Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2023/917 E. 2023/741 K. 13.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/917
KARAR NO: 2023/741
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 10/05/2023 (Ara Karar)
NUMARASI: 2023/151 (Derdest)
DAVA: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 13/07/2023
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün ihtiyati tedbire itiraz eden davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
TALEP: Davacı 01/03/2023 tarihli dava dilekçesi ile; müvekkili ile davalı şirket gerçekleştirilen ticari faaliyet neticesinde müvekkilinin aldığı mal/hizmetlerin karşılığı olarak … bank Aş İkitelli şubesi’ne ait … seri numaralı, 05/03/2023 keşide tarihli, ve 368.050,00 TL bedelli çeki keşide edildiğini, davalı lehtar firma tarafından da müvekkiline satılan mallara karşı 13/01/2023 tarihli fatura düzenlendiğini, akabinde davalı firma tarafından müvekkiline gönderilen malların yanlış gelmesi nedeniyle taraflar arasında gerçekleştirilen ticari faaliyetten vazgeçilerek müvekkilinin teslim aldığı malları da iade ederek davalı firmaya 15/02/2023 tarihinde iade faturası düzenlendiğini ve karşı yandan 368.050,00 TL bedelli çekin taraflarına iade edilmesini talep ettiklerini ancak davalı tarafından kötüniyetli olarak söz konusu çekin müvekkiline iade edilmediğini ileri sürerek mahkemece belirlenecek teminat karşılığında çek bedelinin muhatap banka tarafından alacaklılara ödenmemesini ve çekin takibe konu edilmemesi yönünden ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İHTİYATİ TEDBİR KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda; dava konusu çek yönünden İİK.72/2 maddesi uyarınca çek bedelinin %20 teminat mukabilinde davalı tarafından bu çekten dolayı icra takibi yapılmasının ihtiyati tedbir ile durdurulması ile işbu dava konusu çekin davalı tarafça ibraz edilmesi halinde dava sonuna kadar ödenmemesi için ihtiyati tedbir konulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiği görüldü.
İTİRAZ: Bu karara karşı davalı vekili tarafından itiraz edilmiş olup, itiraz dilekçesinde özetle; davacının satın ve teslim aldığı malların karşılığını davaya konu çek ile ödemiş olması nedeniyle, satın aldığı malların teslim aldığı konusunda ve bu malların karşılığını dava konusu çek ile ödediği konusunda ihtilafın olmadığını, satın ve teslim aldığı malların satıcıya/davalıya iade etmeden davacının iade faturası kesmesinin malların kendisinde olduğunun ispatı olduğunu, iade edilmeden kesilmiş olan iade faturasının taraflarınca kabul edilmediğini, davacının satın ve teslim aldığı malların satış bedelini ödemek zorunda olduğunu, müvekkilinin haklı alacağını mahkemece konulan tedbir ile tahsil etme imkanının kalmadığını, bundan dolayı müvekkilinin zarar göreceğini beyan ederek mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep ettiği görüldü.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “İncelenen tüm dosya kapsamına göre; Mahkememizce 02/03/2023 tarihli ara karar ile verilen ihtiyati tedbirin İİK 72/2 çerçevesinde verildiği, malın iade edilip edilmediğinin yargılamayı gerektirdiği, iade edilip, davalıca kabul edilen mal çıkarsa çekin tahsilinden dolayı davacının ekonomik zarara uğrayacağı ve bunun bir teminata bağlanmadığı ancak ihtiyati tedbir kararı verildikten ve yargılama sonunda davacı haksız çıkarsa alacağına geç kavuşacak davalının zararının tazmini için mahkememizce %20 teminat alınmış olup, bu kararın dava konusu olaya daha uygun olacağı ve hakkaniyetli olacağı değerlendirilerek ihtiyati tedbir kararı verildiği nazara alınarak; ihtiyati tedbir kararına yönelik yapılan itirazın reddine” karar verilmiştir. Bu karara karşı ihtiyati hacze itiraz eden davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati hacze itiraz eden davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; huzurdaki davada tedbir talep eden davacının hiçbir delil sunmadan, sadece salt tedbir talep ettiğini, talebinin haklılığı yönünde zorunda olmasına rağmen tek bir delil dahi sunulmadığını, yasal şartlar mevcut olmadığı halde soyut olan ve hiçbir delile dayanmayan tedbir talebinin kabul edildiğini, yapılan duruşmada bu konunun arz edildiğini, davacı taraf duruşmaya katılmayarak telebinin yaklaşık ispatı bakımından mevcut delillerinin ne olduğunu ifade etmediği halde yerel mahkemenin hukuken hata yaparak tedbire yönelik itirazlarını haksız ve mevcut yasal düzenlemeye aykırı olarak red kararı verdiğini, belirtilen sebeplerle red kararın ve tedbir kararının ayı ayrı kaldırılması gerektiğini ileri sürmüştür.
