Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/935 Esas
KARAR NO: 2022/505
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/03/2018
NUMARASI: 2017/1041 E. – 2018/304 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 31/03/2022
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Müvekkili şirket ile davalı arasında 29.06.2015 tarihli … numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesinin akdedildiğini, davalı şirkete ödemede temerrüde düştüğü finansal kira borçları sebebiyle Beşiktaş … Noterliğinden 08.09.2017 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edilerek borçların 60 gün içinde ödenmesi aksi takdirde sözleşmenin feshedileceğinin ve 3 gün içerisinde sözleşme konusu malın tesliminin ihtar edildiğini, verilen kanuni süre içerisinde ihtarnamede belirtilen borçların ödenmediğini, İstanbul 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1257 D. İş sayılı dosyası ile ihtiyati tedbir kararı verildiğini, açıklanan sebeplerle sözleşmenin müvekkili şirketçe haklı sebeple fesih olduğunun tespiti ile finansal kiralama sözleşmesine konu malın müvekkili şirkete aynen iadesine, ihtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına, mahkeme masrafları ve vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep dava etmiştir. İlk derece mahkemesince; “Bilirkişi raporu mahkememizce de yeterli görülüp itibar edildiği ve tüm dosya kapsamına göre; Davalı kira bedellerinden herhangi birisini süresinde ödemediği takdirde mütemerrit duruma düşmekte, dolayısıyla davacının kiralama konusu malları aynen iade alma hakkı doğmaktadır. Bu ise öncelikle keşide edilecek ihtarnamede verilecek 60 günlük ödeme süresi ile gerçekleşmektedir.(6361 sayılı Kanun Md.31) Davacı keşide ettiği ihtarname ile bu süreyi vermiş olmasına karşın, davalının verilen bu süre zarfında mevcut borçlarını kapatmamış olması sebebiyle, davacının kiralama konusu olan malları aynen iade alma şartlarının oluştuğu kanaatine varılmıştır. Finansal kiralama sözleşmesinin sona ermesi ile malın iadesi şartlarının oluştuğu anlaşılmakla; davanın kabulüne” karar verilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; -Dava konusu finansal kiralamaya konu olan; “2012 model .. marka … tipinde Paletli Ekskavatör”ün davacı tarafından müvekkili şirketten geri alındığını, 05.03.2018 tarihli dilekçelerinde yerel mahkemeye bu hususta beyanda bulunulduğunu, ancak yerel mahkemenin bu beyanı dikkate almadan karar verdiğini, 24.11.2017 tarihli ihtiyati haciz tutanağında davacının müvekkil şirket aleyhine başlatmış olduğu İstanbul … İcra Müdürlüğü … Esas sayılı icra dosyasında Erdek İcra Müdürlüğü’ne talimat yazıldığını, Erdek İcra Müdürlüğü …Talimat sayılı dosyası ile dava konusu “2012 model… marka … tipinde Paletli Ekskavatör” … (T.C. Kimlik No: …) tarafından 24.11.2017 tarihinde yeddiemin olarak teslim alındığını, açılmış olan iş bu davanın konusunun “malın iadesi” olduğunu, dava konusu malın davacı tarafından geri alınması sebebiyle konusuz kalan ve reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verildiğini, -Bilirkişi raporunda salt davacı defterleri ile yapılan tespitin, alacağın varlığını kanıtlaması açısından yeterli olmadığını, defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanıp ispatlanmadığı hususunun müvekkili şirketin ticari defterleri üzerinde yapılacak incelemelerle tespit edilebileceğini, -Davacının, hem ihtiyati haciz talebi ile mecurların teslimini talep ettiğini, hem de işbu davayı ikame ettiğini, mecurları teslim aldıktan sonra konusuz davaya devam ettiğini, eksik incelemeler sonucunda kurulmuş hükmün kaldırılmasını talep etmiştir. Davacı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; Ekipmanın iade alınmış olmasının davanın konusuz kaldığı anlamına gelmediğini, finansal kiralama sözleşmesi haklı sebeple fesih edilmiş olup, feshin sonucu olarak ekipmanın cebri icra yoluyla teslim alındığını istinaf incelemesi başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Dava finansal kiralama sözleşmesine aykırılık sebebi malın aynen iadesine ilişkin bir alacak ve tespit davasıdır. Dava, 6361 Sayılı Finansal Kiralama Factoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 31. ve 33. maddesi hükümlerine dayalı olarak, finansal kiralama konusu malın davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir. Taraflar arasında Finansal Kiralama Sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmeye konu malın davacı tarafından kiracı davalıya teslim olunduğu, davalının kira bedellerini ödemeyerek temerrüde düştüğü ve malın iadesinin