Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2020/452 E. 2021/1159 K. 14.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO : 2020/452 Esas
KARAR NO: 2021/1159 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/04/2017
NUMARASI : 2015/1275 E. 2017/445 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
İSTİNAF KARAR TARİHİ 14/10/2021
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesi ile; Taraflar arasında bayilik sözleşmesi bulunduğunu, sözleşmeye ilişkin ekipmanların davalı tarafa teslim edildiğini, davalının sözleşmeden kaynaklanan borcunu ödememesi üzerine sözleşmenin feshedildiğini, sözleşmenin sona ermesi halinde malzeme ve techizatın iadesi gerektiğini, davalıya ariyet olarak verilen malzeme ve ekipmanların iadesi için ihtar gönderildiğini, teslim için bulundukları yere gidildiğinde teslim edilmediğini belirterek dava dilekçesinde sıralanan malzeme ve ekipmanların aynen teslimini, mümkün olmaması durumunda rayic bedellerinin ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı davaya cevap vermemiştir. İlk Derece Mahkemesince; “Davanın, bayilik sözleşmesi gereğince davalıya ariyet olarak verilen malların sözleşmenin feshi nedeniyle iadesini ilişkin olduğu,Davalıya isticvap davetiyesi gönderilerek, bayilik sözleşmesi ve ariyet demirbaş belgesi başlıklı belgeye beyanda bulunması, aksi halde imzayı ve belge kapsamını kabul etmiş sayılacağının ihtar edildiğini, davalının duruşmaya gelmediği, beyanda bulunmadığı,Toplanan deliller, bayilik sözleşmesi, ariyet demirbaş belgesi, isticvap ve bilirkişi incelemesiyle kurumsal kimlik uygulaması, hava su ünitesi spiral hortumu, yıkama makinesi, 7,5HP hava komplesörü, oto köpük makinesi + oto süpürge, ATS otomasyon, market rafı, 4 adet 1.1/2 HP dalgıç pompa, market kurulum, tank pompa ATS otomasyon, 3 adet M&M M944-D pompa, market içi kurumsal kimlik, kurumsal kimlik, 1 adet 10 M3 LPD depolama tankı( yer altı), 1 adet LPG transfer pompası (BTA 318), 1 adet çift tabancalı LPG dispenseri, 4 adet gaz dedektörü, alarm sistemi, elektrik panosu, vanalar, pnömatik vanalar, flanş, fittings, filtrler, kompresör, boru tesisatı, topraklama, izolasyon ve katotik koruma, tank havuzu, yer altı hat beton kanalı, TSE duvarı’nın davalıya ariyet olarak verildiği, sözleşmenin feshine rağmen halen davalıda olduğu, iade edilmediği anlaşıldığından, davalıdan alınıp davacıya verilmesine, aksi halde bedeli 263.861,96TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine” karar verilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesi ile; 1-Dosyada gönderilen tebligatlardan sadece gerekçeli karar tebliğinin doğrudan müvekkili şirketin tebliğe yetkili kişisi tarafından tebliğ alındığını, diğer tebligatların yetkili temsilcilere yapılmamış olması nedeniyle müvekkilinin davaya cevap veremediğini, öncelikle tebligatların usulsüz olması nedeniyle kararın bozulmasını, 2-Davaya konu ariyet sözleşmesinin feshine dair 27.07.2015 tarihli ihtarnamenin, ürünlerin tesliminden ziyade, istasyonun ve işletme ruhsatının teslimine ilişkin olduğunu, ariyet sözleşmesi ile teslim edilen ürünlerin müvekkili şirkete yerinde teslim edilen ve yerinden teslim alınacak ürünler olduğunu, ihtarnamenin tebliğinden itibaren, ürünlerin teslimi için gereken hazırlıkların yapıldığını, davacı şirketin teslim almadığını, dava dilekçesi ekinde yer alan tutanağın tek taraflı hazırlandığından hükme esas alınamayacağını, müvekkilinin kiraladığı ve ödemelerini yaptığı istasyon sahasını tahliye etmesi, şirketi adına almış olduğu istasyon işletme ruhsatını davacının gösterdiği kişilere devir etmesine yönelik ihtarının kabul edilemez olduğunu,3-Ariyet sözleşmesine konu ve mülkiyeti davacıya ait olan ürünlerin, 20.05.2016 tarihinde (Tutanakta yıl hanesi