Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1245 Esas
KARAR NO: 2023/917
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 27/04/2023 (Ek Karar)
NUMARASI: 2023/224 D.İş. – 2023/231 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz (Finans)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 14/09/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: İhtiyati haciz isteyen vekili talep dilekçesinde özetle; Borçluların Konya Şubesine ait … seri no’lu 105.000,00 TL’lık 20.02.2023 keşide tarihli çek ile ilgili rehinle de teminat altına alınmamış olan alacak için İİK.m.257’nin aradığı şartlar gerçekleştiğinden haciz kararı verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesinin 06/03/2023 tarihli D.İş kararıyla; “İhtiyati haciz talebinin kabulü ile, 105.000,00 TL için alacağın yetecek miktarda borçlunun kendisinde veya üçüncü şahısta olan taşınır, taşınmaz malları ve alacakları ile diğer haklarının borca yetecek miktarda ihtiyaten haczine,” karar verilmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden … Gıda Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi vekili dilekçesinde özetle; Mahkemenin 2023/224 D.İş Esas, 2023/231 Karar ve 06.03.2023 tarihli kararı ile yokluklarında müvekkilinin malvarlığının ihtiyaten haczine karar verildiğini, işbu ihtiyati haciz kararının İstanbul …İcra Dairesi … E. sayılı dosya ile icra edildiğini, icra dairesi tarafından uygulanan hacizlerin yokluklarında yapıldığını ve taraflarına bu hacizlerle ilgili tebliğ yapılmadığını, 14.03.2023 tarihi itibari ile ihtiyati haczi öğrendiklerini, ihtiyati haciz kararına karşı mahkememizin yetkisine itiraz ettiklerini, İhtiyati haciz kararının dayanağı olan çekin bir kambiyo senedi olduğunu, kambiyo senetlerine dayalı olarak ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili Mahkemelerin; Genel yetkili yer olan borçlunun yerleşim yeri mahkemesi (HMK md.6), Muhatap bankanın bulunduğu yer ödeme yeri sayıldığından buradaki yer mahkemesi (HMK md.10), İİK’nun 50/1.maddesi uyarınca çekin keşide edildiği yerdeki mahkeme, borçlu birden fazla ise, borçlulardan birinin yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğunu, (HMK.nun 7/1.) bu yasal düzenlemeler çerçevesinde yetkiye ilişkin bu seçimlik yerlerden hiçbirinin İSTANBUL adliyesi yargı sınırları içerisinde bulunmadığını, bu nedenle yetkili yer mahkemesinin müvekkili şirket adresi olan UŞAK Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, ayrıca kambiyo senetlerine bağlı alacaklar aranacak borçlardan olduğundan alacaklının yerleşim yerinin bulunduğu yer ve çekin ibraz edildiği yer mahkemesinin de yetkili olmadığını beyanla yetki itirazlarının kabulüne, yetkili mahkemelerin UŞAK mahkemeleri olduğunun tespitine, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. İhtiyati haciz isteyen vekili ihtiyati hacze itiraza ilişkin cevap dilekçesinde özetle; İlk derece mahkemesince verilmiş olan ihtiyati haciz kararına borçlu … Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından yapılan itirazın hukuki bir dayanağı bulunmadığından reddine karar verilmesi gerektiğini, davaya konu çekin, faktoring müşterisi davacı … Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. ile müvekkili arasında imzalanan 27.10.2022 tarihli Genel Faktoring Sözleşmesi (Ek-1:27.10.2022 tarihli Genel Faktoring Sözleşmesi) kapsamında, alacağı tevsik eden belgelere binaen 27.10.2022 tarihli çek/senet tevdi bordroları (Ek-2:27.10.2022 tarihli alacak bildirim formu) ile ciro yoluyla müvekkiline tevdi edildiğini, söz konusu Faktoring Sözleşmesi’nin VI/25 maddesinde “İşbu sözleşmeden doğacak ihtilaflarda İstanbul (Çağlayan) Ticaret mahkemeleri ve İstanbul (Çağlayan) İcra Müdürlükleri yetkilidir.” denildiğini, ihtiyati hacizde yetki kamu düzenine ilişkin olmadığından taraflar arasında yetki sözleşmesinin yapılmasının mümkün olduğunu, yetki sözleşmesinin varlığı durumunda, yetki sözleşmesi ile yetkili kılınan yer