Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2020/1085 E. 2021/253 K. 11.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1085 Esas
KARAR NO: 2021/253
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ: 17/07/2018
NUMARASI: 2011/245 E. – 2018/275 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 11/03/2021
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin tasarladığı tek ayaklı ve çok fonksiyonlu zigon sehpanın ilk defa müvekkili tarafından imal edilerek TPE nezdinde … sayılı faydalı model belgesi ile ve … sayılı tasarım tescil belgesi ile koruma altına alındığını, davalıların söz konusu ürünleri aynısını ve birebir benzerini imal ederek sattıklarını, … A.Ş.nin perakende mağazalarında ve www…com.tr internet sitesinde sattığını, … A.Ş.ne Üsküdar … Noterliğinin 28.12.2010 tarihli … yevmiye no.lu ihtarnamesinin tebliğ edildiğini, davalının 12.01.2011 tarihli cevabında şirketlerinin söz konusu ürünü imal etmediğini, … Dek. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından üretim ve satışının yapıldığını belirterek dava konusu ürünleri satmaya devam ettiğini, … Ltd. Şti.ne de Üsküdar … Noterliği’nin 28.12.2010 tarihli … yevmiye no.lu ihtarnamesinin tebliğ edildiğini, ancak sonuç alınamayarak dava konusu ürünleri üreterek satmaya devam ettiğini belirterek ihtiyati tedbir talepli olarak müvekkilinin tescilli Faydalı Model ve Endüstriyel Tasarım belgesi ile korunan sınai mülkiyet hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına ve önlenmesine, 8.000,- TL. maddi tazminat ile 551 sayılı KHK’nin 140/C (554 sayılı KHK’nin 52/C) hükmüne göre 2.000,- TL. Yoksun kalınan kazancın davalıların ihtarname ile temerrüde düşürüldüğü tarihten itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, mahkeme kararının ulusal yayın yapan gazetelerden birinde ilanına, fazlaya ve manevi tazminata dair haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin dava konusu ürünleri üretmediğini, satın alma yolu ile tedarik ettiğini, … Dek. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından üretim ve satışının yapıldığını, öncelikle muhatabın söz konusu imalatı yapanların olduğunu, müvekkili şirketin davacıların gönderdikleri ihtarname ile durumu öğrendiklerini ve söz konusu sehpaların internet sitelerinden kaldırılarak satışına son verdiklerini, 554 sayılı ve 556 sayılı KHK hükümlerine aykırılık teşkil eden herhangi bir işlemin bulunmadığını belirterek davanın müvekkili açısından reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Ltd. Şti. vekili beyan dilekçesinde özetle; Davacının Üsküdar … Noterliği’nin 28.12.2010 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin müvekkiline ulaştığı andan itibaren üretimi durdurduğunu, diğer davalı .. A.Ş. bu tarihten sonra üretim gerçekleştirdi ise bu konuda bir müdahilliklerinin olmadığını, müvekkilinin ihtarnameye müteakiben üretime son vermesinin kötüniyetli olmadığını ortaya koyduğunu, bu sebeple tazminat talebinin yerinde olmadığını belirterek davanın müvekkili açısından reddini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda;” Mahkememizce tasarım ve faydalı model belgelerinden kaynaklanan haklara tecavüz iddiası yönünden, önceki raporlar arasındaki çelişkilerin giderilmesi için tasarım uzmanı bilirkişi ve sektör bilirkişisinden oluşan bilirkişi heyetinden çelişkileri giderecek şekilde alınan 19.06.2015 tarihli bilirkişi raporunda; davalılardan … A.