Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2022/111
KARAR NO: 2022/156
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/08/2021
NUMARASI: 2021/519 E. 2021/513 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 20/01/2022
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; Müvekkilinin, borçlular tarafından keşide edilen … A.Ş Acıpayam Şubesi’ne ait … seri no’lu 17.640,00 TL’lık 06.08.2021 keşide tarihli çek sebebiyle alacaklı olduğunu, ibraz müddeti içerisinde muhatap bankaya sunulduğunda karşılığının olmadığının anlaşıldığını, alacağın tahsili amacı ile İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı dosyası ile borçlular aleyhine icra kovuşturması başlatıldığını, borçlular kaçma teşebbüsü içerisinde bulunduğundan ve takip henüz kesinleşmediğinden dilekçe ekinde aslı sunulan kıymetli evraklara binaen cem’an 17.640,00TL, alacağın tahsili amacıyla borçlunun taşınır ve taşınmaz malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden … A.Ş. Vekili ve … Tic. Ltd. Şti. vekili itiraz dilekçelerinde özetle; Karşı tarafın başvurusu sonucu mahkemenin vermiş olduğu ihtiyati haciz kararının İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas dosyasından takibe konu edildiğini ve icra dosyasından müvekkili aleyhine haciz işlemi yapıldığını, ihtiyati haciz kararından 23/08/2021 tarihinde haberdar olunduğunu, çeke dayalı olarak talep edilen alacaklar borçlunun ikametgahının bulunduğu genel yetkili icra dairesinde/mahkemesinde, muhatap bankanın bulunduğu yerde veya çekin keşide edildiği yerde talep edilebileceğini, keşide ve muhatap bankanın bulunduğu yerin Acıpayam/ Denizli ve … Tic. A.Ş.’nin merkezi İzmir olduğundan, … A.Ş. yönünden İzmir mahkemelerinin, … Tic. Ltd. Şti.’nin merkezi Denizli olduğunu, …Tic. Ltd. Şti. yönünden Denizli mahkemeleri yetkili olduğundan, mahkemenin yetkisine itiraz ettiklerini, çekin itiraz edenlerin zilyetliğinde iken kaybolduğunu ve çek iptali için açılan dava neticesinde Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/446 esas sayılı dosyadan alınan ihtiyati tedbir kararı neticesinde çeke karşılıksız işlemi yapamadığını, düzgün ciro silsilesi olmadığını ve itiraz edenlerin takip alacaklısına borçlu olmadığını, verilen ihtiyati haciz kararının tedbiren durdurulmasını ve İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyaya müzekkere yazılmasını, tedbir talebi yerinde görülmez ise ihtiyati haczin kaldırılması için mahkemece depo edilecek rakamın bildirilerek, yatırıldığı takdirde ihtiyati haczin kaldırılmasını talep etmişlerdir. İhtiyati haciz isteyen vekili ihtiyati hacze itiraza ilişkin cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile borçlu … arasında 23/03/2021 tarihinde imzalanan faktoring sözleşmesinin … numaralı bendinde “İşbu sözleşmen doğacak ihtilaflarda İstanbul (Çağlayan) Mahkemeleri ve İstanbul (Çağlayan) İcra Müdürlükleri yetkilidir.” maddesi yer aldığını, müşteri ile müvekkili arasında imzalanmış olan faktoring sözleşmesine istinaden davaya konu çeke ilişkin ihtiyati haciz kararı alındığını, ihtiyati haciz kararına itiraz edilebilecek hususların İİK’nda sayıldığını, ihtiyati hacze itiraz eden tarafların kanunda sayılı hususlara ilişkin olarak itiraz etmediğini, iddianın ihtiyati haciz kararı alınırken çekin çalındığına yönelik olduğunu, fatura ile tevsik edilmiş çekin müvekkili yanca alındığını, iddiaların ve ihtiyati haciz kararına karşı itirazın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince; “İstanbul … İcra Dairesi’ne ait … esas sayılı icra takip dosyasının alacaklısının ihtiyati haciz talep eden … A.Ş., takip borçlularının aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen … A.Ş. ve …Tic. Ltd. Şti., … ve … Tic. Ltd Şti olduğu, alacaklı tarafından takip borçluları aleyhine toplam 20.606,47 TL üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibine geçildiği, ödeme emrinin takip borçlusu … Tic. Ltd. Şti.’ye 01/09/2021 tarihinde tarihinde tebliğ edildiği, diğer takip borçlularına ödeme emrinin tebliğine dair mazbataların icra dosyası içerisinde bulunmadığı, itirazların İİK’nun 265/1. maddesine göre 7 günlük yasal süresi içinde yapıldığı, İİK’nın 258. maddesinde ihtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceğinin belirtildiğini, yetkili mahkemenin belirlenmesi hususunda HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulduğu, kambiyo senetlerinden doğan alacakların aranacak alacak niteliğinde