Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2020/293 E. 2021/646 K. 03.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO : 2020/293
KARAR NO : 2021/646
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul(kapatılan) 3.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 08/06/2017
NUMARASI: 2016/214 E. 2017/103 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Fikir ve Sanat Eseri Söz. Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ 03/06/2021
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; Müvekkilinin fonogram yapımcılarının bir araya gelerek oluşturduğu 5846 Sayılı FSEk’in 42. maddesi gereğince kurulmuş olan bir meslek birliği olduğunu, müvekkili ile davalı arasında 30/06/2014 tarihinde imzalanan lisans sözleşmesinin 7. maddesi ile davalının müvekkiline mali hak bedeli ödemeyi üstlendiğini, 8.maddesindeki, taraflardan birinin sözleşmenin sona erme süresinden 1 ay önce noter aracılığı ile fesih bildiriminde bulunmadığı taktirde yıldan yıla yenilenmiş sayılacağına ilişkin hükmü uyarınca, sözleşmenin yıldan yıla yenilendiğini, davalının ödemesi gereken miktarı bildiği halde ödeme yapmadığından, davalı hakkında İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu, davalı tarafından icra dosyasına yapılan itirazın iptalini ve takibin devamını, takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.İlk Derece Mahkemesince; “…30/06/2014 tarihinde davacı meslek birliği ile…r ve davalı arasında düzenlenen lisans sözleşmesinin 9.6 maddesinde sözleşmeden doğacak uyuşmazlıkların çözümünde İstanbul Mahkemeleri ve İcra Dairelerinin yetkili kılındığını, davacı vekili sözleşmenin 3.6 maddesindeki aylık gecikme faizi esas alınarak faiz alacağının hesaplandığı belirtilmiş ise de, sözleşmenin 3.6. Maddesinin bulunmadığı, ancak mali şartlar başlıklı 7. Maddesinin 7.2 bendinde sözleşmenin otomatik olarak yenilenmesi halinde TÜİK tarafından belirlenen Üfe + Tüfe /2 oranında artış yapılması suretiyle tespit yapılarak bedelin ödeneceğinin belirtildiği, 7.5. Maddesinde ise lisans alanın ödemeyi geciktirmesi halinde bakiye alacağın muaciliyet kesbedeceği, belirtilen ödeme tarihlerinde ödeme yapılmadığında, yazılı ihtara gerek kalmaksızın lisans alanın temerrüde düşeceğinin kabul, beyan ve taahhüt edildiğinin görüldüğü,Davaya dayanak olan sözleşmede belirtildiği üzere, lisans bedelinin davacı meslek birliği ile …tarafından tahsil edileceği, takipte talep edilen alacağın hangi tarihe ait olduğu net belirtilmemiş ise de, sözleşme yenilendiğinde Üfe + Tüfe /2 oranında artış yapılacağı kabul edildiğinden, bu artışın ne miktarda olduğunun bilinmediği, davacı tarafından bu hususta davacıya bir bildirim yapılmadığı, sözleşmeye konu alacağın miktarı net olmadığından, davalının temerrüte düşmesinin söz konusu olamadığı, davacının sözleşmeye dayanarak alacak miktarını gösterir takip dosyasına sunulan faturayı hazırlamış ise de, davalıya tebliğ etmediğinden, fatura tebliği suretiyle de temerrüte düşürülmediği, işlemiş faiz talebine yönelik itirazın iptali talebinin yerinde olmadığı,Tüm dosya kapsamına göre; alacak miktarının sözleşmede belirlenmiş ve faturaya konu edilmiş olması ve likit nitelikli olması sebebiyle,-Davanın kısmen kabulü ile, davalının İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında yetkiye ve asıl alacağa yönelik itirazın iptaline, işlemiş faize yönelik itirazın iptali talebinin reddine, takibin 6.033,40 TL asıl alacak üzerinden takip tarihinden itibaren aylık %2 akdi faiz uygulanmak sureti ile takibin devamına, İ.İ.K’nın 67/2 maddesi gereğince davalının asıl alacağın % 20’sine tekabül eden 1.206,68 TL icra inkar tazminatı ile mahkumiyetine” karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; Müvekkili … ile davalı/borçlu … arasında imzalanan 30.06.2014 tarihli lisans sözleşmesinin mali şartlar başlıklı 7. maddesi ile mali hak bedeli, aynı maddenin 4. bendi ile damga vergisi ve ödemeler için kesilen faturalara KDV ödemeyi davalının kabul ve taahhüt ettiğini, sözleşmenin 7.5. maddesinde “ödemelerin gecikme halinde, lisans alan, Meslek Birlikleri tarafından herhangi bir yazılı ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşeceğini kabul,beyan ve taahhüt eder” ve “gecikme halinde, lisans alan ilgili yıl mali hak bedeli üzerinden %2 gecikme faizini ödeyecektir” düzenlemesi ile belirtilen tarihlerde ödeme yapılmadığı takdirde ihtara gerek kalmadan gecikme faizi ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, 03.05.2017 tarihli bilirkişi raporunda alacağın sözleşmede belirtilen gecikme faizi ile birlikte toplam 7.236,06 TL olarak hesaplandığını, mahkeme tarafından sözleşmedeki madde ve alınan bilirkişi raporu dikkate alınmadan karar verildiğini, izah edilen ve re’sen gözetilecek sebepler nazara alınarak İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2016/214 E., 2017/103 K. sayılı yasaya, usule ve hukuka aykırı ilamının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.