Ş’ ye ait www…com.tr /…r/ konsept- sehpa adresinde rapor tarihi itibari ile yapılan incelemede; davaya konu … Konsept Sehpa , … Konsept Sehpa ve … Konsept Sehpa ürünlerine rastlanılamadığı, ancak kendi sitesinde bulunmamasına rağmen Pinterest isimli sitede … ibareli “Konsept Sehpa- … Mobilya – … Konsept Sehpa” ibaresi ile sehpa ürünlerinin görsellerinin bulunduğu, ayrıca www…com /… adresinde de … sehpa ürünlerine rastlandığı, ürün tasarımlarının davacılar adına tescilli … sayılı çoklu tasarım belgesi 1, 2 ve 3 numaralı tasarımlarla aynı biçimsel yapıyı gösterdiği ve hiçbir başka tanımlamaya gerek bırakmaksızın ve hiçbir biçimsel farklılık göstermeksizin birebir uyduğu tespit edildiği ve aynı bilirkişi raporu ile ürünlerin davalı … Ltd. Şti. Tarafından diğer davalıya üretildiğinin ve davalı … tarafından da internet sitesinde satışa sunulduğunun tespit edildiği, bilirkişi raporunun yeterli ve hükme esas almaya elverişli olduğu kanaatine varılarak,, davalıların, davacıların tescili tasarıma tecavüz ve haksız rekabet ettiği tespitine, davalıların tasarıma tecavüzünün durdurulması ve önlenmesine karar verilmiştir. Aynı bilirkişi raporu ile, davalı sehpa ürününün, davacılar adına Türk Patent Marka Kurum nezdinde tescilli 2007/00921 sayılı “çok fonksiyonlu zigon sehpa” buluş başlıklı ve “buluş 1 üst tabla (20) , 1 alt tabla (40) ve bahsedilen üst tabla (20) ve alt tablayı (40) taşıyan taşıyıcı ayaktan (30) oluşmuş, çay, kahve ve bunun gibi yiyecek, içeceklerin konulmasına kullanılan sehpa (10) yapılanmaları ile ilgili olup, özelliği; bahsedilen alt tablanın (40) iç açısal yüzey (43) ve dış açısal yüzey(44) içermesi ile ilgilidir. ” buluş özetli faydalı model belgesinin 551 sayılı KHK 47/2 maddesinde düzenlendiği şekilde istemleri ile karşılaştırıldığında, davalıların ürününde, davacı istemlerindeki unsurların tamamının mevcut olduğu, buluşun koruma alanında kaldığı, bilirkişi raporu ile usulüne uygun olarak yapılan inceleme neticesinde tespit edildiğinden, davalı … Ltd. Şti. Tarafından üretilen ve diğer davalı … A.Ş tarafından internet sitesinde satışa sunulan … Sehpa Takımı ürününün davacılar adına tescilli … sayılı faydalı model belgesine tecavüz ve haksız rekabet ettiği tespit edilmiş, faydalı modele tecavüzün durdurulması ve önlenmesine karar verilmiştir. Davacı tarafça 551 sayılı KHK 140/c ve 554 sayılı KHK 52/c maddesine göre; manevi tazminat talep edilmişse de; aynı fiil nedeniyle davacının birden fazla sınai mülkiyet hakkının ihlal edilmiş olması halinde hakların yarışması kuralı gereğince ve fiilin tek olduğu, aynı ürünler ile davacıların tasarım belgesi ve faydalı model belgelerinden kaynaklanan haklarına tecavüz ettiği gözönüne alınarak bir kez maddi tazminata hükmedilebileceği kanaatine varılmıştır. Davacı tarafça, davalılardan … A.Ş’ye Üsküdar … Noterliğinin 28.12.2010 tarihli … yevmiye no’lu ihtarnamesinin 04.01.2011 tarihinde tebliğ edildiği, tasarım ve patent tescillerine tecavüz teşkil eden fiillere son verilmesinin ihtar olunduğu, davalı … A.