Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1681
KARAR NO: 2023/1531
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 3. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 07/09/2023
NUMARASI: 2023/124 E. 2023/126 K.
DAVANIN KONUSU: Tevdi Mahalinin Belirlenmesi (TBK M.107)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 30/11/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Talep eden vekili D.İş başvuru dilekçesinde özetle: Müvekkili … A.Ş.’nin, “…” logosuyla yayın yapan televizyon-radyo kanalının yayıncısı ve Televizyon Yayıncıları Derneği (TVYD) üyesi olduğunu, müvekkili ile … arasında yıllardan bu yana yayın izni sözleşmeleri yapıldığını ve müvekkilinin lisanslı olarak eserleri kullandığını, Meslek Birlikleri ile yayın izni görüşmelerine ilgili senenin sonunda başlandığını, yine ilgili senenin sonunda veya takip eden senenin başında sözleşmeler imzalanarak bir önceki senenin ödemelerine başlandığını, 2022 ve 2023 yılı için yapılacak yayın izni sözleşmelerinin esaslarının belirlenmesi için, … (ve diğer bir meslek kuruluşu olan … ile) müvekkilinin üyesi olduğu TVYD arasında 27.12.2022 tarihinde “… & … – …” imzalandığını, bu Protokolde; 2022-2023 yılı için uygulanacak zam oranı ve … (ve …) ile üye yayın kuruluşları arasında yapılacak “YAYIN İZNİ SÖZLEŞMESİ” hükümleri konusunda taraflar arasında mutabakata varıldığını, … yetkililerince de imzalanan Protokole göre; TVYD üyesi yayın kuruluşları ile … arasında 2022 yılı için yapılacak ödemeler, 2021 yılı için her bir TVYD üyesi kuruluş ile imzalanmış olan sözleşmenin toplam bedeline 4434 (yüzde otuz dört) artış uygulanması suretiyle bulunacaktır. TVYD üyesi yayın kuruluşları, Ocak 2023-Haziran 2023 döneminde en fazla 6 eşit taksitte 2022 takvim yılı bedellerini …-…’ye ödeyeceklerdir. (madde 3-1.) 2023 yılı için yapılacak ödemeler 31 Mart 2023 tarihinde başlayacak ve üye televizyon kuruluşları, 10 eşit taksitte veya 4 eşit taksitte ödeyeceklerdir. (madde 3-2.) TVYD Üüyesi kuruluşlar ile … arasında imzalanan Yayın İzni Sözleşmesi’nin içeriği konusunda da Protokolde anlaşmaya varılmış ve imzalanacak sözleşme örneğini Protokole eklenmiştir. (madde 3-3.) Daha önce … ile imzalanmış sözleşme kapsamı ve yayın içeriklerinde, TVYD üyesi yayın kuruluşunun statüsünde değişiklik olması ve/veya benzeri özel durumları nedeniyle farklı izin bedeli belirlenmesi gereken hallerde, 2022 yılı sözleşme bedelleri, söz konusu değişikliğe uygun emsal yayın kuruluşlarının bedelleri esas alınarak belirlenecektir. (madde 3-4.) belirtildiğini, bu protokol, 01.01.2022-31.12.2023 tarihleri arasındaki süreyi kapsadığını, nitekim, … (ve …) tarafından gönderilen 29 Aralık 2022 tarihli elektronik posta yazışmasında; sözleşme tipinin TVYD ile mutabık kalınan yeni modele göre hazırlandığını, 2022 ve 2023 yıllarını sözleşme süresi olarak kapsadığını, 2022 yılı bedeli belirlenirken 2021 yılı ana sözleşme bedellerine TVYD ile mutabık kalınan %34 oranında artış uygulandığını, eş zamanlı yayınlar için ana sözleşme bedellerinin %5’i alınarak hesaplama yapıldığını, müvekkili şirketin sahibi olduğu … için de protokole uygun sözleşmelerin gönderileceği aynı mail içinde belirtildiğini, 2021 yılı için müvekkilinin …’ye yaptığı ödemeyi gösteren fatura/dekont Protokol hükümlerine göre 2022 yılı için ödeyeceği lisans bedeli %34 artış ile, eş zamanlı yayın bedeli ise bu lisans bedelinin %5’i olarak dilekçedeki tablo şeklinde olması gerektiğini, (Yapılacak artış bilahare ödenmek üzere) 2023 yılı için de aynı tutarlar geçerli olduğunu, TVYD ile Protokol imzalayarak, müvekkilinin de içinde bulunduğu yayın kuruluşlarınca uygulanacak zam oranını resmi olarak belirleyen … ve …, 12 Haziran 2023 tarihinde gönderdiği elektronik posta mesajında 2022 yılı için mali hak bedellerinin TVYD Protokolünün 4. maddesi kapsamında tekrar yapılandırıldığını, müvekkilinin ödeyeceği bedellerin dilekçedeki tablodaki gibi olduğunu, gönderilen elektronik posta mesajında (yapılacak artış bilahare ödenmek üzere) 2023 yılı için de aynı tutarların geçerli olduğu belirtilerek, 2023 yılı için de ayrıca tablo gönderildiğini, protokol hükümlerine göre … için, 2022 