Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/200
KARAR NO: 2023/177
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 26/04/2022
NUMARASI: 2021/854 Esas – 2022/362 Karar
TALEP: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 23/02/2023
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün talep eden vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: Talep eden vekili dilekçesinde özetle; … Bankası Pendik Şubesine ait, keşidecisi … Tic. A.Ş. Olan 44258 çek nolu 08/01/2022 vadeli 100.000,00 TL bedelli çekin müvekkili şirket elinde iken kaybedilmek suretiyle zayi olduğunu bu nedenle ödemeden men kararı verilmesini ve zayi olan çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “Davaya konu çekin kaybolduğu veya çalındığına ilişkin bir vakıa ve delil ileri sürülmemesi, davacının dava dilekçesinde sunduğu tahsilat makbuzunun her zaman düzenlenebilir nitelikte olduğu dolayısıyla yetkili hamil olduğuna ilişkin bir delil sunamaması ve zayi nedeniyle çek iptalinin koşullarının oluşmaması nedeniyle davanın reddine. ” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk derece mahkemesinin kararının usul ve yasaya uygun olmadığı gibi dosya içeriğine de uygun olmadığını, ilk derece mahkemesinin gerekçesinde davacının yetkili hamil olduğuna dair bir delil sunmadığını belirttiğini ancak müvekkili şirketin yetkili hamil olduğunu belgeleyen çek keşidecisi ile aralarındaki ticari ilişkiyi ve alacaklı olduğunu gösteren cari hesap ekstresi ile çekin keşidecisi tarafından müvekkili şirkete teslim edildiğini belgeleyen tahsilat makbuzunun dosyaya sunulduğunu, işk derece mahkemesince gerekçenin bir bölümünde yetkili hamil olunduğunu belgeleyen bir delil sunulmadığı söylenirken başka bölümünde dava dilekçesi ekinde tahsilat makbuzu sunulduğunu ancak tahsilat makbuzunun her zaman düzenlenebilir nitelikte olduğunu belirterek çelişki içerdiğini, dosyaya sunulan tahsilat makbuzunda keşidecinin de imzası olması sebebiyle her zaman düzenlenebilir bir belge olduğunun söylenemeyeceğini, beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Talep, TTK’nin 818/s madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757-765.madde hükümlerinde belirtilen zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, çek iptalinde davacının yetkili hamil olup olmadığı noktasındadır. TTK 757/1 maddesinde: “İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir.”, TTK 764/1 maddesinde: “Elden çıkan poliçe verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa iptaline karar verilir.” şeklinde düzenlenmiştir. Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2016/3882 E., 2017/6192 K., 15/11/2017 Tarihli kararında “….Esasen hasımsız olarak açılan bu davada iptal talebinde bulunan şahsın ispat etmesi gereken husus zilyedi bulunduğu çekin rızası hilafına elinden çıkmasıdır. Ancak iptal davasında kesin ispat aranmayıp çekin kaybolduğunun “kuvvetle muhtemel ” olduğunu göstermesi yeterlidir. (TTK m.760). Davacı çeklerin lehtarı ve hamili olduğunu ileri sürerek iptalini talep ettiği çeklere dair bilgileri mahkemeye bildirmiştir. Davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi sebebiyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkansız hale getirecektir….” şeklinde karar vermiştir. Davacı vekili tarafından dava dilekçesinin ekinde müvekkili şirket ve çek keşidecisi şirket tarafından imzalanmış tahsilat makbuzu ve bu iki şirket arasındaki cari hesap ekstresi sunulmuştur. Yargıtay kararında da belirtildiği üzere davacı tarafından çek bilgilerinin mahkemeye bildirilmiş olması yeterlidir. Davacının daha fazlasını ispata zorlanmaması gerekir. Kaldı ki, davacının dava konusu çekte yetkili hamil olduğunu gösteri keşideci şirket ile arasındaki cari hesap ekstresi ve yine çek tahsilat makbuzu dosya arasında mevcuttur. Mahkemece talep edenin yetkili hamil olduğunu gösterir belgelerin dosyaya sunulduğu gözetilerek istemin kabulüne karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır. Ticaret Sicil Gazetesinde üç defa ilan yayımlanmış(TTK m.762/1), ancak çek, ilk ilandan itibaren 3 ay içerisinde(TTK m.761/3) Mahkemeye sunulmamıştır. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; Mahkemece, davacının yetkili hamil olduğuna ilişkin bir delil sunamadığı ve zayi nedeniyle çek iptalinin koşullarının oluşmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından Dairemizce esas hakkında yeniden karar verilmek suretiyle Ticaret Sicil Gazetesinde üç defa ilan yayımlanmış(TTK m.762/1), ancak çekin, ilk ilandan itibaren 3 ay içerisinde(TTK m.761/3) Mahkemeye sunulmadığı da nazara alınarak talebin kabulüne ve çekin iptaline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; Talep eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE; istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 1-Talebin KABULÜ ile; … Tic. A.Ş. tarafından … Bankası Pendik Şubesinin … numaralı hesabından keşide edilen, 100.000,00 TL bedelli … nolu çekin 6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesinin atfı ile aynı yasanın 764/1. Maddesi uyarınca İPTALİNE,2-Ödeme yasağına ilişkin ihtiyati tedbir kararının, karar kesinleşinceye kadar devamına, 3-Başlangıçta harç peşin olarak alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 4-Talep sahibi tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca talep edene iadesine,6-İstinaf yargılamasına ilişkin olarak; a-Talep eden vekilince yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, b-Talep eden tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362(1)ç. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi 23/02/2023