Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/831
KARAR NO: 2022/444
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 13/02/2018
NUMARASI: 2015/137 E. 2018/36 K.
DAVANIN KONUSU: Marka (Maddi Tazminat İstemli)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 17/03/2022
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, 21/10/2014 tescil tarihli ve … tescil numarasıyla koruma altında olan “…” buluş başlıklı faydalı modelin sahibi olduğunu, doğal kaynak suyunu, damacanalarda cam boru pompa ile sunduğunu, davalı “… – … A.Ş.’nin ana üreticisi ve markasının, “…”, diğer davalıların ise … Suyun bayileri olduğunu, ana üretici bayi olan … Su şirketinin, davalı … aracılığı ile tüm bayilerine müvekkilinin “cam borulu damacana su pompası”nın birebir aynısını üreterek dağıttığını, bu suretle müvekkili şirketin faydalı modelini birebir taklit etmek suretiyle faydalı modelden doğan haklarına tecavüz ettiklerinden ve haksız kazanç elde ederek haksız rekabette bulunduklarından, 551 sayılı KHK’den doğan haklarına tecavüzün tespitini, önlenmesi ve durdurulmasını, haksız rekabet nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla her bir davalı şirketten 500,00 TL olmak üzere şimdilik 2.500,00 TL maddi tazminatın tahsilini, mahkeme kararının ilgililere tebliğini ve gazetede ilanı talep etmiştir. Davalı-karşı davacı … – … A.Ş vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; Davacı tarafça İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2015/6 D.İş sayılı dosyasında yaptırılan delil tespitinde müvekkiline ait işyerinde tespit edilen broşürler üzerinde yer alan kaynak suyu ürünleri müvekkilinin markasını taşırken, aynı broşürlerde yer alan cam borulu damacana pompasının “…” markasını taşıdığını, bu markanın TPE’nde … no ile … (…) şirketi adına kayıtlı olduğunu, davalılardan … ve dava dışı bir başka şirket tarafından üretilerek teklif kapsamında gönderilen broşürler ile numune olarak gönderilen, tamamen farklı ürünler olduğunu, müvekkili tarafından teklifin kabul edilmediğini, raporda broşürlerde yer alan ürünlerin tespit mahallinde bulunmadığı belirtildiğinden raporda incelenen ürünle broşürlerin aynı olmadığını, her ne kadar broşürler üzerine müvekkilinin markası yazılmış olsa da, tespit dosyasında bulunan broşürlerde incelenen ürün örneğinin müvekkiline ait olmadığını, bayilerin ihtiyaç duydukları tüm damacana pompalarını üçüncü kişilerden temin ederek yada bizzat üreterek sattıklarından, müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, dava konusu faydalı modelin dava dışı … Ltd. Şti tarafından yurt dışında yerleşik bir firmadan alınarak, dava konusu faydalı modelin tescilinden önce 2013 yılında müvekkiline numune olarak getirildiğinden, dava konusu faydalı modelin yenilik vasfını taşımadığını, dosya kapsamında incelenen ürünün faydalı model tescilini ihlal etmediğini, bu üründe cam boru ile pompa arasında irtibat bulunmadığını, dava konusu faydalı model tescilinin bağlı istemlerinin de yenilik vasfını taşımadığını, asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile davacı-karşı davalı adına tescilli … numaralı “…” başlıklı faydalı model tescil belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili firmanın davalı … şirketinin ürettiği “…” sularının Kozyatağı dağıtım bayisi olduğunu, müvekkilinin iş yerinde davacının iddia ettiği gibi kendi korumasında olduğunu öne sürdüğü “cam borulu damacana su pompası” satılmadığını, müvekkilinin sattığı ürünün tespit dosyasında alınan bilirkişi raporunda görüleceği üzere aynı ambalaj içerisinde damacana su pompası ve plastik malzemeden üretilmiş boru aksamı şeklinde olduğunu, plastik su pompasının davacının koruması altında olmadığını, piyasada yüzlerce çeşidi bulunduğunu, müvekkiline ait iş yerinde damacana su pompasından ayrı olarak bulundurduğu cam borunun davacının ürününe göre kullanım kalite ve güvenlik açısından farklılıklar içerdiğini, davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Davalı … Su – … cevap dilekçesinde özetle; iş yerinde davacı tarafın iddia ettiği gibi kendi korumasında olduğunu öne sürdüğü “Cam Borulu Damacana Su Pompası” satmadığını, sattığı ürünün bilirkişi raporunda görüleceği üzere aynı ambalaj içerisinde “plastik borulu damacana su pompası” olduğunu, cam boru gibi tüm dünyada kullanılan ve kabul görmüş evresel bir ürünün faydalı model kapsamında değerlendirilmesi ve tek başına satışının engellenmesinin ticaretin ruhuna aykırı olduğunu, piyasada yüzlerce örnek bulunduğunu, müvekkilinin iş yerinde bulundurduğu cam borunun davacının ürününe göre kullanım kalite ve güvenlik açısından farklılıklar içerdiğini, kendisinin satmış olduğu damacana su pompalarının aynı paket içerisinde plastik boru ile birlikte satıldığını, cam borunun ise tüketicinin isteği doğrultusunda ayrı olarak satıldığını, tek başına satılan cam borunun davacının ürünü ile farklı olduğunu, ayırt edici özelliği olan boğum nedeniyle hem kırılmaya karşı riskleri ortadan kaldırdığını, hem de görsel açıdan ayırt edicilik ve farklılık gösterdiğini, davanın reddini istemiştir. Davalı …Su – … vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin davacının iddia ettiği gibi kendi korumasında olduğunu öne sürdüğü “…” satmadığını, müvekkilinin sattığı ürünün İstanbul Anadolu 2.FSHHM’nin 2015/5 D.