mahkemesi de ihtiyati haciz talebi bakımından yetkili olacağını, davacı tarafından imzalanmış olan faktoring sözleşmesi ile İstanbul Ticaret Mahkemelerinin yetkili hale geldiğini, davacının yetki itirazının hukuka ve usule aykırı olup yetki itirazının reddi gerektiğini, ayrıca çekin, diğer kambiyo senetlerine nazaran daha farklı bir yapıya sahip olduğunu, zira poliçe ve bono birer kredi aracı iken çekin para gibi bir ödeme aracı olduğunu, dolayısıyla çeke dayalı haciz yoluyla icra takibinde mahkemeler belirlenirken çekin bu paraya eşdeğer özelliğinin de dikkate alınması gerektiğini, çekin karşılıksız çıkmasıyla hamilin planları aksayacak ve mağdur duruma düşeceğini, bu nedenlerle hamilin müracaat haklarını bir an evvel kullanabilmesi için hamilin ikametgahı mahkemesinin de yetkili mahkeme olarak kabul edilmesi gerektiğini, ayrıca 6098 sayılı TBK’nın 89.maddesi uyarınca sözleşmenin ifa edileceği yerin taraflarca açık veya zımni olarak belirlenmediği durumlarda, para alacağına dair davalarda para borcunun alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğunu beyanla ihtiyati hacze itiraza yönelik yerinde olmayan taleplerinin reddi ile dava masraf ve vekalet ücretinin borçlu üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesinin 27/04/2023 tarihli ek kararıyla; “İhtiyati hacze itiraz eden borçlu … Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi vekilinin yetki itirazının kabulü ile; mahkememizin 2023/224 D.İş esas 2023/231 D.İş karar sayılı 06/03/2023 tarihli ihtiyati haciz kararının işbu borçlu yönünden kaldırılmasına” karar verilmiştir. İhtiyati haciz talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; -İhtiyati haciz talebine konu edilen çekin, ihtiyati hacze itiraz eden borçlu … Gayrimenkul ile müvekkili arasında imzalanan dosyada mübrez genel faktoring sözleşmesine kapsamında çek senet tevdi bordrosuna istinaden ciro yolu ile tevdi edildiğini, faktoring sözleşmesi VI/25 maddesinde “İşbu sözleşmeden doğacak ihtilaflarda İstanbul (Çağlayan) Ticaret mahkemeleri ve İstanbul (Çağlayan) İcra Müdürlükleri yetkilidir.” dendiğini, davacı tarafından imzalanmış olan faktoring sözleşmesi ile İstanbul Ticaret Mahkemelerinin yetkili hale geldiğini, -İcra dairesinin yetkisinin İİK’nun 50. maddesinde düzenlendiğini, HMK’nun yetkiye dair hükümleri icra takipleri hakkında kıyas yoluyla uygulandığını, çeke dayalı takibin borçlunun ikametgahının bulunduğu yerdeki genel yetkili icra dairesinde (HMK. 6.md.), muhatap bankanın bulunduğu yer ödeme yeri sayıldığından buradaki icra dairesinde (HMK. 10.md.) ve ayrıca İİK’nun 50/1. maddesi uyarınca akdin yapıldığı yer olması nedeniyle, çekin keşide edildiği yer icra dairesinde yapılabildiğini, -Muhatap bankaya ibraz edilen ancak karşılıksız kalan çeke dayalı borcun, bu şekilde aranması tüketildikten sonra, götürülecek borç niteliğine dönüştüğü gözetilerek, HUMK.’nun 10 ncu maddesi uyarınca ifa yeri olarak BK.’nun 73 ncü madde hükmü nedeniyle, alacaklının ikametgah yeri mahkemesi de yetkili yerlerden biri olduğunu kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.İhtiyati haciz ve ihtiyati hacze itiraz 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 257. vd maddelerinde düzenlenmiştir.İhtiyati hacizde hangi mahkemenin yetkili olduğunun İcra ve İflâs Kanunu’nun 258.’nci maddesi yollamasıyla aynı Kanun’un 50.’nci maddesi uyarınca belirlenmesi gerekir. Anılan maddenin birinci fıkrası “Para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun yetkiye dair hükümleri (HUMK.’nun 9-27) kıyas yolu ile tatbik olunur. Şu kadar ki takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe yetkilidir.” hükmünü haiz bulunduğundan, bu hususta Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yetkiye ilişkin kurallarının göz önünde bulundurulması gerekir. Kambiyo senetlerinden doğan alacaklar için TBK’nun 89/I ve HMK’nın 10. maddelerinin uygulama yeri bulunmamaktadır. Çeke dayalı alacaklarda yetki, borçlunun