ve 2023 yıllarına ilişkin 15.286,22 TL olarak belirlenmesi gereken ödeme tutarını 126.000 TL olarak değiştiren …’nin, protokole aykırı ve keyfi yapılandırma işlemine itiraz edildiğini, 5 Temmuz 2023 tarihli cevabi elektronik posta mesajlarında; bu talebin Protokol hükümlerine aykırı olduğu ve Protokolün 4. maddesinin “PROTOKOLÜN SÜRESİ”ne ilişkin olduğu, daha sonra telefonda değişikliğin Protokolün 3.4. maddesine dayandığı belirtilmişse de, ilgili maddenin “…daha önce MESLEK BİRLİKLERİ ile imzalanmış sözleşme kapsamında ve yayın içeriklerinde, TVYD üyesi yayın kuruluşunun statüsünde değişiklik olması ve/veya benzeri özel durumları nedeniyle farklı izin bedeli belirlenmesi gereken hallerde, söz konusu değişikliğe uygun emsal yayın bedeli belirlenmesi…” halini düzenlediğini, müvekkili açısından böyle bir özel durumun bulunmadığı belirtimişse de, …’nin imzaladığı protokol hükümlerine aykırı tutumunda hiçbir değişiklik olmadığını, müvekkilinin, Protokol hükümlerine uygun olarak ödemesini gerçekleştirmek üzere, 21.07.2023 tarihinde: 2022 yılı yayın ücreti ile eş zamanlı yayın ücretini ve 2023 yılı yayın ücreti ile eş zamanlı yayın ücretini …’nin IBAN numarasını, yatırmışsa da, bu ödemeler … tarafından iade edildiğini, müvekkilinin üyesi olduğu TVYD ile imzaladığı Protokolde, TVYD üyesi kuruluşlara uygulanacak zam oranını belirleyen ve örnek sözleşmeyi kendi imzası ile kayıt altına alan …’nin, müvekkilinin bu Protokol hükümlerine uygun olarak yaptığı ödemeyi iade ederek müvekkilinin temerrüde düşürmeye yönelik eylemleri haksız ve kötü niyetli olup, müvekkilinin ödemeyi yapabilmesi için tevdi mahalli tayini istemek zarureti hasıl olduğunu … ile ortak hareket eden …’ ın da Protokol hükümlerine aykırı taleplerine karşı tevdi mahalli tayini talebinde bulunulmuş olup, grup şirketleri için İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2023/119 D.İş, İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2023/118 D.İş ve İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2023/114 D.İş sayısına kayıtlı bu talepleri ile ilgili oarak TEVDİ MAHALLİ TAYİNİ KARARI verildiğini, …’nin, müvekkilinin üyesi olduğu TVYD ile imzaladığı Protokolde belirlenen bedelleri kabul etmeyerek iade ettiği göz önünde bulundurularak, TVYD üyesi müvekkilinin; Protokol hükümlerine uygun olarak 2022-2023 takvim yıllarına ilişkin muaccel olmuş yayın izin bedellerini yatırabileceği ödeme yerinin tespitini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 07/09/2023 tarihli 2023/124 D.İş – 2023/126 Değişik İş Karar sayılı kararıyla;HMK 382, 385/1 ve 389. maddelerine göre tevdi mahalli tayini talebinin kabulü ile, İstanbul Çağlayan Adliyesi … Şubesinin TEVDİİ MAHALLİ OLARAK TAYİNİNE, karar verilmiştir. Karşı taraf … (…) vekili 26/09/2023 tarihli itiraz dilekçesinde: 6100 sayılı HMK’nın 382/2-d maddesinde; yetkisi sona eren temsilcinin temsil belgesini mahkemeye ibraz etmesi 2) Borçluya ifa veya teminat göstermesi için süre verilmesi, 3) Tevdii mahalli belirlenmesi veya tevdi edilmeyecek eşyanın satılması…“ şeklinde sayılarak düzenlendiğini, çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olup YARGITAY 17. HD.’nin, 2014/12254 E. 2014/15837 K 13.11.2014 tarihli ilamında da bu hususa ilişkin uyuşmazlıkta “Dava, ödeme yeri belirlenmesi isteminden kaynaklanmaktadır… Aynı yasanın 382/2-e bendinde ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri de sayılmış ve bunlar arasında tevdii mahalli tayini sayılmamıştır. Hal böyle olunca talebin Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir…” denilmek suretiyle tevdi yeri belirlenmesine ilişkin davalarda görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemeleri olduğunu, dolaysıyla öncelikle Mahkemenin bu davada görevsiz olması nedeniyle davanın görevsizlik nedeniyle reddi ile görevli Sulh Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesini, zira tevdi mahali talepli aynı konudaki (Meslek birlikleri ile sözleşme akdetmeden sözleşme bedelinin yatırılması için tevdi mahali belirlenmesi talepli) benzer dosyalarda da İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/146 E. 2023/128 K., İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi 2023/118 D.