İş sayılı dosyasındaki bilirkişi raporundan görüleceği üzere aynı ambalaj içerisinde damacana su pompası ve plastik malzemeden üretilmiş boru aksamı şeklinde olduğunu, cam borunun sadece talep olması halinde satıldığını, cam boru gibi tüm dünyada kullanılan ve kabul görmüş evrensel bir ürünün tek başına faydalı model kapsamında değerlendirilmesi ve tek başına satışının engellenmesinin mümkün olmadığını, piyasada yüzlerce örnek bulunduğunu, müvekkilinin iş yerinde bulundurduğu cam borunun davacının ürüne göre kullanım kalite ve güvenlik açısından farklılıklar içerdiğini, kendisinin satmış olduğu damacana su pompalarının aynı paket içerisinde plastik boru ile birlikte satıldığını, cam borunun ise tüketicinin isteği doğrultusunda ayrı satıldığını, tek başına satılan cam borunun davacının ürünü ile farklı olduğunu, ayırt edici özelliği olan boğum nedeniyle hem kırılmaya karşı riskleri ortadan kaldırdığını, görsel açıdan ayırt edicilik ve farklılık gösterdiğini, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince; “Davacı-karşı davalıya ait … numaralı “…” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 21.10.2014 tarihinde tescil edildiği, buluş özetinin “su damacalarının içinde muhafaza edilen suyun dış ortalama aktarılmasını sağlayan bir damacana su pompası olup, özelliğinin damacananın üst kısmına montaj edilen pompanın alt kısmına sabitlenerek damaca içindeki suyu dış ortama aktaran bir cam boru içermesi” olarak açıklandığı, Karşı davada istenen hükümsüzlük talebinin 554 sayılı KHK 131/1 maddesi gereğince “patentin hükümsüzlüğüne karar verilmesi halinde kararın sonuçları geçmişe etkili doğar, bu nedenle patent veya patent başvurusuna hukuki bakımdan KHK ile sağlanan koruma hükümsüzlük kapsamında doğmamış sayılır” düzenlemesi gereğince asıl davanın sonucunu etkileyeceğinden, karşı davanın öncelikli olarak incelenmesi gerektiği, Davacının … sayılı faydalı model belgesinin ana isteminde yer alan yuva ve yuvaya cam borunun sıkı geçme yoluyla sabitlenmesi unsurları karşı davacı tarafından sunulan yenilik giderici Amerikan belgelerindeki ürünlerde bulunmadığından, faydalı modelin yabancı patent belgelerinin 551 sayılı KHK 7. maddesinde düzenlenen davacının belgesindeki yenilik unsurunu kaldırmadığı kanaatine varılarak hükümsüzlüğe ilişkin karşı davanın reddine, Mahkemenin 2015/6 D. İş dosyasındaki davalı – karşı davacı … adresinde bulunan broşürlerin, ürün reklamına ilişkin olduğu, ürünün mahalde tespit edilemediği, İstanbul Anadolu 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2015/5-11 ve 12 Değişik iş sayılı dosyasındaki davalıların adreslerinde ele geçen damacana su pompası ile cam borunun ayrı ayrı satıldığı, davacıya ait … sayılı faydalı model belgesinin 1 nolu isteminde; damacananın üst kısmına montaj edilen pompanın alt kısmına sabitlenerek damacana içindeki suyu dış ortama aktaran bir cam boru içermesi gerektiği, tarifnamede, “mevcut pompanın altında cam borunun yerleştirilmesini sağlayan oluşturulmuş yuva ve bu yuvaya cam borunun sıkı geçme yolu ile sabitlenmesi” şeklinde anlatıldığı, ürünün faydalı model belgesinin bağımsız istemindeki tüm unsurları barındırması gerektiği, ancak ayrı ayrı satılan ürünlerin bir araya getirilerek bağımsız isteme konu ürünün özelliğinin oluşturulmasının faydalı model belgesine tecavüz sonucunu doğurmayacağı kanaatine varılarak davalılar hakkında açılan davanın reddine” karar verilmiştir. Davacı/Karşı davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; 1-İstanbul Anadolu 1. FSHHM’nin 2015/ 6. D.İş, İstanbul Anadolu 2. FSHHM’nin 2015/ 5 -11-12 D.İş sayılı dava dosyalarında temin edilen bilirkişi raporlarında, davalılarda bulunan broşür ve cam boruların haksız tecavüz oluşturduğunun tespit edildiğini, mahkemece temin edilen bilirkişi kök ve ek raporlarında, bir kısım davalıların cihazının tek bir bütün olarak değil, iki parça olarak ve monte edilmeden satıldığı, iki parçanın de-monte biçimde ayrı ayrı sunulduğundan, davacının modeli ile aynı sayılmaması gerektiğini ileri sürdüklerinden, delil tespiti dosyaları ile arasında ciddi farklılık ve çelişkiler mevcut olmasına rağmen yerel mahkemenin bu bilirkişi raporlarına dayanarak karar oluşturduğunu, Bilirkişilerin bütün raporlarında davalıların cihazının davacının modeli ile birebir aynı olduğunu kabul ettikleri halde sadece, davalı cihazının tek parça satılmadığı, ayrı