Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2020/991 E. 2022/739 K. 28.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/991
KARAR NO: 2022/739
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 10/04/2018
NUMARASI: 2017/370 E. 2018/147 K.
DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 28/04/2022
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …’in “Ortadan Açılır Masa Mekanizması” adlı davalı mekanizması ile aynı mekanizma için 02.05.2012 başvuru tarihli … başvuru numaralı ve … no.lu faydalı model, … Tic. Ltd. Şti’nce ‘Masa Açma-Kapama Mekanizması’ adlı 25.09.2014 başvuru tarihli … başvuru numaralı Faydalı Model Belgesi alınarak kamuya sunulduğundan, davalı adına Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde … tescil numaralı Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesinin ve 13.08.2015 başvuru tarihli … başvuru numaralı faydalı modelinin yenilik ve ayırt edicilik unsuru taşımadığından Faydalı Model Belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin büyütülüp küçültülebilen yemek masalarının açma kapama mekanizmalarının ebatlarında standartların sağlanması, ihtiyaca göre sabitleme ayarı yapılabilmesi, bozulan veya yıpranan bağlantı mekanizmalarının değiştirilebilmesi, bağlantı mekanizma parçalarının kolay paketlenmesi ve nakliyesinin kolaylaştırılması için Köşeli Mobilya Bağlantı Mekanizması geliştirdiğini, altı köşeli modüler mobilya bağlantı aparatını … sayı ile Endüstriyel Tasarım ve … Faydalı Model olarak Türk Patent Enstitüsüne tescil ettirmek suretiyle koruma altına aldığını, davacının mobilya bağlantısı için yüzlerce değişik seçeneği olmasına rağmen, müvekkilinin aparatı ile görünüm ve işlevsel olarak tamamen aynı aparatı yaptığını, ihlale son verilmesi için gönderilen ihtara rağmen, davacının üretime devam ettiğini, Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2016/30 D. İş dosyasında sunulan bilirkişi raporunda müvekkilinin tasarım ve faydalı model belgesindeki tüm unsurların …- … tarafından üretilen ve tespiti yapılan aparatlarda bulunduğunun tespit edildiğini, davacının kendisine açılacak davaları sürüncemede bırakmak için iş bu davayı ikame ettiğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince; “Davanın, davalı adına TPMK nezdinde … tescil numaralı Endüstriyel Tasarımın ve … tescil nolu Faydalı Modelin iptali olduğu, Türk Patent ve marka kurumundan getirtilen belgelerden; … nolu tasarım belgesinin 4.12.2014 tarihinde tescil edildiği, 17.9.2015 tarihinden itibaren 5 yıl süre ile koruma altında olduğu, … Y sayılı faydalı modelin ise 13.8.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 10 yıl süre ile koruma altında olduğu, Bilirkişiler tarafından düzenlenen 11.12.2017 tarihli rapora göre; iptali istenen … nolu faydalı model belgesinin yenilik içerdiği, … nolu endüstriyel tasarım belgesinin de yenilik ve ayırt edicilik niteliğine haiz olduğunun bildirildiği, Toplanan deliller, HMK 266. madde gereğince düzenlenen bilirkişi raporunun denetim ve hüküm kurmaya elverişli bulunması, rapor kapsamına göre de iptali talep edilen … nolu faydalı model begelesinin yenilik içerdiği, … nolu endüstriyel tasarım belgesinin de yenilik ve ayırt edicilik niteliğine haiz olduğu sabit görüldüğünden davanın reddine” karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; 1-Müvekkilinin daha önce çalıştığı … isimli firmada da bahsi geçen ürünü imal ettiğini ve satışa sunduğunu, …’in ‘Ortadan Açılır Masa Açma- Kapama Mekanizması’ adlı 02.05.2012 başvuru tarihli … başvuru numaralı, ‘Masa açma-kapama mekanizması’ adlı, 04.09.2014 başvuru tarihli … başvuru numaralı Faydalı Model Belgesinin olduğunu, … Tic. Ltd. Şirketinin evrakları dosya da mevcut ‘Masa Açma-Kapama Mekanizması’ mevcut olduğundan, davalının mekanizması ile aynı mekanizmanın halka mal olmuş bir ürün olduğunu, Davalının