Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2022/1042 E. 2022/1275 K. 22.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1042 Esas
KARAR NO: 2022/1275
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/10/2021
NUMARASI: 2021/661 E. – 2021/640 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 22/09/2022
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: Talep eden vekili ihtiyati haciz talepli dava dilekçesinde özetle; 30.09.2021 keşide 30.09.2021 vade tarihli ve 25.000,00 TL tutarlı … Seri Nolu çekin borçlu tarafından müvekkiline vadesinde ödenmediğini, tahsili için İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile borçlu aleyhine icra takibi başlatıldığını, ancak borçlunun kaçma teşebbüsü içerisinde bulunduğunu, mahkemenin belirleyeceği teminatın yatırılacağını, borçlunun borca yeter tutarda, taşınır ve taşınmaz malları ile 3. şahıslardaki hak ve alacaklarına ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesi talep etmiştir. İlk derece mahkemesi 07/10/2021 tarihli değişik iş kararında; “Talep eden alacaklı vekilinin, borçluların imzalamış olduğu 25.000,00 TL bedelli çekin karşılığının olmadığını, borcun ödenmediğini belirterek borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini talep ettiği, dosyaya sunulan bilgi ve belgelere göre; alacağın rehin ile teminat altına alınmadığı ve vadesinin geldiğinin sabit olduğu, Sunulan dilekçe ekindeki belgelerin incelendiği, İ.İ.K’nun 257. maddesi gereğince rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısının ihtiyati haciz isteyebileceği, dilekçede borcun ödenmediği ve alacağın rehinle teminat altına da alınmadığı belirtildiğinden, ihtiyati haciz talebinin teminat karşılığında kabulüne” karar verilmiştir.İhtiyati haciz kararına itiraz eden vekili cevap dilekçesinde özetle; 1-Müvekkili şirketin adresi “… Mahallesi … Sok. No:… Bağcılar- İST.” olup yetkili mahkemenin Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yetkili olmadığını, 2-İhtiyati haciz talep edilen … Bankası Argıncık Kayseri şubesine ait 31.11.2021 keşide tarihli, 30.000 TL bedeli, … seri nolu çekin, … kargo şirketi ile 31.03. 2021 tarihinde Kırıkkale’den müvekkiline gönderildiğini, 01.04.2021 tarihinde dağıtım esnasında diğer bir grup çekle birlikte çalındığını ve Bakırköy 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/313 esas sayılı iptal davasıdan ödemenden men kararı alındığını, Bakıröy Cumhuriyet Savcılığı’nın 2021/51431 Sor. nolu dosyasında soruşturmanın devam ettiğini, çekin müvekkili şirket müşterisi olan … tarafından nama yazılı keşide edildiğini ve çalındıktan sonra sahte kaşe ve imza ile müvekkili şirketin cirosunun taklit edildiğini, sahtelik sebebi ile çekin kambiyo vasfının bulunmadığını, çekteki imza müvekkili şirket yetkililerine ait olmadığından ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir. İlk derece mahkemesince; “Talebin mahkemece verilen ihtiyati haciz kararına itiraza ilişkin olduğu, haciz kararına itiraz eden vekili tarafından hacze konu çekteki yetkiye yönelik itiraz edildiği, 2004 sayılı yasanın 258. maddesinde ihtiyati hacze; 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceğinin belirtildiği, yasanın 50. maddesindeki “Para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun yetkiye dair hükümleri kıyas yolu ile tatbik olunur. Şu kadar ki, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe salahiyetlidir.” şeklindeki düzenleme uyarınca HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulduğu, kambiyo senetlerinden doğan alacaklar aranacak alacak niteliğinde olduğundan, 6098 sayılı TBK’nın 89/1. (818 Sayılı BK’nın 73/1) hükmünün uygulanamayacağı, çekten kaynaklanan borcun alacaklısının, borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde (6102 sayılı TTK’nın 781/2 fıkrası uyarınca çekte açıklık yoksa, muhatabın ticaret unvanı yanında gösterilen yer ödeme yeri sayılır. Muhatabın ticaret unvanı yanında birden fazla yer gösterildiği takdirde, çek, ilk gösterilen yerde ödenir. Böyle bir açıklık ve başka bir kayıt da yoksa, çek muhatabın merkezinin bulunduğu yerde ödeme yeri sayılır.) ihtiyati haciz talebinde bulunabileceği,İhtiyati hacze dayanak … Argıncık/Kayseri şubesine ait çekin; keşide yerinin Kayseri, keşide tarihinin 31.09.2021, bedelinin 25.000,00-TL, keşidecisinin …, lehdarı … Tic. A.