memur hatası nedeniyle 2015 yazmaktadır), yine davacılar tarafından başlatılmış İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından gönderilen talimatla Büyükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Tal. Sayılı dosyası üzerinden, ürünlerin davacı … ait olduğu tutanağa geçirilmesine rağmen, haciz işlemi yapılarak, … Yediemin deposuna kaldırıldığını, müvekkili uhdesinde davacıya ait herhangi bir ürün kalmadığını, davanın, davacının tasarrufu ile konusuz kalması nedeniyle de reddi gerektiğinden, haksız ve hukuka aykırı kararın bozulmasını talep etmiştir.Davacı vekili istinafa cevap dilekçesi ile; 1. Gerekçeli kararın davalıya 28.11.2017 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen davalının iki haftalık istinaf süresi geçtikten sonra 13.12.2017 tarihinde istinaf kanun yoluna başvurduğunu ve harcını bu tarihte yatırdığını, istinaf başvurusu süresinde yapılmadığından öncelikle süre yönünden reddine karar verilmesini,2. Davalı taraf dava aşamasında yapılan tebligatların usulüne uygun yapılmadığını iddia etmiş ise de, ticaret sicilinde kayıtlı adresine gönderilen tebligatın iade edilmesi üzerine davalıya usulüne uygun olarak Tebligat Kanunu’nun 35. maddesine göre tebligat yapıldığını, davalı taraf davaya cevap vermediği gibi dosyaya bir delil de bildirmediğini, davalının istinaf aşamasında delil bildirme ve savunmasını genişletme olanağı bulunmadığını,3. Dosyada mevcut Beyoğlu 34. Noterliği’nin 15.07.2015 tarih ve… yevmiye nolu ihtarında ariyetler teker teker sayılarak bunların iade edilmesi aksi halde yasal yollara başvurulacağının davalıya bildirildiğini, davalının ihtara rağmen ariyetleri iade etmediği için dava açıldığını, davalı tarafın “biz ariyetleri teslime hazırdık gelip almadılar” şeklindeki beyanının açıkça hakkın kötüye kullanılması olduğunu, hüküm kurulmasına rağmen davalının ariyetleri müvekkili şirkete teslim etmediğini, bu hususun davalının kötü niyetini ortaya koyduğunu,4. Davalının iddiasının aksine, haciz zaptında yer alan pompalar ve diğer menkullerin müvekkilinin davacıya verdiği ariyetler olmadığı gibi, haciz zaptında davalının … ait olduğuna dair beyanının olmadığını, aksine davalı şirket yetkilisinin söz konusu menkullerin üçüncü kişilere ait olduğunu ileri sürdüğünü, söz konusu menkuller alacak nedeniyle haczedilip yediemine teslim edildiğinden, satışının gerçekleştirileceğini, dava konusu ariyetlerden olmayan söz konusu menkullerin haczedilmiş olması ile davalının iade yükümlülüğünü gerçekleştirdiğinin kabul edilmeyeceğini, açıklanan ve resen nazara alınacak nedenlerle davalı tarafın usul ve yasaya aykırı istinaf talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Davacı tarafın talebi; Davalı ile arasındaki bayilik sözleşmesinin, davalının sözleşmeden doğan borcunu ödemediği için feshedilmesi sebebiyle, sözleşme uyarınca teslim edilen ekipmanların iadesi gerektiği ve davalıya ihtar gönderilmesine rağmen, teslim almak için bulundukları yere gidildiğinde teslim edilmediğinden, malzeme ve ekipmanların aynen teslimini, mümkün olmaması durumunda rayiç bedellerinin ödenmesine ilişkindir. Mahkemece; Davanın, bayilik sözleşmesi gereğince davalıya ariyet olarak verilen malların sözleşmenin feshi nedeniyle iadesini ilişkin olduğu, davalıya isticvap davetiyesi gönderilerek, bayilik sözleşmesi ve ariyet demirbaş belgesi başlıklı belgeye beyanda bulunması, aksi halde imzayı ve belge kapsamını kabul etmiş sayılacağının ihtar edildiği, davalının duruşmaya gelmediği, beyanda bulunmadığı, toplanan deliller, bayilik sözleşmesi, ariyet demirbaş belgesi, isticvap ve bilirkişi incelemesiyle; ariyet demirbaş belgesi başlıklı belgede belirtilenlerin davalıya ariyet olarak verildiği, sözleşmenin feshine rağmen halen davalıda