Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2022/1263 E. 2022/1295 K. 29.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1263
KARAR NO: 2022/1295
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 30/06/2022
NUMARASI: 2022/105 E.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi ve Tazmini
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 29/09/2022
Yukarıda yazılı ilk derece Mahkemesinin kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili ihtiyati tedbir talebinde özetle; müvekkilinin eser sahipliğinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerin varlığı iddiası ile bunların önlenmesi amacıyla mütecaviz eserin basımının, dağıtımının ve satışının durdurulması, piyasadaki mevcut kopyalarının toplatılması ve muhafaza altına alınması amacıyla gıyapta ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin maddi ve manevi tazminata ilişkin tüm hakları saklı kalmak kaydıyla, İstanbul Anadolu 2. FSHHM’nin 2021/186 D. İş dosyasında verilmiş olan 2021/188 K. sayılı ihtiyati tedbir kararına konu “…” kitabının yazarı ve yayınevi olan davalılar tarafından müvekkilinin “…”, “…” ve “…” kitapları üzerindeki mali ve manevi haklarına yaratılan tecavüzün FSEK m. 67 ve 69 uyarınca men’ini, ref’ini ve sonuçlarının ortadan kaldırılması ile TTK m. 56 uyarınca müvekkili aleyhine haksız rekabet yarattığının tespiti ile önlenmesini ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasını talep etmiştir. İlk derece Mahkemesi 2021/186 Değişik İş 2021/188 Karar sayılı 13.04.2022 tarihinde, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu esas alınarak, eserin 81 sayfadan oluştuğu, 16 sayfasında tedbir isteyene ait kitaplardan alıntı yapıldığı, alıntı oranının %19,753 olarak tespit edildiği, mevcut delil durumu itibariyle tedbir isteyenin mali ve manevi haklarının ihlal edildiği, tedbir verilmemesi halinde ihlalin devam edeceği yönünde kanaat oluştuğu gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, tedbir talep eden tarafından kararın tebliğ tarihinden itibaren bir haftalık kesin süre içerisinde 150.000-TL teminat veya muteber bir bankaya ait kesin ve süresiz teminat mektubu mahkemeye depo edildiğinde karşı tarafa ait … isimli kitabın basımının, dağıtımının ve satışının durdurulmasına, toplatılmasına ve muhafaza altına alınmasına, bilirkişi raporunun karara eklenmesine, kararın görevli ve yetkili icra dairesinde icrasına, kararın infazında bir FSEK uzmanı bilirkişinin de hazır bulundurulmasına karar verilmiştir. Davalı … vekili 03/06/2022 UYAP kayıt tarihli dilekçesi ile ilk derece Mahkemesinin 2021/186 D.iş – 2021/188 K sayılı 13/04/2022 tarihli verilen ihtiyati tedbire itiraz (söz konusu eserin niteliği, basım sayısı, eser ile sağlanan fayda ve ihtiyati tedbirin uygulanması durumunda yazarının ve yayımcısının uğrayacağı telafisi güç ve imkânsız zararlar bir bütün olarak düşünüldüğünde uygun görülen teminat miktarının oldukça az olduğu, her ne kadar kendileri dinlenilmeden tedbire hükmedilmiş ise de anayasal hak olan adil yargılanma hakkına sahip oldukları, kararın kendilerine hemen tebliğ edilmediği, hukuki dinlenilme haklarının ihlal edildiği, alıntıları müvekkilinin değil dava dışı … tarafından yönlendirme ve izin ile yapıldığı, buna ilişkin whatsaap yazışmalarının bulunduğu, kitapların eser vasfının hususiyet taşıyıp taşımadığının uzman kişilerce değerlendirilebileceği, eser niteliğindeki bir kitabın içinden hiç kimseye bağlanması mümkün olmayan malum bilgileri yansıtan kısımların alınmasının bir ihlal olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, raporda alıntıların niteliği hakkında teknik değerlendirmenin