Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2023/84 E. 2023/81 K. 02.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/84
KARAR NO: 2023/81
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/11/2022 (Ek Karar)
NUMARASI: 2022/332 D.İş – 2022/332 Karar
TALEP: İhtiyati Hacze İtiraz
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 02/02/2023
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün İhtiyati hacze itiraz edenler vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: İhtiyati hacze itiraz edenler vekili itiraz dilekçesinde özetle; talep konusu çekin teminat çeki olduğunu, taraflar arasında 09/04/2022 tarihli Aracılık ve Danışmanlık ve Gelir Modeli Sözleşmesi düzenlenmiş olduğunu, bu sözleşme kapsamında düzenlenecek olan 4 adet faturanın teminatı olarak talep konusu çekin düzenlenerek, alacaklıya teslim edileceği ve faturaların ödenmesi akabinde vekil edene iade edileceğinin kararlaştırıldığını, talep konusu çekin temin ettiği faturalardan birinin sözleşme gereği 30/05/2022 tarihinde 105.000,00 TL olarak ödendiğini, talep konusu teminat çekinin, bankaya ibraz edileceğine dair herhangi bir ihtarnamenin gönderilmediğini, alacaklının, teminat çekini sözleşmeye aykırı olarak bankaya ibraz etmemesi için yeni tarihli bir çek verilmesi teklif edilmiş ise de alacaklı, işbu teminat çekini ibraz tarihinin 7. Gününde (cuma günü mesai bitime yakın bir saatte) bankaya ibraz etmiş olup, karşılıksız işlem yaptığını, halbuki ibraz tarihinde, vekil eden şirketin hesaplarında bakiyenin bulunmakta olduğunu, buna rağmen çek hakkında tam karşılıksız işlemi yaptırıldığını, alacaklının vekil edeni banka karşısında da düşürdüğü bu güç durum karşısında, Çek Kanunundan kaynaklanan düzeltme hakkının kullanılması için faturalardan kaynaklanan bakiye 345.000,00 TL’nin derhal ödenmesi ve çekin iade alınması için protokol imzalanması 08/10/2022 tarihinde alacaklıya tarafınca vekil olarak bizzat teklif edilmiş olmasına ve bu noktada mutabakat sağlandığı şeklinde bir algı oluşmasına rağmen iş bu dosyanın açılmış olması tarafını son derece şaşırttığını ve alacaklının kötü niyetle hareket ettiğine dair bir algı oluşmasına neden olduğunu, zira alacaklının iş bu talepte bulunurken aldığı ödemeleri mahsup dahi edemediğini bildirip, ihtiyati haciz talebinin yasal şartlar oluşmadığından reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin alacaklı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İhtiyati haciz talep eden vekili tarafından, … seri numaralı 01/10/2022 keşide tarihli 450.000,00 TL bedelli çekin ödenmediğinden bahisle, ihtiyati haciz kararı verilmesi talep edilmiş, Mahkemece talep kabul edilerek ihtiyati haciz kararı verilmesinin ardından aleyhine ihtiyati haciz talep edilenler vekilince karara itiraz edilmesi üzerine, istinaf incelemesine konu ek kararı veren ilk derece Mahkemesi tarafından ihtiyati hacze itiraz hakkında yapılan inceleme ve değerlendirme sonunda, “itiraz eden … yönünden çek incelendiğinde çekin keşidecisinin … Tic. Ltd. Şti., lehtarın talep dışı … olduğu, çekin arka yüzü incelendiğinde çekin lehtarı olan …’den önce …’ın ciro olarak imzasının bulunduğu, …’ın cirosundan sonra lehtar … ve sonrasında talep edenin cirosunun bulunduğu, ilk cironun lehtar …e’nin cirosu olması gerektiği, lehtardan önce cirosu bulunan …’ın cirosunun geçersiz olacağı bu nedenle …’ın itirazının yerinde olduğu anlaşıldığından … yönünden verilen ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, … vekilince ihtiyati haciz nedeniyle müvekkilinin zarar uğradığı beyan edilerek teminatın taraflarına verilmesi talep edilmiş ise de zarara ilişkin somut bir delilin bu aşamada sunulmadığı ve açılacak ayrı bir dava ile tazminat talebinde bulunabileceği anlaşılmakla bu talebinin bu aşamada reddine, çekin keşidecisi olan … San. Tic. Ltd. Şti. yönünden ciro silsilesi incelendiğinde her ne kadar lehtardan önce …’ın cirosu bulunsa da … sonra lehtar …’nin cirosunun bulunduğu talep edenin çeki lehtardan ciro yoluyla aldığı bu nedenle keşideci yönünden sorumluluğun devam edeceği, diğer itirazlar yönünden itiraz eden keşideci vekilince itiraz dilekçesinde çekin itiraz dilekçesinde sunulan sözleşme doğrultusunda teminat amacıyla verildiğinin, sözleşme doğrultusunda ilk taksitin ödendiğinin beyan edildiği, itiraza karşı talep eden eden vekilince çekin sözleşmede belirtilen çek olmadığının, talebe konu çekin sözleşme dışında lehtar …’nin yaptığı başka işler karşılığında