Ş., cirantaların … ve … Faktoring A.Ş. olduğu, ihtiyati haciz talep eden … Faktoring A.Ş.’nin dilekçesinde borçluların adresinin Tokat ve Bağcılar (Bakırköy yetkili olmakla), muhatap bankanın Kayseri/Argıncık şubesi, çekin keşide yerininde Kayseri olduğu, dolayısıyla kambiyo senedine bağlı alacaklar yönünden mahkemenin ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili olmadığı, bu itibarla; itiraz eden borçlu … Tic. A.Ş. yönünden mahkemenin yetkisiz olduğu dikkate alınarak (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 07/06/2018 E. 2018/2421 K. 2018/4395) itiraz eden vekilinin yetki itirazının kabulü ile, 2021/661 D. İş sayılı dosyasında verilen 07/10/2021 tarihli ihtiyati haciz kararının borçlu … Tic. A. Ş. yönünden kaldırılmasına” karar verilmiştir. Talep eden … Faktoring A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; 6361 sayılı Kanun çerçevesinde müşterisi … ile müvekkili … Faktoring A.Ş. arasında 24.03.2021 tarihli … müşteri numaralı Faktoring Sözleşmesi akdedildiğini, Borçlu … tarafından 31.09.2021 keşide tarihli, … seri numaralı, 25.000,00 TL bedelli çekin keşide edilerek itiraz eden ciranta … Tic A.Ş.’ye teslim edildiğini, … A.Ş. ile … arasındaki ticari ilişkide … nolu 30.03.2021 tarihli e-faturaya konu malların satın alınması sonucu çekin .. A.Ş. tarafından …’a ciro edildiğini, 24.03.2021 tarihli … müşteri numaralı Faktoring Sözleşme kapsamında müşteri …’ın davaya konu çeki müvekkili şirkete ciro ettiğinden müvekkilinin yetkili hamil olduğunu, Sözleşmeye konu çeklerin müvekkili tarafından, 30.09.2021 tarihinde bankaya ibraz edildiğini, ödeme yasağı sebebiyle tahsil edilemediğini ve bu durumun çekin arka yüzüne dercedildiğini, müvekkilinin alacağını tahsil amacıyla İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasından kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takibe giriştiğini ve ihtiyati haciz istendiğini, ardından mezkur icra dosyasına konu çek borcunun tamamının itiraz eden borçlu tarafından ödendiğini, ihtiyati hacze itiraz neticesinde yerel mahkemenin yetkili olmadığından bahisle ihtiyati haciz kararını kaldırdığını, 6361 Sayılı Kanun’un madde 38’de (1) Faktoring sözleşmesi; mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilebilen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir almak suretiyle, faktoring şirketinin müşterisine sağladığı tahsilat, borçlu ve müşteri hesaplarının tutulmasının yanı sıra finansman veya faktoring garantisi fonksiyonlarından herhangi birini yada tümünü içeren sözleşmedir şeklinde tanımlandığını, İİK 258. maddesinde; İhtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceğinin, İİK 50 maddesinde para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun yetkiye dair hükümlerinin kıyas yolu ile tatbik olunacağından, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesinin de takibe yetkili olduğunu, TBK 89 maddesinde; Borcun ifa yerinin, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirleneceğinin, aksine bir anlaşma yoksa, para borçlarının, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edileceğinin düzenlendiğini, Çeke dayalı borçlar aranacak borç niteliğinde olup, aranacak borçların borçlunun ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edileceğini, ancak aranacak borçlar, borçlunun aranması, devamında sonuç alınamaması durumunda aranacak borç nitelikleri tüketilerek, götürülecek borç niteliğine dönüştüğü kabul edildiğinden, çek, alacaklısı tarafından