Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/2018 Esas
KARAR NO: 2023/1618
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/02/2020
NUMARASI: 2020/45 E. – 2020/55 K.
DAVANIN KONUSU: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 14/12/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: Tarafların İddia ve Savunmaları: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Tekstil ve örme işleriyle iştigal eden müvekkil şirketin 18/07/2019 tarihinde gece yarısı faili meçhul kişilerce girilmesi ve muhasebe departmanında bulunan çelik kasa delici cisimle delinerek açılarak, kasa içerisinde bulunan 65 adet çek ve yine boş çek yaprakları ve nakit paralar ve araç anahtarlarının çalınması sebebiyle suç duyurusunda bulunulmuş, Bakırköy Cumhuriyet Başsavclığı’nın 19/07/2019 tarih ve … nolu dosyası üzerinden soruşturmanın yürütüldüğünü, işbu 65 adet çekin tamamı için çeklerin iptali ve tedbiren ödeme yasağı kararı için tarafça başvuru yapılmış ve Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/543 E. Sayılı dosya üzerinden görülen çek iptali davasında Ticaret Sicil Gazetesinden ilanlar yapılmış ve teminat mukabilinde ödeme yasağı kararı verilerek tüm ilgili banka şubelerine ödeme yasağı kararlarının gönderildiğini, iş bu 65 adet çekten çek bedelinin istirdatı talebine konu yaptığı bir tanesi keşideci aleyhine icra takibine geçilmesi suretiyle ortaya çıktığını, dava konusu çeklerin mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespiti ile davacıya iadesine , ödeme yapılmış ise çek bedellerinin davacıya iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İlk Derece Mahkemesi Kararı: Mahkemece; ” TTK’nın 5/a, 6325 sayılı Kanun’un 18/a-2, HMK’nın 114/2, 115/2 maddeleri uyarınca arabuluculuk dava şartı yokluğundan davanın USULDEN REDDİNE, ” karar verilmiştir. İleri Sürülen İstinaf Sebepleri Davacı vekili tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulmuş olup, davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkilin işyerinden yapılan hırsızlık sebebiyle çalınan ve çek iptali davası açılan ve ödeme yasağı kararı verilen çeklerin; meşru hamil olmayan ve alacaklı sıfatı bulunmayan davalı tarafından icra takiplerine girişmesi suretiyle ortaya çıkmış olması sebebiyle; meşru hamili müvekkil şirket olan dava konusu 7 (yedi) adet çekin istirdatı talebiyle dava ikame edildiğini, tekstil ve örme işleriyle iştigal eden müvekkil şirketin işyerine 18.07.2019 tarihinde gece yarısı faili meçhul kişilerce girilmesi ve muhasebe departmanında bulunan çelik kasa delici cisimle delinerek kasa içerisinde bulunan 65 adet çek ve yine boş çek yaprakları ve nakit paralar ve araç anahtarlarının çalınması sebebiyle, Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 19.07.2019 tarihin ve 70109 numaralı dosyası ile soruşturma dosyası ile suç duyurusunda bulduğunu, 65 adet çekin tamamı için çeklerin iptali ve tedbiren ödeme yasağı kararı için Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/543 esas sayılı dosyası üzerinden çek iptali davası açıldığını, Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2019/70109 Soruşturma no’lu dosyasından verilen 27.09.2019 tarihli kararında; içerisinde işbu çalınan çeklerin istirdatı davasında dava konusu yapmış olduğu çeklerin de içinde olduğunu tüm çekler için aynen; Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen bir soruşturmaya esas olmak üzere; 18.07.2019 tarihinde müşteki … San.ve Tic. Ltd. Şti. isimli firmanın adresinden çeklerin çalındığından bahisle yürütülen soruşturmada ekte listesi sunulan çeklerin ibrazı halinde en yakın kolluğa bilgi verilmesi ve çekin aslı ile çeki ibraz edenin kolluk görevlilerine tesliminin sağlanması” şeklinde karar verdiği ve işbu dava konusu çeklerle ilgili olarak da işbu karar ilgili bankalara tarafca elden takip yetkisi alınmak suretiyle elden ulaştırıldığını, dava konusu çeklerdeki muhatap bankaların tamamına hitaben yazılan yazılar da elden teslim edildiğini, İşbu müvekkil şirket merkezinden çalınan ve el koyma kararı verilen çeklerden 7 (yedi) tanesi İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün …-…-…-…-…- ve … Esas sayılı dosyaları üzerinden davalı ….A.