olduğu, iade edilmediği anlaşıldığından, davalıdan alınıp davacıya verilmesine, aksi halde bedeli 263.861,96 TL nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir. 1-Davalı şirkete dava dilekçesinin 27/01/2016 tarihinde davalı şirketin … Mah. … Cad.No:… Kıraç Esenyurt/İstanbul adresinde evrak almaya yetkili … tebliğ edildiği, ön inceleme günü için çıkarılan tebligatın 15/03/2016 tarihinde davalı şirketin … Mah. … Cad.No:… Kıraç Esenyurt/İstanbul adresinde şirket kaşesi üzerine atılan imza karşılığı şirketi temsile yetkili olduğu belirtilen …, isticvap davetiyesinin 21/10/2016 tarihinde, bilirkişi raporu 28/12/2016 tarihinde, ıslah dilekçesinin 19/01/2017 tarihinde, sözlü yargılama günü 20/03/2017 tarihinde, gerekçeli kararın 28/11/2017 tarihinde, davalı şirketin ticaret sicilinde kayıtlı …Mah. … Cad.No:… Kıraç-Esenyurt /İstanbul adresine Tebligat Kanunu’nun 35. maddesine göre, eksik harç ve masraf muhtırasının 19/12/2017 tarihinde vekil ile aynı çatı altında oturan annesine yapıldığı tespit edilmiştir.Tebligat Kanunu’nun 12. maddesi uyarınca hükmi şahıslara tebligatın, salahiyetli mümessiline, bunlar birden fazla ise yalnız birine yapılması gerekir. Aynı yasanın 13. maddesi; hükmi şahıslar namına kendilerine tebligat yapılacak kimseler herhangi bir sebeple mutat iş saatlerinde işyerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamayacak bir halde ise tebligatın orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerinden birine yapılacağını düzenlemiştir. Davalı şirkete dava dilekçesinin 27/01/2016 tarihinde davalı şirketin … Mah….Cad.No:… Kıraç Esenyurt/İstanbul adresinde evrak almaya yetkili … , tebliğ edildiği belirtilmekle birlikte, şirketi temsile yetkili olup olmadığı, şirketi temsile yetkili kişilerin işyerinde mevcut olup olmadığı ve tebligatın yetkili temsilciye yapılamama sebebi açıklanmadığından, usulüne uygun olmadığı tespit edilmiştir.Ön inceleme gününün 15/03/2016 tarihinde tebliğ edildiği … şirket yetkilisi olduğu belirtilmekle birlikte, dosyada mevcut vekaletname ekindeki ticaret sicili gazetesinden, şirketi temsile yetkili kişilerin … ve … olduğu tespit edildiğinden usulüne uygun olmadığı tespit edilmiştir. Davalı tarafa isticvap davetiyesi 21/10/2016 tarihinde, bilirkişi raporu 28/12/2016 tarihinde, ıslah dilekçesi 19/01/2017 tarihinde, sözlü yargılama günü 20/03/2017 tarihinde, gerekçeli karar 28/11/2017 tarihinde, davalı şirketin ticaret sicilinde kayıtlı … Mah…. Cad.No:… Kıraç-Esenyurt /İstanbul adresine Tebligat Kanunu’nun 35. maddesine göre yapıldığından usulüne uygun olduğu tespit edilmiştir.Dava dilekçesi ve ön inceleme günü tebligatları usule uygun olmadığından, davalı vekilinin tebligatların yetkili temsilcilere yapılmamış olması nedeniyle usulsüz olduğu, bu suretle davalının hukuki dinlenilme hakkının kısıtlandığı tespit edildiğinden, davalı vekilinin tebligatların usulsüz olduğu ve müvekkilinin davaya cevap veremediğine ilişkin istinaf sebebinin kabulü gerekmiştir. 2-Davaya konu ariyet sözleşmesinin feshine dair 27.07.2015 tarihli ihtarnamede, ürünlerin tesliminden ziyade, istasyonun ve işletme ruhsatının teslimine ilişkin olduğunu, ariyet sözleşmesi ile teslim edilen ürünlerin müvekkili şirkete yerinde teslim edilen ve yerinden teslim alınacak ürünler olduğunu, ihtarnamenin tebliğinden itibaren, ürünlerin teslimi için gereken hazırlıkları yaptığını, davacı şirketin teslim almadığını, dava dilekçesi ekinde yer alan tutanağın tek taraflı hazırlandığını, bu sebeple hükme esas alınamayacağını, müvekkilinin kiraladığı ve ödemelerini yaptığı istasyon sahasını tahliye etmesi, şirketi adına almış olduğu istasyon işletme ruhsatını davacının gösterdiği kişilere devir etmesine yönelik ihtarının kabul edilemez olduğunu ileri sürmüştür.Dava dilekçesi ekinde bulunan Beyoğlu … Noterliği’nin 27/07/2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin 5. maddesinde; İstasyon ile beraber, istasyonda kullanılmak üzere teslim edilen ve aşağıda liste halinde belirtilen malzeme ve demirbaşların derhal şirketlerimize iadesi gerekmektedir. 