Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2023/839 E. 2023/670 K. 22.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/839
KARAR NO: 2023/670
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 24/02/2023
NUMARASI: 2023/62 D.İş – 2023/67 D.İş Karar
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 22/06/2023
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün ihtiyati hacze itiraz eden … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: İhtiyati hacze itiraz eden … Anonim Şirketi vekilinin 28/02/2023 tarihli dilekçesinde özetle;… Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından müvekkil lehine, çek keşide edildiğini, çekin tahsilatı için … BANK A.Ş. tarafından … kargo ile merkeze gönderilirken çekin çalındığını, banka tarafından, çalınan çekin iptali için Kayseri 2, Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/28 E, sayılı dosyasında dava açılmış ve ilgili çekin ödenmemesi için tedbir kararı verildiğini, ayrıca çekin çalınmasıyla ilgili olarak takip tarihinden çok önce suç duyurusunda bulunulduğu, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı 2023/1478 Soruşturma numaralı dasya kapsamında dava konusu çek ve diğer çeklerle ilgili olarak el koyma kararı verildiğini, genel yetki kuralları gereğince ihtiyati haciz başvurularında yetkili mahkeme aleyhine ihtiyati haciz istenen tarafın ikametgahının bulunduğu mahkeme olduğunu, İhtiyati haciz kararına yetkisiz mahkemede verilmesinden dolayı yetki itirazında bulunduklarını, Müvekkil şirketin çekin arka yüzünde yer alan cirantaları ve hamili tanımamaktadır ve herhangi bir borcu bulunmadığını, bu nedenlerle ihtiyati hacze, yetkiye, borca, faize, faiz oranına, borca ve her türlü ferilerine itirazlarımızın kabul edilerek kanuna aykırı olarak verilen İhtiyati Haciz kararının iptaline, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece ihtiyati hacze itiraz eden … Anonim Şirketi yönünden verilen ek karar ile; “Borçlu … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi’nin yetki itirazından yetkili icra müdürlüğü yeri göstermemiş olduğundan geçerli yetki itirazı bulunmadığından yetki itirazının reddine, diğer itiraz nedenleri esasa ilişkin yargılamayı gerektirdiğinden reddine” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati hacze itiraz eden … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi vekili istinaf dilekçesinde özetle; Çek itiraz eden tarafından … bank A.Ş.’ye takas sistemine konulması amacıyla teslim edilmiş olup dava dışı … bank A.Ş. İtiraz eden şirketten teslim aldığı çeki … kargo aracılığı ile merkeze göndermek istediğini ancak taşıma sırasında çeklerin çalındığını, banka tarafından, çalınan çekin iptali için Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/28 E. sayılı dosyasında dava açılmış ve ilgili çekin ödenmemesi için tedbir kararı verdiğini, ayrıca çekin çalınmasıyla ilgili olarak takip tarihinden çok önce suç duyurusunda bulunulmuş olup Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı 2023/1478 Soruşturma numaralı dosya kapsamında dava konusu çek ve diğer çeklerle ilgili olarak el koyma kararı verildiğini, İtiraz edene İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. numaralı takip dosyasından çeke dayalı olarak 10 Örnek Ödeme Emri gönderilmiş; itiraz edenin ödeme emrini tebliğ aldığını, daha sonra İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/62 D. İş dosyasında 2023/67 karar sayılı ihtiyati haciz kararı verildiğini, çekin, bir kambiyo senedi olup kambiyo senetlerinin emre yazılı senetler olarak doğmasının en önemli nedenin ticari hayatta güveni ve istikrarı sağlamak ve kamu düzenini korumak olup kambiyo senetlerinin takibinde de yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğunu, bu sebeple mahkemece resen yetkili icra dairesinin gözetilmesi gerektiğini, şirketin yerleşim yerinin yetkili olduğunun itiraz dilekçesinde de belirtildiğini, ihtiyati haciz kararı vermeye İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olmadığını, itiraz eden şirketin yerleşim yeri Kayseri olup aynı yerde faaliyet göstermeye devam ettiğini, itiraz eden aleyhine başvurulacak taleplerin Kayseri mahkemelerinde incelenmesi ve karara bağlanması gerektiğini ve şirketin uzun yıllardan beri gıda sektörünün önde gelen markalarından biri olup güven kazanmış ve tercih sebebi olmuş olup, ticari itibarını ve prestijini zedeleyecek hiçbir faaliyette bulunmamış, herhangi bir icra takibine konu edilmemiş, şirket bünyesindeki tüm iş ve işlemler usulüne uygun yürütülmüş olup, yıllardan beri adres değişikliği yapmadan faaliyetine devam ettiğini, itiraz edenin ihtiyati haciz kararının verilme nedenlerinden olan borçlunun yerleşim yerinin bulunamaması, belli olmaması, borçlunun taahhütlerinden kurtulmak amacıyla hileli işlemler yapması, borçlunun mallarını kaçırması veya buna teşebbüs etmesi gibi hiçbir faaliyette bulunmadığını, itiraz eden şirketin yerleşim yeri belli ve senelerdir faaliyette mal kaçırması gibi bir durumun söz konusu olmadığını, bu nedenle ihtiyati haciz kararının dayandığı bir sebep olmadığını beyanla, ilk derece mahkemesince verilen ihtiyati hacze itirazın reddi kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE:Talep İİK 265. maddesi uyarınca ihtiyati haczin itiraz üzerine kaldırılması istemine ilişkindir. Mahkemenin ihtiyati haczin kabulüne ilişkin karara karşı yapılan itiraz üzerine itiraz eden …A.Ş yönünden itirazın reddine karar verilmiş, bu karara karşı itiraz eden vekili istinaf yasa yoluna başvurmuştur. İhtiyati haciz, alacaklının bir para alacağının zamanında ödenmesini güvence altına almak için mahkeme kararı ile borçlunun mallarına geçici olarak el konulmasıdır. İhtiyati haciz talep edebilmek için, İİK’nın 257/1. maddesine göre alacağın para alacağı olması, vadesi gelmiş ve rehinle temin edilmemiş olması ya da İİK’nın 257/2. maddesindeki şartların bulunması gerekir. İİK’nın 258/1. maddesinin ikinci cümlesinde “Alacaklı alacağı ve icabında haciz sebebi hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeye mecburdur.” şeklinde yapılan düzenleme ile alacaklının ihtiyati haciz talep edebilmesi ve ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için alacağın varlığı ve istenebilir olduğunun tam ve kesin olarak ispat edilmesi gerekliliği aranmamış olmakla birlikte bu konuda mahkemeye kanaat getirecek delillerin sunulması gerektiği kabul edilmiştir. İİK’nın 265. Maddesi uyarınca; borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyatî haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir. Mahkeme, gösterilen sebeplere hasren tetkikat yaparak itirazı kabul veya reddeder. İİK 265. maddesinde ihtiyati hacze itiraz sebepleri sınırlı olarak sayılmış olup ihtiyati haciz istemine konu çek hakkında iptal davası açılması ve ödemeden men kararı verilmesi ihtiyati haciz istemine ve infazına engel olmadığı gibi, bu husus İİK 265. Maddesinde düzenlenen ihtiyati hacze itiraz sebeplerinden de değildir. (Y.19.H.D’nin 01/11/2016 tarih ve E:2016/13594 – K:2016/14156; Y11.H.D’nin 04/10/2016 tarih ve E:2016/8590-K:2016/7768) Ancak itiraz eden vekili yapılan yetki itirazının usulüne uygun olduğunu belirterek ihtiyati haciz kararı veren mahkemenin yetkisiz olduğunu ileri sürerek yetki itirazında bulunmuştur. İİK.’nın 258. maddesi hükmü uyarınca ihtiyati hacze aynı Kanun’un 50. maddesine göre yetkili mahkeme tarafından karar verilir. Söz konusu atıf sadece yetkili mahkemenin belirlenmesine yöneliktir. İhtiyati haciz kararına itirazda mahkemece yetkisiz olduğunun tespit edilmesi ve itirazın kabul edilmesi halinde verilecek karar; HMK’nın 20. maddesine göre, dosyanın yetkili mahkeme belirtilmek suretiyle yetkisizlik kararı ile gönderilmesi kararı olmayıp, ihtiyati haczin yetkisizlik nedeniyle kaldırılması kararı olacaktır. Birden fazla yetkili mahkemenin bulunması hâlinde ihtiyati haciz isteyen alacaklı, borçlunun yetki itirazında belirttiği yetkili mahkemede ihtiyati