verildiğinin beyan edildiği, ihtiyati hacze itiraz nedenlerinin İİK’nun 265.maddesinde sınırlı olarak düzenlendiği, İİK’nun 265.maddesi doğrultusunda ihtiyati haczin dayandığı nedenlere, mahkemenin yetkisine ve teminata itiraz edilebileceğinin düzenlendiği, talebe konu çekin talep tarihinde vadesinin gelmiş olduğu, çekin bankaya ibraz edildiği karşılıksız işlemi yapıldığı, borcun rehinle teminat altına alınmadığı, mahkememizce uygun miktarda teminat alındığı, itiraza karşı talep eden eden vekilince çekin sözleşmede belirtilen çek olmadığının, talebe konu çekin sözleşme dışında lehtar …’nin yaptığı başka işler karşılığında verildiğinin beyan edildiği, itiraz eden vekilince sunulan sözleşme ve kısmi ödeme yapıldığı iddiasına ilişkin sunulan banka dekontu incelendiğinde, sözleşmede kararlaştırılan çekin talebe konu çek olduğuna ilişkin sözleşmede çekin bilgilerinin açık bir şekilde yazılmadığı, yine banka dekontunda da ödemenin talebe konu çeke ilişkin olduğuna yönelik açık bir beyanın bulunmadığı bu nedenle itiraz edenin bu itirazlarının yargılamayı gerektirdiği, itiraz edilebilecek hususların İİK’nun 265.maddesinde sınırlı olarak belirtildiği anlaşılmakla itiraz eden çekin keşidecisi olan … Reklam Tanıtım Org. Ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. Yönünden itirazının reddine,” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati hacze itiraz edenler vekili istinaf dilekçesinde özetle; ihtiyati hacze itirazın kabulü yönünden verilen karar bakımından vekalet ücretine hükmedilmekle birlikte, ücretin miktarı duruşmasız işler bakımından öngörülen ücret olarak belirlendiğini, yine itirazın kabul edilen kısmı bakımından, alacaklının, müvekkili … hakkında haksız yere ihtiyati tedbir kararı talep ettiği anlaşıldığından, yatırılan teminatın müvekkiline iadesi talebinin belgelendirilmediğinden bahisle reddedildiğini, müvekkili şirket bakımından ise, ihtiyati haciz talebi konusu çekin esasen bir teminat çeki olduğuna dair sözleşmenin ve teminat altına alınan borcun bir kısmının zaten ödenmiş olduğuna dair dekontun dosyaya sunulmuş olmasına rağmen mahkemece, çekin seri numarasının sözleşmede açıkça yazmaması ve alacaklının inkarı nedeniyle ihtiyati hacze itirazın reddedildiğini, tüm bunlara ek olarak itirazın değerlendirilmesi aşamasında da yerel mahkemece usul ve yasaya aykırı olarak hareket edildiğini, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini, itiraz duruşması için haftalar sonraya gün verildiğini, itiraz duruşması görülene kadar esas takip dosyasının tahsil olunduğunu, itiraz incelemesinin de hiçbir anlamı kalmadığını beyanla, müvekkili şirket yönünden de ilk derece Mahkemesince verilen ihtiyati haciz kararın kaldırılmasını, teminatın hakkında ihtiyati haciz kararı kaldırılan müvekkiline iadesine karar verilmesini ve itirazın duruşmalı olarak incelenmesi nedeniyle vekalet ücretinin 3.000,00 TL olarak düzeltilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Talep, kambiyo senedine(çek) dayalı olarak verilen ihtiyati haczin itirazen kaldırılması, istemidir.İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, ihtiyati haczin şartlarının bulunup bulunmadığı noktasındadır.İhtiyati haciz isteyen tarafından çek bedelinin bankaya ibraz edilmesine rağmen ödenmediğinden bahisle ihtiyati haciz talep edilmiş, mahkemece talebin kabul edilmesi üzerine çekin teminat amaçlı verildiği ve bir kısmının ödendiği, bu haliyle ihtiyati haczin şartlarının bulunmadığı iddiasıyla ihtiyati haczin kaldırılması istemiyle incelemeye konu itiraz yapılmıştır.2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)’nun 257/1. Maddesine göre, rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. İİK’nın 258/1. maddesi hükmüne göre ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için mahkemenin ”alacağın varlığı hakkında kanaat edinmiş olması” yeterlidir. Mahkemenin ”alacağın varlığına kanaat edinmiş olmasından” anlaşılması gereken alacağın usul hukuku kurallarına göre kesin veya tam olarak ispat edilmesi değildir. Diğer hukuki himaye tedbirlerinde olduğu gibi ihtiyati hacizde de amaç davaya ilişkin yargılamadan farklı olarak, maddi hukuka dayanan hak bakımından nihai bir karar verip, uyuşmazlığı esastan sona erdirmek değildir. Yani ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için ispat gerekmez, yaklaşık ispat için delil sunulması yeterli olup, alacaklının ilişkisinin varlığını ve muaccel olduğunu tam ve kesin olarak ispat etmesi