ayrı sunulduğu gerekçesiyle ihlal olmadığı düşüncesine vardıklarını, yaptıkları itirazlara cevaplarının; “Davacı tarafın görüşüne göre dava konusu FM’e dayanarak bütün pompaların veya bütün cam boruların FM’in koruma kapsamı içerisinde kalması gerekmektedir. Cam boruların şekli, çapı, kullanıldığı yerler çok farklı olabilir. Kimya sektöründe, tesisat işlerinde, laboratuvarlarda kullanılan cam borular bu FM’in koruma kapsamında olabilir mi? Pompayı alan ya altına plastik boru takarsa ne olacaktır? Ya da aldığı cam boruyu farklı bir amaçta kullanırsa nasıl bir yaptırım uygulamak söz konusu olacaktır…..” şeklinde olduğunu, Davaya konu olan … tescil numarası ile koruma altına alınan faydalı modelin buluş başlığının “Cam borulu damacana su pompası” olup, faydalı modelin özetinde de belirtildiği üzere, su sektöründe kullanılmak üzere ve su damacanalarının içinde muhafaza edilen suyun dış ortama aktarılmasını sağlayan bir buluş olduğunu, davalı şirketlerin bilirkişilerin örnek verdiği diğer sektörlerden biri olmadığını, müvekkili şirketle aynı sektörde olduklarını, bilirkişilerin, başkaca sektörlerde (örneğin kimya) bu ürünün kullanılmasının hukuka aykırı olmayacağını söylerken, aynı sektörde, (su sektöründe) bu cihaz-ürünü kullanmanın ihlal yarattığını net biçimde kabul ettiklerini, Davalıların işyerinde tespit edilmiş olan cam boru ve pompanın, son tüketici tarafından birleştirmeden kullanılmasının teknik olarak mümkün olmadığını, birleştirme yapıldığı zaman ise müvekkili adına tescilli faydalı modele tecavüzün söz konusu olacağını, 2-Rapordaki mantığa göre, dünyada taklit ürün kalmayacağını, taklit ürün imal edenlerin bu ürünü parçalara ayırarak sunduğu ve sattığı zaman hak ihlalinin vuku bulmayacağını, bir an için bilirkişi görüşünün doğru olduğu kabul edlise bile, tamamen kanunu dolanmak olduğunu, 3-TPE’nin faydalı model belgesinin istemlerinde ve şekillendirmesinde faydalı modelin içeriği olan cam boru ve pompanın hem ayrı hem de sabitlenerek resimlendirildiğini, davalılarda bulunan şekillerinde, müvekkiline ait faydalı modelin unsurları olduğunu, parçaların ayrı bir biçimde yorumlanamayacağından, mahkemenin bu sebebe dayanarak davanın reddine karar vermesinin yasaya aykırı olduğunu, 4-Yerel mahkemenin tek bir sebebe dayanarak karar oluşturduğunu, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde ki; “Müteselsil sorumluluk da dahil olmak üzere, birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddinde, ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunur.” hükmüne göre, davalılar lehine tek vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesinin yasaya aykırı olduğunu, açıklanan ve resen saptanacak nedenlerle, asıl davanın reddine dair mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı/Karşı Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılamada asıl dava ve birleşen dava bakımından birden fazla rapor alındığını, raporlara süresi içerisinde itiraz ettiklerini, Karşı dava bakımından raporda ve gerekçeli kararda yapılan değerlendirme; tekniğin bilinen durumunu göstermesi açısından sundukları delillerin karşı davaya konu FM tescilinin yenilik vasfını ortadan kaldırmadığı yönünde olduğunu, hükümsüzlük iddialarının ispatı için FM tescilinin ana isteminde yer alan “pompa” ve “cam boru” unsurlarının karşı davaya dayanak referanslarda müstakil belgelerde bir arada açıklanmış olması gerektiğini, bu yöndeki beyan ve itirazlarına rağmen bu unsurları tek tek işaretleyerek göstermediklerini ileri sürdüklerini ve mahkemece bu rapora dayalı olarak hüküm tesis edildiğini, Eski tarihli patent tescillerinin tarifnamelerinin tercüme ettirilerek dosyaya sunulduğunu, bu tescillerde açıklanan unsurları ayıklamak ve dava konusu FM tescili ile kıyaslamak bilirkişilerin asli görevi iken, bunun taraflarınca yapılmadığı iddiası ile delillerin gözardı edilmesinin yanlış olduğunu, 05 EYLÜL 2015 tarihli cevap ve karşı dava dilekçesinde, karşı davaya dayanak tescillerle korunan ürünlerin (tüm tescillerde bahsi geçen ürünler damacana pompalarıdır) karşı davaya konu FM tescilinin unsurlarını hangi paragraflarda açıkladığının detaylı bir şekilde anlatıldığını, tercümeleri sunulurken bu unsurların geçtiği paragrafların özel olarak işaretlendiğini, Karşı davaya konu FM tescilinin tek bağımsız isteminin; cam borunun sabitlendiği bir damaca pompasını açıkladığını, mahkeme kararında ve dayanak raporlarda bu unsurların karşı davaya dayanak patent tescillerinde bulunmadığı yönündeki kabulün doğru olmadığını, 24 Mart 2016 tarihli dilekçe ekinde karşı davaya dayanak patent belgelerinin tercümeleri ve orijinal metinlerinin birlikte sunulduğunu, bu patent belgelerinde korunan ürünlerin tümünün damacana pompası yada pompa içeren damacana yapılanmaları olduğunu, bu referansların her birinde “pompa” ve bu pompaya bağlanan “silindirik cam