Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2023/1371 E. 2023/1295 K. 02.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1371 Esas
KARAR NO: 2023/1295
İNCELENEN ARA KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 29/05/2023
NUMARASI: 2023/111 E.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Fikir Ve Sanat Eseri İle İlgili Sözleşmeden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 02/11/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: İhtiyati tedbir talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; müvekkilinin uluslararası alanda tescilli ve koruma altındaki “…” kafe tasarım adlı mimari projenin ve bu projenin adını taşıyan markanın sahibi olduğunu, bu tasarımın İngilitere’de … ödülünü kazandığını, müvekkilinin telif haklarına sahip olduğu mimari ve proje tasarımlarının kullanımı için … DEK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ ve franchise verdiği şubelerle anlaşma yaptığını, davalı ile … arasında akdedilen Franchising Sözleşmesinin … tarafından haklı nedenlerle feshedildiğini ve davalı aleyhine İstanbul Anadolu 1.FSHHM’nin 2023/92 Esas sayılı dava dosyasının açıldığını, müvekkili ile davalı arasında ticaret ilişkisi bulunmadığını, franchise sözleşmesi sona ermesine rağmen müvekkili tarafından tasarlanan ürün ve tasarım ile mimari projenin davalı tarafından kullanılmaya devam edilerek haksız kazanç sağlandığını, bu nedenlerle davalının eylemlerinin durdurulması için … Sok. No:… Kadıköy / İSTANBUL adresinde keşif yapılmasını ve davalının mimari proje ile dava dilekçesinde bahsedilen mimari tasarımları başka bir işletme adı altında izinsiz kullanıp kullanmadığının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yapılmasını, bu çerçevede müvekkilinin haklarını korumak adına davalının izinsiz kullanımının durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince 29/05/2023 tarihli ara kararı ile; “Davalı tarafından izinsiz olarak kullanıldığı iddia edilmişse de, davacıya ait mimari projenin her hangi bir kurumda kayıtlı olup olmadığı, tasarımların tescilli olup olmadıkları, tescilsiz tasarımlar ise ne zaman kamuya sunulduklarının bu aşamada tespit edilemediği, dava dilekçesinin ekinde sunulan ve davacıya ait olduğu iddia edilen proje ve tasarımların davacıya ait olup olmadığının yargılamayı gerektirdiği, bunların davalıya ait iş yerinde kullanılıp kullanılmadığının tespiti için uzman bilirkişiler tarafından ayrıntılı incelemeler yapılması gerektiği, davaya konu edilen proje ve tasarımların sayısı ve niteliği itibariyle davalı tarafın delilleri sunulmadan bu aşamada yapılacak bilirkişi incelemesi ile sonuca varılamayacağı, davalının davacıya ait mimari proje ve tasarımları kullanıp kullanmadığının yargılama sonucunda belli olacağı, ayrıca davalının davacı tarafça yetkilendirilen dava dışı şirket ile yaptığı Franchise sözleşmesi kapsamında bu proje ve tasarımları kullandığı belirtildiğinden, sözleşmenin sona erip ermediği, ne zaman sona erdiği, davalının kullanımlarının sözleşme kapsamında kalıp kalmadığı hususlarının da yargılamayı gerektirdiği anlaşıldığından, bu aşamada yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmemiş olmakla,” ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilin uluslararası alanda tescilli ve koruma altındaki “…” kafe tasarım adlı mimari projenin ve bu projenin adını taşıyan tasarımın telif hakları sahibi olduğunu, … tasarım projesinin 2016 yılında İngiltere’de düzenlenen ve tüm dünyadaki tasarımcılara açık olan … yarışmasında … ödülü kazandığını, müvekkilin mimari proje ve tasarımlarına sahip olduğunu 15 Ocak 2019 tarihinde … San. Tic. Ltd. Şti’ye kesilen fatura ile kanıtladığını, mimari proje ve markaların hukuki korunmasının eser sahiplerinin haklarını koruduğunu ve haksız kullanımı önlediğini, hiçbirinin piyasada hazır olarak bulunup satılmadığını, özel olarak tasarlanıp, sipariş edip uygulandığını, müvekkilin telif haklarına sahip olduğu mimari proje ve tasarımların kullanımı için … San. Tic. Ltd. Şti ve franchise verdiği şubelerle anlaşma yaptığını, … markası altında kullanılan tüm tasarım öğeleri ve dekorasyon konseptinin müvekkil şirkete ait olan telif