Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1009
KARAR NO: 2022/742
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 26/12/2017
NUMARASI: 2016/922 E. 2017/1043 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 28/04/2022
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında Hopa Noterliği’nde 30/09/2013 tarih … yevmiye nolu düzenleme şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi ve Finansal Kurumlar Birliği’nin 24.06.2015 tarih ve … tescil numaralı Finansal Kiralama Tadil Sözleşmesi ve Hopa Noterliği’nin 05.03.2013 tarih … yevmiye nolu Finansal Kiralama Sözleşmeleri bağıtlandığını ve sözleşmeye konu ekipmanların finansal kiralama yoluyla kiralandığını, davalının Finansal Kiralama Sözleşmesinden doğan borçlarını ödemediğini, temerrüde düştüğünü, davalıya Beyoğlu … Noterliği’nin 06.11.2015 tarihli … yevmiyeli ve 01.07.2015 tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamelerinin gönderilerek borçların 60 gün içinde ödenmesi aksi takdirde sözleşmenin fesh edileceğinin ihtar edildiğini, verilen kanuni süre içerisinde borç ödenmediğinden, sözleşmenin fesholduğunu, finansal kiralama sözleşmesine konu mülkiyeti müvekkiline ait olan malların teslimine yönelik İstanbul 7 ATM’nin 2016/1229 D. İş sayılı kararı ile ihtiyati tedbir kararı aldıklarını, ancak kiralananın teslim edilmediğini beyanla, sözleşmenin haklı olarak fesholunduğunun tesbiti ile ekli sözleşme gereğince emtiaların aynen teslimine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı davaya cevap vermemiştir. İlk Derece Mahkemesince; “Taraflar arasında Hopa Noterliği’nde 30/09/2013 tarih … yevmiye nolu düzenleme şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi ve Finansal Kurumlar Birliği’nin 24.06.2015 tarih ve … tescil numaralı Finansal Kiralama Tadil Sözleşmesi ile Hopa Noterliği’nin 05.03.2013 tarih … yevmiye nolu Finansal Kiralama Sözleşmeleri yapıldığı, sözleşmede yazılı taşınır malların kiracıya teslim olunduğu, Bilirkişinin düzenlediği 18.09.2017 tarihli raporda; “Yanlar arasındaki finansal kiralama sözleşmesi uyarınca davacı şirketin Beyoğlu … Noterliği’nden 01.07.2015 tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamede, … no.lu finansal kira sözleşmesinden doğan ve ödeme planı uyarınca 43.778,13 TL kira, 840,68 TL diğer masrafın ödenmesini talep ettiği, İhtarname tarihi itibariyle, … numaralı sözleşmeye ait tüm kira faturalarının, davalıya gönderilmiş olduğu ve davalının üst üste ödenmemiş 3 adet kira tutarı 43.778,13 TL borcu olduğu, kira taksitlerinin ödenmemesi yüzünden, 6361 sayılı FKK. 33/1 madde hükmü uyarınca davacının kiralamanın konusu faturalarda tanımı yapılan 1 ADET 2012 MODEL, … MARKA, … TESCİL PLAKA NOLU, … TİPİNDE, ŞASİ NO: …, MOTOR NO: … olan LASTİK TEKERLEKLİ YÜKLEYİCİ’yi iade talebinde bulunabileceği, Beyoğlu … Noterliği’nin 06.11.2015 tarih, … yevmiye nolu ihtarnamede, ödeme planı uyarınca 250.000 TL kira borcunun ödenmediği ve temerrüt ve noter masrafları hariç ileriye dönük 166.107,32 TL alacaklarının ödenmesini talep ettiği, cari hesap muavin özetinde taraflar arasında 2. Kez ödeme protokolünün yapılmış olduğunun anlaşıldığı ve … numaralı sözleşmeden bakiye kalan 43.778,13 TL borcun protokole dahil edilmiş olduğu, … numaralı sözleşme dahil 06.11.2015 tarihli ihtarnamede, davacının alacakları toplamının 347.621,49 TL olarak davacı defterlerinde kayıtlı olduğu ve tüm kira taksit vadelerinin gelmiş olduğunun tespit edildiği, davalının kendisine verilen 60 + 5 günlük süre içerisinde davacıya ödemesine rastlanmadığı ve her iki sözleşmeden kaynaklanan borcunun 347.621,49 TL olduğu tespit edildiğinden, 6361 sayılı FKK. 33/1 madde hükmü uyarınca davacının … numaralı Finansal kiralama sözleşmesine konu, faturalarda tanımı yapılan 1 ADET 2013 MODEL … MARKA … TESCİL PLAKA NOLU, … TİPİNDE, ŞASİ SERİ NO: …, MOTOR SERİ NO: … PALETLİ EKSKAVATÖR, 1 ADET 2013 MODEL, … MARKA, … TESCİL PLAKA NOLU, … TİPİNDE ŞAŞİ SERİ NO: …, MOTOR SERİ NO: … PALETLİ EKSKAVATÖR, 1 ADET 2013 MODEL, … MARKA, … TESCİL PLAKA NOLU, … TİPİNDE ŞAŞİ SERİ NO: …, MOTOR SERİ NO: … PALETLİ EKSKAVATÖRÜ tüm ekipman ve aksesuarları ile birlikte iade talebinde bulanabileceği…”nin tesbit edildiği, Finansal Kiralama