Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2023/1744 E. 2023/1617 K. 14.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1744
KARAR NO: 2023/1617
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 07.09.2023 Tarihli Ara Karar
NUMARASI: 2023/136 E.
DAVANIN KONUSU: Patent (Maddi Tazminat İstemli)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 14/12/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Tarafların İddia ve Savunmaları: Davacı-Karşı Davalı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Türkiye’de ve dünyada önemli firmalardan biri olduğunu, müvekkilinin “…” markasını uzun emek ve çabalarla tanıttığını, Türk Patent nezdinde … sayılı dosya ile tanınmış marka olarak tescil ettirdiğini, müvekkilinin tanınmış “…” çatı markası altındaki “…” ürününün 15 yılı aşkın süreden beri yurtiçinde ve yurtdışında çok iyi bilinen, tüketiciler tarafından sevilerek tüketilen bir ürün olduğunu, davalı tarafından “…” markalı ürünün piyasaya sürüldüğünü, bu ürün ile müvekkilinin “… ” markalı ürününün aynı şekilde ve aynı nitelikte olduğunu, taraflara ait “…” ve “… ” markalı ürünlerin her ikisinin de çubuk krakerin çikolata ile kaplanması yoluyla üretildiğini beyan ederek müvekkiline ait TR … sayılı inceleme patent belgesinden kaynaklanan sınai mülkiyet haklarına tecavüzün gerçekleştiğinin bilirkişi raporuyla tespit edilmesine, yapılacak inceleme sonucunda ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, davanın kabulüne , müvekkilinin TR … sayılı incelemeli patent belgesinden kaynaklanan haklarına tecavüzün önlenmesine durdurulmasına ve önlenmesine karar verilmesine , davalıya ait makineye el konulmasına karar verilmesine, müvekkili şirketin manevi haklarına tecavüzden doğan zararı gidermek amacıyla 150.000 TL manevi tazminatın ödenmesine, masrafları karşı tarafa ait olmak üzere kararın 3 büyük gazetede yayınlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı-Karşı Davacı vekilinin karşı dava dilekçesinde özetle; İşbu dilekçenin Davacı-Karşı Davalının … numaralı patentinin hükümsüzlüğü talepli olduğunu, işbu dava sonuçlanıncaya kadar davanın konusuz kalmaması adına patentin üçüncü bir kişiye devrinin engellenmesi ve işbu patentten doğan hakların müvekkiline karşı kullanılmasının engellenmesi adına ihtiyati tedbir talep ettiklerini, Davacı-Karşı Davalının patentinin SMK m.144/1-a uyarınca yeni olmadığını ve buluş basamağı içermediğini, müvekkilinin işbu davayı ikame etmekte menfaatinin mevcut olduğunu, Davacı-Karşı Davalının uzun yıllardır herkesçe kullanılan ve satılan patent konusu “Çubuk şeklindeki bisküvi, kek, şeker, çikolata, sakız ya da krakeri daldırmak suretiyle kaplama yöntemi ve makinasını” bir şekilde patent tesciline konu ettiğini ve tescil alabildiğini, tescil aldığı 2012 yılından çok uzun bir zaman sonra ise müvekkili şirkete karşı bir delil tespit davası ikame ettiğini beyan ve talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi Kararı: Mahkemece; “Davacı-Karşı Davalı vekili ile Davalı-Karşı Davacı vekillerinin yasal şartları oluşmayan ihtiyati tedbir taleplerinin REDDİNE,” karar verilmiştir.
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Davacı karşı davalı vekili tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulmuş olup, davacı karşı davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket sınai mülkiyet alanında yaptığı yenilik ve inovasyonlarını marka, tasarım ve patent tescil başvurularıyla koruduğunu, müvekkil şirketin çubuk kraker üzerine çikolata kaplanmak suretiyle ürettiği, Türkpatent nezdinde … sayılı dosya ile tanınmış marka olarak tescilli olan “…” çatı markası altındaki “… ” ürününü üreten makine, müvekkil şirket tarafından geliştirilmiş ve … B sayılı incelemeli patent belgesiyle tescil edildiğini, davalı-karşı davacı tarafından piyasaya sürülen ve çubuk krakerin çikolata ile kaplanması yoluyla üretilen “…” markalı ürün ile müvekkilin “…” markalı ürünü aynı şekilde ve aynı nitelikte olduğunu, davalı-karşı davacı, çikolata kaplı çubuk kraker ürünlerini müvekkil şirketin geliştirdiği teknik çözümü uygulayarak ürettiğini, davalı-karşı davacı şirket hakkında “…” markalı ürünleri üreten makinenin müvekkil şirketin patent haklarına tecavüz ettiği gerekçesiyle Bakırköy 1. FSHHM 2022/72 Değişik İş sayılı dosyasıyla delil tespiti işlemi yapılmış, alanında uzman makine mühendisi ve patent vekili bilirkişi tarafından davalı-karşı davacı şirketin adresinde yapılan keşif ve inceleme sonucunda müvekkilin patent haklarına tecavüzün gerçekleştiği, “…” markalı ürünlerinin