muhatap bankaya ibraz edilerek, muhatap banka tarafından karşılıksız yahut ödeme yasağı işlemi görürse, çekin artık, aranacak borç niteliğini kaybederek, götürülecek borca dönüştüğünün kabul edildiğini, (Yargıtay 11. H.D. 2016/12481 E., 2016/8797 K numaralı, Yargıtay 11.H.D. Esas: 2006/412 Karar: 2006/1370 kararı, İstanbul B.A.M. 13. HD. Esas: 2021/1645 Karar: 2021/1324, İstanbul B.A.M. 14. HD. Esas No: 2021/1235 Karar No: 2021/955 veB.A.M. 44. HD.Esas: 2021/593 Karar: 2021/598 ) Muhatap bankaya ibraz edilen ve karşılıksızdır/ödeme yasağı işlemi gören çeklere dayalı ihtiyati hacze başvuracak alacaklılar için TBK m.89/1 gereğince, alacaklı yerleşim yeri mahkemelerinde de ihtiyati haciz isteminde bulunabileceğini, alacaklı müvekkilinin yerleşim yerinin de … Mah, … Sk. No:… D:No:… Kat:…, 34349 Beşiktaş/İstanbul olduğu göz önünde bulundurulduğunda, ihtiyati haczin yetkili İstanbul (Çağlayan) Mahkemesinden istendiğini, – 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman Ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde dava dışı müşteri … ile müvekkili … Faktoring A.Ş. arasında 24.03.2021 tarihli … müşteri numaralı Faktoring Sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmenin “Çeşitli Hükümler” başlıklı 8. maddesinde; “sözleşmeden doğacak ihtilaflarda İstanbul Ticaret Mahkemeleri ve İstanbul İcra Müdürlükleri yetkilidir” denmekle taraflar arasında yetki şartı kararlaştırıldığını HMK’nın 7. maddesinde belirtildiği üzere; davalı birden fazla ise, davanın davalılardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabileceğinden, dava dışı … ile müvekkili arasında akdedilen yetki sözleşmesinden ötürü İstanbul (Çağlayan) Mahkemelerinin yetkili hale geldiğini, (Yargıtay 19. HD. 2015/18343 E. 2016/8131 K. 03.05.2016 T.) yerel mahkemenin yetkisizliğinden bahisle ihtiyati haciz kararını kaldırmasının yerinde olmadığını, -İtiraza konu ihtiyati haciz kararı çıkmadan önce işbu karara konu çek borcu itiraz eden borçlu tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına ödendiğini, ancak çek borcunun ödenmemesinin keşideci ve cirantaların sorumluluğunda olup, müvekkilinin yetkili hamil olduğunu, çekten doğan alacağına kavuşmak için ihtiyati haciz kararı alabileceğini, icra takibi yapabileceğini, bu hukuki yollara başvurulmasında çek borcunu ödemeyen ciranta ve keşidecinin kusuru bulunduğunu, bu sebeple iyiniyetli müvekkili aleyhine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesi gerekirken yerel mahkemenin aksi yönde karar verdiğini,Kıymetli evraklarda keşidecinin asıl borçlu, cirantaların ise müracaat borçlusu sıfatı ile yetkili hamile karşı sorumlu bulunduğundan, itiraz eden ciranta … A.Ş. müracaat borçlusu olarak çeke konu miktardan sorumlu olduğunu, Çek zayiine ilişkin yargılamaların, çekişmesiz yargı işi ve verilen kararlar da maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmediğinden, çekin zayii/iptal olması yahut ihtiyati tedbir kararı alınmasından bahisle verilen ödemeden men kararlarının yetkili ve iyiniyetli hamil müvekkilinin durumunu değiştirmeyeceğini ve çekten doğan alacağın tahsil kabiliyetinin devam edeceğini, Çek zayiine ilişkin taraflarına ihbar olunmuş yahut taraf olarak gösterildiği herhangi bir dava bulunmadığını, dava dışı … ile sözleşme tarihinin 24.03.2021 ve çek teslim bordrosunda çeki iktisap tarihleri 02.04.2021 olduğundan, tedbir kararının alındığı 14.04.2021 tarihinde müvekkilinin çeki iktisap ederken ve müşterisi ile sözleşmeyi akdederken, bir tedbir kararı gündemde olmadığından, müvekkilinin iyiniyetli olarak iktisap ettiğini, (Yargıtay 11.H.D. Tarih: 17.12.2018 Esas: 2018/5363 Karar: 2018/7977) Ödemeden men kararının, ihtiyati haciz kararı alınmasına, uygulanmasına ve icra takip işlemlerinin devamına etki etmeyeceğini, (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. H. D. Dosya NO :2021/1328 Karar No: 2021/1052, Yargıtay 