İnceleme 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. Maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Dava; taraflar ve MÜYORBİR arasında 30/04/2009 tarihinde düzenlenen ve feshedilmemesi sebebiyle yıldan yıla yenilenen lisans sözleşmesinden doğan alacağın tahsili isteği ile 09/05/2016 tarihinde İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takip dosyasında başlatılan icra takibine davalı tarafça 17/05/2016 tarihinde yapılan itirazın iptaline ilişkindir. Dava bir yıllık hak düşürücü süre içinde kalan 31/10/2016 tarihinde açılmıştır. Davacı ile davalı … arasında 30/04/2009 tarihinde, 01/01/2009-01/01/2015 tarihleri arasındaki süreyi kapsayacak şekilde lisans sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 7.2. maddesinde her bir takvim yılı için ödenecek bedelin bir önceki yıl mali hak bedeline TÜİK tarafından belirlenmiş ÜFE+TÜFE/2 oranında artış yapılarak ödeneceğinin, sözleşmenin sonraki yıllara uzaması halinde lisans bedeli KDV hariç 2.000,00 TL’den az ise her yıl temmuz ayının 15’inde, 2.000,00 TL’dan fazla ise temmuz ayının 15’inde ve ağustos ayının 31.gününde iki eşit taksitte ödenmesinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin 7.5. maddesinde ödemelerin gecikmesi halinde lisans alanın Türk Lirası için aylık %2 gecikme faizi ödemeyi, herhangi bir yazılı ihtara gerek kalmaksızın temerrüte düşeceğini kabul, beyan ve taahhüt ettiği, 8.2.maddesinde, sözleşme sonu olan 31/12/2014 tarihinden en az 1 ay önce noter aracılığı ile sözleşmeyi haklı nedenle sona erdirdiğini karşı taraf yazılı olarak bildirmediği taktirde sözleşmenin ayın şartlarla yıldan yıla yenileceğinin, 9.6.madde ile bu sözleşmeden doğan ihtilafların çözümünde İstanbul Mahkemeleri ve İcra Daireleri’nin yetkili olduğunun kabul edildiği tespit edilmiştir.Davacı meslek birliğinin ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme sonunda alınan bilirkişi raporu ile; davacının ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun olduğu ve davacı lehine delil niteliği taşıdığı, taraflar arasındaki sözleşmenin feshedilmemesi sebebiyle 01/01/2015 tarihinde uzayan dönem için temel alınması gereken bedelin 4.667,32 TL olup, sözleşmenin 7.2. maddesi uyarınca (ÜFE+TÜFE/2) artış oranının (%10,25+%8,85/2) =%9,55 olduğu ve lisans bedelinin (4.667,32/100×9,95)+4.667,32= 5.113,05 TL olup 920,05 TL MDV ilavesi ile 6.033,40 TL olacağı ve davalının 22/05/2015 tarihli 010450 numaralı faturadan dolayı davacı tarafa 6.033,40 TL borçlu olduğu, faturanın 01/07/2015 tarihinde davalı tarafa … ile gönderildiği ve 02/07/2015 tarihinde teslim edildiği, sözleşmenin 7.5. maddesi uyarınca ilk taksitin ödeme tarihinin temmuz ayının 15. günü olması aylık gecikme faizi işletileceğine ilişkin hüküm uyarınca, gecikme faizinin 6.033,40 TLx299 günx24/36000=1.202,66 TL olacağı tespit edilmiştir.Mahkemece yapılan yargılama sonunda; sözleşmenin 9.6. maddesi uyarınca icra dairesinin yetkisine ve bilirkişi tarafından tespit edilen 6.033,40 TL asıl alacağa yapılan itiraz yerinde olmadığından reddine, takibin bu miktar için devamını ve alacak likit olduğundan %20 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline, temerrüt gerçekleşmediğinden işlemiş faiz yönünden itirazın kabulü ile davanın reddine karar verilmiştir.İtirazın iptali davalarında; davanın açıldığı mahkemenin yargı alanında kalan icra dairesinde usulüne uygun başlatılmış takibin varlığı dava şartı olup, dava şartları kamu düzenine ilişkin olması sebebiyle HMK 355 maddesinin ikinci cümlesi uyarınca re’sen incelenmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmenin 9.6. maddesinde; bu sözleşmeden doğan ihtilafların çözümünde İstanbul Mahkemeleri ve İcra Daireleri’nin yetkili olduğu kabul edilmiştir. HMK 17. maddesindeki, tacirler veya kamu tüzel kişileri aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşme ile yetkili kılabilirler hükmü uyarınca, tarafların sıfatı nazara alındığında, İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün yetkisine yapılan itirazın yerinde olmadığı ve takip yapılan icra dairesi mahkemenin yargı alanında kaldığından, dava şartı eksikliğinin olmadığı tespit edilmiştir.Davacı vekili; sözleşmenin 7.5.maddesindeki hükme dayanarak karara karşı işlemiş faiz yönünden istinaf yasa yoluna başvurmuştur.6098 Sayılı TBK’nın 117. maddesinde; muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile temerrüte düşer, borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesi ile …..borçlu temerrüte düşmüş olur.TBK 120. maddesinde; uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı, sözleşmede