yerleşim yeri, ödeme yeri, ödeme yeri gösterilmemişse muhatap bankanın bulunduğu yer, keşide yeri, keşide yeri gösterilmemiş ise keşidecinin ad ve soyadı yanında yazılı olan yer, ciranta aleyhine ihtiyati haciz talep ediliyorsa, cirantanın yerleşim yeri mahkemesi ihtiyati haciz kararı verebilir. Dairemizin değişen görüşüne göre, ödeme vasıtası olan ve aranacak borçlardan olan çekin ibrazından sonra çek niteliği ve kambiyo hukukundan kaynaklanan alacağın niteliği değişmez, kısacası ibraz sonucunda çek borcu götürülecek borca dönüşmez. Bu nedenle çek hamili alacaklının ikametgahı yer mahkemesi yetkili olmaz. Çeke dayalı alacaklarda çek ibraz edilse ve karşılıksız kalsa dahi zamanaşımına uğrayana kadar çekin sağladığı üstün hakları muhafaza etmektedir. Yani ibrazı halinde dahi aranılacak alacak vasfını kaybetmez. Aksi takdirde TTK’nun çeke sağladığı hakların uygulanması mümkün olmaz. Bu nedenle; alacaklının ikametgahı Mahkemelerinin yetkili olduğu iddiası doğru değildir. Bu nedenle bu yöndeki istinaf isteminin yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Dairemizin değişen görüşüne göre, HMK nun 17. Maddesinde yer alan yasal düzenleme ile tacirler veya kamu tüzel kişileri aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır. Yetki sözleşmesi yapılmasında tarafların tacir veya kamu tüzel kişisi olması aranmıştır. Somut durumda, ihtiyati haciz talep eden, taraflar arasında factoring sözleşmesi bulunduğunu, bu sözleşmede taraflar arasındaki ihtilaflarda İstanbul Mahkemelerinin yetkili kılındığına dair kayıt bulunduğunu anlaşılmıştır. 6100 Sayılı HMK’nın 17 maddesine göre tarafların yetki sözleşmesi ile bağlı olduğu, davacı ve davalının sözleşmeye taraf oldukları ve yetki kaydının geçerli olduğu bu nedenle bu yöndeki istinaf talebinin yerinde görüldüğü anlaşılmıştır. Somut durumda, alacaklı yetki sözleşmesi ile yetkili kılınan İstanbul mahkemelerinden ihtiyati haciz talep edebileceğinden, mahkemece yetkili olduğu halde, ihtiyati hacze yetki yönünden yapılan itirazın kabulüne karar verilmesi usule aykırı olduğundan, ihtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince kaldırılmasına, karşı taraf … Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. Vekilinin itirazının reddine, ihtiyati haciz kararının devamına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Talep eden vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile,2- İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 27/04/2023 tarih, 2023/224 D.İş., 2023/231 K. Sayılı ek kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, ancak belirtilen hususlar yeniden yargılamayı gerektirmediğinden dair yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına,3-Karşı taraf … San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin itirazının reddine, – İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 06/03/2023 tarih, 2023/224 D.İş ve 2023/231 karar sayılı kararı ile verilen ihtiyati haciz kararının itiraz eden yönünden aynen DEVAMINA, 4- İstinaf talebi kabul edildiğinden ihtiyati haciz talep eden tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,5- İstinaf yargılaması için talep eden tarafından yapılan 492,00 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 72,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 564,00 TL’nin ileride haksız çıkan taraftan tahsil edilmesine,6- İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından taraflar lehine vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,7- 6100 Sayılı HMK’nın 302/5. maddesi uyarınca kararın tebliği ve harç tahsil işlemleri ile infazının yerel mahkeme tarafından yaptırılmasına, 8- 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince var ise bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi hükmü gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f. ve 2004 Sayılı İİK’nın 258/(3). maddeleri gereğince, kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 14/09/2023