olduğundan, 6098 sayılı TBK’nın 89/1. maddesinin uygulanamayacağı, çekten kaynaklanan borcun alacaklısının; borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabileceği, ayrıca, muhatap bankaya ibraz edilen ancak karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra, götürülecek borç niteliği kazanacağından ve HMK’nın 10. maddesi uyarınca ifa yeri olarak TBK.’nın 89. madde hükmü nedeniyle, alacaklının ikametgahı mahkemesinin de yetkili mahkeme haline geleceği, bu hususlar dikkate alındığında; ihtiyati haciz talep eden alacaklının ikametgahının İstanbul/Şişli olduğu, ihtiyati haciz talebine dayanak yapılan çekin süresi içerisinde bankaya ibraz edilerek karşılıksız işlemine tabi tutulması nedeniyle aranacak borç vasfını yitirip, götürülecek borç haline dönüştüğü, alacaklının ikametgahının bulunduğu yer olan İstanbul Mahkemelerinin ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili mahkemelerden olduğu ve muaccel olan para borcu için İİK’nın 257/1. maddesindeki yasal koşulların gerçekleştiği anlaşılmakla, ihtiyati hacze itiraz edenler vekilinin yetki itirazlarının bu nedenlerle yerinde görülmediğinden, yapılan itirazın reddine” karar verilmiştir. İhtiyati hacze itiraz edenler vekili istinaf dilekçesinde özetle; Her ne kadar yerel mahkeme hükme gerekçe olarak çekin bankaya ibraz edilip karşılıksız işlemine tabi tutulması nedeniyle aranacak borç vasfını yitirdiğini gösterse de; İhtiyati hacze dayanak edilen çekin müvekkili zilyetliğinde iken kaybolduğunu ve çekin iptali için açtığı dava neticesinde Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/446 E. Sayılı dosyasından ihtiyati tedbir kararı alındığından, muhatap bankanın bahse konu tedbir neticesinde çeke karşılıksız işlemi yapamadığını, çek hakkında “ödemeden men yasağı bulunduğundan” karşılıksız işlemine tabi tutulmadığından geçerli bir bankaya ibrazın olmadığını, mahkeme kararının öncelikle bu yönüyle hatalı olduğunu, Götürülecek borcun ancak borçlunun alacaklıyı bilmesi durumu için geçerli olduğunu, çekte ciranta olan müvekkili … Şirketi’nin alacaklının kim olduğunu, borcun kime götürüleceğini bilmesinin mümkün olmadığını, çekte ibrazın yapıldığı muhatap bankanın, asıl borçlu olmadığını, keşideci, cirantalar ve avalistlerin çek hamilini bilme olanağı olmadığından, alacaklının borçluları aramaya devam etmesi gerektiğini, İhtiyati hacze konu çekin takibe konu edildiği İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında icra dairesinin yetkisine yapılan itirazının İstanbul 6. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2021/1125 E. 2021/1383 K. Sayılı ilamı ile kabulüne karar verilmiş olmakla aynı çeke ilişkin iki hüküm arasında çelişki oluştuğunu, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2018/2421 E. 2018/4395 K. Sayılı ilamı nazara alınarak istinaf başvurularının kabulü ile yerel mahkeme hükmünün kaldırılıp, ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. İhtiyati Haciz talep eden vekilinin talebi; borçlular tarafından keşide edilen … A.Ş Acıpayam Şubesi’ne ait … seri no’lu 17.640,00 TL’lık 06/08/2021 keşide tarihli çekin ibraz müddeti içerisinde muhatap bankaya sunulduğunda karşılığının olmadığının anlaşılması üzerine, alacağın tahsili amacı ile başlatılan İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı dosyasında takip henüz kesinleşmediğinden ve borçlular kaçma teşebbüsü içerisinde bulunduğundan, 17.640,00TL, alacağın tahsili amacıyla borçlunun taşınır ve taşınmaz malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verilmesine ilişkindir. Mahkemece,…. A.Ş. vekili ve …Tic. Ltd. Şti. vekilinin itirazı üzerine ihtiyati haciz talebine dayanak yapılan çekin süresi içerisinde bankaya ibraz edilerek karşılıksız işlemine tabi tutulması sebebiyle aranacak borç vasfını yitirip götürülecek borç haline dönüştüğünden, alacaklının ikametgahının bulunduğu İstanbul Mahkemelerinin yetkili mahkeme olduğu ve muaccel olan para borcu için İİK’nın 257/1. maddesindeki yasal koşulların gerçekleştiği anlaşılmakla yetki itirazının reddine karar verilmiş olup karar yukarıdaki sebeplerle istinaf edilmiştir. Talep; İİK.’nun 257.maddesi uyarınca verilen ihtiyati haciz kararına İİK’nun 265. maddesi gereğince süresi içerisinde yapılmış itirazın reddine dair mahkeme kararının, çek için ödeme yasağı bulunması nedeniyle usulüne uygun ibraz ve karşılıksız kalma olmadığı ve mahkeme yetkisiz olduğundan bahisle kaldırılmasına ilişkindir. 