Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2020/1703 E. 2023/1067 K. 05.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1703 Esas
KARAR NO: 2023/1067
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 15/10/2019
NUMARASI: 2017/266 E. – 2019/393 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 05/10/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin üretmiş olduğu pencere, kasa ve kapı profilleri ile sektöründe bilinen bir firma haline geldiğini, müvekkilinin kendi emeği ile geliştirmiş olduğu pencere, kasa ve kapı profillerini TPE nezdinde endüstriyel tasarım olarak tescil ettirmek suretiyle koruma altına aldığını, ancak bu arada edinilen bilgiye göre, davalının TPE nezdinde müvekkilinin tescilli ve koruma altında olan … ve … sayılı çoklu endüstriyel tasarımlarının, ayırt edilemeyecek kadar aynısı veya ayırt edilemeyecek kadar benzeri olan … sayılı çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesini usul ve yasaya aykırı olarak 23/01/2014 tarihinde tescil ettirdiğini, ancak davalı yana ait tasarım tescil belgesinin 01, 04, 06, 07, 08, 09, 10, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28 ve 30 nolu tasarımların yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olmadığını ve davalı yanın endüstriyel tasarımlarının davalı yandan çok daha önce müvekkili tarafından kamuya sunulmuş olduğunu iddia ederek, davalı adına … sayı ile tescilli çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinden, 01, 04, 06, 07, 08, 09, 10, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28 ve 30 nolu endüstriyel tasarımların hükümsüzlüğüne ve … nolu E.T.B nin 7 nolu tasarımının yenilik ve ayırt edicilik unsurlarının taşımadığı iddiası ile hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu ürünlerde ayırt edici özellikler malzemenin standart olması gereken yerleri değiştirilmeden farklılık yaratılan noktaların dış geometride oluşturulan ölçüsel ve görsel noktalar olduğunu, benzeş denilen ürünler ile birebir çalışmaları mümkün olmadığı gibi, boyutsal olarak da farklı olduğunu, müvekkiline ait endüstriyel tasarım alınmış alüminyum pencere sisteminin piyasada 55’lik olarak tabir edilen ölçülere sahip iken, davacı firmaya ait sistemin 58 mm’lik olduğunu, alüminyum ısı bariyeri olarak kullanılan iki alüminyum malzeme arasında kullanılan polyamit malzemelerin dünyada ve Türkiye’de standart olarak birçok firmanın kullandığı ve farklı firmalardan tedarik edilerek alüminyum firmalarında iki alüminyum arasında kullanılan malzeme olduğunu, dolayısıyla genel anlamda tasarımı benzeş kılacak bir faktör olmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda; “Davalı adına tescilli … sayı ile tescilli çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin 01, 08, 09, 10, 12, 16, 17, 18, 19, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28 ve 30 No’ lu tasarımlarının yenilik özelliği bulunmadığından hükümsüzlüğüne, kararın kesinleşmesini mütakip kesinleşmiş karar örneğinin ilgili sicile işlenmek üzere Türk Patent ve Marka Kurumuna gönderilmesine, … nolu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin 04, 06, 07, 13, 14, 20, No’ lu tasarımlarının ve … nolu E.T.B nin 7 nolu tasarımının hükümsüzlük koşulları bulunmadığından bu ETB lere yönelik hükümsüzlük isteminin reddine” karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; -Yerel Mahkemenin gerekçeli kararına dayanak olarak gösterdiği … ‘dan müteşekkil bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 27.02.2019 tarihli bilirkişi raporu ile … ve …’dan müteşekkil bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 23.07.2018 tarihli ek bilirkişi raporunda dava konusu tasarımların 554 sayılı tasarımların korunması hakkındaki kanun hükmünde kararnamenin 3. maddesi kapsamında tescil edilebilir bir tasarım olup olmadığı yönünde inceleme yapılmadığını, ayrıca dilekçede belirtilen tasarımların tamamı için inceleme yapılmadığını, -Dava konusu davalı yana ait olan … no.lu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin 04,06,07,1314,20 no.lu tasarımları ile … no.lu çoklu endüstriyel tasarım belgesinin 07 no.lu tasarımının yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olmadığını, karşılaştırmalı sunulan bir takım tasarım belgelerinde bu durumun görüleceğini, -554 Sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 maddesi gereğince , “Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edilir.” düzenlemesi gereği, hükümsüzlük talebi reddedilen tasarımlar ile müvekkili şirketin önceki tarihli tescilli tasarımlarının ayırt edilemeyecek kadar aynı ve/veya ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğunu ve davalı yandan çok daha önce müvekkili şirket tarafından kamuya sunulduğundan ve Türk Patent Enstitüsü nezdinde tescil edildiğinden yenilik vasfına haiz