Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2023/1364 E. 2023/1164 K. 19.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1364 Esas
KARAR NO: 2023/1164
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 30/03/2023
NUMARASI: 2023/306 E. – 2023/306 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz (Finans)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 19/10/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:İhtiyati haciz isteyen vekili 28/03/2023 tarihli dilekçesinde özetle; Dilekçenin ekinde sunulan 10/03/2023 keşide tarihli 157.000,00 TL’lik takibe konu çekin 151.500,00-TL’sinin ödenmediğini, vadesi gelen ve herhangi bir rehinle de teminat altına alınmamış olan alacak açısından ihtiyati haciz şartlarının gerçekleştiğini, borçlu hakkında İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, borçlunun mal kaçırma ihtimali bulunduğundan ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesinin 30/03/2023 tarih ve 2023/306 D. İş Esas, 2023/306 D. İş Karar sayılı kararıyla; ihtiyati haciz koşulları oluştuğu kabul edilerek, talebin %15 teminat karşılığında kabulüne karar verilmiş, ihtiyati haciz kararına karşı aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen taraflardan … Limited Şirketi vekili tarafından itiraz edilmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden vekili itiraz dilekçesinde özetle; Mahkemenin yetkisiz olduğunu, yasal düzenlemeler çerçevesinde yetkiye ilişkin seçimlik yerlerden hiçbirinin İstanbul olmadığını, borçlu müvekkilin adresinin Ankara olduğunu, çekin keşide yerinin ise Batman olduğunu, bu sebeple yetkili mahkemelerin Batman Mahkemeleri olduğunu, müvekkilin mallarının haksız şekilde haczedildiğini beyan ederek ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir.İlk derece mahkemesinin 15/05/2023 tarihli ek kararıyla; “ihtiyati hacze dayanak çekin ibraz edildiği ve karşılıksız çıktığı, götürülecek borca dönüşen istem bakımından alacaklının kendi yerleşim yeri itibariyle yetkili olan Mahkemeden talepte bulunduğu anlaşılmakla, ihtiyati haciz kararına yapılan itirazın reddine” karar verilmiştir. Aleyhine ihtiyati haciz talep edilen … San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle; -İhtiyati haciz kararının dayanağı olan çekin bir kambiyo senedi olduğunu, Kambiyo senetlerine dayalı olarak ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili mahkemelerin; genel yetkili yer olan borçlunun yerleşim yeri mahkemesi ( HMK 6. md. ), Muhatap bankanın bulunduğu yer ödeme yeri sayıldığından buradaki yer mahkemesi (HMK 10. md. ), İİK’nın 50/1. maddesi uyarınca çekin keşide edildiği yerdeki mahkeme, borçlu birden fazla ise, borçlulardan birinin yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğunu, yetkili yer mahkemelerinin BATMAN mahkemeleri olarak tespitine, İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/306 Değişik iş ve 2023/306 K. ve 15.05.2023 tarihli ek kararının kaldırılarak mahkemenin yetkisine itirazlarının kabulü ile ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.İhtiyati haciz ve ihtiyati hacze itiraz 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 257. vd maddelerinde düzenlenmiştir.İhtiyati hacizde hangi mahkemenin yetkili olduğunun İcra ve İflâs Kanunu’nun 258.’nci maddesi yollamasıyla aynı Kanun’un 50.’nci maddesi uyarınca belirlenmesi gerekir. Anılan maddenin birinci fıkrası “Para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun yetkiye dair hükümleri (HUMK.’nun 9-27) kıyas yolu ile tatbik olunur. Şu kadar ki takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe yetkilidir.” hükmünü haiz bulunduğundan, bu hususta Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yetkiye ilişkin kurallarının göz önünde bulundurulması gerekir.Kambiyo senetlerinden doğan alacaklar için TBK’nın 89/I ve HMK’nın 10. maddelerinin uygulama yeri bulunmamaktadır. Çeke dayalı alacaklarda yetki, borçlunun yerleşim yeri, ödeme yeri, ödeme yeri gösterilmemişse muhatap bankanın bulunduğu yer, keşide yeri, keşide yeri gösterilmemiş ise keşidecinin ad ve soyadı yanında yazılı olan yer, ciranta aleyhine ihtiyati haciz talep ediliyorsa, cirantanın yerleşim yeri mahkemesi ihtiyati haciz kararı verebilir. Dairemizin değişen görüşüne göre, ödeme vasıtası olan ve aranacak borçlardan olan çekin ibrazından sonra çek niteliği ve kambiyo hukukundan kaynaklanan alacağın niteliği değişmez, kısacası ibraz sonucunda çek borcu götürülecek borca