bulunmadığı, ihtiyati tedbir kararına esas alınan bilirkişi raporunda müvekkili tarafından alıntılandığı belirtilen kısımların eser niteliğinin bulunmadığı, raporun çelişkili olduğu, karara esas alınmaması gerektiği, usulsüz olarak alıntılandığı belirtilen kısımların tamamının mali haklarına sahip olduğu kitapların yazarı olan …’un bilgisi, yönlendirmesi ve izni ile söz konusu müvekkilinin kitabından kullanıldığı, tedbir isteyenin kötü niyetli olduğu, ölçülülük çerçevesi dışına çıkıldığı, tedbir kararına istinaden küçük düşürücü şekilde kamyonlarla müvekkilinin adresine gidildiği, tedbir kararının amacına, ölçülülük ilkesine, hukuka ve adaba aykırı kullanıldığı, yaklaşık ispat koşullarının ve tedbir koşullarının oluşmadığı beyan edilerek) ile kararın kaldırılmasını talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesinin İstinafa Konu 30.06.2022 Tarihli Ara Kararı : Mahkemece, davalı …’nun ihtiyati tedbire itirazı üzerine murafaa duruşması yapılarak 30/06/2022 tarihli ara karar ile ” … mahkememizce aldırılan 22/12/2021 tarihli bilirkişi heyeti konusunda uzman bilirkişilerden oluştuğu, bu bilirkişi heyetinin taraflar arasındaki eserler arasında %19 oranında benzerlik olduğunun tespit edildiği, davanın esası bakımından tüm deliller toplandıktan sonra davalı yanın delilleri de değerlendirilmek üzere yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılacağı ve benzerlik tespit edilip edilmediği tespit edilmesi halinde, tespit edilen hususların eser niteliğinde olup olmadığının esas bakımından yapılacak yargılamada değerlendirileceği fakat mevcut delil durumu itibariyle taraflar arasındaki eserlerde %19 oranında benzerlik olduğu tespit edildiği ve bu durumun davacının mali haklarına zarar verme ihtimali de olduğu gözetildiğinde, mahkememizce verilen 18/11/2021 tarihli tedbir kararının usul ve yasaya uygun olduğu…” gerekçesi ile itirazın reddine karar verilmiştir. Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; itiraz dilekçelerinin içeriğini tekrar ile; bilirkişi raporundaki müvekkilinin yazarı olduğu kitapla karşı tarafın mali haklarına sahip olduğunu iddia ettiği kitap arasında %19 oranında benzerlik olduğu tespitinin açıkça hatalı olduğu, rapordaki tespitlere göre bir veya birkaç cümlelik alıntılar yapılmasına rağmen sanki alıntı yapılan sayfaların tamamı, tedbir isteyen tarafa ait kitaplardan alınmış gibi yüzde hesaplanmasının da hatalı olduğu, buna dayalı olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesinin mümkün olmadığı, itirazların ilk derece Mahkemesi tarafından araştırılmadığı, bilirkişi raporunun içeriğinin denetlenmediği, yaklaşık ispat koşulunun oluşmadığı, ihtiyati tedbir isteyen tarafın öncelikle müvekkili tarafından alıntılandığını iddia ettiği kısımların eser mahiyetinde bulunduğunu ispat etmesi gerektiği, ancak mahkemece adeta yasadaki bu ispat yükümlülüğünün ters çevrilmiş olduğu ve söz konusu kısımların eser mahiyetinde olmadığının taraflarınca ispat edilmesinin arandığı, mahkemece bu kısımların eser niteliğinde olduğuna dair bir değerlendirme yapılmadığı ancak gerekçe ile alıntılandığı ileri sürülen kısımların eser olarak kabul edildiğini anlayamadıkları, bir fikri ya da sanatsal ürünün eser sayılabilmesi için kanunda sınırlı sayıda sayılan eser türlerinden birine dahil olması ve sahibinin hususiyetini taşıması gerektiği, alıntılandığı ileri sürülen ibarelerin eser mahiyetinde oldukları hususunda yaklaşık ispatın sağlanmadığı, raporun çelişkili olduğu, karara esas alınmaması gerektiği, usulsüz olarak alıntılandığı belirtilen kısımların tamamının mali haklarına sahip olduğu kitapların yazarı olan …’un bilgisi, yönlendirmesi ve izni