, talep edenin Lisans Alma hakkının bulunup bulunmadığı ve Lisans bedelinin ihtilaflı olduğu, bu kapsamda itiraz edeninin iddia ettiği taraflar arasında ilgili yayın kuruluşuna ilişkin herhangi bir yazılı/sözlü/zımni kabul, mutabakat, anlaşma hususlarının 5846 Sayılı FSEK 43 ve 41.madde hükümlerine göre açılacak Lisans bedeli tespitine ilişkin asıl davada değerlendirilmesi gerektiği” gerekçesiyle; tevdi mahalli tayini kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU;Talep eden vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde özetle; Mahkeme karar gerekçesinin hatalı olduğunu, karşı taraf ile müvekkilinin üyesi olduğu TVYD arasındaki anlaşmanın tevdi mahalli tayini talebinde haklı olduklarını gösterdiğini, yaklaşık ispat koşullarının gerçekleştiğini, mahkemenin İstanbul BAM 16. Hukuk Dairesi’nin 2022/1873 Esas-2022/2252 Karar sayılı kararındaki gerekçeleri tekrar etmişse de, emsal alınan karar ile talep arasında farklar bulunduğunu, karşı taraf ile müvekkilinin üyesi olduğu TVYD arasında Lisans bedelini tespit eden bir anlaşma yapıldığını ve tevdii mahalli talebinin anlaşmada belirlenen bu bedele ilişkin olduğunu,müvekkilinin yayıncısı olduğu … ile karşı taraf arasında uzun yıllardır süre gelen bir sözleşme ilişkisi bulunduğunu, 2021 yılı için yapılan ödeme belgelerinin dosyada bulunduğunu, 2022 yılı için müvekkilinin üyesi olduğu TVYD üyesi yayın kuruluşları ile MESAM arasında protokol bulunduğunu, 2021 yılında yapılan ödemelere %34 artış uygulanarak bulunacağını, müvekkilinin “Lisans Alma Hakkının” tartışmalı olmadığını, Protokole konu yıllar 2022-2023 için FSEK 43 ve 41. Madde hükümlerine göre Lisans bedeli için dava açmalarının gerekmediğini, ortada MESAM yetkilileri tarafından imzalanmış protokol mevcutken mahkemenin dava açmaları gerektiğine ilişkin gerekçesinin yerinde olmadığını beyanla, mahkeme ara kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.Karşı taraf vekili istinaf dilekçesine cevabında; istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE; Talep eden … (…), MESAM ile lisans sözleşmesi yapmak istediklerini ancak fahiş bedel istenildiğini ileri sürerek 2022-2023 takvim yıllarına ilişkin muaccel olmuş yayın izin bedellerini yatırabileceği ödeme yerinin tespitini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince 07/09/2023 tarihli kararıyla talebin kabulüne karar verilmiş, karşı tarafın itirazı üzerine ise itirazın kabul edilerek tevdi mahalli tayini kararı kaldırılmış, talep eden vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.Tevdi mahalli tayini geçici hukuki korumalardan olup, 6098 Sayılı TBK’nun 107. Maddesinde düzenlenmiş; “Alacaklının temerrüde düşmesi sonucunda borçlu hasar ve giderleri alacaklıya ait olmak üzere teslim edeceği şeyi tevdi ederek, borcundan kurtulabileceği” hüküm altına alınmıştır.6100 Sayılı HMK 382. Madde de “Çekişmesiz Yargı İşleri” sayılmış, Borçlar hukukundaki çekişmesiz yargı işlerinin sayıldığı (d) bendi, 3. Sırada “Tevdi mahalli belirlenmesi veya tevdi edilemeyecek eşyanın satılmasının” 4. Sırada “Alacaklısı ihtilaflı olan borcun mahkemeye tevdiinin” düzenlendiği, HMK 387. Madde de; “Çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlara karşı hukuki yararı bulunan ilgililerin, özel kanuni düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, kararın öğrenilmesinden itibaren iki hafta içerisinde, bu Kanun hükümleri dairesinde istinaf yoluna başvurabileceği düzenlenmiştir.6100 Sayılı HMK 387. Madde de, tevdi mahalli tayinine ilişkin kararlar hakkında iki hafta içerisinde istinaf kanunyoluna başvurulabileceği düzenlendiğinden, tevdi mahalli tayini taleplerine yönelik kararlara karşı itiraz yolunun Kanun’da düzenlenmediğinden, ilk derece mahkemesince karşı taraf vekilinin dilekçesinin değerlendirilerek, kararın kaldırılması ve yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olmadığı anlaşılmakla, talep eden vekilinin istinaf başvurusunun istinaf sebepleri incelenmeksizin HMK 355. Madde gereğince resen gözetilen sebeplerle kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, ancak kanun yolunda hata yapılması aleyhe değerlendirilemeyeceğinden, dosyanın karşı taraf MESAM vekiline muhtıra tebliği ile itiraz dilekçesinin istinaf başvurusu olarak incelenmesini talep etmesi ve HMK 344. Madde gereğince istinaf başvuru harcı ve maktu harcının yatırılması halinde dilekçesinin istinaf başvurusu olarak incelenmesi için usulü işlemlerin yürütmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Talep eden vekilinin istinaf sebepleri incelenmeksizin, resen gözetilen sebeplerle HMK 355. Madde gereğince istinaf başvurusunun KABULÜNE,2- İstanbul 4. Fikrî Ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 07/09/2023 tarihli 2023/119 E. 2023/126 K. Değişik İş sayılı kararının KALDIRILMASINA,3-Dosyanın, Dairemizin kararında işaret edildiği şekilde, HMK 344. Madde gereğince karşı taraf vekiline noksan harçların tamamlatıldıktan sonra Dairemize gönderilmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,4-İstinaf başvurusu kabul edilmekle, talep eden vekilince yatırılan istinaf karar harcının talebi halinde iadesine, 5-İstinaf yargılaması için talep eden tarafından yapılan 738,00 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 267,50TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 1005,50 TL’nin karşı taraftan tahsiliyle talep edene verilmesine,6-İncelemenin duruşmasız olarak yapılması sebebiyle taraflar yararına vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,7-Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,8-Karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi, harç ve avans iadesi işlemlerinin İlk derece Mahkemesince yerine getirilmesine, Dair, 6100 sayılı HMK’nın 352/1. maddesi gereğince, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile karar verildi. 14/12/2023