11. H.D.’nin E. 2007/760 K. 2007/2994 T. 19.2.2007 sayılı kararı, Yargıtay 11. H. D’nin E. 2005/12082, K. 2005/10696, T. 9.11.2005 tarihli kararı) -Müvekkili şirketin imzaların sahteliğini araştırma yükümlülüğü bulunmadığından, itiraz eden borçlunun iddiasını kabul anlamına gelmemek kaydıyla, davacı imzasının sahte olması halinde dahi bu hususun müvekkilinin ihtiyati haciz istemine zeval vermeyeceği gibi iyiniyetini de ortadan kaldırmayacağını, (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/1636 E. , 2019/319 K.) -İmzanın sahte olmasının çekin kambiyo senedi vasfını etkilemeyeceğini, (Yargıtay 11.H.D. tarih: 17.12.2018 esas: 2018/5363 karar: 2018/7977) – Kambiyo senedinden bağımsız olan, asıl ilişkiden doğan defilerin iyiniyetli hamil olan müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, Türk Ticaret Kanunu’ndaki düzenlemelerde def’ilerin; senedin hükümsüzlüğüne ilişkin defiler, senet metninden anlaşılan defiler ve şahsi defiler şeklinde üçlü bir ayırıma tabi tutulduğunu, nisbi def’ilerin sadece def’iye konu ilişkinin tarafına ileri sürülebileceğini, ilişki tarafı olmayan yetkili hamil müvekkiline ileri sürülmesinin mümkün olmadığını, Davaya konu borcun davacının keşide ettiği çekten kaynaklandığını, kambiyo senetlerinin asıl ilişkiden mücerret, bağımsız bir borç ilişkisi meydana getiren kıymetli evrak olduğunu, asıl ilişkideki borç ilişkisi var olmasa dahi kambiyo ilişkisinin devam edeceğini ve kıymetli evrakta yazılı miktarda keşideci ve cirantaların hamile karşı sorumluluğu bulunduğunu, nisbi defilerin yetkili hamil müvekkiline ileri sürülemeyeceğine dair TTK’da madde 818, 687 ve Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman Ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’nda madde 9/3’te özel olarak düzenleme yapıldığını, tüm beyanları ışığında yerel mahkeme kararının mevzuat ve içtihatlara aykırı olduğundan kaldırılmasını talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. İhtiyati haciz talep eden vekilinin isteği, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına konu 30.09.2021 keşide 30/09/2021 vade tarihli ve 25.000,00 TL tutarlı … Seri Nolu, borçlu … tarafından keşide edilerek itiraz eden ciranta … Tic A.Ş.’ye teslim edilen ve müvekkili tarafından faktoring sözleşmesi ile temlik alınan çekin vadesinde ödenmediğinden ve borçlunun kaçma teşebbüsü içerisinde bulunduğundan bahisle, takdir edilecek teminat karşılığı, borçlunun borca yeter tutarda, taşınır ve taşınmaz malları ile 3. şahıslardaki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulması ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin borçlu üzerinde bırakılmasına ilişkindir. Mahkemece; Alacağın vadesi geldiğinden ve rehine teminat altına alınmadığından, İİK 257. maddesi uyarınca ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verilmiş, borçlu … A.Ş. vekilinin itirazı üzerine 02/11/2021 tarihinde duruşmalı yapılan inceleme sonunda; 2004 sayılı yasanın 258. maddesinde ihtiyati hacze; 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceğinin belirtildiği, yasanın 50. maddesinde “Para veya teminat borcu için takip hususunda HUMK’nun yetkiye dair hükümleri kıyas yolu ile tatbik olunacağı, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesinin de takibe salahiyetli olduğu belirtilerek HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulduğu, kambiyo senetlerinden doğan alacaklar aranacak alacak niteliğinde olduğundan, 6098 sayılı TBK’nın 89/1. hükmünün uygulanamayacağı, çek alacaklısının, borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabileceği, ihtiyati hacze dayanak çekin keşidecisinin …, lehdarı … Tic. A.Ş., cirantaların … ve … Faktoring A.Ş. olduğu, ihtiyati haciz talep dilekçesinde borçluların adresinin Tokat ve Bağcılar (Bakırköy yetkili olmakla), muhatap bankanın Kayseri/Argıncık şubesi ve çekin keşide yerininde Kayseri olduğu, dolayısıyla kambiyo senedine bağlı alacaklar yönünden itiraz eden borçlu … Tic. A.