talep edildiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık; Dava ve sözleşme konusu malın davacıya tesliminin gerekip gerekmediği ve sözleşmenin feshinin uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Öncelikle, Mahkemece sözleşme konusu miktar tespit edilerek, nispi eksik harç tamamlattırıldıktan sonra davaya devam edilmesi gerekirken anılan husus gözetilmeksizin yargılamaya devam edilip hüküm kurulması hatalı görülmüştür.Nispi harç, konusu belli bir değerle (para veya para ile değerlendirilebilen bir şey) ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer üzerinden Tarifedeki belli nispete göre alınan harçtır ( (1) Sayılı Tarife, (A)-III/1-a). Maktu harç ise konusu belli bir değerle tespit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harçtır ( (1) Sayılı Tarife, (A)-III/2-a). 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun “Nispi harçlarda ödeme zamanı” başlığını taşıyan 28/1-a alt bendinin birinci cümlesi; “Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. ” şeklindedir Kanunun 32. maddesinin birinci cümlesinde ise;“Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz” hükmü yer almaktadır. Bu hükmün, itiraz yoluyla Anayasaya aykırılığının yerel mahkemelerce ileri sürülmesi üzerine Anayasa Mahkemesi, 17.03.2010 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2009/27 E., 2010/9 K. sayılı kararı ile, 492 sayılı Kanunun 32. maddesinin birinci cümlesinin Anayasaya aykırı olmadığına ve itirazın (iptal isteminin) reddine karar vermiştir. Anayasa Mahkemesi kararının gerekçesinde ise “…Yargılama sürecinde, yasayla harca tabi kılınmış bir hizmetten yararlanmak isteyen ilgili (davalı veya davacı), genel kurallar uyarınca harcını ödeyerek bu hizmetten yararlanabilir. Dava açan veya yargılama sırasında harca tabi bir işlemin yapılmasını isteyen tarafın, harç ödemeden devam eden işlemlerin yapılmasını isteyerek bireysel bir menfaat elde etmesi, harçların konuluş amaçlarına aykırılık oluşturur.Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağını belirten kural, bireylerin özel menfaatleriyle ilgili olarak yargı hizmetinden yararlanmalarını, bu hizmetin karşılığı olan harcın ödenmesi koşuluna bağladığından, hak arama özgürlüğünü sınırlandıran bir nitelik taşımamaktadır. Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kural, Anayasa’nın 36’ncı maddesine aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.” ifadelerine yer verilmiştir. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 120. maddesine göre de; “Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.”. Hukuk Genel Kurulunun 04.12.2013 tarihli ve 2013/21-445 E., 2013/1625 K.; 06.06.2018 tarihli ve 2017/13-1984 E., 2018/1172 K. sayılı kararlarında da aynı hususlara işaret edilmiştir. Yapılan bu açıklamalar ışığında, somut olayda dava değeri para ile ölçülebilir nitelikte olduğundan 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 28. maddesinin 1-a alt bendi gereğince dava değeri üzerinden hesaplanacak karar ve ilam harcının dörtte birinin peşin olarak ödenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte davacı, dava açarken nispi harcı kendi belirlediği değer üzerinden yatırdığından ve buna göre Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince herhangi bir işlem yapılamayacağından, mahkemece harç eksikliğinin tamamlattırılması ve daha sonra işin esasının incelenmesi gerekmektedir. Sözleşme bedeli tespit edildikten sonra ayrıca 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 18.06.2014 tarih, 6545 Sayılı Kanun’un 45. maddesi ile değişik 5. maddesi gereğince dosyanın heyet sınırı içerisinde kalıp kalmadığı hususunun da değerlendirilmesi gerekmektedir. Yukarıda açıklanan eksiklikler ikmal edilerek sonuca ulaşılması için davalı vekilinin sair yönlerden incelenmeyen istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının, 6100 Sayılı HMK’nin 353/1-a/4. maddesi gereğince kaldırılarak mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2- İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 06/03/2018 tarih, 2017/1041 E. 2018/304 K. Sayılı kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/4. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3- Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından peşin olarak yatırılan 854,00 TL nispi istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine,5- Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,6- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/4. ve 362/1/g. maddeleri gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 31/03/2022