boru” bir arada açıklandığını, sunulan İngilizce metinlerde de, bu belgelerin tercümelerinde de pompa ve cam borunun açıklandığı paragrafların tek tek işaretlenerek gösterildiğini, 05 Eylül 2015 tarihli cevap ve karşı dava dilekçesinin 46 nolu bendinden itibaren yukarıda bahsi geçen paragraflar dilekçe de işlendiğini ve detayları ile açıklandığını, yapılan açıklamalar ve delilleri üzerinde yer alan işaretlerin karşı davaya dayanak olarak sundukları patent tescillerinin damacana pompaları ile ilgili olduğunu, tescillere bu pompalara sabitlenmiş şekilde cam boru kullanıldığını tartışmaya yer bırakmayacak şekilde gösterdiğini, bu nedenle bilirkişi raporlarında hükümsüzlük koşulları için bulunması gerektiği ileri sürülen unsurların tümü bu patent tescillerinde yer aldığını, aksi yöndeki bilirkişi raporları eksik, bu raporlara dayalı olarak oluşturulan hükmün hukuka aykırı olduğundan, kararın karşı dava bakımından müvekkili lehine kaldırılmasını, karşı davanın kabulü ile davacı (karşı davalı) şirkete ait … nolu faydalı model tescilinin hükümsüzlüğüne, karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. Maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Asıl davada davacı … A.Ş.’nin talebi; 21/10/2014 tescil tarihli ve … tescil numarasıyla koruma altında olan “…” buluş başlıklı faydalı modeline davalıların tecavüz ettiği ve haksız kazanç elde ederek haksız rekabette bulunduklarından, 551 sayılı KHK’den doğan haklarına tecavüzün tespiti, önlenmesi ve durdurulması, haksız rekabet nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, her bir davalı şirketten 500,00 TL olmak üzere şimdilik 2.500,00 TL maddi tazminatın tahsili, kararın masrafları tecavüz eden taraftan alınarak ilgililere tebliği ve gazetede ilanına ilişkindir. Karşı davada davacı … – … A.Ş’nin talebi; … tescil numarasıyla koruma altında olan “…” buluş başlıklı faydalı modelin ve bağlı istemlerinin yenilik vasfını taşımadığından davacı-karşı davalı adına tescilli … numaralı “…” başlıklı faydalı model tescil belgesinin hükümsüzlüğü ve sicilden terkini yönündedir. Mahkemece; Davacının … sayılı faydalı model belgesinin “…” buluş özetinin “bu buluş, su damacanalarının içinde muhafaza edilen suyun dış ortama aktarılmasını sağlayan bir damacana su pompası olup, özelliği; damacananın üst kısmına monte edilen pompanın alt kısmına sabitlenerek damacana içindeki suyu dış ortama aktaran bir cam boru içermesidir.” şeklinde açıklandığı, faydalı modelin bir bağımsız, iki bağımlı isteminin bulunduğu, teknik çizimlerden görüldüğü üzere istem 1 deki ana unsurların pompa P ve cam boru 1 olduğu, davalı – karşı davacı tarafından sunulan Amerikan belgelerinde faydalı modelin ana isteminde yer alan “damacananın üst kısmına yerleştirilen pompa, pompa üzerine oluşturulmuş yuvaya sıkı geçme yolu ile sabitlenin cam boru” unsurlarının mevcut olmadığı, faydalı model belgesinin tarifnamesinde” mevcut pompanın altında cam borunun yerleştirilmesini sağlayan oluşturulmuş yuva ve bu yuvaya cam borunun sıkı geçme yolu ile sabitlendiğinin” açıklandığı anlaşılmakla, karşı davacı tarafından sunulan yenilik giderici belgelerdeki ürünlerde yuva ve yuvaya cam borunun sıkı geçme yoluyla sabitlenmesi unsurları bulunmadığından, yabancı patent belgelerinin 551 sayılı KHK 7. maddesinde düzenlenen davacının belgesindeki yenilik unsurunu kaldırmadığı kanaatine varılarak hükümsüzlüğe ilişkin karşı davanın reddine, Mahkemenin 2015/6 D. İş dosyasındaki davalı – karşı davacı … adresinde bulunan broşürlerin, ürün reklamına ilişkin olduğu, ürünün mahalde tespit edilemediği, İstanbul Anadolu 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2015/5-11 ve 12 Değişik iş sayılı dosyasındaki davalıların adreslerinde ele geçen damacana su pompası ile cam borunun ayrı ayrı satıldığı, davacıya ait … sayılı faydalı model belgesinin 1 nolu isteminde; damacananın üst kısmına montaj edilen pompanın alt kısmına sabitlenerek damacana içindeki suyu dış ortama aktaran bir cam boru içermesi gerektiği, tarifnamede, “mevcut pompanın altında cam borunun yerleştirilmesini sağlayan oluşturulmuş yuva ve bu yuvaya cam borunun sıkı geçme yolu ile sabitlenmesi” şeklinde anlatıldığı, ürünün faydalı model belgesinin bağımsız istemindeki tüm unsurları barındırması gerektiği, ancak ayrı ayrı satılan ürünlerin bir araya getirilerek bağımsız isteme konu ürünün özelliğinin oluşturulmasının faydalı model belgesine tecavüz sonucunu doğurmayacağından davalılar hakkındaki davanın reddine karar verilmiştir. Davacı – karşı davalı ile davalı – karşı davacı istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davacı – karşı davalının istinaf talebi yönünden; 1-Dosya içerisinde mevcut İstanbul Anadolu 1. FSHHM’nin 2015/6 D. İş dosyasında; Tespite konu işyerinde tespit tarihinde saptanan broşürlerin, tespite konu … no.lu faydalı mode) belgesinin