Ş. yönünden mahkemenin yetkisiz olduğu dikkate alınarak (Yargıtay 11. H.D. 07/06/2018 E. 2018/2421 K. 2018/4395) itiraz eden vekilinin yetki itirazının kabulüne, 2021/661 D. İş sayılı dosyasında verilen 07/10/2021 tarihli ihtiyati haciz kararının borçlu … Tic. A. Ş. yönünden kaldırılmasına karar verilmiştir. İtiraz üzerine verilen karar aleyhine ihtiyati haciz talep eden vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. 1-İİK 258. maddesinde; İhtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceği, İİK 50 maddesinde ise; Para veya teminat borcu için takip hususunda HUMK’nun yetkiye dair hükümlerinin kıyas yolu ile tatbik olunacağı, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesinin de takibe yetkili olduğu düzenlenmiştir. İhtiyati haciz talebine konu alacak çeke dayandığından; çekin keşide edildiği muhatap bankanın bulunduğu yerde, çekin keşide yerinde, borçlunun veya borçlu birden fazla ise borçlulardan birinin yerleşim yerinde takip yapılabilir. İhtiyati hacze dayanak çek … Argıncık/Kayseri şubesinden keşide edilmiş olup, keşide yeri Kayseri, keşideci …’in talep dilekçesinde belirtilen adresi ile lehdarı … Tic. A.Ş.’nin adresi, Bağcılar/İstanbul, ciranta …’ın adresi ise, Merkez/Tokat’tır. Borçluların adresi itibariyle Tokat Asliye Ticaret Mahkemesi ve Bağcılar’ın bağlı olduğu Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleri yetkilidir. Muhatap banka Kayseri/Argıncık şubesi ve çekin keşide yeri itibariyle de Kayseri Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin yetkili olduğu sabittir. Yargıtay 11. H.D.’nin; 20/09/2016 tarihli, 2016/8892 E.-2016/7362 K. sayılı, 14/11/2016 tarihli, 2016/12481 E.-2016/8797 K. sayılı, 05/12/2016 tarihli, 2016/12815 E.-2016/9299 K. sayılı, 13/09/2017 tarihli, 2017/2488 E.-2017/4324 K. sayılı ilamlarında, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. H.D.’nin 17/07/2019 tarih, 2019/1365 E. ve 2019/980 K. sayılı kaldırma kararında ve Dairemizin 2021/593-598 esas ve karar sayılı ilamında vurgulandığı üzere; muhatap bankaya ibraz edilen ve karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanacağından ve HMK’nun 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK’nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline gelecektir. İhtiyati hacze konu … Bankası Argıncık/Kayseri Şubesi’ne ait 30.09.2021 keşide 30.09.2021 vade tarihli ve 25.000,00 TL tutarlı … Seri Nolu çekin arka yüzüne; 30/9/2021 tarihinde muhatap banka şubesine vekaleten … Genel Müdürlük tarafından Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/313 esas sayılı dosyasından 14/04/2021 tarihinde verilen ödeme yasağı kararı uyarınca ödenmediğinin şerh verildiği anlaşıldığından, atıf yapılan Yüksek Mahkeme kararlarında da açıklandığı üzere; muhatap bankaya ibraz edilerek karşılıksız kalan talep konusu çek, artık aranacak borç olmaktan çıkarak götürülecek borç niteliği kazanmıştır. 6100 Sayılı HMK.’nun 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK’nun 89. maddesinde belirtildiği gibi ihtiyati haciz talep eden alacaklı şirketin yerleşim yerinin (… Sok.No…. K…. GayrettepeBeşiktaş/İstanbul) bulunduğu yer mahkemesi olan İstanbul Merkez (Çağlayan) Mahkemeleri’de yetkili hale gelmiştir. İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi talebi incelemeye yetkili olduğundan, mahkemece itiraz edenin yetki itirazının kabulüne karar verilmesi yerinde olmadığından, ihtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf sebebinin kabulü gerekmiştir. 