kararlaştırılmamış ise, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir.6102 sayılı TTK’nun 8. maddesi uyarınca ticari işlerde faiz oranı serbestçe belirlenir.TTK’nun 10. maddesinde; aksine sözleşme yoksa, ticari bir borcun faizi, vadenin bitiminden ve belli bir vade yoksa ihtar gününden itibaren işlemeye başlar. Düzenlemeleri mevcuttur.Takibe dayanak 30/04/2009 tarihinde imzalan ve 01/01/2009-01/01/2015 tarihleri arasındaki süreyi kapsayan sözleşmenin 8.2. maddesi uyarınca; 30/11/2014 tarihi akşamına kadar sözleşme noter aracılığı ile davalı tarafça feshedilmediğinden 01/01/2015 tarihinde aynı şartlarla yenilenmiştir. Sözleşmenin 7.2. maddesi gereğince 01/01/2015 tarihinde başlayan dönem için bedel, bir önceki yılın bedeline (ÜFE+TÜFE/2) artış eklenerek bulunacağından, taraflar arasındaki sözleşmeye göre önceki dönem lisans bedeli 4.667,32 TL olduğundan, yeni dönemin lisans bedeli 2.000,00 TL’dan fazla olacaktır. TBK 117. maddesindeki “muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile temerrüte düşer, borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesi ile … borçlu temerrüte düşmüş olur” hükmü ve 7.2. maddesi uyarınca lisans bedeli 2.000,00 TL’ndan fazla olduğundan iki taksit halinde ve ilk taksitin 15/07/2015 tarihinde ödenmesi gerekmektedir. Taraflar arasındaki sözleşme ile borcun ifa edileceği gün açıkça belirlendiğinden, davalının temerrüte düşürülmesi için ihtara gerek yoktur. Davalı taraf lisans bedelini 15/07/2015 tarihinde ödediğini kanıtlamadığından, 6102 sayılı TTK’nun 8. maddesindeki ticari işlerde faiz oranı serbestçe belirlenir düzenlemesi ve sözleşmenin 7.5. maddesinde ödemelerin gecikmesi halinde lisans alanın Türk Lirası için aylık %2 gecikme faizi ödemeyi, herhangi bir yazılı ihtara gerek kalmaksızın temerrüte düşeceğini kabul, beyan ve taahhüt ettiği yönündeki hükmü uyarınca, 15/07/2015 tarihinden takip tarihine kadar aylık %2 oranında faiz ödemekle yükümlü olup, faize yapılan itiraz haksız olup, davacı vekilinin istinaf sebebi yerinde olduğundan, İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2016/214 Esas ve 2017/103 Karar sayılı kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince kaldırılmasına ve bilirkişi raporu doğrultusunda yeniden hüküm kurulmasına karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Davacı vekilinin istinaf isteminin KABULÜNE;2- 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince İstanbul(kapatılan) 3. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 08/06/2017 Tarihli 2016/214 Esas, 2017/103 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,3- Davanın KISMEN KABULÜ İLE; davalı tarafından İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı dosyasına yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, takibin 6.033,40 TL asıl alacak ve 1.202,66 TL işlemiş faiz ile takip tarihinden itibaren aylık %2 akdi faiz uygulanmak sureti ile TAKİBİN DEVAMINA, işlemiş faiz yönüden FAZLAYA İLİŞKİN İSTEĞİN REDDİNE, 4- 2004 Sayılı İ.İ.K’nın 67/2 maddesi gereğince asıl alacağın % 20’sine tekabül eden 1.206,68 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine, 5-İlk derece mahkemesinde yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin;5/1- 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 494,30TL nispi istinaf karar ve ilam harcından peşin yatırılan 88,50 TL ve icra dosyasına yatan 36,64 TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 369,16 TL harcın davalıdan tahsiliyle Hazineye GELİR KAYDINA, 5/2- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre, 5.900,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine, 5/3- Davacı tarafından ilk derece mahkemesinde sarf edilen 29,20 TL başvurma harcı, 88,50 TL peşin harç, 4,30 TL vekalet harcı 88,00 TL posta masrafı ve 600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 810,00 TL yargılama giderinden, red ve kabul oranına göre, 799,87 TL yargılama giderinin davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,5/4- Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,6-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin;6/1- İstinaf talebi kabul edildiğinden davacı tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde İADESİNE,6/2- İstinaf yargılaması için davacı tarafından yapılan 85,70 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 54,00 TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 139,70 TL’nin davalıdan tahsiliyle davacıya VERİLMESİNE,6/3- İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti tayinine YER OLMADIĞINA,7- 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince var ise bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-a. maddesi gereğince, miktar itibariyle KESİN olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 03/06/2021