İş. 2023/121 K. ve yine İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi 2023/119 D.İş sayılı dosyalarında görevsizlik kararı verildiğini, taraflar arasında … A.Ş. ünvanlı … logolu yayın kuruluşu ile lisans sözleşmesi imzalanması hususunda geçerli herhangi bir yazılı-sözlü mutabakat bulunmadığını, bahsi geçen Televizyon Yayıncıları Derneği ile imzalanan protokolün eki olarak tanzim edilecek yayın izin sözleşmeleri talepte bulunan tarafından imzalanmadığını, bu hali ile taraflar arasında herhangi bir mutabakat bulunmadığını, talep eden tarafından kötü niyetle yapılan ödemelerin iade edildiğini, keza taraflar arasında bir sözleşme bulunmadığını, tevdi mahalli talebini kesinlikle kabul anlamına gelmemek kaydıyla, talep edenin lisans bedeli olarak ifade ettiğini ve yaptığı ödeme bedelleri aynı alanda faaliyet gösteren diğer kuruluşlarla yapılan lisans bedellerinin yanında oldukça düşük olup, bu bedellerin kabul edilemeyeceğinin talep edenin farkında olduğunu, tevdi mahalli tayini hakkında henüz müvekkillerinin cevap dilekçelerini vermeden verilen kararın haksız olduğunu, açıkladıkları sebeplerle tevdi mahali tayini talebinin reddi gerekmekle birlikte en önemlisi taraflar arasında ilgili yayın kuruluşuna ilişkin herhangi bir yazılı/sözlü/zımni kabul, mutabakat, anlaşma vs. kesinlikle mevcut olmadığını, hal böyle iken de tevdi tayini talebine hukuki dayanak teşkil edecek bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığını, dolayısıyla talep edenin taleplerinin ve davasının reddinin gerektiğini neticeten mahkemenin 2023/124 D.İş 2023/126 K. sayılı tevdi mahali kararına itiraz ettiklerini, mahkemenin görevsizliğine, haksız talebinin reddine, 2023/124 D.İş 2023/126 K. Sayılı tevdi mahali kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 29/09/2023 tarihli 2023/124 D.İş – 2023/126 Değişik İş sayılı Ek kararıyla; HMK’nın 382/d-3. maddesinde tevdi mahalli belirlenmesi talebinin çekişmesiz yargı işleri arasında sayıldığı, aynı Yasa’nın 383. maddesine göre; çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin, aksine bir hüküm bulunmadığı sürece Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu, talebin de tevdi mahalli talebine ilişkin olduğundan görevli olmadığı bir konuda verdiği tevdi mahalli tayini talebinin yerinde olmadığı gerekçesiyle, itirazın kabulüne, mahkemenin görevsizliğine, görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğuna, mahkemenin 07/09/2023 tarihli tevdi mahalli tayini kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU;Talep eden vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde özetle; Karşı taraf …’nin FSEK kapsamında kurulmuş “Eser Sahipleri” meslek birliği olduğunu, ödeme yeri tespiti talebinin FSEK 25. Maddesinde düzenlenen, karşı tarafın üyelerinin sahip olduğu eserlerin umuma iletim hakkı için müvekkili tarafından yapılacak yayın izin bedeli ödemesine ilişkin olduğunu, talebin FSEK’den kaynaklanan bir hakka ilişkin olup, FSEK 76/1 maddesi gereğince görevli mahkemenin SMK 156/1 kapsamında Fikri ve Sınai Haklar Hukuk mahkemesi olduğunu. -FSEK 42/A maddesinde tarife tespitinde izlenecek usulün düzenlendiğini, tarife tespitinde uyuşmazlığa düşülmesi halinde görevli mahkemenin ilgili ihtisas mahkemesi olduğunun açıklandığını, aksine düzenleme bulunmaması halinde HMK 382. Maddesinde sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğunun düzenlendiğini ancak FSEK 76/1 maddesinde aksine düzenleme bulunduğunu beyanla mahkemenin görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Aleyhine talepte bulunulan … vekili, istinaf dilekçesine cevabında; mahkemenin görevsizlik kararının usul ve yasaya uygun olduğunu, FSHHM’nin huzurdaki talepte görevli olmadığını, itiraz dilekçesinde atıfta bulundukları Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin kararında da tevdi mahalli tayini taleplerinin, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden bağımsız olarak Sulh Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğuna işaret ettiğini, itiraz dilekçelerindeki beyanları tekrarladıklarını beyanla istinaf başvurusunun reddini talep etmiştir.
