Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2020/2602 E. 2021/1571 K. 09.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/2602
KARAR NO: 2021/1571
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 13/10/2020
NUMARASI: 2013/143 E. 2020/168 K.
DAVANIN KONUSU: Patent (Tecavüzün Tespiti İstemli)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 09/12/2021
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili adına tescilli … numaralı incelemesiz patent, … numaralı “akü plakası grift kalıplarında kurşun yolluğu hattının sızdırmazlığını sağlayan konik yüzeyli ara parçalar” başlıklı faydalı model ile … numaralı “kalıp sabitleme tertibatı” buluş başlıklı incelemesiz patent tescillerinden doğan haklarına davalı tarafça tecavüz edildiğinin tespitine, menine, durdurulmasına ve önlenmesine, haksız rekabette bulunulduğunun tespitine, menine, haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Mahkemenin 2012/64 Esas sayılı dosyası ile …Tic. Ltd. Şti. aleyhine ikame edilen davada muhatapların adreslerine gidildiğinde anılan adreste müvekkilinin faaliyet gösterdiğini ve bir akü plaka makinesinin bulunduğu ve davacının … numaralı ürününün koruma kapsamı ile aynı teknik özelliklerde olduğunu bildiren bilirkişi raporu olduğunun belirttiğini, müvekkili tarafından geliştirilen ve bilirkişi tarafından incelenen makine için, müvekkilinin, faydalı model belgesi verilmesi, tescili ve korunması için TPE’ne “Akü Kaynak Makinesi Plaka Grupları Sıkıştırma Aparatı” adı altında başvuru yaptığını, başvuruya davacı şirket tarafından yapılan itirazın reddi ile müvekkiline faydalı model belgesi verildiğini, bu sayede aparatın sanayiye uygulanabilir olduğunun, mutlak yeniliğin tespit edilip, koruma altına alındığını, davacı tarafça mahkemenin 2012/286 Esas sayılı faydalı model başvuru hakkının gaspı gerekçesi ile açılan davanın devam ettiğini, müvekkili şirketin kurucularından olan …’ün, bir dönem davacı şirketin çalışanı olmasını ve bu şekilde haksız kazanç sağladıklarını bahane ederek adını her davada haksız olarak kullandığını, haksız rekabet yaptığı izlenimi uyandırmak istediklerini, delil olarak sunulu bilirkişi raporunda da “davacı firmanın koruma kapsamına tecavüz iddiası bulunanın belgeleri ile alakalı bir üretim olmayıp, bir torna tezgahı ile malzeme üretimi yapıldığı görüldü.” değerlendirmesi yapıldığını, prototip ürün geliştirme sürelerinin resmi kurumlar TUBİTAK Başkanlığı’nın KOBİ-ARGE başlangıç destek programlarında minimum 6 ay, KOSGEB Başkanlığı ARGE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama destek programlarında minimum 1 yıl olarak belirtildiğini, bahse konu olan ürünün bir yılı aşkın süredir çalışılmasına, geliştirilmesine rağmen hala eksiklikleri olduğunu, müvekkilinin bahse konu aparatı geliştirdiğini, farkındalık boyutunda yenilikler kattığını, kendi emeklerinin ürünü olan bu yeniliği belgelendirdiğini ve faydalı model belgesi aldığını, müvekkilinin hiçbir işletmenin emeğini gasp etmediğini, benzerini yapmadığını, yanılgı yaratacak şekilde amblem, işaret ve logolarını kullanmadığını belirterek, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince; ”.. Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında, alınan asıl ve ek bilirkişi raporunda da; davalıya ait ve … Esas sayılı dava dosyasının yargılaması sırasında bilirkişilerce incelenen makinede … numaralı incelemesiz patentte bulunan “ayar tamburu” nun yer almaması nedeniyle bu patente tecavüz olmadığı, … numaralı incelemesiz patent ile davalının ürününün farklı çalışma prensibine sahip olduğu, piston sıkıştırma için gereken dikey kuvvetin direkt olarak çenelere aktarıldığı, çenelerin de bu hareket ile kızak üzerine baskı uygulayarak kalıbın sabitlenmesini sağladığı, her iki ürünün kalıp sabitleme tertibatının farklı olduğu, teknik probleme getirdikleri çözümün farklı olması nedeniyle tecavüzün bulunmadığı, … numaralı faydalı modelin koruma kapsamında