üretimini yaptığı ve Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi ve faydalı model belgesi ile koruma altına aldığı mekanizmanın, müvekkili ve başka firmaların üretimini yaptığı mekanizmalar ile aynı olup her hangi bir yenilik ve ayırt edicilik özelliği bulunmadığını, 2-Dosya dahilinde alınan ve karara gerekçe kabul edilen bilirkişi raporunda bildirdikleri mekanizmalar ile ayırt edicilik ve yenilik yönünden fiziki bir inceleme yapılmadığını, heyetin … ile kodladığı …’e ait belge ile karşılaştırmada ‘tek farkın ya da yenilik arz edecek tek özelliğin Mil Sabitleme Somunu olduğu yönündeki beyanına istinaden yapılan bu incelemenin başvuru evraklarında yazan İstemler başlıklı kısıma bakarak karar verilmesi, somut olarak … belgesi ile karşılaştırma yapılmaması, karşılaştırılmasını istedikleri mekanizmaların dosyaya dahi girmemesi ve iki mekanizma arasında fiili karşılaştırma yapılmamasının yerinde olmadığını, 3-Raporda kabul edildiği şekli ile; davaya konu iki belgedeki mekanizmanın tek yeniliğinin Mil Sabitleme Somunu olduğundan, davalı tarafın sadece yenilik arz eden bu özellik için belge almaya hak kazanacağını, mekanizmanın diğer bölümleri için daha önce belge alınmış olması ve halka mal olan ürün statüsünü taşıması sebebi ile yenilik özelliği olmadığından, geçerli şartların oluşmaması sebebi ile Mil Sabitleme Somunu dışındaki mekanizma bölümleri için belgenin iptali gerekmekte iken, taleplerinin tamamen reddinin usule aykırı olduğunu, Sadece yenilik özelliği gösteren parçanın belge ile korumaya alınması halinde bağımlı istem oluşacağı, bağımlı istemlerin, daha önceki başka bir istem veya istemlere atıf yaparak, bu istemlerin üzerine eklemeler yapacağından, bilirkişi raporuna göre eğer Mil Sabitleme Somunu ile mekanizmaya bir yenilik özelliği getirilmiş ise, bağımlı istem olan bu durumun sadece bu istem yönünden belge hakkı devam ederek daha önceki belge haklarına da atıfta bulunması gerekirken aksi yönde karar verilmesinin yersiz olduğunu, Davalının başvuru yaparken bağımlı istem olarak değil topyekün yeni bir mekanizma ortaya çıkarmış gibi davrandığını, bilirkişi raporunda da bu hususa değinilmediğini, yaptıkları itirazlarında göz önünde bulundurulmadığını, 4-6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden önceki dönemde Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi ve Faydalı Model Belgesi için yapılan başvurularda TPE tarafından araştırma raporu hazırlanması zorunlu olmadığından, davaya konu belgelerin araştırma raporuna tabi tutulmadığını, bilirkişi raporuna yaptıkları itirazlar mahkemece kabul edilmediğinden SMK gereği Faydalı Model Belgesi için araştırma raporu hazırlanması için TPE‘ye 06.04.2018 tarihinde Faydalı Model Araştırma Talep Formu ile başvuru yapıldığını, verilecek raporun kararı etkileyecek nitelikte bir delil olacağından ve bağımlı istemler hususundaki bilirkişi raporu eksik olduğundan, TPE den gelecek araştırma raporu sonucunun beklenmeden karar verilmesinin usule aykırı olduğunu, belirtilen usule ve esasa ilişkin eksiklikler sebebi ile davanın reddine ilişkin kararın ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Karar aleyhine davacı vekili istinaf yasa yoluna başvurmuştur. 1-Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ( Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi Sıfatı ile) 2016/30 D. İş dosyasında alınan 01/06/2016 tarihli raporunda; Tespit isteyen taraf (davalı) … Ltd. Şti. “Köşeli Mobilya Bağlantı Mekanizması” başlıklı buluşuna ait … nolu Faydalı Model Belgesinin ana isteminde yer alan tüm unşurların ve davacının … nolu Tasarım Tescil Belgesi ile korunan Masa Bağlantı Aparatı başlıklı ürünün karşı taraf …-… tarafından üretilen ve tespiti yapılan aparatlarda bulunduğu, ayırt edilemiyecek derecede benzer olduğu tespit edilmiştir. Bilirkişi raporunda; davaya