birinci istemi kapsamında bir ürünün reklamını yaptığı, bu ürün mahalde tespit edilememekle beraber tek başına reklamın Sayın Mahkeme tarafından 551 KHK kapsamında satış olarak değerlendirilmesi halinde, tespite konu faydalı model belgesinin birinci istemi kapsamında bir ticari faaliyetin söz konusu olacağı; Tespit mahallinde saptanan vc dosya ckinde yer alan ürünün, tospite konu … no.lu faydalı model belgesinin birinci, ikinci veya üçüncü isteminin koruma kapsamında olmadığı, ancak, birinci istemde yer alan “sabitlenen” teriminin geniş kapsamlı olarak yorumlanması halinde, bu ürünün tespite konu faydalı model belgesinin birinci istemi kapsamında olacağı, İstanbul Anadolu 2. FSHHM’nin 2015/5 D. İş dosyasında; İstanbul Anadolu 1. FSHHM’nin 2015/ 11 ve 12 D. İş dosyasında; Tespite konu işyerinde tespit tarihinde saptanan dosya ekindeki ürünlerin, birlikte ele alındıklarında, tespite konu … no.lu faydalı model belgesinin birinci, ikinci ve üçüncü istemlerinin koruma kapsamında olduğu; Bununla beraber, plastik pompa ve cam borunun ayrı ayrı satılmaları hususunun, Sayın Mahkeme’nin takdirindeki hukuki bir değerlendirme olduğu; İstanbul Anadolu 1. FSHHM’nin 2015/12 D. İş dosyasında;Yapılan tespitte elde edilen deliller ile Tespit isteyen taraf … LTD. ŞTİ.’ne ait 21.10.2014 tescil tarihli … tescil numarası ile koruma altına alınan “cam borulu damacana su pompası” buluş başlıklı faydalı model korumasında olan cam boru şeklindeki ürünün benzerinin karşı tarafa ait İşyerinde bulunduğu tespit edilmiştir. şeklinde görüş bildirdikleri, Mahkemece alınan 31/10/2016 tarihli raporda; “Davaya esas teşkil eden faydalı modelin tek bağımsız istemi buluşun gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan tüm unsurları ihtiva etmek mecburiyetinde olan İstem 1 dir. Ve bu ana unsurlar (P) pompa ve cam boru (1) dir. Dosyada yer alan ve 2015-5, 6, 11 ve 12 D.iş dosyalarına konu tecavüzle suçlanan ürünlerde faydalı model belgesinin tek ana isteminde yer alan pompa ve cam boru unsurlarının birlikte bir ürün üzerinde mevcut olmadığı görülmektedir. “2015-5 D.İş dosya ekindeki … broşürü ve 2015-6 D.iş dosyasındaki siyah beyaz fotokopideki aynı olduğu tahmiu edilen … Pompa broşürü üzerinde yer alan “…” resimleri mevcuttur. 2015-5 ve 6 dâsyasına konu broşürlerin ortada bir ürün olmadığı için satış olarak değerlendirilip değerlendirilemeyecekleri, tecavüz suçlamasına konu olup olamayacakları konusu Sayın Mahkemenin takdirlerindedir. Bu sebeple incelenen D.iş dosyalarına konu ayrı ayrı satılan pompa ve cam boru ürünlerinin … nolu faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları değerlendirilmiştir.” Sonuç; İncelenen 2015-5, 6, 11 ve 12 D.iş dosyalarına konu tecavüzle suçlanan ürünlerde FM belgesinin tek ana isteminde yer alan pompa ve cam boru unsurlarının birlikte bir ürün üzerinde mevcut olmadığı ve bu nedenle … no’lu faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, Karşı davada TR 2014/01255 Y mo’lu faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibari ile yenilik vasfını taşıdığı ve bu nedenle 551 no.lu KHK’nın 154, maddesi uyarınca korunabileceği, 15/05/2017 tarihli ek raporda; İncelenen 2015-5, 6, 11 ve 12 D.iş dosyalarına konu tecavüzle suçlanan ürünlerde FM belgesinin tek ana isteminde yer alan pompa ve cam boru unsurlarının birlikte bir ürün üzerinde mevcut olmadığı ve bu nedenle … no’lu faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, 23/10/2017 tarihli ek raporda; Sonuç olarak ana ve ek raporumuzdaki görüşümüzde bir değişiklik söz konusu değildir. şeklinde beyanda bulunulduğu tespit edilmiştir. İstanbul Anadolu 1. FSHHM’nin 2015/12 D. İş dosyası dışındaki değişik iş dosyalarında, “ürünlerin, birlikte ele alındıklarında, tespite konu … no.lu faydalı model belgesinin birinci, ikinci ve üçüncü istemlerinin koruma kapsamında olduğu, bununla beraber, plastik pompa ve cam borunun ayrı ayrı satılmaları hususunun, Sayın Mahkeme’nin takdirindeki hukuki bir değerlendirme olduğu” belirtilerek, hukuki değerlendirme mahkeme hakimine bırakılmıştır. Mahkemece alınan raporda ise, ürünlerin ayrı ayrı satılması konusundaki değerlendirme bilirkişiler tarafından yapılarak sonuca ulaşıldığından, raporlar arasında aykırılık bulunmadığı tespit edilmiştir. İstanbul Anadolu 1. FSHHM’nin 2015/12 D. İş dosyasında ise; “Yapılan tespitte elde edilen deliller ile Tespit isteyen taraf … Ltd. Şti.’ne ait 21.10.2014 tescil tarihli … tescil numarası ile koruma altına alınan “cam borulu damacana su pompası” buluş başlıklı faydalı model korumasında olan cam boru şeklindeki ürünün benzerinin karşı tarafa ait işyerinde bulunduğu tespit edilmiştir” şeklinde kesin görüş bildirildiğinden, aykırılık mevcut ise de, mahkemece alınan raporda; “551 nodlu KHK’nın 83. maddesindeki uyarınca patent başvurusu veya patentten doğan korumanın