konusu mal, 6361 Sayılı yasanın 23/1. maddesi gereğince kiralayan şirketin mülkiyetinde olduğu, aynı yasanın 24/1-2 maddeleri gereğince, kiracı, sözleşme süresinde finansal kiralama konusu malın zilyedi olup 31/1. maddesine göre sözleşmenin ihlali hallerde aynı yasanın 32. ve 33. maddeleri gereğince kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana derhal geri vermekte yükümlü olduğu, Dosya içeriği ve toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde davalı kiracının Finansal Kiralama bedelini ödemediği, Finansal Kiralama bedelini ödediğini yahut ödemesi gerekmediğini, istenebilir olmadığını, Medeni Yasa’nın 6. ve HMK “nun 200 ve izleyen madde hükümleri uyarınca yasal delillerle kanıtlayamadığı, davacı tarafın taraflar arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesine göre işlem yaptığı, saptanan hukuksal duruma göre, sözleşmenin haklı olarak feshedilmiş olması sebebi ile davanın kabulüne, Finansal Kiralama Sözleşmesine konu malların davacıya iadesine” karar verilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Finansal kiralama sözleşmesine konu olan, kiralama yöntemi ile satın alma opsiyonlu sözleşmedeki ödeme planın yerine getirmediklerinden dolayı tekrar ek protokol yapıp günün finansal şartlarında ödeme işlemlerini yapamadıklarından dolayı 22.09.2016 larihinde o günkü ikinci el piyasa değerleri 700.000,00 TL olan araçlarına kira bedellerini ödeyemedikleri için konulduğunu, el konulan araçların değerinin o günkü borcu fazlasıyla karşıladığını, kira ödemelerine ilişkin borcun bulunmadığını, Sözleşmeye aykırı davrandığı gerekçesi ile hükme konu araçlarına da el konulduğunu, davada konusu araçların iki adedinin geri alındığını, diğerinin de pert olduğunu, kendisinde olmayan araçların iadesinin de mümkün olamayacağını, açıklanan ve resen dikkate alınacak hususlarla yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davacı taraf davalının aralarındaki finansal kiralama sözleşmesi uyarınca finansal kiralama konusu araçlara ilişkin kiralarının ödeme tarihlerinde ödenmediği için gönderilen 60 gün süreli ihtara rağmen verilen sürede ödenmediğinden bahisle finansal kiralama konusu malların iadesine karar verilmesini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, karar aleyhine davalı istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Hopa Noterliğ 05.03.2013 tarih … yevmiye nolu Finansal Kiralama Sözleşmesine konu;1 ADET … MARKA, 2012 MODEL, … TESCİL PLAKA NO.LU, … TİPİNDE, ŞASİ SERİ NO: …, MOTOR SERİ NO:…, OLAN LASTİKLİ YÜKLEYİCİ aksesuar ve ekipmanların, 422.560,90 TL Hopa Noterliğinin 30.09.2013 tarih … yevmiye polu Finansal Kiralama Sözleşmeşi ve Finansal Kunumlar birliğinin 24 01 15 Tarih ve … Tescil Numaralı Finansal Ki Tadil Sözleşmesine konu;-1 ADET … MARKA, 2013 MODEL, … TESCİL PLAKA NO.LU, … TİPİNDE, ŞASİ SERİ NO:…, MOTOR SERİ NO: … OLAN PALETLİ EKSKAVATÖR’ün 130.000,00 Euro 1 ADET … MARKA, 2013 MODEL, … TESCİL PLAKA NO.LU, … TİPİNDE, ŞASİ SERİ NO: …, MOTOR SERİ NO: … OLAN PALETLİ EKSKAYATÖR’ün165.000,00 Euro 1 ADET … MARKA, 2013 MODEL, … TESCİL PLAKA NO.LU, … TİPİNDE, ŞASİ SERİ NO: …, MOTOR SERİ NO: … OLAN PALETLİ EKSKAVATÖR’ün 165.000,00 Euro olduğu tespit edilmiştir. Davacı, dava dilekçesinde 100.000,00 TL değer göstermek suretiyle dava açmış olup, dosya içerisindeki finansal kiralama sözleşmesine konu menkullerin sözleşme ekindeki faturalardan, değerinin dava dilekçesinde bildirilen değerin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Taraflar arasında Finansal Kiralama Sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmeye konu malın davacı tarafından kiracı davalıya teslim olunduğu, davalının kira bedellerini ödemeyerek temerrüde düştüğü ve malın iadesinin talep edildiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık; Dava ve sözleşme konusu malın davacıya tesliminin gerekip gerekmediği ve sözleşmenin feshinin uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Öncelikle, Mahkemece sözleşme konusu miktar tespit edilerek, nispi eksik harç tamamlattırıldıktan sonra davaya devam edilmesi gerekirken anılan husus gözetilmeksizin yargılamaya devam edilip hüküm kurulması hatalı görülmüştür. Nispi harç, konusu belli bir değerle (para veya para ile değerlendirilebilen bir şey) ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer üzerinden Tarifedeki belli nispete göre alınan harçtır ( (1) Sayılı Tarife, (A)-III/1-a). Maktu harç ise konusu belli bir değerle tespit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harçtır ( (1) Sayılı Tarife, (A)-III/2-a). 