Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1217
KARAR NO: 2023/906
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/03/2023
NUMARASI: 2023/281 E. – 2023/282 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz (Finans)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 14/09/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Tarafların İddia ve Savunmaları: İhtiyati haciz kararına itiraz edenler vekili dilekçesi ile; İcra dairesi tarafından uygulanan hacizlerin yokluklarında yapıldığını ve bu hacizlerle ilgili tebliğ yapılmadığını, 24.03.2023 tarihi itibari ile ihtiyati haczi öğrendiklerini, Genel yetkili yer olan borçlunun yerleşim yeri mahkemesi ( HMK 6. md. ), Muhatap bankanın bulunduğu yer ödeme yeri sayıldığından buradaki yer mahkemesi (HMK 10. md. ), İİK’nun 50/1. maddesi uyarınca çekin keşide edildiği yerdeki mahkeme, borçlu birden fazla ise, borçlulardan birinin yerleşim yeri mahkemesin yetkilidir.( HMK.nun 7/1.) Bu yasal düzenlemeler çerçevesinde yetkiye ilişkin bu seçimlik yerlerden hiçbiri İSTANBUL adliyesi yargı sınırları içerisinde bulunmadığını, bu nedenle yetkili yer mahkemesinin her iki müvekkili şirket açısından da çekin keşide yeri olan DÜZCE Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, Kambiyo senetlerine bağlı alacakların aranacak borçlardan olduğundan alacaklının yerleşim yerinin bulunduğu yer ve çekin ibraz edildiği yer mahkemesinin de yetkili olmadığını, açıklanan nedenler ile müvekkil şirketler açısından yetki itirazımızın kabulüne, Yetkili Mahkemelerin DÜZCE mahkemeleri olduğunun tespitine, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesine talep etmiştir. İhtiyati haciz kararı talep eden vekili cevap dilekçesi ile; Takibe konu çek yasal süresi içerisinde bankaya ibraz edildiğini ve banka tarafından çeke karşılıksızdır işlemi yapıldığını, çekin karşılıksızdır işlemi yapılması sebebi ile artık aranacak borçlardan olmadığını, götürülecek borçlardan olduğunu, alacaklı müvekkilinin ticaret sicil adresinin Kağıthane/İSTANBUL olduğunu bu nedenle İstanbul (Çağlayan) Adliyesinin de ihtiyati haciz kararı almaya yetkili olduğunu, karışı tarafın itirazının REDDİNE, yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi Kararı: Mahkemece ” yetki itirazının yerinde olduğu gerekçesiyle itirazın kabulüne , itiraz eden borçlular yönünden ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına ” karar verilmiştir. İstinaf Sebepleri: Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; Takibe konu çek yasal süresi içerisinde bankaya ibraz edildiği ve banka tarafından çeke karşılıksızdır işlemi yapıldığını, Müvekkili de karşılıksızdır işlemi gören çek nedeni ile İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nden 2023/281 D. İş. Dosyası ile ihtiyati haciz talebi yapıldığını, ihtiyati hacze konu çek karşılıksızdır işlemi yapılması sebebi ile artık aranacak borçlardan değil, götürülecek borçlardan olduğunu, istikrarlı içtihatlar doğrultusunda ilk derece mahkemesi tarafından verilen kararın hukuka aykırı olduğunu ihtiyati hacze itiraz eden … Tic. Ltd. Şti. ve … Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’nin ihtiyati hacze itirazlarının reddine karar verilmesi gerektiğini, bu nedenler istinaf taleplerini kabulünü, İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/281 D. İş 202/282 sayılı kararının kaldırılarak, ithtiyati hacze itiraz eden tarafın itirazlarının REDDİNE, yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Gerekçe ve sonuç; HMK’nın 355. Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Talep karşılıksız kalan çek nedeniyle ihtiyati haciz istemine ilişkindir. Mahkemece ihtiyati haciz talebi kabul edilmiş, bu karara karşı yapılan yetki itirazının kabulüne ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmiştir. 