Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2023/102 E. 2023/77 K. 02.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/102
KARAR NO: 2023/77
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2022/320 Esas
TARİHİ: 24/11/2022 (Ara karar)
TALEP: İhtiyati Tedbire İtiraz
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 02/02/2023
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün ihtiyati tedbire itiraz eden davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: İhtiyati tedbire itiraz eden davalı vekili itiraz dilekçesinde özetle; Balıkesir 3.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ticaret mahkemesi sıfatı ile verdiği 2021/53 D.İş ve 53 Karar sayılı ihtiyati tedbir kararınına ilişkin olarak, kararın yetkisiz mahkemece verildiğini, ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için gereken şartlar bulunmadığını beyanla ihtiyati tedbirin kaldırılmasını talep etmiştir.
CEVAP: İhtiyati tedbir isteyen davacı vekili itiraza karşı cevap dilekçesinde özetle: tedbir kararının yasaya uygun olduğunu, tedbirin kaldırılması halinde müvekkilinin giderilemeyecek zararların doğma ihtimalinin bulunduğunu, teminat yatırıldığından karşı tarafın herhangi bir zararı bulunmadığını ileri sürerek itirazın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İhtiyati tedbir talep eden vekili tarafından, cezai şart ve kar kaybı adı altında davalıya borçlu olunmadığından bahisle ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edilmiş, Mahkemece talep kabul edilerek teminat mektuplarının nakde çevrilmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesinin ardından aleyhine ihtiyati tedbir talep edilen vekilince karara itiraz edilmesi üzerine, istinaf incelemesine konu ara kararı veren ilk derece Mahkemesi tarafından ihtiyati tedbire itiraz hakkında yapılan inceleme ve değerlendirme sonunda, “Balıkesir 3. Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi Sıfatı ile) Mahkemesi’nin 27/08/2021 tarih ve 2021/53 D.İş ve 53 K Sayılı kararı yönünden; anılan tedbir kararı ile bir kısım teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin önlenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiği, bu tedbir kararına konu teminat mektuplarının, taraflar arasındaki ticari ilişkinin teminatı olarak karşı tarafa verildiği; tarafların sözleşme ile yüklendikleri yükümlülüklerini yerine getirip getirmedikleri ve birbirlerinden alacaklı-borçlu olup olmadıkları konularının, esasa ilişkin eldeki davada etraflıca tartışılıp değerlendirileceği; tedbir kararı verilmemesi ve teminat mektuplarının nakde çevrilmesi durumunda talep eden taraf açısından giderilmesi imkansız bir zararın doğma olasılığının bulunduğu, tedbir kararı verilmesi halinde karşı taraf açısından giderilmesi imkansız bir zararın doğma olasılığının bulunmadığı, bu durumda mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının usul ve yasaya uygun olduğu ve bu nedenle yapılan itirazın yerinde olmadığı anlaşıldığından bu tedbire yönelik itirazının reddine,” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati tedbire itiraz eden davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davacınnın taraflar arasındaki Akaryakıt Bayilik Sözleşmesinin yürürlükte olduğu dönemde Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 2021/53 Değişik İş (Yeni esas Balıkesir Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/19 D.İş )dosyası ile … Ankara Şubesi 27.08.2013 tarihli … numaralı 410.000-TL bedelli, … Balıkesir Şubesi’nce düzenlenmiş 07.03.2019 tarih … numaralı 75.000-TL bedelli ve … Balıkesir Şubesi’nce düzenlenmiş 25.10.2013 tarih … numaralı 140.000-TL bedelli kesin teminat mektuplarının aynı şekilde sözleşme süresinin zorlayıcı sebeplerle uzatıldığı, sözleşmenin sona erdiği ve muaccel bir borcu bulunmadığı gibi hukuki dayanaktan yoksun ve haksız birtakım iddialarla nakde çevrilmesinin önlenmesini talep ettiğini, mahkemece hukuka aykırı olarak 27.08.2021 tarihinde söz konusu mektuplara ibraz edilmesi halinde muhatap bankalar tarafından ödenmemesi hususunda ihtiyati tedbir konulmasına karar verildiğini, söz konusu kararın esastan ve usulden hukuka aykırı olduğunu, davacının tedbiri 27.08.2021 tarihinde talep ettiğini, oysaki o tarihte sözleşme ve ticari ilişkinin taraflar arasında devam ettiğini, 31.05.2021 tarihli sözleşmenin bitişi ile 31.06.2021 tarihinde yeni bir sözleşme akdedildiğini, tedbir kararlarının alındığı tarihte davacının hakkını riske atacak bir durumun söz konusu olmadığını, ihtiyati tedbir kararının verilmesi için somut olayda hiçbir hukuki şartın meydana gelmediğini, mevcut durumda ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin olarak verilmiş bir yargı kararı varken aynı hususta tekrar yargı yoluna başvurulamayacağını, Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 2021/53 Değişik İş Balıkesir 3.Asliye Hukuk(Ticaret Mahkemesi Sıfatı ile) Mahkemesi’nce usul ve esasa aykırı olarak tedbir talebinin kabulüne karar verildiğini, bayilik sözleşmesi ile ek protokoller çerçevesinde yükümlülüklerini ifa etmeye çalışan akaryakıt dağıtım şirketlerinin, sektördeki devamlılığı sağlama ve bayilerine yapmış oldukları yatırımların geri dönüşü, edimlerinin garantisi ve sözleşmeden bekledikleri faydanın sağlanabilmesi adına teminat mektupları talep etmesinin gayet olağan olduğunu, taraflar arasındaki cari hesap ilişkisinin henüz sona ermemesi ve talep eden şirketin bakiye sözleşmesi süresinde banka teminat mektuplarının paraya çevrilmesini gerektirir şekilde borç miktarının artmasının mümkün bulunması gerekçesiyle tedbirin kaldırılmasına ve itirazlarımızın kabulüne karar verilmesi gerekirken ihtiyati tedbir koşulları gözetilmeksizin Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 2021/53 Değişik İş (Yeni esas Balıkesir Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/19 D.