Ş. tarafından icra takip konusu yapılmak suretiyle ortaya çıktığını, işbu çek T.c. Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2019/70109 sayılı ve 27.09.2019 tarihli yazısına istinaden işlemsiz olarak iade edildiğini, çek bedeli hesapta bloke olduğunu, bu sebeplerle yerel mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Gerekçe ve Sonuç:Dava çek istirdadı ve terditli olarak bedelleri ödenmiş ise bedellerinin tahsili istemine ilişkindir. Davacı vekili dava dilekçesinde , davacı şirkette gerçekleşen hırsızlık sonucu kasa içerisinde bulunan 65 adet çek ve yine boş çek yapraklarının çalındığını, davalının dava konusu 7 adet çekin meşru hamil ve alacaklı sıfatının bulunmadığını, öncelikle çeklerin davacıya ait olduğunun tespiti ve çeklerin istirdadı ile terditli olarak çek bedelleri ödenmiş ise tahsilini talep etmiştir. Görüldüğü üzere davacının terditli olarak açtığı davada öncelikli talebi çeklerin istirdadına ilişkindir. Terditli davalarda tek bir dava söz konusu olup, yargılama sonunda tek bir hüküm kurulur. Öncelikli talep değerlendirilmeden terditli talep hakkında karar verilemez. Mahkemece “dava konusunun dilekçede betimlenen bir kısım çeklerin davacıya iadesi ve çek bedellerinin istirdadı istemine yönelik, konusu bakımından bir miktar paranın ödenmesine ve para alacağına ilişkin olup bu bakımından işbu davada zorunlu arabuluculuk dava şartı mevcut olmakla birlikte davacı yanın davadan önce arabuluculuk yoluna başvurmadığı ” gerekçesi ile dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir. Uyuşmazlık; çek istirdadı davasında arabulucuk dava şartının uygulanıp uygulanamayacağının tespitine ilişkindir.Dava tarihinde yürürlükte bulunan 7155 Sayılı Kanun’un 20. maddesiyle değişik 6102 Sayılı TTK 5/A maddesinde, ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olduğu düzenlenmiştir. Ancak madde metnindeki açık düzenlemeye göre madde metninin dar yorumlanması gerektiği, menfi tespit ve çek istirdadı davalarında, bir miktar alacağın yada tazminatın tahsili talebinin olmadığı bu nedenlerle arabulucuya gidilmiş olmasının bir dava şartı olmadığı anlaşılmaktadır. (Yargıtay 19. H.D. 13.02.2020 tarih, 2020/85-2020/454 sayılı kararı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2022/4552-. 2023/4095 saylı 04.07.2023 tarihli kararı ) TTK’nin 792. maddesi hükmüne göre açılan davada, davacının ilk ve öncelikli olarak incelenmesi gerekli talebi, bir miktar paranın ödenmesi, alacak veya tazminat değil kıymetli evrak olarak çeki haksız olarak elinde bulundurduğu iddia edilen hamilden çekin iadesidir. Bu itibarla TTK’nin 792. maddesi kapsamında açılan çek istirdadı davasında arabulucuya başvurmak dava şartı değildir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2019/3048 – 2020/1093) Bu açıklamalara göre , eldeki davada yetkili hamilin elinden rızası hilafına çıkan çeklerde davalının yetkili meşru hamil sıfatının bulunmadığı iddiasına dayalı ticari nitelikteki çekin istirdadı davasında dava açılmadan önce arabuluculuğa gidilmesinin zorunlu olmadığı, mahkemece arabulucuya başvurulmadığından davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesi yerinde değildir. Davacı vekilinin İstinaf başvurusunun kabulü ile kararın HMK 353/1-a-4,6 maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Davacı vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile;2-İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 06/02/2020 tarih, 2020/45 E. 2020/55 K. Sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-4-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,3-Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-İstinaf yasa yoluna başvuran davacı tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine,5-Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,6-İstinaf yasa yoluna başvuran tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-4-6. ve 362/1/g. maddeleri gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 14/12/2023