kapsamı, patent veya faydalı modelin istemleri ile belirlenmektedir. Bir bağımsız istemde, buluşun gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan tüm asli unsurlar (olmazsa olmaz unsurlar) bulunmalıdır. Bu husus 551. KHK’nın Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik’in 9. maddesinde, “…bağımsız bir istemde, buluşun tüm esas özelliklerinin belirtilmesi gerekli…” şeklinde belirtilmiştir. Bu nedenle, bağımısız istemler buluşun gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan tüm ana unsurları ihtiva etmek mecburiyetindedir. Davaya esas teşkil eden faydalı modelin tek bağımsız istemi buluşun gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan tüm unsurları ihtiva etmek mecburiyetinde olan İstemdir ve bu ana unsurlar (P) pompa ve cam boru (1) dir. Dosyada yer alan ve 2015-5, 6, 11 ve 12 D.iş dosyalarına konu tecavüzle suçlanan ürünlerde faydalı model belgesinin tek ana isteminde yer alan pompa ve cam boru unsurlarının birlikte bir ürün üzerinde mevcut olmadığı görülmektedir. Bu nedenle incelenen D.iş dosyalarına konu ayrı ayrı satılan pompa ve cam boru ürünlerinin … nolu faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları değerlendirilmiştir.” açıklaması ile değişik işi raporlarından ayrılma gerekçelerini yasal dayanaklarını belirterek açıklamışlardır. 551 Sayılı KHK 83. maddesi; Patent başvurusu veya patentten doğan korumanın kapsamı istem veya istemler ile belirlenir. İstem veya istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır. 551. KHK’nın Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik’in 9/3. maddesindeki,bağımsız bir istemde, buluşun tüm esas özelliklerinin belirtilmesi gerekir hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafa ait … no.lu faydalı model belgesinin 1 nolu isteminde; damacananın üst kısmına montaj edilen pompanın alt kısmına sabitlenerek damacana içindeki suyu dış ortama aktaran bir cam boru içermesi gerektiği, tarifnamede, “mevcut pompanın altında cam borunun yerleştirilmesini sağlayan oluşturulmuş yuva ve bu yuvaya cam borunun sıkı geçme yolu ile sabitlenmesi” şeklinde anlatıldığından, davalıların iş yerinde bulunan ve ayrı ayrı satıldığı tespit edilen pompa ve cam boru ürünlerinin faydalı model belgesinin tek bağımsız istemindeki tüm unsurları barındırması gerektiği, ancak ayrı ayrı satılan cam borunun ve pompanın ayrı ayrı bu istemi barındırmadıkları, ürünlerin bir araya getirilerek bağımsız isteme konu ürünün özelliğinin oluşturulmasının faydalı model belgesine tecavüz sonucunu oluşturmayacağı açık olduğundan, HMK 282. maddesi uyarınca bilirkişi raporları diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirilerek, üstünlük tanınma gerekçeleri açıklanmak suretiyle aralarında aykırılık olsada raporlardan herhangi birine dayanılarak karar verilebileceğinden, mahkemece dosya kapsamına uygun düşen 31/10/2016 tarihli rapor ve ek raporlar nazara alınarak karar verilmesinde yasaya aykırılık bulunmadığından, istinaf sebebinin reddine karar vermek gerekmiştir. 2-Faydalı modele tecavüzün 551 sayılı KHK ve bu yasanın uygulanmasına ilişkin yönetmeliğe göre değerlendirilmesi gerekip, 551 Sayılı KHK 83. maddesi; “Patent başvurusu veya patentten doğan korumanın kapsamı istem veya istemler ile belirlenir. İstem veya istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır” ve 551. KHK’nın Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik’in 9/3. maddesinde, “bağımsız bir istemde, buluşun tüm esas özelliklerinin belirtilmesi gerekir” düzenlemelerini içerdiğinden, bilirkişiler de mevcut yasal düzenlemelere göre değerlendirme yapmışlardır. Tarafların hak ve yetkileri yasalarla düzenlenir ve sınırlandırılır. Davacı tarafın hakkı 551 sayılı KHK’nin 83. maddesindeki hüküm uyarınca tescilli olduğu tarifle sınırlı olduğundan, pompa ve cam boru birbirinden bağımsız, her biri ayrı bir faydalı modelin konusunu oluşturabilecek ürünler olup, ayrı ayrı faydalı model olmasını engelleyecek yasal düzenleme bulunmadığından, yasa ile yasaklanmayan şekilde kullanmak veya bulundurmak yasayı dolanma olarak kabul edilmeyeceğinden, istinaf sebebinin reddine karar verilmiştir. 3-Davacı tarafın 2014/01255 faydalı modelinin; “1-Buluş, damacana içinde bulunan suyun dış ortama aktarılmasını sağlayan bir damacana su pompası (P) olup, özelliği; – damacananın üst kısmına montaj edilen pompanın (P) alt kısmına sabitlenerek damacana içindeki suyu dış ortama aktaran bir cam boru (1) içermesidir. 2-İstem 1’de bahsedilen cam borulu damacana su pompası (P) olup, özelliği; pompa (P) altında bulunan yuvasına ilişkilendirilmiş bir cam boru (1) içermesi ile karakterize edilmesidir. 3-İstem 2’ye uygun cam boru (1) olup, özelliği; 3, 5, 10, 19 litre hacimdeki cam şişe veya damacana üzerine montaj edilmiş pompalara (P) ilişkilendirilmesi ile karakterize edilmesidir” şeklinde tarif edilmiştir. 