haklarına tabi olduğunu, Davalı ile … San. Tic. Ltd. Şti arasında akdedilen Franchise Sözleşmesi, … tarafından haklı nedenlerle feshedildiğini ve davalı aleyhine İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde 2023/92 Esas sayılı dava açıldığını, müvekkil ile davalı arasında bir ticari ilişki bulunmadığını, … projesi, 86 ayrı sayfadan oluştuğunu, bugün tüm tasarım ürünlerinin hala izinsiz bir şekilde kullanılmaya devam edildiğini, davalının kötü niyetli olarak müvekkil marka ve imtiyaz sahibi olduğu mimari projeyi kullanmayı sürdürdüğünü ve haksız kazanç elde ettiğini, davalı eylemlerinin iktibas ve iltibas yarattığını, bu nedenle müvekkile maddi manevi zarar verdiğini, bu konuda davalı hakkında İstanbul Anadolu CBS 2013/131335 Sr. numaralı dosya üzerinden suç duyurusunda bulunduklarını, davalının eylemlerinin durdurulması için … Sokak No:… Kadıköy/İstanbul adresinde keşif yapılmasını ve davalının mimari proje ve yukarıda arz ettiğim mimari tasarımları başka bir işletme adı altında izinsiz kullanıp kullanmadığının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yapıldığını, tüm bu nedenlerle istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davacı tarafından taraflar arasındaki franchise sözleşmesi sona ermesine rağmen müvekkili tarafından tasarlanan ürün ve tasarım ile mimari projenin davalı tarafından kullanılmaya devam edilerek haksız kazanç sağlandığını, davalının eylemlerinin durdurulması için belirtilen adreste keşif yapılması ve davalının mimari proje ile dava dilekçesinde bahsedilen mimari tasarımların başka bir işletme adı altında izinsiz kullanıp kullanmadığının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılmasını, davalının izinsiz kullanımının durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edilmiştir. FSEK 77. Madde de; “Esaslı bir zararın veya ani bir tehlikenin yahut emrivakilerin önlenmesi için veya diğer her hangi bir sebepten dolayı zaruri ve bu hususta ileri sürülen iddialar kuvvetle muhtemel görülürse….” hukuk mahkemelerinin zarar görenin talebi üzerine ihtiyati tedbir kararı verebileceğini düzenlemiştir. 6100 Sayılı HMK’nın 389/1. Maddesinde ise, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” düzenlemesinin yer aldığı, düzenlemeye göre, tedbir kararına hükmedilebilmesi için; şartlara uygun tedbir kararı verilmemesi halinde mevcut durumda olabilecek değişiklik sebebiyle hakkın elde edilmesinin zor hatta imkansız hale gelmesine yönelik kuvvetli endişenin bulunması gerektiği, ayrıca HMK’nın 390/3. maddesinde, “Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.” düzenlemesi yer almaktadır. Davacı tarafından dava dilekçesi ekinde birtakım projeler sunulduğu, mimari proje ve tasarım ürünlerinin İngiltere de tasarım ödülünü kazandığını ileri sürdüğü anlaşılmakla, mahkemece FSEK 11-12 maddelerde düzenlenen karineler değerlendirilerek, davacının eser sahibi olup olmadığı konusunda yaklaşık ispat koşullarının yerine getirilip getirilmediğinin değerlendirilmesi ve korunması gereken, ihlale uğrayan bir hakkının bulunup bulunmadığının tespiti yönünden, uzman bilirkişilerce davacı vekili tarafından dava dilekçesi ekinde sunulan projeler ile gösterilen adreste incelemeler yapılarak ihtiyati tedbir talebinin değerlendirilmesi gerekir iken eksik inceleme sonucu ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verildiği anlaşılmıştır. Tüm bu nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kabulüne mahkeme kararının kaldırılmasına dosyanın ait olduğu mahkemesine iadesine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davacı vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile; 2-İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 29/05/2023 tarih, 2023/111 E. sayılı ara kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3- Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4- İstinaf yasa yoluna başvuran davacı tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine, 5- Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 6- İstinaf yasa yoluna başvuran tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. ve 362/1/g. maddeleri gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 02/11/2023