2- Mahkemece ihtiyati haciz talebi, talep tarihindeki koşullar ve deliller, itiraz ise; itiraza ilişkin olarak sunulan deliller nazara alınarak değerlendirilir. İhtiyati haciz talep eden vekili dilekçesinde; … ile müvekkili arasında akdedilen 24.03.2021 tarihli … müşteri numaralı Faktoring Sözleşmesinden söz etmeksizin çek fotokopisini ekleyerek talepte bulunmuş, itiraza verdiği cevapta, faktoring sözleşmesinden söz etmekle birlikte sözleşmeyi dosyaya sunarak yetki şartını kanıtlamamıştır. HMK’nın 7. maddesine ilişkin kuralın uygulanabilmesi için aleyhine haciz talep edilenlerden birinin İstanbul Mahkemeleri ve icra dairelerinin yetki sınırları içerisinde ikamet etmesi gerekip, …, Merkez-Tokat, … Tic. A.Ş. Bağcılar-İstanbul, … ise Kayseri’de ikamet ettiğinden, davalıların ikametgahları itibariyle yetkili mahkemeler; Tokat, Bakırköy ve Kayseri Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğundan, sözleşmedeki yetki düzenlemesi ve HMK 7. maddesi uyarınca İstanbul Mahkemeleri’nin yetkili olduğuna ilişkin istinaf sebebinin reddine karar verilmesi gerekmiştir. 3-İhtiyati haciz talebi; 06/10/2021 tarihli, itiraza konu ihtiyati haciz kararı 07/10/2021 tarihli olup, itirazın incelenmesi için tayin edilen 02/11/2021 duruşma tarihinden önce 12/10/2021 tarihli, … seri, … sıra ve … özel numaralı makbuz ile talep ve katibe konu çek borcunun itiraz eden borçlu tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına ihtirazi kayıtla ödendiği sabittir. Borç ödenmekle ihtiyati haciz kendiliğinden kalkmaz. İİK 266. maddesi uyarınca mahkemeden istenmesi gerekir. Takip başlatıldıktan sonra bu yetki İcra Tetkik Merciine (İcra Hukuk Mahkemesine) aittir. Bu sebeple ihtiyati haciz talep eden vekilinin dosya borcu ödendiğinden itirazın konusuz kaldığına ilişkin istinaf sebebinin yerinde olmadığı görülmekle reddine karar verilmiştir. Çek borcunun ödenmemesi keşideci ve cirantaların sorumluluğunda olup, ihtiyati haciz talep eden, birbirini takip eden ciro yolu ile çeki teslim aldığından yetkili hamildir. Çekten doğan alacağına kavuşmak için yasadan kaynaklanan hukuki yollar olan, ihtiyati haciz kararı alabileceği gibi, icra takibi de yapabilir. Çek borcunu ödemeyen ciranta ve keşidecinin kusuru bulunduğu, ihtiyati haciz talep edenin talebinde iyi niyetli olduğu, çek zayiine ilişkin yargılamanın, çekişmesiz yargı işi olup, kararın kesin hüküm teşkil etmediği, taraflarına ihbar olunmuş yahut taraf olarak gösterildiği herhangi bir dava bulunmadığı, … ile sözleşme tarihi 24.03.2021 ve çek teslim bordrosunda çeki iktisap tarihi 02.04.2021 olduğundan, tedbir kararının alındığı 14.04.2021 tarihinde müvekkilinin çeki iktisap ederken ve müşterisi ile sözleşmeyi akdederken, tedbir kararı olmadığından, iyiniyetle iktisap ettiği, imzaların sahteliğini araştırma yükümlülükleri bulunmadığından, davacı imzasının sahte olması halinde dahi bu hususun ihtiyati haciz istemine zeval vermeyeceği, iyiniyetini ortadan kaldırmayacağı, imzanın sahte olmasının çekin kambiyo senedi vasfını etkilemeyeceği, asıl ilişkiden doğan defilerin iyiniyetli hamile karşı ileri sürülemeyeceğine ilişkin hususlar, ihtiyati haczin dayandığı sebepler kapsamında kaldığından, 2004 Sayılı İİK’nın 265/1-3. maddesi gereğince kararına itiraz edilen mahkemece yetki itirazının reddinden sonra değerlendirilerek karara bağlanması ve yargılama giderleri yönünden verilecek kararın niteliğine göre hükmedilmesi gerektiğinden, bu aşamada karar verilmesine yer olmadığından, ihtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- İhtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile; 2- İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 07/10/2021 tarih, 2021/661 E. 2021/640 K. Sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3- Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4- İstinaf yasa yoluna başvuran talep eden tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL maktu istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine, 5- Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 6- İstinaf yasa yoluna başvuran talep eden tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-3. ve 362/1/f. maddeleri gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 22/09/2022