2004 Sayılı İİK.’nun 265/1. maddesi gereğince borçlu, kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haciz kararına karşı; ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı, huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren 7 gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir. İtiraz üzerine verilen karara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. İtiraz edenler vekili çekin müvekkillerinin rızası dışında elinden çıktığını, açılan çek iptali davasında ödeme yasağı kararı verildiğini, bu nedenle usule uygun ibraz olmadığından çekin karşılıksız kalmadığını iddia etmiş ise de; alacaklı ciro yolu ile çekin hamili olup, hasımsız açılan çek iptali davasının tarafı olmadığından ihtiyati tedbir kararı kendisini bağlamayacağından, bankaya keşide tarihinde ibraz edilmesi sebebiyle ibrazın usule uygun olduğu, ödeme yasağı sebebiyle ihtiyati haciz talep eden yönünden karşılıksız kaldığı sabit olmakla, bu yöne ilişkin istinaf sebebinin reddine karar verilmesi gerekmiştir. 2004 Sayılı İİK’nun 258. maddesinde; ihtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili olan mahkeme tarafından karar verileceği, İİK.’nun 50. maddesinde ise ihtiyati hacizde yetkili mahkemenin belirlenmesinde, HMK’nun yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanacağı belirtilmek suretiyle HMK’ya atıfta bulunulduğundan, çekten kaynaklanan borcun alacaklısı; borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yeri veya ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin; 20/09/2016 tarihli, 2016/8892 E.-2016/7362 K. sayılı, 14/11/2016 tarihli, 2016/12481 E.-2016/8797 K. sayılı, 05/12/2016 tarihli, 2016/12815 E.-2016/9299 K. sayılı, 13/09/2017 tarihli, 2017/2488 E.-2017/4324 K. sayılı ilamlarında ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nin 17/07/2019 tarih, 2019/1365 E. ve 2019/980 K. sayılı kaldırma kararında vurgulandığı üzere; muhatap bankaya ibraz edilen ve ödeme yasağı nedeniyle karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanacağından ve HMK’nun 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK’nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline gelecektir. İhtiyati hacze konu … A.Ş Acıpayam Şubesi’ne ait ve Acıpayam adresinde keşide edilen 17.640,00 TL’lık 06/08/2021 keşide tarihli çekin 06/08/2021 tarihinde muhatap bankaya ibraz edildiği, ödeme yasağı sebebiyle çekin karşılıksız kaldığı anlaşıldığından, atıf yapılan Yüksek Mahkeme kararlarında da açıklandığı üzere; muhatap bankaya ibraz edilerek ödeme yasağı sebebiyle karşılıksız kalan talep konusu çek, artık aranacak borç olmaktan çıkarak götürülecek borç niteliği kazanmıştır. 6100 Sayılı HMK.’nun 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK’nun 89. maddesinde belirtildiği gibi ihtiyati haciz talep eden alacaklı şirketin yerleşim yerinin bulunduğu Şişli/İstanbul adresinin adli yargı olarak bağlı olduğu, İstanbul Merkez (Çağlayan) Mahkemeleri yetkili hale geldiğinden, mahkemece de aynı gerekçe ile itiraz reddedildiğinden, ihtiyati hacze itiraz eden borçlular …. A.Ş., … Tic. Ltd. Şti. vekilinin yetki itirazı yerinde olmadığından, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince istinaf talebinin esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Usûl ve yasaya uygun İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/08/2021 tarih ve 2021/519 E. 2021/513 K. Sayılı kararına karşı talep eden vekili tarafından yapılan istinaf talebinin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2- 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TLmaktu istinaf karar ve ilam harcından peşin yatırılan 59,30 TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 21,40 TL harcın talep edenden tahsiliyle Hazineye gelir kaydedilmesine, 3-Talep eden tarafça istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerilerinde bırakılmasına, 4- İncelemenin duruşmasız olarak yapılması nedeniyle taraflar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 5- Talep eden tarafça yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine, 6- Karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi, harç ve avans iadesi işlemlerinin İlk derece Mahkemesince yerine getirilmesine, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi hükmü gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f ve 394/(5). maddeleri gereğince, kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 20/01/2022