üretildiği makinelerde müvekkile ait buluşun kullanıldığı tespit edildiğini, davalı-karşı davacının müvekkil şirketin patent haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturan eylemleri halen devam ettiğini, davalı-karşı davacı şirket tespit dosyasıyla hakkında işlem yapıldığını ve aleyhine bilirkişi raporu düzenlendiğini bilmesine karşın, patent haklarına tecavüz oluşturan eylemlerine devam etmekte olup “…” ibareli ürünün yanında “…” ve “…” markalı ürünleri de piyasaya sürdüğünü, davalı-karşı davacının tecavüz oluşturan eylemleri Bakırköy 1. FSHHM’nin 2022/72 Değişik İş sayılı dosyasıyla ve bu eylemlerin halen devam ettiğini, davalı-karşı davacı, müvekkilin 15 yıldan beri ürettiği “çikolata kaplı çubuk” ürününün tanıtımından yararlanmakta, müvekkilin emek ve tanıtımıyla oluşturduğu ürün bilinilirliğinden haksız kazanç sağlamaya çalıştığını, davalı-karşı davacının tecavüz oluşturan ve halen devam eden eylemleri nedeniyle müvekkil şirket büyük zararlara uğradığını, bu sebeplerle İstanbul 2. Fikri Sınai Haklar ve Hukuk Mahkemesinin 07.09.2023 tarihli ihtiyati tedbir talebimizin reddi yönündeki kararının kaldırılmasına, talep edilen ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, karar verilmesini talep etmiştir. Davalı karşı davacı vekili tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulmuş olup, davalı karşı davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Dava konusu patentin hükümsüz kılınması koşullarının yaklaşık olarak ispat edilmesi nedeniyle davalının haksız ve kötüniyetli tesciline ve iddialarına yönelik olarak müvekkilin maddi ve manevi zarara uğramaması adına dava sonuçlanıncaya kadar işbu patentin sağlamış olduğu hakların müvekkile karşı kullanılmaması ve davanın konusuz kalmaması adına dava sonuçlanıncaya dek patentin üçüncü kişilere devrinin engellenmesi konulu ihtiyati tedbirin uygulanması gerektiğini, davacı tarafından müvekkile karşı delil tespit davası açılmış olması ve uzlaşma görüşmelerinin de sonuca ulaşamaması nedeniyle davacı tarafça müvekkilin ticari faaliyetlerinin engellenmesi konusunda karar kılınmış olduğu anlaşıldığını, müvekkil şirket tarafından, Türk Patent Ve Marka Kurumu’nun bir iştiraki olan … A.ş.’den (…) 2012/08266 sayılı patentin patentlenebilirlik koşulllarını taşıyıp taşımadığına dair görüş talep edildiğini, (…) raporunda görüleceği üzere … sayılı patent 18.03.1997 tarihli olduğunu, çubuk şeklindeki bisküvi, kek, şeker, çikolata, sakız ya da krakeri daldırmak suretiyle kaplama yöntemi ve makinasını tarif eden bu patent başvurusu, dava konusu patent başvurusundan 15 yıl önce gerçekleştirildiğini, Keza … sayılı patent de 20.07.1984 tarihli olduğunu, ve bu patent başvurusu da davaya konu petent başvurusundan 28 yıl önce gerçekleştiğini, bu patent dokümanları birlikte değerlendirildiğinde dava konusu patentin yeniliğini ve buluş basamağını çok açık biçimde ortadan kaldırdığını, Türk Sınai Mülkiyet Değerleme Mühendislik Danışmanlık (…) adına Sayın Marka ve Patent vekilleri tarafından yapılan araştırmalar ile, dava konusu … sayılı patente tekniğin bilinen durumunda en yakın dökümanlar olarak değerlendirilen … ve … sayılı …nezdinde tescilli faydalı model dökümanları tespit edildiğini, bu patent dökümanları “D1” ve “D2” adlı dökümanlar olarak raporda detaylı biçimde açıklanmış ve dava konusu patent ile kıyaslandığını, davaya konu patentin önceki patentler ve kullanımlar nedeniyle yeni olmaması ve buluş basamağı içermemesi ve kötüniyetli olması nedeniyle hükümsüz kılınması gerektiğini davalının haksız ve kötüniyetli tesciline ve iddialarına yönelik olarak müvekkilin maddi ve manevi zarara uğramaması adına dava sonuçlanıncaya kadar işbu patentin sağlamış olduğu hakların müvekkile karşı kullanılmaması ve davanın konusuz kalmaması adına dava sonuçlanıncaya dek patentin üçüncü kişilere devrinin engellenmesi İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2023/136 Esas sayılı dosyasından verilen 07.09.2023 tarihli ara kararın kaldırılmasına, ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Gerekçe ve Sonuç: HMK’nın 355. Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Asıl dava, davacıya ait … sayılı patent hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, refi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.Karşı dava, asıl davacı-karşı davalıya ait … sayılı patent belgesinin hükümsüzlüğü talebine ilişkindir.Asıl davacı vekili, davalının tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden fiillerinin tedbiren önlenmesini talep etmiştir. Karşı davacı vekili, patentin sağlamış olduğu hakların müvekkiline karşı kullanılmaması ve patentin üçüncü kişilere devrinin engellenmesi konusunda ihtiyati tedbir talep etmiştir. Mahkemece tarafların tedbir taleplerinin yargılamayı gerektirdiği gerekçesiyle reddine karar verilmiştir.6769 sayılı SMK’nın 159. maddesine göre, ” Bu Kanun uyarınca dava açma hakkı olan kişiler, dava konusu kullanımın, ülke içinde kendi sınai mülkiyet haklarına tecavüz teşkil edecek şekilde gerçekleşmekte olduğunu veya gerçekleşmesi için ciddi ve etkin çalışmalar yapıldığını ispat etmek şartıyla, verilecek hükmün etkinliğini temin etmek üzere, ihtiyati tedbire karar verilmesini mahkemeden talep edebilir.”Bilindiği üzere SMK’daki ihtiyati tedbire ilişkin bu özel düzenleme gereği verilecek hükmün etkinliğini temin etmek üzere, yaklaşık ispat koşulu mevcut ise tedbire hükmedilebileceği açıktır. Bu nedenle mahkemenin “dava dilekçesiyle belirtilen talep sonucunu gerçekleştirecek şekilde ve davanın esasını çözer nitelikte -mevcut delillerle- ağır ve orantısız ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği,” gerekçesinin yasal düzenleme ve hukuka uygun olmadığı anlaşılmıştır. Patentten doğan korumanın kapsamı istem veya istemler ile belirlenir. İstem veya istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır. Somut olayda dava açılmadan önce Bakırköy 1. FSHHM 2022/72 Değişik İş sayılı dosyasıyla delil tespiti yapılarak düzenlenen bilirkişi raporunda , davacıya ait patent belgesi ile davalıya ait işyerinde bulunan ve tecavüz teşkil ettiği ileri sürülen makine üzerinde yapılan inceleme neticesinde söz konusu makinenin patent belgesinin 2 ve 4 nolu istemleri kapsamında kaldığı tespit edilmiş ise de, incelemenin denetime elverişli olmadığı görülmüştür. Bu nedenlerle Asıl davacının tedbir talebi yönünden yaklaşık ispat koşulunun mevcut olup olmadığına bağlı olarak tedbir talebi hakkında karar verilmesi gerekirken yasal ve yeterli bir gerekçe niteliği bulunmayan ” talebin yargılamayı gerektirecek nitelikte olduğu” gerekçesi ile ihtiyati tedbir talebinin reddedilmiş olması doğru görülmemiştir. Öte yandan , karşı davanın konusu asıl davanın dayanağı olan patent belgesinin hükümsüzlüğüne ilişkin olup, tecavüzün tespitinden önce hükümsüzlük talebinin incelenmesi gerekli olduğundan asıl davacının tecavüzün önlenmesine yönelik tedbir talebi ile davalı karşı davacının paten haklarının kendisine karşı kullanılmaması yönündeki tedbir taleplerinin bir biriyle bağlantılı olduğu birinin kabulünün sonucu olarak diğerinin reddini gerektireceği dikkate alındığında mahkemece mevcut delil tespiti raporu yeterli olmadığından hızlıca bilirkişi incelemesi yaptırılarak , patent belgesinin hükümsüzlük şartlarının mevcut olup olmadığının yanı sıra patente konu bağımsız ve bağımlı istemler yönünden ayrı ayrı inceleme yapılarak bağımsız istem olup yenilik ve buluş özelliği taşıyan istemler yönünden bir tecavüzün söz konusu olup olmadığı somutlaştırılarak tedbir talepleri hakkında karar verilmesi gerekirken yasal olmayan gerekçeyle reddi hatalı olmuştur. Ayrıca karşı davadaki patent hakkının yargılama sırasında el değiştirmemesi yönündeki tedbir talebi yargılama sırasında taraf değişikliğinin önlenmesine yönelik olup usul ekonomisine de uygun olduğu bu talebin diğer tedbir taleplerindeki aynı gerekçeyle reddinin dosya kapsamına ve hukuka uygun olmadığı anlaşılmıştır. Tüm bu açıklamalara göre ilk derece mahkemesince tedbir talepleri hakkında eksik inceleme ve yetersiz , yasal olmayan gerekçeye dayalı karar verildiğinden esasa ilişkin nedenler incelenmeksizin istinaf taleplerinin kabulü gerektiği sonucuna varılmıştır. Taraf vekillerinin İstinaf başvurusunun ayrı ayrı kabulü ile HMK 353/1-a- 6 maddesi gereğince, kararın kaldırılmasına ve Dairemizin kararında işaret edildiği şekilde, taleplerin yeniden değerlendirilmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Taraf vekillerinin istinaf taleplerinin ayrı ayrı KABULÜNE,2-İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 07.09.2023 tarih, 2023/136 E. Sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,3-Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-İstinaf yasa yoluna başvuran davacı karşı davalı ve davalı karşı davacı tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine,5-Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,6-İstinaf yasa yoluna başvuran tarafların istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. ve 362/1/g. maddeleri gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 14/12/2023