Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1368 Esas
KARAR NO: 2023/1218
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/03/2023
NUMARASI: 2023/233 E. – 2023/233 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz (Finans)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 26/10/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: İhtiyati haciz talep eden vekili dava dilekçesinde özetle; Borçlu şirket yetkilisi tarafından … seri numaralı 20.02.2023 tarih 120.000,00 TL bedelli çek ile … seri numaralı 21.02.2023 tarih 52.600,00 TL bedelli çek müvekkilimize ödeme aracı olarak tevdi edildiğini, yetkili banka şubesine ibrazında karşılıksız şerhi alındığını, alacağın tahsili için İstanbul … İcra Dairesinin … E sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, borçlulara tebligat yapılmadığını, borçlular ile yapılan müteaddit görüşmelerin sonuç vermediğini, borçlunun mal kaçırma kastı ile hareket ettiği yolunda ciddi istihbaratlar alındığını beyanla 166.600,00 TL tahsili zımnında borçlulara ait taşınır ve taşınmaz mallar ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine, masraf ve avukatlık ücretinin borçlular üzerinde bırakılmasına, İstanbul …İcra Dairesinin … E sayılı dosyasına sunulmak üzere ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiştir. Aleyhine İhtiyati haciz talep edilen vekili cevap dilekçesinde özetle; Mahkemenizin 2023/233 D.İş ve 2023/233 K. ve 07.03.2023 tarihli kararı ile yokluğumuzda müvekkilin malvarlığının ihtiyaten haczine karar verildiğini,. İş bu ihtiyati haciz kararı İstanbul … İcra Dairesi … E. sayılı dosya ile icra edildiğini, İcra dairesi tarafından uygulanan hacizler yokluklarında yapılmış ve tarafa bu hacizlerle ilgili tebliğ yapılmadığını, 17.03.2023 tarihi itibari ile ihtiyati haczi öğrenmiş bulunduklarını, bu sebeplerle itirazlarının kabulüne, yetkili mahkemelerin Ankara Mahkemeleri olduğunun tespitine, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararı: Mahkemece; “Mahkememizce verilen 07.03.2023 tarihli 2023/233 D.İş sayılı, 2023/233 Karar sayılı ihtiyati haciz kararına karşı itiraz eden … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılan itirazın REDDİNE 2-İhtiyati hacze itiraz eden tarafından itiraz yargılamasında yapmış olduğu davetiye masrafının üzerinde BIRAKILMASINA, 3-İhtiyati haciz talep eden vekille temsil olunmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin İkinci Kısım Birinci Bölüm 1/b maddesi uyarınca takdir olunan 3.000,00-TL vekalet ücretinin ihtiyati hacze itiraz edenden alınarak, ihtiyati haciz talep edene VERİLMESİNE,” karar verilmiştir.
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Karşı … Tekstil İnşaat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulmuş olup, istinaf dilekçesinde özetle; Mahkeme gerekçesinde; ihtiyati hacze konu çekin süresinde ibraz edildiği, böylece götürülecek borç niteliği kazandığı, TBK’nın 89. maddesine göre alacaklının yerleşim yerinde ifa edilmesi gerektiği, alacaklının kendi yerleşim yeri mahkemesinden de ihtiyati haciz talep edebileceğinden itirazın reddine karar verildiğini, çek bir kambiyo senedi olduğundan çekin ibrazı ile birlikte götürülecek borç niteliğine dönüşeceği değerlendirmesinin yasal dayanaktan yoksun olduğunu, bu sebeplerle yetkili yer mahkemelerinin Ankara Mahkemeleri olarak tespitine, İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/233 Değişik iş ve 2023/233 K. ve 11.04.2023 tarihli ek kararının kaldırılarak mahkemenin yetkisine itirazın kabulü ile ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmesini, talep etmiştir.
Gerekçe ve Sonuç:HMK’nın 355. Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede;Talep karşılıksız kalan çek nedeniyle ihtiyati haciz istemine ilişkindir.İhtiyati haciz isteyen vekili 06/03/2023 tarihli dilekçesi ile; 20/02/2023 keşide tarihli 120.000,00-TL’lik ve 21/02/2023 keşide tarihli 52.600,00-TL’lik takibe konu çekler nedeniyle borçlu hakkında İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, borçlunun mal kaçırma ihtimali bulunduğundan ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir.Mahkemece 07/03/2023 tarih ve 2023/233 D. İş Esas, 2023/233 D. İş Karar sayılı kararı ile, %15 teminat karşılığında talebin kabulüne karar verilmiş, ihtiyati haciz kararına karşı aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen … Şirketi vekili tarafından mahkemenin yetkisine itiraz edilmiş, itiraz üzerine mahkemece 11.04.2023 tarihli ek kararı ile ” muhatap bankaya ibraz edilen ve karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanır ve HMK’nın 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK’nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline gelir… alacaklının kendi yerleşim yeri itibariyle yetkili olan Mehkememizden talepte bulunduğu anlaşılmakla, ihtiyati haciz kararına yapılan itirazın reddine” şeklindeki gerekçe ile yetki itirazının reddine karar verilmiştir. İİK’nın 258/1. maddesinde, ihtiyati hacizde yetkili mahkeme konusunda aynı kanunun 50. maddesine atıf yapıldığından, İİK.’nun 50. maddesinde ise ihtiyati hacizde yetkili mahkemenin belirlenmesinde, HMK’nun yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanacağı belirtilerek HMK’ya atıfta bulunulmuştur. Bu durumda, çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yeri veya ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunulabilir.Mahkemenin yetkisine itiraz, ihtiyati hacze itiraz nedenlerinden olup, İİK’nun 265.maddesinde düzenlenmiştir. Somut olayda, İhtiyati hacze konu, … Bankası Batman/Çarşı Şubesi’ne ait 21/02/2023 keşide tarihli 52.600,00-TL bedelli ve 20/02/2023 keşide tarihli , 120.000,00-TL bedelli takibe konu 2 adet çekin muhatap bankaya ibraz edildiği, … Bankası A.