haciz talep etmek zorunda olmadığından, borçlunun yetki itirazında yetkili bulunan icra dairelerini bildirmesi gerekmekle birlikte HMK’nın 20. maddesi anlamında yetkili mahkemeye ilişkin seçimlik bir hakkı bulunmamaktadır. HMK’nın 10. maddesi hükmü uyarınca sözleşmeden doğan davalar, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir. HMK’nın 7. Maddesi uyarınca davalı birden fazla ise dava bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. Çekten kaynaklanan borç aranılacak borçlardandır. İhtiyati haciz isteminde yetkili mahkeme akdin ifa yeri olan borçlunun yerleşim yeri ve ödeme yerinin bağlı bulunduğu yer mahkemeleridir. Ayrıca birden fazla borçlu olması halinde borçlulardan birinin ikametgahı mahkemesinden de ihtiyati haciz talep edilebilecektir. İhtiyati hacze konu çekin keşide yeri ve muhatap bankanın bulunduğu ve keşidecinin yerleşim yeri Konya olduğu anlaşılmıştır. İhtiyati hacze konu alacak yönünden asıl borçlunun ikametgahı ve akdin ifa edileceği yer (alacaklı bankanın şubesinin bulunduğu yer) Konya ve itiraz eden lehdarın ve diğer çek borçluların ikametgahı da ihtiyati haciz kararı veren mahkemenin yetki alanı dışında olduğundan yetkisizdir. İhtiyati hacze itiraz edenin mahkemenin yetkisine yönelik itirazda birden çok yetkili mahkemeden hangisinin seçildiğini bildirme zorunluluğu bulunmadığından yetki itirazının kabulü gerekmektedir. Bu durumda mahkemenin yanılgılı değerlendirme ile itirazı reddetmesi doğru bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle HMK ‘nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda ihtiyati hacze itiraz eden … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK 353(1)b-2 uyarınca ihtiyati hacze itirazın reddine ilişkin ek kararının itiraz eden yönünden kaldırılmasına dosyada yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus bulunmadığından, onun yönünden ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; İhtiyati hacze itiraz eden … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi vekilinin istinaf başvurususnun KABULÜ İLE; İstinaf incelemesine konu ilk derece mahkemesi ek kararının HMK’nın 353(1)b-2 maddesi uyarınca itiraz eden … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi KALDIRILMASINA,1- İtiraz eden borçlu … SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ nın itirazının KABULÜNE, bu borçlu yönünden mahkememizin 24/02/2023 tarih 2023/62 D.iş 2023/67 Karar sayılı ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına,2-İhtiyati Hacze itiraz eden … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi ihtiyati hacze vaki itirazın KABULÜ ile; İstanbul 5.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 28/03/2023 tarihli ve 2023/62 D.İş – 2022/67 D.İş Karar sayılı kararı ile verilen ihtiyati haczin tüm neticeleri ile birlikte KALDIRILMASINA,3-İtiraz eden borçlu … SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ tarafından yapılan 30,00 TL yargılama masrafının … SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’nden tahsili ile … SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ’ne verilmesine, 4-İtiraz eden … SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ tarafından yapılan masraf olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, 5-Avukatlık ücret tarifesinin ikinci kısım birinci bölüm 1. Maddesinin b bendince 3.000,00- TL vekalet ücretinin alacaklıdan alınarak itiraz edenlere verilmesine ,6-İstinaf aşamasına ilişkin olarak;a-İhtiyati hacze itiraz eden vekilince yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine,b-İstinaf kanun yoluna başvuran tarafından yapılan istinaf başvuru harcı 492 TL yargılama giderinin ihtiyati haciz talep edenden alınarak ihtiyati hacze itiraz edene ödenmesine,c-İstinaf aşamasına ilişkin olarak ihtiyati haciz isteyen tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nun 362(1)-f maddesi ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca oy birliği kesin olarak ile karar verildi. 22/06/2023