Ş’nin de cevabi ihtarname ile ihtarda bahsedilen ürünün kendileri tarafından imal edilmediğini, … Ltd. Şti tarafından üretildiği ve satışının yapıldığını, ürünün piyasada anonim olarak üretildiğini beyan ettiği görülmüştür. Davalıların ticari defterlerini ve dayanak belgelerini sunmadıkları görülmüştür. Mahkememizce ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 04.01.2011 tarihi ile dava tarihi olan 27.09.2011 tarihi arasında 8 ay, 23 günlük süre için tazminat talep edilebileceği kanaatine varılmış, davacı tarafın lisans bedeline göre tazminat hesabı yapılmasını talep ettiği, internette davalının ürününün 400,00 TL den (445,00 TL den indirim yapmak suretiyle) satıldığının tespit edildiği, davacının sunmuş olduğu 2012- 2013 yıllarına ait faturalar ile ihtarnameden önceye ait 14.12.2010 – 06.11.2010 tarihli faturaların dikkate alınamayacağı kanaatine varılmıştır. Dosyada bulunan 19.04.2011 tarihli faturada 20 adet , 22.04.2011 tarihli faturada 20 adet, 29.04.2011 tarihli faturada 55 adet, 04.05.2011 tarihli faturada 46 adet , 12.05.2011 tarihli faturada 65 adet ürün satışı yapıldığı gözönüne alınarak davacının talep ettiği maddi tazminat tutarı olan 8.000,00 TL maddi tazminatın TBK 50.madde gereğince hakkaniyete uygun olduğu kanaatine varılmış, 8.000,00 TL maddi tazminatı ile 2.000,00 TL manevi tazminatın 04.01.2011 tarihinden itibaren avans faizi ile davalılardan 1/2 oranında tahsil edilerek davacılara ödenmesine, hükmün ilanına” karar verilmiştir. Davalı … A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece Hükme esas alınan raporların eksik ve hatalı olduğunu, sadece davacı tarafın ticari defterlerinin incelendiğini, Davacı tarafın defterleri incelenerek alınan rapor hatalı olup iş bu hatalı rapor doğrultusunda Hüküm kurulmasının bozmayı gerektirdiğini, -21.03.2014 Tarihli Bilirkişi Raporu’nda ürünlerin özgün bir tasarım taşıyıp taşımadığı hususlarına değinilmediğini,-21.03.2014 Tarihli Bilirkişi Raporu’un Farklılar başlıklı bölümünde Tablası tamamen farklı iki ürünün tüketici nezdinde aynı ürünün farklı versiyonları olarak algılanabileceği şeklindeki yorumun; teknik görüş ve objektif değerlendirmeden uzak, subjektif yorum olduğunu, -11.10.2013 Tarihli Bilirkişi Raporunda Müvekkil Şirket tarafından satılan sehpaların Davacılar’ın ürünleri ile benzerlik taşıdığı algısı aslında gerçeği yansıtmadığını, -tasarım tescillerinde şekli incelemenin benimsenmesi nedeniyle kötü niyetli kişiler koruma şartlarını taşımayan, “harc-ı alem” tasarımlara belge almakta ve belgeleri hükümsüz kılınıncaya kadar rakiplerine karşı kullandıklarını, Mahkemenin davacıların tasarımının yenilik ve ayırt edicilik unsurlarına sahip olup olmadığını resen göz önüne alması gerekmekte iken bunun yapılmamasının bozmayı gerektirdiğini, -19.06.2015 ve 19.10.2015 tarihli Bilirkişi raporlarında ise Müvekkil şirkete ait olmayan internet sitelerinden alınan görüntülere dayanılarak tecavüzün varolduğu varsayımı ile hareket edilerek tazminat hesaplaması yapıldığını, 05.08.2018 tarihli bilirkişi raporunda ise Davacının yoksun kaldığı kar talebinin tek başına davacının 2013 ve 2012 yılları arasındaki kar düşüklüğü ile hesaplanmış olup iş bu hesaplamanın da hatalı olduğunu, kar düşüklüğünün sebebi somut olarak ortaya konularak,sonuca göre hesaplama yapılması gerekirken bu şekilde hatalı olarak toptancı bir yaklaşımla hesaplama yapılmasının hatalı olduğunu, -Mahkemenin gerekçeli kararında Davacı lehine birden fazla vekalet ücreti taktir ettiğini,Davacı tarafından tek bir dava açılmasına rağmen birden fazla vekalet ücretine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olduğunu, Davacının diğer talepleri ise iş bu davanın ferisi niteliğinde talepler olup birden fazla dava açılmış gibi her bir feri talep için ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi haksız ve hukuka aykırı olduğunu kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 355. Maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Dava, tasarım hakkına tecavüzün tespiti ve önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. 