Ş tarafından karşılıksızdır kaşesi vurulduğu, çeklerin karşılıksız kaldığı , alacaklının kendi yerleşim yeri ve aynı zamanda borçlulardan … Yayıncılık ile aralarındaki yetki sözleşmesi gereği yetkili kılınan mahkemeden ihtiyati haciz talebinde bulunduğu ihtiyati haciz kararının İstanbul Mahkemelerince verilmiş olduğu görülmektedir. İhtiyati hacze konu edilen çek muhatap bankaya ibraz edilmiş ve çek karşılıksız kalmış ise de, kambiyo senetlerinden doğan alacaklar aranacak alacak niteliğinde olduğundan bu alacaklar için 6098 sayılı TBK’nın 89/1.madde hükmü uygulanamaz. Çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. çekin ibrazının borçlunun ödeme yapacağı kimseyi öğrenmesini sağlayıcı bir fonksiyonu yoktur. Dolayısıyla çekin bankaya ibrazıyla borçlunun ödeme yapacağı kimseyi tespit ettiği ve aramanın tüketildiğini kabul etme ve bunun sonucu olarak da çek borcunun götürülecek borca dönüştüğünü kabul etme olanağı yoktur. Yine kambiyo senetlerinde ve bu bağlamda çekte hak doğrudan doğruya çeke ait kayıtları ihtiva eden evrakta tecessüm ettiği için çekteki borcu tek başına para borcu sayma olanağı da yoktur. Bu yönüyle çekin ibrazı ile aramanın tüketildiğinden bahisle , TBK’nun 89/1 maddesine göre çekteki borcun götürülecek borç olduğunu kabul etme imkanı bulunmamaktadır. Öte yandan, HMK nun 17. maddesinde yer alan yasal düzenleme ile tacirler veya kamu tüzel kişileri aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır. HMK nun 7/1. maddesine göre, davalı birden fazla ise dava, bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. Anılan hükümler çerçevesinde birden fazla borçlu varsa bunlardan birinin ikametgahında takip başlatılabilir/ ihtiyati haciz talep edilebilir ve bu durumda diğer borçlular yetki itirazında bulunamazlar. Ancak, anılan hüküm, borçlulardan birinin ikametgahındaki ( onun için genel yetkili ) mahkemeden talepte bulunulması / takip yapılması hali içindir.Borçlulardan biri için özel yetkili bir mahkemede talepte bulunulması halinde HMK.’nun 7. maddesinin 1. cümlesi hükmü uygulanmaz. Somut olayda , ihtiyati haciz talep eden ile borçlulardan … Gıda Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi arasında factoring sözleşmesi bulunduğu, bu sözleşme ile taraflar arasındaki ihtilaflarda İstanbul Mahkemelerinin yetkili kılındığı, davacının borçlulardan biri olan … Toptan Gıda Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi ile aralarındaki sözleşmeye uygun olarak yetkili İstanbul Mahkemesinden talepte bulunmuş ise de; yetki sözleşmesinin tarafı olmayan itiraz eden diğer şirket yönünden yetki sözleşmesinin bağlayıcı olmadığı , yetki itirazında bulunabileceği , yukarıda yer verilen yetkiye ilişkin seçimlik yerlerden hiçbirinin İstanbul adliyesi yargı sınırları içerisinde bulunmadığı, yetkisiz mahkemeden ihtiyati haciz kararı alındığı anlaşıldığından itirazının kabulü gerektiği anlaşılmıştır. Açıklanan bu hususlar gözetildiğinde ilk derece mahkemesince, yetki itirazının kabulü yerine reddi kararının hatalı olduğu, aleyhine ihtiyati haciz talep edilen … şirketi vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca kabulü ile ek kararın kaldırılması gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Karşı taraf vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile 2-İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/233 D. İş Esas, 2023/233 D. İş Karar sayılı, 11.04.2023 tarihli ek kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, ancak belirtilen hususlar yeniden yargılamayı gerektirmediğinden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, 3-Karşı taraf vekilinin ihtiyati haciz kararına yetki yönünden yaptığı itirazın kabulüyle 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 07.03.2023 tarih, 2023/233 değişik iş, 2023/233 D.İş karar sayılı İhtiyati haciz kararının itiraz eden … İnş. San. Ve Tic.Ltd. Şti. Yönünden KALDIRILMASINA, 4-İstinaf talebi kabul edildiğinden … Teks. İnş. San. Ve Tic.Ltd. Şti.nin yatırmış olduğu istinaf karar harcının talebi halinde iadesine, 5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Av. Asg. Üc. Trf.’ne göre 4.700,00 TL maktu vekalet ücretinin talep edenden tahsiliyle … Teks. İnş. San. Ve Tic.Ltd. Şti.’ne verilmesine, 6-İstinaf yargılaması için … Teks. İnş. San. Ve Tic.Ltd. Şti. tarafından yapılan 492,00 TL’nin ileride haksız çıkan taraftan tahsiline, 7-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından taraflar lehine vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 8-6100 Sayılı HMK’nın 302/5. maddesi uyarınca kararın tebliği ve harç tahsil işlemleri ile infazının yerel mahkeme tarafından yaptırılmasına, 9-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince var ise bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi hükmü gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f. ve 2004 Sayılı İİK’nın 258/(3). maddeleri gereğince, kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 26/10/2023