7/b maddesinde; Muhatabın işbu ihtarnamenin tebliğini izleyen beş (5) gün içinde istasyonu tahliye etmesi ve istasyon ile beraber kendisine teslim edilen ariyetleri de İade etmesi; açıkça ihtar edildiğinden, davalı vekilinin ihtarnamenin ürünlerin tesliminden ziyade, istasyonun ve işletme ruhsatının teslimine ilişkin olduğuna ilişkin iddiasının yerinde olmadığı, ihtarın 10/08/2015 tarihinde davalı tarafa tebliğ edildiği, mahallinde düzenlenen ariyet sözleşmesine konu malzemenin teslim edilmediğine ilişkin….tarihli tutanakta, … şirketi kaşesi ve yetkilisi … imzasının olduğu, davalı şirket yetkilisinin isim ve imzasının bulunmadığı tespit edilmiş olup, davalı tarafça aksini gösterir hiçbir belge sunulmadığından, davacı şirketin teslim almadığı, dava dilekçesi ekinde yer alan tutanağın tek taraflı hazırlandığına ilişkin istinaf sebebinin yerinde olmadığı, davacı tarafça davanın ariyet sözleşmesi ile teslim edilen malzemelerin iadesi için dava açıldığından, davalı tarafın kiraladığı ve ödemelerini yaptığı istasyon sahasını tahliye etmesi, şirketi adına almış olduğu istasyon işletme ruhsatını davacının gösterdiği kişilere devir etmesine yönelik ihtarının kabul edilemez olduğuna ilişkin itirazın, davanın sonucuna etkili olmadığından, bu davada dikkate alınamayacağından, davalı vekilinin istinaf sebebinin reddi gerekmiştir. 3- Davalı vekilinin istinaf dilekçesi ekinde sunduğu İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından gönderilen talimat üzerine Büyükçekmece …. İcra Müdürlüğü’nün … Tal. Sayılı dosyasında, adreste bulunan … katılımı ile düzenlenen 20/05/2015 tarihli haciz tutanağında “şu an borcu ödeme imkanımız yoktur, zaten burada bulunan mallar bize ait değildir, … firmasına aittir.” şeklinde beyanda bulunduğunun zapta geçirildiği ve yeddi emine teslim edildiği tespit edilmiştir. Davacı tarafça 20/05/2015 tarihli haciz tutanağında …’e ait olduğu iddia edilen ürünlerin, ariyet sözleşmesine konu ürünler olmadığı beyan edilmiş ise de; istihkak iddiası ile dava açılarak … ait olduğuna ilişkin kesinleşmiş bir kararın varlığının iddia ve ispat edilmediği tespit edilmiştir. HMK 357/1.maddesindeki; bölge adliye mahkemesince re’sen göz önünde tutulacaklar dışında, ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunmalar ileri sürülemez, yeni delillere dayanılamaz hükmü uyarınca, istinaf aşamasında 20/05/2015 tarihli haciz tutanağına dayanılamayacağından, davalı vekilinin tutanak uyarınca davanın konusuz kaldığına ilişkin istinaf sebebinin reddine karar verilmesi gerekmiştir. Açıklanan sebepler gereğince davalı vekilinin 2 ve 3 numaralı istinaf sebebinin reddine, 1 numaralı istinaf sebebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/6. maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1- Davalı vekilinin istinaf isteminin kısmen KABULÜ ile, 2- İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 17/04/2017 tarih ve 2015/1275 E. 2017/445 K. Sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,3- Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından peşin olarak yatırılan 4.506,10 TL nispi istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendisine İADESİNE,5- Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,6- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda DİKKATE ALINMASINA,6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/6. ve 362/(1)/g. maddeleri gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 14/10/2021