olmadığını, ayırt edici olmadığını, Yerel mahkemenin hükümsüzlük taleplerini bu tasarımlar açısından reddetmesinin tamamen usul ve yasaya aykırı olması nedeniyle kararının düzeltilerek kaldırılmasına, haklı ve hukuka uygun davalarının tümden kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; -Bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu, Dünya da ve Türkiye piyasasında Aluminyum-pvc-ahşap ve metal malzemelerle üretilen pencere sistemlerinde çalışma şekli, aksesuar kullanım şekli ve standart geometri şekilleri, kullanılan yerlerine göre standartları ve aksesuar takılma yerlerinin genel itibari ile bütün firmalarda aynı olduğunu, bu tür ürünlerde ayırt edici özelliklerin malzemenin standart olması gereken yerler değiştirilmeden farklılık yaratılan noktalar dış geometride oluşturulan ölçüsel ve görsel noktalardan ibaret olduğunu, Türk hukukuna göre bir tasarımın hukuki korumadan faydalanabilmesi için yenilik ve ayırt edicilik özelliklerini kümülatif olarak barındırması gerektiğini, somut olaya göre değerlendirmeye tabi tutulması gerektiğini, davaya konu endüstriyel tasarımların çap ve yüzeysel boyut olarak küçük olduğu için işlevi nedeniyle tasarımcıya seçenek özgürlüğü bırakmayan tasarımlardan olduğunu, pencere profilinde kullanılan malzeme , aksesuar kullanım şekli ve standart geometri şekilleri, ısı bariyeri olarak kullanılan malzemelerin belli kalıplar halinde tedarik edildiği de göz önünde tutulduğu takdirde tasarımcının tasarımında yaratabileceği farklılıklar açısından özgürlük alanının olağan bir şekilde sınırlandığını, kök rapordan bu yana itiraz ettikleri hususların bilirkişilerce aydınlatılmadığını, defalarca aldırılan bu bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmediğini, endüstriyel tasarımın teknik özellikleri bakımından üreticiye seçenek bırakıp bırakmadığının araştırılması gerektiğini, kısmen kabul kararının kaldırılmasına ilişkin istinaf taleplerinin kabulü ile davacı tarafın yerel mahkemenin kısmen red kararına ilişkin istinaf taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Dava, endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. Dava, davalı adına tescilli … sayı ile tescilli çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin 01, 04, 06, 07, 08, 09, 10, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28 ve 30 No’ lu tasarımlarının ve … nolu E.T.B nin 7 nolu tasarımının yenilik ve ayırt edicilik unsurlarının taşımadığı iddiası ile hükümsüzlüğüne ve sicilden terkini talepli olduğu anlaşılmıştır. 26/08/2016 tarihli 3’lü heyetten aldırılan raporda bilirkişiler, Davalı adına … sayı ile tescilli çoklu endüseriyel tasarımı tescil belgesinin 01,04, 06, 07, 08, 09, 10, 12, 14, 16, 19, 21,23, 24, 25, 26 27. 28 ve 30 sayılı tasarımları ile … sayılı endüstriyel tasarım tescil belgesinin 7 no’lu tasarımının davacının tasarım tescilli ürünleriyle bilgilenmiş kullanıcı gözüyle ayırt edilemeyecek derece benzer oldukları, tescil tarihi itibarıyla yenilik ve ayırt edicilik unsurlarına sahip olmadığı, Davalı adına … sayı ile tescilli çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin 13, 17, 18 ve 20 sayılı tasarımların ise Davacının tescilli tasarımları ile bilgilenmiş kullanıcı gözüyle ayırt edilecek derecede farklı olduklarını belirtmişlerdir. 10/02/2017 tarihli 3’lü heyetten aldırılan raporda bilirkişiler, …’ya ait … no’lu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 01 ,04, 06, 07, 08, 09, 10, 12, 13, 14, 16, 18, 19, 20, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 30 no ‘lu tasarımların başvuru tarihi olan 23.01.2014 tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu ; …’ya ait … no’lu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 17 no’lu tasarımın davacı tarafın tasarımları ile iltibas yaratacak derecede benzer olduğu, …’ya ait … no’lu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 7 no’lu tasarımların yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğunu belirtmişlerdir.22/09/2017 tarihli 3’lü heyetten aldırılan raporda bilirkişiler, Davalıya ait … sayılı tasarım çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinde yer alan — 01, 04, 06, 07, 08, 09, 10,12,14,16,19,21,23,24,25,26,27,28,30 numaralı tasarımlar ile davalı tarafça üretilen Ürünlerin ayırt edici özelliklerinin benzer olduğu, bu yüzden farklı tasarımlar olarak algılanmadıkları, Davalıya ait … sayılı tasarım çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinde yer alan 13, 17, 18, 20 mumaralı tasarımların ayırt edicilik ve yenilik vasıflarına haiz olduğu ve davalı tarafça üretilen ürünlerden farklı olarak algılandığı, Davalıya ait … no’lu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 7 no’lu tasarımın ayırt edicilik ve yenilik vasıflarına haiz olduğu ve davalı tarafça üretilen ürünlerden farklı olarak algılandığı belirtilmiştir. 