GEREKÇE; Talep eden … A.Ş.’nin, “…” logosuyla yayın yapan televizyon-radyo kanalının, … ile lisans sözleşmesi yapmak istediklerini ancak fahiş bedel istenildiğini ileri sürerek 2022-2023 takvim yıllarına ilişkin muaccel olmuş yayın izin bedellerini yatırabileceği ödeme yerinin tespitini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince 07/09/2023 tarihli kararıyla talebin kabulüne karar verilmiş, karşı tarafın itirazı üzerine ise görevsizlik kararı verilerek tevdi mahalli tayini kararı kaldırılmış, talep eden vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Tevdi mahalli tayini geçici hukuki korumalardan olup, 6098 Sayılı TBK’nun 107. Maddesinde düzenlenmiş; “Alacaklının temerrüde düşmesi sonucunda borçlu hasar ve giderleri alacaklıya ait olmak üzere teslim edeceği şeyi tevdi ederek, borcundan kurtulabileceği” hüküm altına alınmıştır. 6100 Sayılı HMK 382. Madde de “Çekişmesiz Yargı İşleri” sayılmış, Borçlar hukukundaki çekişmesiz yargı işlerinin sayıldığı (d) bendi, 3. Sırada “Tevdi mahalli belirlenmesi veya tevdi edilemeyecek eşyanın satılmasının” 4. Sırada “Alacaklısı ihtilaflı olan borcun mahkemeye tevdiinin” düzenlendiği, HMK 387. Madde de; “Çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlara karşı hukuki yararı bulunan ilgililerin, özel kanuni düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, kararın öğrenilmesinden itibaren iki hafta içerisinde, bu Kanun hükümleri dairesinde istinaf yoluna başvurabileceği düzenlenmiştir.6100 Sayılı HMK 387. Madde de, tevdi mahalli tayinine ilişkin kararlar hakkında iki hafta içerisinde istinaf kanunyoluna başvurulabileceği düzenlendiğinden, tevdi mahalli tayini taleplerine yönelik kararlara karşı itiraz yolunun Kanun’da düzenlenmediğinden, ilk derece mahkemesince karşı taraf vekilinin dilekçesinin değerlendirilerek, kararın kaldırılması ve yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olmadığı anlaşılmakla, talep eden vekilinin istinaf başvurusunun istinaf sebepleri incelenmeksizin HMK 355. Madde gereğince resen gözetilen sebeplerle kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, ancak kanun yolunda hata yapılması aleyhe değerlendirilemeyeceğinden, dosyanın … vekiline muhtıra tebliği ile itiraz dilekçesinin istinaf başvurusu olarak incelenmesini talep etmesi ve HMK 344. Madde gereğince istinaf başvuru harcı ve maktu harcının yatırılması halinde dilekçesinin istinaf başvurusu olarak incelenmesi için usulü işlemlerin yürütmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Talep eden vekilinin istinaf sebepleri incelenmeksizin, resen gözetilen sebeplerle HMK 355. Madde gereğince istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2- İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 29/09/2023 tarihli 2023/124 D.İş – 2023/126 Değişik İş sayılı Ek kararının KALDIRILMASINA, 3-Dosyanın, Dairemizin kararında işaret edildiği şekilde, HMK 344. Madde gereğince karşı taraf vekiline noksan harçların tamamlatıldıktan sonra Dairemize gönderilmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-İstinaf başvurusu kabul edilmekle, talep eden vekilince yatırılan istinaf karar harcının talebi halinde iadesine, 5-İstinaf yargılaması için talep eden tarafından yapılan 738,00 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 284,00TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 1022,00 TL’nin davalıdan tahsiliyle talep edene verilmesine, 6-İncelemenin duruşmasız olarak yapılması sebebiyle taraflar yararına vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 7-Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine, 8-Karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi, harç ve avans iadesi işlemlerinin İlk derece Mahkemesince yerine getirilmesine, Dair,6100 sayılı HMK’nın 352/1. maddesi gereğince, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile karar verildi.30/11/2023