konu … no.lu endüstriyel tasarım tescil belgesine konu ürün ile … no.lu faydalı model belgesine konu “Köşeli Mobilya Bağlantı Mekanizması” ürünlerin istemleri ve dava konusu ürünlerden önce kamuya sunulduğu davacı tarafça bildirilen ürünlerin istemlerinın karşılaştırıldığı, a-Dava konusu … no.lu faydalı model belgesine konu “Köşeli Mobilya Bağlantı Mekanizması” nın istemlerinin Köşeli Mobilya Bağlantı Mekanizması (1) Köşeli Mil(2), Köşeli Mil Yuvası(3), Mil Sabitleme Sormunu(4), Hareketli Bağlantı Aparatı (5),, Vida Boşluğu(7), parçalarından oluştuğu, … no.lu faydalı modelde, milin sabitlenmesi için “Mil Sabitleme Somunu(4)” bulunmadığı, … no.lu faydalı model belgesine konu üründe unsurlardan, köşeli mil yuvası (3), mil sabitleme somunu (4) ve Germe Yayı (6) unsurunun bulunmadığı, … no.lu faydalı model belgesine konu üründe, unsurlardan köşeli mil yuvası (3), mil sabiteme somunu (4) bulunmadığı, bundan dolayı, hükümsüzlüğü talep edilen … no.lu FM belgesindeki İstem 1’in yenilik içerdiği, bağımlılıktan dolayı da bağımlı istemlerin de (istem 2-4) yenilik içerdiği değerlendirilmiştir. b-Davaya konu … no.lu “köşeli mobilya bağlarıtı mekanizması” endüstriyel tasarım tescil belgesine konu ürün ile karşılaştırılmaları sonucu; Söz konusu EET belgesinde açıklanan “köşeli mobilya bağlarıtı mekanizmasına” en yakın belgenin, … tarafından 2012/05/02 tarihinde başvurusu gerçekleştirilmiş, … yayın numaralı faydalı model belgesi olduğu tasarım bütünü oluşturan öğelerin biçimleri, oranları ve birbirleri ile ilişkileri sayesinde ayırt edici nitelik kazanacağı, tasarımlarda yer alan makas sisteminin üst (A) ve alt (C) bağlantı öğelerinin, kademeli biçimleri, yüzeylerinde yer alan deliklerin sayı ve yerleşimlerinin birbirinden farklı olduğu, sistemi birleştiren milin, makaslar ile bağlantı bölgesinin de her iki tasarımda birbirinden farklı pozisyonda olduğu, hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan … no.lu faydalı model belgesinde mil, makasın kollarının birleşim bölgesindeyken, hükümsüzlüğü talep edilen … no.lu tasarım tescilinde kolun orta noktasında olduğu, hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan … nolu faydalı model belgesinde sunulan mobilya bağlantı mekanizması görseli ile hükümsüzlüğü talep edilen … nolu tasarım tescili arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları sonucuna varılmıştır. 551 sayılı KHK’nin 83. maddesine göre bir Patent yada Faydalı Model belgesinin koruma kapsamı, tarifnamesinde yer alan istemlerde tanımlıdır. Bilirkişiler davalıya ait imalathanede incelemesi yapılarak Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2016/30 D. İş dosyasına sunulan rapor ve davaya konu … no.lu endüstriyel tasarım tescil belgesine konu ürün ile … no.lu faydalı model belgesine konu “Köşeli Mobilya Bağlantı Mekanizması” ürünlerinin Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan getirtilen kayıtların istemleri, tarifname ve çizimleri ile dava konusu ürünlerden önce kamuya sunulduğu iddia edilen ürünlerin istemleri, tarifname ve çizimleri ile karşılaştırılarak, gerekçeleri açıklanmak suretiyle yenilik ve ayrıt edicilik vasıflarının olduğu şüpheye yer vermeyecek şekilde, mahkeme denetimine açık olarak tespit edildiğinden, davacı tarafça aksini gösterir belge sunulmadığından, davacı vekilinin dava konusu faydalı model ve endüstriyel tasarımdan önce kamuya sunulduğu, yenilik ve ayırt edicilik vasfını taşımadığı yönündeki istinaf sebebinin reddine karar verilmiştir. 2-Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ( FSHHM Sıfatı ile) 2016/30 D. İş dosyasında davalının üretim yaptığı mahalde ürünler fiziken görülerek inceleme yapıldığı ve ürünlerden numune alındığı dosya kapsamı ile sabittir. Mahallinden alınan ürünler ile TPMK’dan getirtilen tescil belgelerindeki istemler hükümsüzlük talebine konu ürünler yönünden birbirini doğrulamaktadır. 