bir ürünün bulunmadığı şeklinde görüş bildirildiği, raporların oluşa ve denetime uygun olduğundan hükme esas alındığı ve davalının davacıya ait faydalı model ile patentlere tecavüzünün mevcut olmadığı kanaatine varılarak, davanın reddine” karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Kartal Fikri ve Sinai Haklar Mahkemesi’nin 2012/64 Esas sayılı dosyasındaki bilirkişi raporuna göre davalı ve davacının dava konusu ürünleri üstünde inceleme yapıldığını, davalının akü plakaları sıkıştırma kısmının … nolu akü plakalarının grup kaynağı için bir sıkıştırma mekanizması buluş başlıklı patentin koruma kapsamı ile aynı teknik özelliklerde olduğuna dair rapor verildiğini ve bu rapora istinaden huzurdaki davanın açıldığını, 03/12/2018 tarihli raporu düzenleyen bilirkişinin akü plakalarının aynı teknik özellikleri olduğunu bildirdiğini, ancak sonuç kısmının 1. maddesinde … nolu incelemesiz patent belgesinin koruma kapsamında kalmadığı kanaatine varıldığını, Davaya dayanak 2012 yılında verilmiş olan raporda ”… Sonuç olarak davalıya ait olan tespitte görülen ürünün akü plakalarını sıkıştırma ünitesi … nolu ürün ile aynı özelliklerde olduğu….” bildirilmesine rağmen, mahkemeye verilen bilirkişi raporunda davaya dayanak gösterilen ilk bilirkişi raporu incelendiği halde bilirkişinin eksik ve hatalı inceleme ve değerlendirme yaparak aleyhlerine sonuç ortaya çıkardığını, Her iki rapor arasındaki çelişkinin giderilmesi için ve özellikle ilk raporda belirtilen davalıya ait olan tespitte görülen ürünün akü plakalarını sıkıştırma ünitesi … nolu ürün ile aynı özelliklerde olduğuna ilişkin hususun tam incelenmediği gibi, farklı bilişkiye tevdii edilmediğini, -Eksik inceleme ve delillerin doğru değerlendirilmemesi sebebiyle dava reddedildiğinden, izah olunan ve re’sen dikkate alınacak gerekçelerle … sayılı kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. Maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davacı tarafın talebi; adına tescilli … numaralı incelemesiz patent, … numaralı “akü plakası grift kalıplarında kurşun yolluğu hattının sızdırmazlığını sağlayan konik yüzeyli ara parçalar” başlıklı faydalı model ile … numaralı “kalıp sabitleme tertibatı” buluş başlıklı incelemesiz patent tescillerinden doğan haklarına davalı tarafça tecavüz edildiğinin tespitine, menine, durdurulmasına ve önlenmesine, haksız rekabette bulunulduğunun tespitine, menine, haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasına ilişkindir. Mahkemece; Alınan asıl ve ek bilirkişi raporu ile davalıya ait makinede … numaralı incelemesiz patentte bulunan “ayar tamburu” nun yer almaması nedeniyle bu patente tecavüz olmadığı, … numaralı incelemesiz patent ile davalının ürününün farklı çalışma prensibine sahip olduğu, piston sıkıştırma için gereken dikey kuvvetin direkt olarak çenelere aktarıldığı, çenelerin de bu hareket ile kızak üzerine baskı uygulayarak kalıbın sabitlenmesini sağladığı, her iki ürünün kalıp sabitleme tertibatının farklı olduğu, teknik probleme getirdikleri çözümün farklı olması nedeniyle tecavüzün bulunmadığı, … numaralı faydalı modelin koruma kapsamında bir ürünün bulunmadığının anlaşıldığı, raporların oluşa ve denetime uygun olduğundan hükme esas alınarak davalının davacıya ait faydalı model ile patentlere tecavüzü olmadığından davanın reddine karar verildiği tespit edilmiştir. Kartal FSHHM’nin dava dışı … Şti ile … Şti. aleyhine aynı patent ve faydalı modele tecavüzün tespiti, men’i , haksız rekabetin tespiti istekli … esas sayılı dosyasında alınan 04/04/2012 tarihli raporda gerekçeleri açıklanarak; … Mah. … Cad, …, Sit. N:… Sancaktepe/ İSTANBUL adresinde gerçekleştirilen tespitte görülen makinanın; -” Âkü plakalarını sıkışlırma kısmının … nolu “Akü plakalarının grup Kaynağı için bir sıkıştırma mekanizması” buluş başlıklı patentin koruma kapsamı ile aynı teknik özelliklerde olduğu, – Kalıp sabitleme kısmımın … nolu “Kalıp sabitleme sertibatı” buluş