GEREKÇE: Talep derdest İİK’nın 72/2. maddesi uyarınca icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince “… bank İkitelli Büyük İşletmeler Şubesi’ne ait, … çek seri numaralı, 05/03/2023 tarihli 368.050,00 TL bedelli çekin bedelinin %20 (73.610,00 TL) teminat karşılığında çek bedelinin muhatap banka tarafından davalıya ödenmemesine ve çekin davalı tarafından takibe konu edilmemesi talebinin kabulü ile,.73.610,00 TL teminat yatırıldığında çekin davalı tarafça ibraz edilmesi halinde dava sonuna kadar ödenmemesi ve çekin davalı tarafından icra takibine konu edilmemesi hususlarında İHTİYATİ TEDBİR KONULMASINA,” yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmiş, davalı vekili tarafından söz konusu karara karşı davacının iddia ettiği malların kendilerine iade edilmediği, ihtiyati tedbir şartlarının oluşmadığı gerekçesi ile itiraz edilmiş, itiraz üzerine ilk derece mahkemesince duruşma açılarak davalının itirazının reddine yönündeki 10/05/2023 tarihli ara kararı oluşturulmuş, bu karara karşı davalı vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İİK 72/2.maddesi “İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde icra takibin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” 6100 Sayılı HMK 389. Maddesi “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” Aynı yasanın 390/3 Maddesi “tedbir talep eden taraf dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.”Şeklinde düzenlenmiştir. Geçiçi hukuki koruma yargılamasını, asıl hukuki koruma yargılamasından ayıran özelliklerden biri ispat ölçüsü noktasındadır.Geçiçi hukuki koruma yargılamasında yaklaşık ispatla yetinilmiş olması, ispatın aranmayacağı ya da ispat kurallarının tamamen dışına çıkılacağı anlamına gelmez. Yaklaşık ispat durumunda ise; hakim o iddianın ağırlıklı ihtimal olarak doğru olduğunu kabul etmekle birlikte; zayıf bir ihtimal de olsa, aksinin mümkün olduğunu gözardı etmez. Bu sebepledir ki; genelde geçici hukuki korumalara, karar verilirken haksız olma ihtimalide dikkate alınarak talepte bulunandan teminat alınması öngörülmüştür. İİK 72. maddesi gereğince ihtiyati tedbir talep eden, geçici hukuki koruma kararlarının genel olarak düzenlendiği HMK hükümleri uyarınca ihtiyati tedbir kararı verilebilmesinin koşulları kapsamında haklığının yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır. Somut olayda; davacı vekilince dava konusu çekin keşide edilmesine gerekçe olarak davalıdan satın aldığı malların kendisine teslim edildiği, ancak malların yanlış gelmesi nedeniyle vazgeçmiş olduğunu, iade faturası kesilip malların davalıya teslim edildiğini, belirtip (ek 3 15/02/2023 tarihli iade faturası ve malların iade alındığına dair teslim belgesi) açıklamasında bulunmuş ise de malların davalıya teslim edildiğine dair davalıdan sadır olmuş teslim belgesi sunulmamıştır. Buna göre tahkikat aşamasında olan dava dosyanın geldiği aşama itibariyle davacı haklılığının yaklaşık olarak ispatı ölçüsünde delil bulunmadığından mahkemece koşulları oluşmayan tedbir talebinin reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru bulunmamıştır. Açıkalana nedenlerle HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından Dairemizce itiraz hakkında yeniden karar verilmek suretiyle ihtiyati tedbirin kaldırılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-İhtiyati tedbire itiraz eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 10/05/2023 tarihli ve 2023/151 Esas sayılı ihtiyati tedbire itirazın reddine ilişkin ara kararın HMK’nın 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA,2-Aleyhine ihtiyati tedbir talep edilen vekilinin itirazının KABULÜNE; İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 02/03/2023 tarih ve 2023/151 Esas sayılı ihtiyati tedbire ilişkin ara kararın KALDIRILMASINA,3-İhtiyati tedbire itiraz eden davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istem halinde kendisine iadesine, 4-İstinaf yargılama giderlerinin verilecek nihai kararla birlikte değerlendirilmesine, Dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)-f maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.13/07/2023