2004 Sayılı İİK.’nun 265/1. maddesi gereğince borçlu, kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haciz kararına karşı; ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı, huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren 7 gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir. İtiraz üzerine verilen karara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. İhtiyati hacize ilişkin 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunundaki düzenlemeler incelendiğinde; İhtiyati haciz, HMK 406/2 maddesinde geçici hukuki koruma olarak kabul edilmiş, ihtiyati haczin şartları ve etkileri ise İİK 257. maddesinde düzenlenmiştir. Maddenin birinci fıkrasında vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz talep etme koşulları; ikinci fıkrada ise vadesi gelmemiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilecek haller düzenlenmiştir. Gerek birinci, gerekse ikinci fıkra hükümleri dikkate alındığında, ihtiyati haciz talep edebilmek için, öncelikle ortada bir para borcunun bulunması, bir diğer deyişle ihtiyati haciz talep eden kişinin talep konusu borcun alacaklısı sıfatına sahip olması gerekir. Maddenin birinci fıkrasına göre ihtiyati haciz isteyebilmek için, alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır. Yukarıda belirtilen şartların bulunması halinde, vadesi gelmiş bir borcun alacaklısı başka bir şart aranmaksızın ihtiyati haciz isteme hakkına sahiptir. İİK’nın 258/1. maddesinde, ihtiyati hacizde yetkili mahkeme konusunda aynı kanunun 50. maddesine atıf yapıldığından yetkili mahkeme HMK hükümlerine göre belirlenecektir. Kambiyo senetlerinden doğan alacaklar aranacak alacak niteliğinde olduğundan bu alacaklar için 6098 sayılı TBK’nın 89/1.madde hükmü uygulanamaz. Çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. Somut olayda, İhtiyati hacze konu … Bankası Düzce Şubesi’ne ait 10/03/2023 keşide tarihli ve 70.000,00-TL. meblağlı çekin 15/03/2023 tarihinde muhatap bankaya ibraz edildiği, çekin karşılıksız kaldığı borcun götürülecek borç niteliğini kazandığı, alacaklının kendi yerleşim yeri mahkemesinden ihtiyati haciz talebinde bulunduğu ihtiyati haciz kararı İstanbul Mahkemelerince verilmiş olup İstanbul Mahkemeleri yukarıda belirtilen kural gereğince yetkili değildir. İhtiyati hacze konu edilen çek muhatap bankaya ibraz edilmiş ve çek karşılıksız kalmış ise de, dairemizin değişen görüşü doğrultusunda; çekin ibrazının borçlunun ödeme yapacağı kimseyi öğrenmesini sağlayıcı bir fonksiyonu yoktur. Dolayısıyla çekin bankaya ibrazıyla borçlunun ödeme yapacağı kimseyi tespit ettiği ve aramanın tüketildiğini kabul etme ve bunun sonucu olarak da çek borcunun götürülecek borca dönüştüğünü kabul etme olanağı yoktur. Yine kambiyo senetlerinde ve bu bağlamda çekte hak doğrudan doğruya çeke ait kayıtları ihtiva eden evrakta tecessüm ettiği için çekteki borcu tek başına para borcu sayma olanağı da yoktur. Bu yönüyle çekin ibrazı ile aramanın tüketildiğinden bahisle , TBK’nun 89/1 maddesine göre çekteki borcun götürülecek borç olduğunu kabul etme imkanı bulunmamaktadır. Açıklanan bu hususlar gözetildiğinde ilk derece mahkemesince, yetki itirazının kabulü ile, ihtiyati hacze itirazın bu borçlu yönünden kabulüne karar verilmesi yerinde olduğundan, ihtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Usûl ve yasaya uygun İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/03/2023 tarih ve 2023/281 E. 2023/282 K. sayılı kararına karşı talep eden vekili tarafından yapılan istinaf talebinin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85-TL maktu istinaf karar ve ilam harcından peşin yatırılan 179,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 89,95-TL harcın talep edenden tahsiliyle Hazineye gelir kaydedilmesine, 3-Talep eden tarafça istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, 4-İncelemenin duruşmasız olarak yapılması sebebiyle taraflar yararına vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine, 6-Karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi, harç ve avans iadesi işlemlerinin İlk derece Mahkemesince yerine getirilmesine, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/(1)-f. ve 394/(5). maddeleri gereğince, kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.14/09/2023