08/05/2018 tarihli 3’lü heyetten aldırılan raporda bilirkişiler, A- İptali istenilen Davalı taraf …’ya tescilli … – 1, 8, 9, 10, 12 13, 16, 17, 18, 19, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 30 sayı ile korunan tescillerin, Davacı tarafça yukarıda sunuları ve Davacı tarafa ait Türk Marka ve Patent Enstitüsü katında tescilli Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesiyle korunan tescillerine bilgilenmiş kullanıcılarının genel izleniminde taşıdıkları benzerlikleri nedeniyle, bu tescillerin ilgili Yasa ve KHK’de anılan “yenilik ve ayırt edicllik niteliklerini” koruyamadıkları ve aynı nedenlerle iptali ve sicilden terkin için gereken koşulların oluşmuş bulunduğu; B- Yine aynı Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesinin … – 4, 5, 7, 13 14, 20 sayılı tasarımlarının ise sunuları yenilik giderici dellller karşısında, bilgilenmiş kullanıcılarının genel izleniminde taşıdıkları görsel farklılıkları nedeniyle “yenilik ve ayırt edicilik” koşullarını korudukları bu nedenle iptallerine ve sicilden terkinlerine yer olmadığı; C- Davalının yine iptali talap olunan 12.03.2014 tarih ve … sayı ile Profil konulu 25- 01 Locarna sınıfında tescilli tasarımının ise; yenilik giderici olarak sunulan Davacının … sayılı tescili karşısında yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini koruduğu ve bu nedenle iptallerine ve sicilden terkinlerine yer olmadığını belirtmişlerdir. 27/02/2019 tarihli 3’lü heyetten aldırılan raporda bilirkişiler, Davalı tarafın TPE … no’lu çoklu endüstriyel tasarımlardan 01, 08, 09, 10, 12, 16, 17, 18, 19, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 30 sayılı tasarımların Davacı tarafın ürünleri ile bilgilenmiş kultanıcı nezdinde ayırt edicilik vasıflarına sahip olmadığı, benzer olarak algılandıkları ve yenilik şartlarını sağlamadıkları,2- Davalı tarafın TPE … no’lu çoklu endüstriyel tasarımlardan 04, 06, 07, 13, 14, 20, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde ayırt edicilik vasıflarına sahip olduğu, farklı olarak algılandıkları ve yenilik şartlarını sağladıkları 3- Davalı tarafın TPE … no’lu çoklu endüstriyel tasarımlardan 7 no’lu tasarımın, Davacı tarafın ürünü ile, bilgilenmiş kullarıcı nihai tüketici/son kullanıcı nezdinde ayırt edicilik vasıflarına sahip olduğu, farklı olarak algılandığı ve yenilik şartlarını sağladığını belirtmişlerdir. Dosya içerisinde aldırılan tüm raporlarda iç kesit incelemesi yapılmış olup, Dava tarihinde yürürlükte olan 554 Sayılı KHK 10. Madde de; “Teknik fonksiyonunun gerçekleştirilmesinde, tasarımcıya, tasarıma ilişkin özellik ve unsurlarda hiç bir seçenek özgürlüğü bırakmayan tasarımlar koruma kapsamı dışındadır. Tasarlanan veya tasarımın uygulandığı ürünü, başka bir ürüne mekanik olarak monte edebilmek veya bağlayabilmek için ancak zorunlu biçim ve boyutlarda üretilebilen tasarımlar koruma kapsamı dışındadır. Ancak, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 ncı ve 7 nci maddelerindeki hükümleri karşılamak koşulu ile, farklı veya eş birimlerden oluşan modüler bir sistemde bu birimlerin birbirleriyle, sonlu veya sonsuz, çeşitli biçimlerde bağlantı kurmasını sağlayan tasarımlar koruma kapsamına girer.” hükmü düzenlenmesinin bulunduğu, tasarımın görünmeyen iç kesitlerinin ve tasarımın amacına uygun kullanım sırasında görünmeyen kısımlarının tasarım hukuku ile korunamayacağı ( Yargıtay 11. HD. 2019/5277 E. 2020/4836 K.; Yargıtay 11. HD. 2020/6804 E. 2022/918 K. ;Yargıtay 11. HD. 2021/7218 E. 2023/2833 K.; Ankara BAM 20. HD 2019/1260 E. 2021/729 K. ; İstanbul BAM 16. HD 2017/93 E. 2023/601 K.), bu durum gözetilerek davaya konu tescilli tasarımların nihai kullanımda görülen dış kesitlerinin koruma altında olup olmadığı ve bu yönüyle 10. Maddenin uygulama imkanı bulunup bulunmadığı hususlarında dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunun uygun ve denetime elverişli olmadığı, anlaşılmakla, dosyada son bilirkişi heyetinden ek rapor alınarak karar verilmek üzere, davacı ve davalı vekillerinin sair istinaf istemleri incelenmeksizin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1- Davacı ve davalı vekillerinin istinaf istemlerinin KABULÜ ile;2- İstanbul 1. Fikrî Ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 15/10/2019 tarih, 2017/266 E. 2019/393 K. Sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3- Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4- İstinaf yasa yoluna başvuran davacı ve davalı tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendilerine iadesine,5- Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,6- İstinaf yasa yoluna başvuran tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. ve 362/1/g. maddeleri gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 05/10/2023