dönüşmez. Bu nedenle çek hamili alacaklının ikametgahı yer mahkemesi yetkili olmaz. Çeke dayalı alacaklarda çek ibraz edilse ve karşılıksız kalsa dahi zamanaşımına uğrayana kadar çekin sağladığı üstün hakları muhafaza etmektedir. Yani ibrazı halinde dahi aranılacak alacak vasfını kaybetmez. Aksi takdirde TTK’nın çeke sağladığı hakların uygulanması mümkün olmaz. Bu nedenle; alacaklının ikametgahı Mahkemelerinin yetkili olduğu iddiası doğru değildir. Somut durumda, ihtiyati haciz talep eden, taraflar arasında factoring sözleşmesi bulunduğunu, bu sözleşmede taraflar arasındaki ihtilaflarda İstanbul Mahkemelerinin yetkili kılındığına dair kayıt bulunduğunu savunmuş ise de, HMK’nın 17 maddesinin uygulanması mümkün değildir. Zira ihtiyati haciz talep eden alacaklının dayandığı sözleşmede, ihtiyati haciz talep edilen karşı taraf taraf değildir. Sözleşmenin tarafı olmaması nedeniyle yetki sözleşmesi, ihtiyati haciz talep edilene karşı ileri sürülemez.Tüm bu açıklamalarla birlikte, değerlendirilmesi gereken bir diğer husus da,HMK 19. maddesidir. HMK’nın 19/2. maddesinde; “Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz” şeklinde düzenleme yapılmış olup, yine 19/4. maddede ise; “Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir.” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu açıklamalar ışığında somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde; ihtiyati hacze itiraz eden borçlu tarafından Batman yetkili gösterilmek suretiyle, yasanın aradığı şekilde usule uygun bir yetki itirazında bulunulduğu söylenebilecektir.İstinaf edenin sıfatına, istinafın kapsam ve nedenine, dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesine göre, ihtiyati haciz istemlerinde yetkili mahkemenin kural olarak HMK’nın 5 ve 19. maddelerine göre belirlenecek olmasına, borçlunun ikametgahı, ödeme yeri ve keşide yeri mahkemelerinin yetkili bulunmasına, ihtiyati haciz kararına dayanak çekte borçlu ikametgahının, keşide yeri adresinin Batman olmasına, faktoring sözleşmesinde takibe konu çeke herhangi bir atıf yapılmamasına ve taraf olmamasına göre, Mahkemece, borçlu …. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.’nin yetki yönünden yapılan itirazın kabulü gerekirken yazılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın kaldırılması gerekmiştir.Açıklanan sebeplerle aleyhine ihtiyati haciz talep edilenin istinaf başvurusunun kabulüne, Mahkemece verilen 30/03/2023 tarih ve 2023/306 D. İş Esas, 2023/306 D. İş Karar ve 15/05/2023 tarihli ek kararın 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1- Aleyhine ihtiyati haciz talep edilen vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile,2- İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/03/2023 tarih, 2023/306 D.İş., 2023/306 K. Sayılı karar ile 15/05/2023 tarihli ek kararın 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, ancak belirtilen hususlar yeniden yargılamayı gerektirmediğinden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına,3-Karşı taraf vekilinin ihtiyati haciz kararına yetki yönünden yaptığı itirazın kabulüyle 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/03/2023 tarih ve 2023/306 D. İş Esas, 2023/306 D. İş Karar ve 15/05/2023 tarihli ek kararının itiraz eden … San. Ve Tic.Ltd. Şti. Yönünden KALDIRILMASINA, 4-İstinaf talebi kabul edildiğinden … San. Ve Tic.Ltd. Şti.’nin yatırmış olduğu istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine, 5- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Av. Asg. Üc. Trf.’ne göre 4.700,00 TL maktu vekalet ücretinin talep edenden tahsiliyle … Tic.Ltd. Şti.’ne verilmesine, 6- İstinaf yargılaması için … Tic.Ltd. Şti. tarafından yapılan 738,00 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 121,00 TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 859,00 TL’nin ileride haksız çıkan taraftan tahsiline, 7- İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından taraflar lehine vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,8- 6100 Sayılı HMK’nın 302/5. maddesi uyarınca kararın tebliği ve harç tahsil işlemleri ile infazının yerel mahkeme tarafından yaptırılmasına,9- 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince var ise bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi hükmü gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f. ve 2004 Sayılı İİK’nın 258/(3). maddeleri gereğince, kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.19/10/2023