551 sayılı KHK’nin 83. maddesine göre bir Patent yada Faydalı Model belgesinin koruma kapsamı, tarifnamesinde yer alan istemlerde tanımlı olduğundan, bilirkişiler tarafından, dava konusu endüstriyel tasarım ve faydalı modelin istemleri ile daha önce kamuya sunulduğu belirtilen ürünlerin istemlerinin karşılaştırılması yöntemi ile rapor düzenlenmesinde ve mahkemece bu rapora itibar edilmesinde usule aykırılık bulunmadığından, ürünler fiziken karşılaştırılmadığı için raporun usule uygun olmadığına ilişkin istinaf sebebinin reddi gerekmiştir. 3-Bilirkişi raporu ile; … no.lu faydalı modelde, milin sabitlenmesi için “Mil Sabitleme Somunu(4)” bulunmadığı, … no.lu faydalı model belgesine konu üründe unsurlardan, köşeli mil yuvası (3), mil sabitleme somunu (4) ve Germe Yayı (6) unsurunun bulunmadığı, … no.lu faydalı model belgesine konu üründe, unsurlardan köşeli mil yuvası (3), mil sabiteme somunu (4) bulunmadığı, bundan dolayı, hükümsüzlüğü talep edilen … no.lu FM belgesindeki istem 1’in yenilik içerdiği, bağımlılıktan dolayı da bağımlı istemlerin de (istem 2-4) yenilik içerdiği tespit edilmiştir. … no.lu FM belgesinin tek bağımsız istemi (1) numaralı “Köşeli Mobilya Bağlantı Mekanizması” olup bu istemin yenilik içerdiği tespit edildiğinden, diğer istemler (1) numaralı isteme bağlı olarak faydalı modeli oluşturduklarından ve “Mil Sabitleme Somunu(4)” sebebiyle (1) numaralı bağımsız istem yenilik ve ayırt edicilik içerdiğinden davacı vekilinin sadece “Mil Sabitleme Somunu(4)” aparatı yönünden faydalı model belgesi verilmesi gerekip, diğer istemler yönünden davanın kabulü ile hükümsüzlük kararı verilmesi gerektiğine ilişkin istinaf sebebinin reddine karar verilmesi gerekmiştir. 4-6769 sayılı yasanın geçici 1/2 maddesinde; …. patent ve faydalı model hükümsüzlüğünde; patent ve faydalı model başvuru tarihinde yürürlükte olan hükümlerin uygulanacağı düzenlendiğinden, davalı tarafın faydalı model ve endüstriyel tasarımı 551 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname döneminde tescil edildiğinden, 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile uygulamaya getirilen Faydalı Model Belgesinin araştırılması için davacı tarafça TPE‘ye 06.04.2018 tarihinde yapılan başvuru sonucunda verilecek karar, görülmekte olan davada dikkate alınamayacağından, başvuru soncu beklenmeden karar verilmesinin usule aykırı olduğuna ilişkin istinaf sebebinin reddi gerekmiştir. Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dosyadaki tespitlere ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, 6100 Sayılı HMK’nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda ilk derece mahkemesi kararında esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf talebinin, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Usûl ve yasaya uygun İstanbul 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 10/04/2018 tarih ve 2017/370 E. 2018/147 K. Sayılı kararına karşı davacı vekili tarafından yapılan istinaf talebinin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2- Davacıdan alınması gerekli 80,70 TL maktu istinaf karar ve ilam harcından davacı tarafından yatırılan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 44,80 TL harcın davacıdan tahsiliyle Hazineye gelir kaydedilmesine, 3- Davacı tarafça istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, 4- İncelemenin duruşmasız olarak yapılması sebebiyle taraflar yararına vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 5- Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 20/07/2017 tarih ve 7035 Sayılı Kanunun 31. maddesiyle değişik 6100 Sayılı HMK’nın 361/1. maddesi gereğince, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’a temyiz başvurusunda bulunma yolu açık olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 28/04/2022