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun “Nispi harçlarda ödeme zamanı” başlığını taşıyan 28/1-a alt bendinin birinci cümlesi; “Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. ” şeklindedir. Kanunun 32. maddesinin birinci cümlesinde ise;“Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz” hükmü yer almaktadır. Bu hükmün, itiraz yoluyla Anayasaya aykırılığının yerel mahkemelerce ileri sürülmesi üzerine Anayasa Mahkemesi, 17.03.2010 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2009/27 E., 2010/9 K. sayılı kararı ile, 492 sayılı Kanunun 32. maddesinin birinci cümlesinin Anayasaya aykırı olmadığına ve itirazın (iptal isteminin) reddine karar vermiştir. Anayasa Mahkemesi kararının gerekçesinde ise “…Yargılama sürecinde, yasayla harca tabi kılınmış bir hizmetten yararlanmak isteyen ilgili (davalı veya davacı), genel kurallar uyarınca harcını ödeyerek bu hizmetten yararlanabilir. Dava açan veya yargılama sırasında harca tabi bir işlemin yapılmasını isteyen tarafın, harç ödemeden devam eden işlemlerin yapılmasını isteyerek bireysel bir menfaat elde etmesi, harçların konuluş amaçlarına aykırılık oluşturur.Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağını belirten kural, bireylerin özel menfaatleriyle ilgili olarak yargı hizmetinden yararlanmalarını, bu hizmetin karşılığı olan harcın ödenmesi koşuluna bağladığından, hak arama özgürlüğünü sınırlandıran bir nitelik taşımamaktadır. Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kural, Anayasa’nın 36’ncı maddesine aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.” ifadelerine yer verilmiştir. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 120. maddesine göre de; “Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.”. Hukuk Genel Kurulunun 04.12.2013 tarihli ve 2013/21-445 E., 2013/1625 K.; 06.06.2018 tarihli ve 2017/13-1984 E., 2018/1172 K. sayılı kararlarında da aynı hususlara işaret edilmiştir. Yapılan bu açıklamalar ışığında, somut olayda dava değeri para ile ölçülebilir nitelikte olduğundan 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 28. maddesinin 1-a alt bendi gereğince dava değeri üzerinden hesaplanacak karar ve ilam harcının dörtte birinin peşin olarak ödenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte davacı, dava açarken nispi harcı kendi belirlediği değer üzerinden yatırdığından ve buna göre Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince herhangi bir işlem yapılamayacağından, mahkemece harç eksikliğinin tamamlattırılması ve daha sonra işin esasının incelenmesi gerekmektedir. Sözleşme bedeli tespit edildikten sonra ayrıca 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 18.06.2014 tarih, 6545 Sayılı Kanun’un 45. maddesi ile değişik 5. maddesi gereğince dosyanın heyet sınırı içerisinde kalıp kalmadığı hususunun da değerlendirilmesi gerekmektedir. Yukarıda açıklanan eksiklikler ikmal edilerek sonuca ulaşılması için davalı vekilinin sair yönlerden incelenmeyen istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının, 6100 Sayılı HMK’nin 353/1-a/4. maddesi gereğince kaldırılarak mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davalı vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile, 2- İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 26/12/2017 tarih ve 2016/922 E. 2017/1043 K. Sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/6 hükmü gereğince KALDIRILMASINA, 3- Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine gönderilmesine, 4- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından peşin olarak yatırılan 1.707,75 TL maktu istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine, 5- Dosya üzerinde inceleme yapılması sebebiyle vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 6- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/4 ve 362/(1)/g. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 28/04/2022