İş) dosyasından verilen ihtiyati tedbir kararına karşı itirazların reddedilmesinin isabetsiz olduğunu beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Talep, teminat mektupları nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti davasında teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin önlenmesi yönünde verilen ihtiyati tedbirin itirazen kaldırılması, istemidir.İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, ihtiyati tedbirin şartlarının bulunup bulunmadığı noktasındadır. Taraflar arasında 31/05/2016 tarihinde imzalanan bayilik sözleşmesi 31/05/2021 tarihinde sona ermiştir. Daha sonra 30/06/2021-31/08/2021 tarihleri arasında geçerli olmak üzere ek protokol imzalanmıştır.İhtiyati tedbir isteyen davacı tarafça, davalıya cezai şart ve kar kaybı tazminatı nedeniyle borçlu olmadığından bahisle bayilik sözleşmesi kapsamında verilen teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin önlenmesi için tedbir verilmesi talep edilmiş ve mahkemece talep kabul edilmiştir.Bunun üzerine ihtiyati tedbire itiraz eden davalı tarafça, ihtiyati tedbir kararı verilmesinin usuli ve esasa yönelik şartlarının oluşmadığı iddiasıyla eldeki ihtiyati tedbire itiraz yapılmıştır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu(HMK)’nun 394/1. Maddesinde, karşı taraf dinlenmeden verilmiş olan ihtiyati tedbir kararlarına itiraz edilebileceği; ihtiyati tedbirin uygulanması sırasında karşı taraf hazır bulunuyorsa, tedbirin uygulanmasından itibaren; hazır bulunmuyorsa tedbirin uygulanmasına ilişkin tutanağın tebliğinden itibaren bir hafta içinde, ihtiyati tedbirin şartlarına, mahkemenin yetkisine ve teminata ilişkin olarak, kararı veren mahkemeye itiraz edebileceği, esas hakkında dava açıldıktan sonra, itiraz hakkında, bu davaya bakan mahkemece karar verileceği, ihtiyati tedbir kararının uygulanması sebebiyle menfaati açıkça ihlal edilen üçüncü kişilerin de ihtiyati tedbiri öğrenmelerinden itibaren bir hafta içinde ihtiyati tedbirin şartlarına ve teminata itiraz edebilecekleri, itirazın dilekçeyle yapılacağı, itiraz edenin, itiraz sebeplerini açıkça göstermek ve itirazının dayanağı olan tüm delilleri dilekçesine eklemek zorunda olduğu, mahkemenin, ilgilileri dinlemek üzere davet edip, gelmedikleri takdirde dosya üzerinden inceleme yaparak kararını vereceği, itiraz üzerine mahkemenin, tedbir kararını değiştirebileceği veya kaldırabileceği düzenlenmiştir.27/08/2021 tarihinde talep edilmesi üzerine Balıkesir 3. Asliye Hukuk(Ticaret) Mahkemesi’nin 27/08/2021 Tarih ve 2021/53 D.İş -2021/53 D.İş Karar sayılı kararıyla itiraza konu tedbir kararı verilmiş, itiraz yapıldıktan sonra Balıkesir Asliye Ticaret Mahkemesinin faaliyete geçirilmesi üzerine dosya bu mahkemeye devredilmiş, Balıkesir Asliye Ticaret Mahkemesince de 2021/19 D.iş sayılı dosya üzerinden 03/09/2021 tarihinde İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/543 esas sayılı dosyasında tedbirin esasıyla ilgili dava açıldığından dosyanın bu mahkemeye gönderilmesine karar verilmiş ve nihayetinde bu mahkeme tarafından yetkisizlik kararı verilmesi üzerine dosya itirazı inceleyen mahkemeye gelmiştir.İhtiyati tedbire itiraz eden tarafça ihtiyati tedbir tarihi itibariyle ek protokol kapsamında bayilik sözleşmesinin yürürlükte olması nedeniyle davacının hakkını riske atacak bir durum bulunmadığı ileri sürülmüştür. Ancak, sözleşmenin tedbir kararından kısa bir süre sonra sona ermiş olması ve teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin bayilik sözleşmesinin sona ermesine bağlı olmaması karşısında ek protokol kapsamında bayilik sözleşmesinin yürürlükte olmasının ihtiyati tedbir verilmesine bir etkisi bulunmamaktadır. Bunun yanı sıra, ihtiyati tedbire ilişkin yapılan başvurular maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmediğinden tekrar tedbir talep edilmesine de bir engel yoktur. Bunun gibi akaryakıt sektöründe teminat mektubu alınması yönünde bir uygulama bulunması da teminat mektupları hakkında tedbir verilmesine engel değildir.Sonuç itibariyle, yargılamayı yürütüp uyuşmazlığı esastan karara bağlayacak olan ilk derece mahkemesinin takdirine göre teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin durdurulması yönünden ihtiyati tedbire itirazın reddine ilişkin karar ve gerekçesinde herhangi bir isabetsizlik görülmemiştir.HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından ihtiyati tedbire itiraz eden davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle;1-İhtiyati tedbire itiraz eden davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-İhtiyati tedbire itiraz eden davalı tarafından başvuru sırasında istinaf karar harcı peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,3-İhtiyati tedbire itiraz eden davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)f. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 02/02/2023