551 Sayılı KHK nın 136/1-c maddesi gereğince patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu olan usulün kullanılması patent hakkına tecavüz olarak kabul edildiğinden, alınan bilirkişi raporlarında davalı yöntemi kullanarak mal ve hizmet üretim ve satımı yapılarak davacıya ait patentin ihlal edildiğinin Mahkemece yapılan değerlendirmesinde aykırılık olmadığı, bu nedenle bilirkişi raporlarının yetersiz olduğuna ilişkin istinaf isteminin yerinde olmadığı kabul edilmiştir. Dava, davacının patent hakkına tecavüz ile haksız rekabetin tespiti ile manevi ve maddi tazminat istemlerine ilişkin olup mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacı taraf, her biri ayrı bir davaya konu olabilecek istemlerini tek bir dava içinde talep etmiştir. Davacının davalıya karşı ileri sürebileceği farklı istemlerini tek bir davada isteyebilmesi mümkün olup, bu duruma objektif dava birleşmesi denilmektedir. Öte yandan, davaya fikri ve sınai haklar hukuk mahkemesi sıfatıyla bakılmıştır. AAÜT’nde fikri sınai haklar hukuk mahkemesince veya bu sıfatla bakılan davalarda hükmedilecek vekalet ücreti genel mahkemelerden ayrı olarak düzenlenmiştir. Bu durum karşısında, tecavüz istemleri yönünden vekalet ücretine ve ayrıca maddi manevi tazminat istemi yönünden vekalet ücretine hükmedilmesinde yasaya aykırılık bulunmadığı, bu nedenle davalı vekilinin istinaf isteminin yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davacıların tasarımları ile davalı yana ait web sitesinde sunulan görseller arasında yenilik ve ayırt edici farklılıkların olmadığının belirlendiği, tescil edilmiş bir patentin hükümsüz kılınıncaya kadar sahibine hukuki koruma sağlayacağı ve patentte hem usul istemlerinin, hem de ürün istemlerinin mevcut olduğu gözetilerek tescilli tasarımlar açısından 554 Sayılı KHK kapsamında tasarım tecavüzünün ve haksız rekabetin oluştuğu, maddi tazminat talebinin Borçlar Kanunu’nun 50. maddesi hükmüne göre kabul edilmiş olduğu, takdir edilen manevi tazminat miktarının dosya kapsamı ile uyumlu bulunduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince esas yönünden reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Usûl ve yasaya uygun İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 17/07/2018 tarih ve 2011/245 E., 2018/275 K. sayılı kararına karşı davalı … Mobilya San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından yapılan istinaf talebinin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2- Davalı … Mobilya San. ve Tic. A.Ş.’den alınması gerekli 683,10 TL nispi istinaf karar ve ilam harcından peşin yatırılan 170,77 TL harcın mahsubu ile bakiye 512,33 TL harcın davalıdan tahsiliyle Hazineye GELİR KAYDINA, 3-Davalı istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA, 4- İncelemenin duruşmasız olarak yapılması sebebiyle taraflar yararına vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, 5- Davalı tarafça yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde İADESİNE, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 20/07/2017 tarih ve 7035 sayılı Kanunun 31. maddesiyle değişik 6100 Sayılı HMK’nın 361/1. maddesi gereğince, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’a temyiz başvurusunda bulunma yolu açık olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 11/03/2021