başlıklı patentin koruma kapsamından farklı teknik özelliklerde olduğu, – … nolu “Akü plakası grift kalıplarında kurşun yolluğu hattının sızdırmazlığını sağlayan konik yüzeyli ara parçalar” buluş başlıklı patentin koruma kapsamından farklı teknik özelliklerde olduğu, sonuç ve kanaaline varılmıştır tespitinin yapılmasına rağmen, Dosyada mevcut 04/12/2018 tarihli raporda; Davacıya ait … başvuru tarihli, … nolu incelemesiz patentin toplam 7 istem içerdiği, tek bağımsız istemin, 1 numaralı istem olup diğer istemlerin, İstem 1’e doğrudan ya da dolaylı olarak bağımlı olan istemler olduğu, 1 numaralı istemin; 1- Buluş, bir kasa (11), bu kasa (11) içinde ileri ve geri doğrusal hareket yapacak şekilde sabitlendirilmiş itici yataklama milleri (12) ve bu miller üzerinde belirli mesafeler ile konumlandırılmış ara bölme parçaları (13) içeren akü plakalarının sıkıştırılmasını sağlayan sıkıştırma mekanizmasını (10) ile ilgili olup, bahsedilen itici yataklama millerine (12) doğrusal hareket kazandıran bir itici piston (19) ve bu itici pistonun (19) oluşturduğu itme hareketini tüm itici yataklama millerine (12) aktaran bir bölme ayar tamburu (20) içermesi şeklinde olduğu, tecavüz olmasıiçin, söz konusu patent ya da faydalı model belgesinde bulunan istemlerden en az bir tanesinin tüm unsurları ile birlikte suçlanan ürün üzerinde aynı anda tespit edilebilmesi gerektiği, incelenen incelemesiz patent belgesinin bağımsız tek istemi, 1numaralı istem olduğundan, D.iş dosyasına konu incelenen kalıpta … nolu incelemesiz patent belgesindeki tek ana isteminde yer alan tüm unsurların ve özelliklerin tamamıyla mevcut olması gerekip, 20 nolu ayar tamburu görünmediğinden, belgenin doğrudan tecavüz veya eşdeğer tecavüz olarak koruma kapsamında kalmadığı, Davacıya ait 21-04-2010 başvuru tarihli, … no.lu incelemesiz patent belgesinin Kalıp sabitleme tertibatı.”buluş başlığı ile verildiği, buluş konusunun özet olarak “Buluş, akü plaka grift kalıplarının sabitlenmek üzere konumlandırıldığı taşıyıcı kızaklara (10) haiz kalıp sabitleme tertibatları ile ilgili olup, bahsedilen taşıyıcı kızak (10) üzerine sürülerek yerleştirilen kalıbı çoklu noktadan sabitleyen alt ve üst çeneler (14,12), bahsedilen kalıbın çeneler (12,14) arasında sıkışmasını sağlayan konik yüzeye (20) haiz bir kayar sürgü (21), bahsedilen konik yüzeyin (20) kaydırıldığı ve bu konik yüzeyin (20) baskı yaparak üst çeneyi (12) b-istikametinde aşağıya doğru hareket ettiren rulmanlar (18), bahsedilen kayar sürgüye (21) c-10 yönünde itme hareketi uygulayan en az bir itici piston (15) ile ilgilidir.” şeklinde ifade edildiği, 15 istem içerdiği D.iş dosyasına konu raporda “Tespitte görülen üründe ise piston sıkıştırma için gereken dikey kuvveti direkt olarak uyguladığı, pistondan çıkan itme kuvvetinin direkt olarak çenelere aktarıldığı, çeneler de bu hareket ile kızak üzerine baskı uygulayarak kalıbın sabitlenmesini sağladığı… Çalışma prensiplerinin birbirinden farklı olması sebebiyle tespitte görülen ürün ile patentin koruma kapsamını belirleyen istemlerin karşılaştırılmalarına gerek olmadığı, aynı işlevi görmeleri sebebiyle benzer parçalardan üretilmiş olsalar dahi her iki ürünün çalışma prensiplerinin birbirinden farklı olduğu, inceleme konusu belgenin kalıp sabitleme tertibatı ile incelenen kalıbın kalıp sabitleme tertibatının teknik probleme getirdiği çözümlerin farklı olduğu değerlendirildiği için belgenin koruma kapsamında kalmadığı ve farklı teknik özelliklerde olduğunun açıklandığı D.iş raporunda açıklanan görüşe iştirak edildiği,” Davacıya ait 21-04-2010 başvuru tarihli, … no.lu FM belgesi “Akü plakası grift kalıplarında kurşun yolluğu hattının sızdırmazlığını sağlayan konik yüzeyli ara parçalar.” buluş başlığı ile verilmiştir. Buluş konusu özet olarak “Buluş, akü plaka griftlerini oluşturan grift kalıbı (10) yuvalarına (11) kurşun eriyiğinin akışını sağlayan yolluk hattı (12.1) ve bu yolluk hattına (12.1) kurşun eriyiğini ileten pompa yolluğu (16) içeren grift kalıbı sızdırmazlık yapılanmaları ile ilgili olup, bahsedilen pompa yolluğu (16) ile ara montaj parçası (15) arasındaki akış boşluğunda (18) ve T yolluğu (14) yataklama boşluklarında (20) konumlandırılan konik yüzeye (19.2) ve bir geçiş boşluğuna (19.3) sahip çoklu sayıda sızdırmazlık elemanları (19) ite ilgilidir.” şeklinde ifade edildiği, D.iş dosyasına konu raporda incelenen FM belgesi ile ilgili “Tespitte görülen üründe üzerinde … nolu“AKÜ … ” buluş başlıklı patentin koruma kapsamı ile karşılaştırılacak herhangi bir veriye rastlanamamıştır” şeklinde açıklamaların yer aldığı, D.iş dosyasına konu incelenen kalıp üzerinde davacıya ait … nolu “Akü plakalarının grup kaynağı için bir sıkıştırma mekanizması” buluş başlıklı İncelemesiz patent belgesinin ve D.iş dosyasına konu incelenen kalıp üzerinde davacıya ait … nolu “Kalıp sabitleme tertibatı” buluş başlıklı incelemesiz patent belgesinin koruma kapsamında kalmadığı, D.iş dosyasına konu inceleme adresinde … nolu “Akü plakası grift kalıplarında kurşun yolluğu hattının sızdırmazlığını sağlayan konik yüzeyli ara parçalar” buluş başlıklı FM belgesinin koruma kapsamında bir ürün bulunmadığının açıklandığı tespit edilmiştir. Davacı tarafça yapılan itiraz üzerine dosyanın 04/12/2018 tarihli raporu sunan bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişi tarafından verilen ek raporda kök rapordaki beyanların tekrar edildiği tespit edilmiştir. Bilirkişi raporları arasında… nolu “Akü plakalarının grup kaynağı için bir sıkıştırma mekanizması” buluş başlıklı İncelemesiz patent belgesindeki ayar tamburunun bulunup bulunmadığı konusunda çelişki bulunmaktadır. 04/04/2012 tarihli raporun 6. sayfasında 3 numaralı istem incelemesi başlığı altında incelenerek; “istem 1 ve 2’ye uygun bir sıkıştırma mekanizması olup, bahsedilen İtici pistonun (19) kurs mesafe ayarını sağlayan bir çevirme dişlisi (21) içermesidir. Kanaatimce. patentin 3 nolu isteminde: mesale ayarı sağlayan çevirme dişlisi (21) koruma altına alınmak istenmektedir. Tespitte görülen üründe çevirme dişlisi (d) mevcuttur ve aynı işlevsellik için kullanılmaktadır” tespitine yer verildiği halde, 04/12/2018 tarihli raporun 5. sayfasında ve ek raporda; ”20 nolu ayar tamburu görünmemektedir” tespiti yapılmış olup, raporlar arasındaki aykırılık giderilmeden ve birbirine aykırı raporlardan 04/12/2018 tarihli kök ve 19/12/2019 tarihli ek rapora üstünlük tanınma gerekçesi açıklanmadan mahkemece alınan kök ve ek rapor esas alınarak karar verildiği tespit edilmiştir. Yerleşmiş Yargıtay uygulamaları gereğince birbirine aykırı husular ihtiva eden raporlar mevcut olduğunda, aykırılığın giderilmesi için önceki raporlardaki bilirkişiler dışında bir bilirkişiden ya da oluşturulacak heyetten rapor alınması veya hükme esas alınan rapora üstünlük tanınma gerekçesinin açıklanması gerekir. Mahkemece her iki usule uyulmadığı tespit edildiğinden, bu hususun aynı zamanda eksik inceleme niteliğinde olduğu tespit edildiğinden, davacı vekilinin istinaf sebebinin kabulü ile kararın HMK 353/1-a/6. maddesi gereğince kaldırılmasına ve dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmesi kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davalı vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile, 2-İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 13/10/2020 tarih ve 2013/143 E. 2020/168 K. Sayılı Kararının, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3- Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine gönderilmesine, 4- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından peşin olarak yatırılan 54,40 TL maktu istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine,5- Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 6- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f ve 394/(5). maddeleri gereğince, kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 09/12/2021