aranmamaktadır (Yargıtay 19.HD’nin 12/12/2019 Tarih, 2019/2300 E-2019/5531 K). Borçlu tarafından kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati hacze karşı İİK’nın 265/1. maddesine uyarınca, ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzurunda yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edilebilir. İİK’nın 265/3. Maddesinde ise, Mahkemenin, gösterilen sebeplere hasren tetkikat yaparak itirazı kabul veya reddedeceği, düzenlenmiştir. Buna göre mahkemece ihtiyati hacze vaki itiraz, ancak kanunda gösterilen ve itiraz eden tarafından ileri sürülen itiraz sebepleriyle sınırlı olarak incelenebilir. İhtiyati hacze itiraz eden tarafından çekin teminat çeki olduğu ileri sürülmüş ise de, bu husus kanunda sayılan ihtiyati hacze itiraz nedenleri arasında değildir. İhtiyati hacze itiraz edeninin çekin teminat olarak verildiği iddiası menfi tespit davasına konu olabilecek nitelikte olup teminat iddiasının ihtiyati hacze itiraz aşamasında değerlendirilmesi mümkün değildir. Çek bedelinin bir kısmının ödendiği iddiası ise, çek üzerinde ödemeye ilişkin bir şerh bulunmaması ve ayrıca ödemeye ilişkin sunulan banka dekontunda çeke ilişkin bir açıklama bulunmadığı gibi “faturaya istinaden ödeme” ibaresinin yazılı bulunması karşısında söz konusu ödemenin, çeke dayalı ihtiyati haciz istemi yönünden yaklaşık ispatı ortadan kaldıran bir durum olarak kabulü mümkün değildir. Bu nedenle mahkemece … yönünden ihtiyati hacze itirazın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. İhtiyati hacze itiraz eden vekili, karşı tarafın ihtiyati haciz kararına istinaden yatırdığı teminatın hakkında ihtiyati haciz kararı kaldırılan müvekkiline iadesine karar verilmesini talep etmiş ise de, bu husus ihtiyati hacze itiraz sebepleri arasında bulunmadığından istinaf aşamasında incelenmesi mümkün değildir.Buna karşın, mahkemece, itirazın duruşmalı olarak incelenmesi rağmen, hakkında ihtiyati haciz kararı kaldırılan taraf için karar tarihindeki A.A.Ü.T uyarınca duruşmalı işlere ilişkin vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken duruşmasız işler için öngörülen vekalet ücretinin hükmedilmesi doğru olmamıştır.HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; ihtiyati haciz kararı kaldırılan taraf için karar tarihindeki A.A.Ü.T uyarınca duruşmalı işlere ilişkin vekalet ücretine hükmedilmemesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle istinaf talebinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından dairemizce esas hakkında yeniden karar verilmek suretiyle ihtiyati hacze itiraz edenler vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ihtiyati hacze itiraz eden … yönünden yönünden ihtiyati haczin kaldırılmasına ve lehine duruşmalı işler için öngörülen vekalet ücretinin ödenmesine, ihtiyati hacze itiraz eden … Gıda San. Tic. Ltd. Şti. Yönünden ise ihtiyati hacze vaki itirazın reddine karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; İhtiyati hacze itiraz edenler vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE; İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/332 D.iş sayılı dosyası üzerinden verilen 08/11/2022 tarihli ek kararın itiraz edenler yönünden HMK’nın 353(1)b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 1-İhtiyati hacze itiraz eden … yönünden mahkememiz değişik iş dosyasında verilen 12/10/2022 tarihli ihtiyati haciz kararının KALDIRILMASINA,2-İhtiyati hacze itiraz eden … vekilinin talep eden vekilince dosyaya yatırılan teminatın taraflarına ödenmesine ilişkin talebin bu aşamada REDDİNE, 3-İhtiyati hacze itiraz eden … Tic. Ltd. Şti. Yönünden yapılan ihtiyati haczin kaldırılmasına ilişkin talebin REDDİNE, 4-İhtiyati hacze itiraz eden … vekil ile temsil olunduğundan avukatlık asgari ücret tarifesine göre 3.000,00 TL avukatlık ücretinin ihtiyati haciz talep edenden alınarak, ihtiyati hacze itiraz edene verilmesine; 5-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının ilgilisine iadesine, 6-İstinaf Yargılamasına İlişkin Olarak; a-İhtiyati hacze itiraz edenler vekilince yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, b-İhtiyati hacze itiraz edenler tarafından istinaf aşamasında yapılan istinaf başvuru harcı 220,70 TL, posta ve tebligat gideri 50,00 TL olmak üzere toplam 270,70 TL yargılama masrafının karşı taraftan alınarak ihtiyati hacze itiraz edenlere verilmesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)f. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.02/02/2023