551 Sayılı KHK 83. maddesi; Patent başvurusu veya patentten doğan korumanın kapsamı istem veya istemler ile belirlenir. İstem veya istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır. 551. KHK’nın Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik’in 9/3. maddesinde, bağımsız bir istemde, buluşun tüm esas özelliklerinin belirtilmesi gerekir. düzenlemelerini içerdiğinden, davalılarda bulunan ürünlerde davacı tarafın … numaralı faydalı modelinin tüm istemlerinin varlığının aranması gerekir. Buluşu oluşturan cam boru ve pompa, her biri tek başına yada bir başka ürünle birlikte ayrı bir faydalı model konusu olup, istemde tarif edilen şekilde bir araya geldiğinde davacı tarafın faydalı modelini oluşturacağından ve davacı taraf ancak kendi faydalı modeline dayanarak hak iddia edilebileceğinden, ayrı ayrı satılan ürünlerin davacının faydalı modelinde bulunması tek başına hak talebine imkan vermeyeceğinden, istinaf sebebinin reddine karar verilmesi, 4-Davacı taraf faydalı modeline tecavüzde bulunduklarından bahisle davalılar aleyhine dava açmıştır. Tüm davalıların aynı faydalı modele tecavüz ve haksız rekabette bulundukları iddia edildiğinden, HMK 57/1-c. maddesinde düzenlenen ihtiyari dava arkadaşlığı mevcut olup, birlikte dava açılabilir isede; aynı yasanın 58/1. maddesi gereğince, ihtiyari dava arkadaşlığında davalar birbirinden bağımsız ve dava arkadaşlarından her biri diğerinden bağımsız hareket etme hakkına sahip olduğundan, davanın reddi halinde her davalı için ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekir. (Yargıtay 11. HD’nin 04/12/2017 tarihli 2016/12927 esas ve 2017/6813 karar sayılı kararı ile 17/10/2018 tarihli 2017/379 esas ve 2018/6440 sayılı kararı) Davacı-karşı davalı vekilinin ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesinin yasaya aykırı olduğuna ilişkin istinaf sebebinin reddi gerekmiştir. Davalı/Karşı Davacı vekilinin istinaf talebi yönünden; Bilirkişi raporu ile davalı- karşı davacının faydalı modelinin İSTEMLER’ni 1-Buluş, damacana içinde bulunan suyun dış ortama aktarılmasını sağlayan bir damacanasu pompası (P) olup, özelliği; – damacananın üst kısmına montaj edilen pompanın (P) alt kısmına sabitlenerek damacana içindeki suyu dış ortama aktaran bir cam boru (1) içermesidir. 2-İstem 1’de bahsedilen cam borulu damacana su pompası (P) olup, özelliği; pompa (P) altında bulunan yuvasına ilişkilendirilmiş bir cam boru (1) içermesi ile karakterize edilmesidir. 3-İstem 2’ye uygun cam bonu (1) olup, özelliği; 3, 5, 10, 19 litre hacimdeki cam şişe veya damacana üzerine montaj edilmiş pompalara (P) ilişkilendirilmesi ile karakterize edilmesidir. Davacı/Karşı davalı … LTD. ŞTİ. adına TPE’ye kayıtlı olar … başvuru no’lu “…” buluş başlıklı faydalı modelin istemleri incelendiğinde; Söz konusu faydalı modelin 1 bağımsız 2 bağımlı olmak üzere toplam 3 adet isteme sahip olduğu görülmektedir. Davacının delil listesinin incelenmesi sonucunda mevcut verilerin … no’lu Amerikan belgesi, … no’lu Amerikan belgesi, … no’lu Amerikan belgesi, … no’lu Amerikan belgesi olup, tüm ürünlerde -damacananın üst kısmına montaj edilen pompa (P) – alt kısmına sabitlenerek damacana içindeki suyu dış ortama aktaran bir cam boru (1) unsurunu bulunması gerektiği, mevcut deliller üzerinde dava konusu Faydalı modelin ana isteminde yer alan damacananın üst kısmına yerleştirilen pompa, pompa üzerinde oluşturulmuş yuvaya sıkı geçme yolu ile sabitlenen cam boru unsuları mevcut olmadığı için, dava konusu FM in ana isteminin yenilik vasfını taşıdığı kanaatine varılmıştır. Ve buna bağlı olarak da diğer bağımlı istemler üzerinde bir inceleme yapmaya gerek duyulmadığı belirtilmiştir. İtiraz üzerine alının 15/05/2017 tarihli ek raporda; 1. İncelenen 2015-5, 6, 11 ve 12 D.iş dosyalarına konu tecavüzle suçlanan ürünlerde FM belgesinin tek ana isteminde yer alan pompa ve cam boru unsurlarının birlikte bir ürün üzerinde mevcut olmadığı ve bu nedenle … no’lu faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, bulunan broşürlerdeki cam borulu pompa resimlerinin, ortada ürün olmadığından, satış ve faydalı modele tecavüz olup olmadığının takdirinin mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir. İtiraz sebebiyle alınan 23/10/2017 tarihli ek raporda; Karşı Davacı Vekilinin 06.12.2016 havale tarihli dilekçede “1. Dosyaya alman raporda dava konusu ürünlerin davacı tarafa ait FM tescilini ihlal etmediği ifade edilmektedir. Bu açıdan raporun hukuka uygun olduğunu düşünüyoruz. 2. Diğer yandan karşı dava kapsamında tarafımızca davacı tarafın FM tescilinin yenilik vasfı olmadığı ileri sürülmüştür. Bu kapsamda tercümeleri ile birlikte sunduğumuz tüm delillerde damaca pompası ve cam boru birlikte açıklanmaktadır. 