ile söz konusu müvekkilinin kitabından kullanıldığı, tedbir isteyenin kötü niyetli olduğu, ölçülülük çerçevesi dışına çıkıldığı, tedbir kararına istinaden küçük düşürücü şekilde kamyonlarla müvekkilinin adresine gidildiği, tedbir kararının amacına, ölçülülük ilkesine, hukuka ve adaba aykırı kullanıldığı, yaklaşık ispat koşullarının ve tedbir koşullarının oluşmadığı beyan edilerek müvekkili dinlenmeksizin verilen 2021/186 D. İş 2021/188 K. Sayılı 13.04.2022 tarihli ihtiyati tedbir kararının kaldırılması amacıyla yapmış oldukları itirazımızın reddine dair tesis edilen 30.06.2022 tarihli kararın kaldırılmasını, itirazları doğrultusunda tedbir kararının kaldırılmasını, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin tedbir talep eden tarafa yükletilmesini talep etmişlerdir. Davacı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; müvekkili eserin sahibinin hususiyetini taşıyan bir fikir ve sanat ürünü olarak FSEK kapsamında korunduğu, yaklaşık olarak bu hususun ispat edildiği, karşı tarafın dayandığı yazışmalarda eser niteliğini haiz olmadığı belirtilen ve “genel bilgi” olarak adlandırılan ifadelerin müvekkilinin kitaplarından birebir kopyalanmasını hiçbir şekilde açıklayamadığı, üstelik taraflar arasındaki yazışmalardan … tarafından …’ya yöneltilmiş, kendi kitaplarındaki cümleleri birebir kullanabileceğini belirten, herhangi bir açık veya örtülü izin olmadığı, yazılı bir eserin bilgi içeren cümleler içermesinin o eserin üzerinde sahibinin hususiyeti olmadığı anlamına gelmeyeceği, bu bilgilerin ifade edilme şekli itibariyle söz konusu eserin telif korumasından yararlanması söz konusu olabileceği, bu kapsamda örneğin salt bilgi içeren cümlelerden oluşan ansiklopediler dahi FSEK kapsamında düşünce yaratıcılığı sonucu yaratılan eserler olarak kabul edildiğini, müvekkilinin “…1”, “…” ve “…” isimli eserlerinin, FSEK md. 2/1 kapsamında “Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler”” hükmü uyarınca, sahibinin hususiyetini taşıyan ve bu hususiyeti yansıtacak ölçüde tespit edilmiş ilim ve edebiyat eseri olarak eser korumasından faydalanacağının açık olduğu, intihal ve birebir aynen kopyalama bulunduğu, yaklaşık değil tam ispatın bulunduğu, alıntıların hususiyet şartını taşıyan üslubu bulunan esere mütecaviz olunduğu, intihal edilen bölümlerde kendilerinden izin alınmadığı, hatta kendisi ile iletişim içinde olan dava dışı …’dan da izin/ icazet alınmadığı, tedbirin infazında avukatlık mesleğine yakışmayan şekilde davranılmadığı, kararın infazının olağan şekilde tedbir istenenin adresinde gerçekleştirildiği, tedbirin yerinde olduğu, itirazında isabetli olduğu beyan edilerek davalı …’nun istinaf talebinin reddine karar verilmesi savunulmuştur. Taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan/ olmayan hususlarla bunlara ilişkin delillerin tartışılması, ret ve üstün tutulma sebepleri, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebep şu şekildedir: “…” kitabının yazarı ve yayınevi olan davalılar tarafından, davacının ”…”, “…” ve “…” kitapları üzerindeki mali ve manevi haklarına tecavüzün bulunduğu ve haksız rekabet edildiği ileri sürülmekle; bu iddiaların karşısında dosyaya alınan bilirkişi raporu ile dosyaya davacı tarafından sunulu bilgi- belge ve deliller kapsamında; davalılara ait … isimli kitabın basımının, dağıtımının ve satışının durdurulması, toplatılması ve muhafaza altına alınması yönünde verilen ihtiyati tedbirin kabulüne yönelik kararın, ihtiyati tedbirin kabulü kararına karşı davalılar tarafından dosyaya sunulu bilgi- belge ve deliller kapsamında davalılardan …’nun itirazının reddine dair verilen kararın ve davalılardan …’nun itirazının reddine dair verilen karara karşı ileri sürdüğü istinaf sebeplerinin isabetli olup olmadığı; 6100 Sayılı HMK 355. maddesindeki kamu düzenine aykırılık halleri re’sen gözetilmek suretiyle istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır. Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir, ihtiyati tedbir talep edenin davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunluluğu vardır. İhtiyati tedbir talep eden haksız çıktığı taktirde karşı tarafın ve üçüncü kişilerin bu yüzden uğrayacakları muhtemel zararları karşılamak için teminat göstermelidir, teminat tutarını ve şeklini hakim serbestçe tayin eder.İhtiyati tedbirin kabulü kararına karşı itiraz ile; ihtiyati tedbirin şartlarına, mahkemenin yetkisine ve teminata ilişkin olarak kararı veren Mahkeme’ye itiraz edilebilir. İtiraz sebeplerinin açıkça gösterilmesi gerekir ve itiraza konu tüm delillerin dilekçeye eklenmesi gerekir. İlk derece Mahkemesi tarafından davacının ihtiyati tedbir talebi karşısında, dava konusu özel ve teknik bilgi gerektirmekle dosya bilirkişiye tevdi edilmiş; bilirkişi tarafından, … isimli eserde …, … ve … isimli eserlerden % 19,753 oranında intihal yapıldığı raporlanmıştır. İddia- savunma- davacı ile davalılar tarafından dosyaya sunulu bilgi- belge- deliller kapsamı ile bilirkişi raporundaki tespitler gözetilerek, davalılar tarafından davacının mali haklarına zarar verme ihtimalinin olduğu değerlendirilerek, ilk derece Mahkemesi tarafından bu aşamada tedbirin verilmesine dair yaklaşık ispata kanaat getirilmesi isabetli bulunmuştur. Mahkemenin ihtiyati tedbirin kabulü ile belirlediği teminat miktarı da makul, ölçülü ve dengeli bulunmuştur. Bu durumda davalının ihtiyati tedbire itirazının reddine dair ilk derece Mahkemesi’nin kararı yerindedir. Davalının sair itiraz ve istinaf sebepleri iş bu inceleme konusu olmayıp yargılamaya yönelik savunma kapsamında kaldığından ilk derece Mahkemesi tarafından esas hükümle değerlendirilecektir. Saptanan ve hukuksal durum bu olunca; tarafların dayandığı bilgi- belge ve delillere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dosyadaki tespitlere ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, yargılamanın bulunduğu aşama gözetilerek, mevcut durum itibarı ile ihtiyati tedbir şartları oluşmakla davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulü kararına karşı davalı …’nun itirazının reddine dair verilen ilk derece Mahkemesinin kararına karşı davalı …’nun istinaf sebepleri yerinde görülmemiş, yargılamanın bu safhasında mevcut duruma göre ilk derece Mahkemesi tarafından ihtiyati tedbirin kabulüne karar verilmesinin isabetli olduğu değerlendirilmiş, yapılan inceleme sonucunda ilk derece Mahkemesi kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla davalı …’nun istinaf talebinin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Usûl ve yasaya uygun İstanbul Anadolu 2. Fikrî Ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 30/06/2022 tarih ve 2022/105 Esas sayılı kararına karşı davalı … vekili tarafından yapılan istinaf talebinin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL maktu istinaf karar harcı davacı tarafından peşin yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, 3-Davalı tarafça istinaf aşamasında sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, 4-İncelemenin duruşmasız olarak yapılması sebebiyle taraflar yararına vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine, 6- Karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi, harç ve avans iadesi işlemlerinin İlk derece Mahkemesince yerine getirilmesine, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 29/09/2022