3. Bu kapsamda bilirkişilerce yapılan birer paragraflık değerlendirme somut olaya uygun olmadığı gibi detaylı da değildir. Bu nedenle sunduğumuz deliller çerçevesinde hükümsüzlük iddiamızın yeninden değerlendirilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle karşı dava kapsamındaki hükümsüzlük talebimiz bakımından dosyaya atanacak patent uzmanı bir bilirkişiden yeni bir rapor alınmasını vekaleten arz ederim.” şeklindeki açıklamalarına karşı; Ana raporumuzun 14-15 ve 16. sayfalarında karşı dava dilekçesinde yer alan referanslar incelenmiş ve sonuç olarak Mevcut deliller üzerinde ana istemde yer alan – Damacananın üst kısmına montaj dilen pompa (p) -Alt kısmına sabitlenerek damacana içindeki suyu dış ortama aktaran bir.cam boru (1) unsurları her bir referans üzerinde aranmak durumundadır. Tarifnamede mevcut pompanın altında cam borunun yerleştirilmesini sağlayan oluşturulmuş yuva ve bu yuvaya cam borunun sıkı geçme yolu ile sabitlendiği açıklanmaktadır. Mevcut deliller üzerinde dava konusu faydalı modelin ana isteminde yer alan damacananın üst kısmına yerleştirilen pompa, pompa üzerinde oluşturulmuş yuvaya sıkı geçme yönü ile sabitlenen cam boru unsuları mevcut olmadığı için, dava konusu FM’in ana isteminin yenilik vasfını taşıdığı kanaatine varılmıştır. ve buna bağlı olarak da diğer bağımlı istemler üzerinde bir inceleme yapmaya gerek duyulmamıştır. Şeklinde değerlendirmelerde bulunulmuştur. Karşı davacı vekili ana istemde yer alan damacananın üst kısmına yerleştirilen pompa, pompa üzerinde oluşturulmuş yuvaya sıkı geçme yolu ile sabitlenen cam boru unsularının hangi referansta ne şekilde gösterildiğini işaretlemek yerine sadece var olduğunu söylemek ile yetinmişlerdir. Sonuç olarak ana raporumuzda karşı dava yönünden yapılan incelemede bir eksiklik olmadığı ve görüşümüzü muhafaza ettiğimizi belirtmek isteriz. Yukarıya özeti alınan bilirkişi raporu ve ek raporlarında davalı-karşı davacı vekilinin bildirdiği faydalı modeller ile karşılaştırması yapılarak, davacı-karşı davalı tarafa ait faydalı modelin ana isteminde yer alan damacananın üst kısmına yerleştirilen pompa, pompa üzerinde oluşturulmuş yuvaya sıkı geçme yolu ile sabitlenen cam boru unsularının davacı vekilinin bildirdiği faydalı modellerde mevcut olmadığı için, dava konusu FM’in ana isteminin yenilik vasfını taşıdığı kanaatine varıldığı belirtildiğinden ve dosya kapsamına uygun olduğundan, faydalı modelin yenilik unsuru taşıdığı sübuta ermiştir. Mahkemece de; karşı davacı tarafından sunulan yenilik giderici belgelerdeki ürünlerde yuva ve yuvaya cam borunun sıkı geçme yoluyla sabitlenmesi unsurları bulunmadığından, yabancı patent belgelerinin 551 sayılı KHK 7. maddesinde düzenlenen davacının belgesindeki yenilik unsurunu kaldırmadığı kanaatine varılarak hükümsüzlüğe ilişkin karşı davanın reddine karar verildiğinden, bilirkişi raporlarında hükümsüzlük koşulları için bulunması gerektiği ileri sürülen unsurların tümünün sundukları patent tescillerinde yer aldığı, aksi yöndeki bilirkişi raporlarının eksik, bu raporlara dayalı olarak oluşturulan hükmün hukuka aykırı olduğuna ilişkin istinaf sebebinin reddine karar verilmesi gerekmiştir. Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dosyadaki tespitlere ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, 6100 Sayılı HMK’nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda ilk derece mahkemesi kararında esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davacı-karşı davalı ve davalı-karşı davacı vekilinin istinaf talebinin, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Usûl ve yasaya uygun İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 13/02/2018 tarih ve 2015/137 E. 2018/36 K. Sayılı kararına karşı davacı-karşı davalı ve davalı-karşı davacı vekilleri tarafından yapılan istinaf talebinin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE, 2- Davalı-karşı davacıdan alınması gerekli 80,70 TL maktu istinaf karar ve ilam harcından davalı-karşı davacı tarafından yatırılan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 44,80 TL harcın davalı-karşı davacı tahsiliyle Hazineye gelir kaydedilmesine, 2- Davacı- karşı davalıdan alınması gerekli 80,70 TL maktu istinaf karar ve ilam harcından davacı/karşı davalı tarafından yatırılan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 44,80 TL harcın davacı/karşı davalı tahsiliyle Hazineye gelir kaydedilmesine, 3- Taraflarca istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerilerinde bırakılmasına, 4- İncelemenin duruşmasız olarak yapılması sebebiyle taraflar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 5- Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 20/07/2017 tarih ve 7035 Sayılı Kanunun 31. maddesiyle değişik 6100 Sayılı HMK’nın 361/1. maddesi gereğince, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’a temyiz başvurusunda bulunma yolu açık olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 17/03/2022