Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2022/900 E. 2022/698 K. 02.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/900
KARAR NO: 2022/698
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
EK KARAR TARİHİ:22/06/2021-07/04/2021
NUMARASI: 2021/365 Esas
DAVA: Menfi Tespit
TALEP:İhtiyati Tedbir
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 02/06/2022
Taraflar arasındaki menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararının devamına yönelik olarak verilen ara karara karşı süresi içinde davalı itiraz eden … Ltd.Şti. vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı (İhtiyati tedbir isteyen) vekili, müvekkilinin “…” ünvanıyla tekstil ürünleri geri dönüşüm atıkları işi yaptığını, müvekkilinin yaptığı ticaret sebebiyle almış olduğu kıymetli evrakları (çekleri ve senetleri) kendi iş yerinin güvenliğinin çok yüksek olmaması sebebiyle ikamet etmekte olduğu evinin giriş katında bulunan ve öz abisine ait olan güvenilir bir kasada muhafaza ettiğini, kasanın bulunduğu iş yerinde 25.01.2021 tarihinde meydana gelen hırsızlık olayı sonucunda, çelik kasa içerisindeki tüm kıymetli evrak ve sair değerli eşyalarla birlikte tamamen alındığını, davaya konu çekin müvekkilin elinden imzasız olarak çıktığını, çeki elde etmiş olan kötü niyetli kişilerin gerek müvekkili adına gerekse ciro silsilesi oluşturmak ve sorumluluktan kurtulmak için 3. şahıs şirketler adına çekleri cirolayarak haksız icra takibine giriştiklerini olayla ilgili olarak Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının 2021/4196 sayılı ceza soruşturmasının derdest olduğunu, aynı zamanda İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/66 E. Sayılı dosyasında çek zayi ve iptali davası açıldığını, dava konusu çekin icra takibine konu edildiğini, müvekkilin davaya konu çekin yetkili ve yasal hamili olduğu için çekin müvekkile verilmesi gerektiğini ileri sürerek öncelikle ve ivedilikle İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takibinin durdurulması ve dosyaya yatan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, dava konusu 31/04/2021 tarihli 75.000,00 TL bedelli, Keşide yeri İstanbul olan bir adet çekin istirdatına, davaya konu çekten dolayı başlatılan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takibinden dolayı borçlu olmadığının tespitine ve kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İlk Derece Mahkemesinin 22/06/2021 Tarihli Tensip Zaptının 14 nolu Bendinde; İcra İflas Kanunu 72. Mad. Gereğince icra takibi başladıktan sonra açılan menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden takibin durdurulması yönündeki talebinin reddine, İİK 72/3 Mad. gereğince dava değerinin %15 oranında teminat yatırıldığı takdirde İstanbul … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasında icra veznesine yatırılan paranın alacaklıya ödenmesinin yargılama sonuçlanıncaya kadar tedbiren durdurulmasına karar verilmiştir.
İTİRAZ: Davalı … Tekstil vekili, davacının icra dosyasında taraf olmadığını, dava konusu çekte de ne keşideci, ne ciranta, ne de aval veren konumunda olduğunu, davacının aktif husumet ehliyetinin olmadığını, ihtiyati tedbir koşullarının bulunmadığını, davacının iddialarının aksine dava konusu çekin çalındığı hususunu ispat edemediğini, müvekkilinin dava konusu çekin meşru, haklı ve iyiniyetli hamili olduğunu, dava konusu çekin iktisabında kötü niyeti veya ağır kusuru bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN 07/04/2021 TARİHLİ ARA KARARINDA ÖZETLE; davalı tedbire itiraz eden … Tekstil Ltd.Şti.’nin tedbire itirazının süresinde sonra olduğu, davacının takip borçluları arasında yer almadığı, her ne kadar ihtiyati tedbire itiraz süresinde yapılmamış ise de, takip dosyasında borçlu olmayan tarafın İİK 72/3 maddesi kapsamında tedbir talep etmesinin mümkün olmadığı anlaşılmakla, ihtiyati tedbire itirazın HMK 396 maddesi ve 394/4 maddesi kapsamında esas yönünden değerlendirilmesi gerektiği, buna göre somut uyuşmazlıkta; davacı tarafça dava dilekçesi ekinde sunulan kayıtlardan, davacı tarafın şikayeti üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2021/4196 Soruşturma sayılı dosyası ile yapılan soruşturma dosyasında bulunan kayıtlar (ifade tutanakları, olay yeri inceleme raporu, çeklerin ibrazı halinde muhafaza altına alınmasına dair karar), İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/66 esas sayılı dosyasına ait sunulan kayıtlar, huzurdaki davanın konusu olmayan çalındığı iddia olunan … Bankası Uşak Çarşı Şubesine ait 31/03/2021 keşide tarihli 750.000-TL bedelli, davacı …’ın lehtar olarak yer aldığı çekteki ciro silsilesinin davacıdan sonraki cirantaları ile huzurdaki davada çalındığı ve çalınması sonrasında çekte yer aldığı iddia edilen cirantaların aynı olduğu hususları nazara alındığında davacı tarafça yaklaşık ispat şartının sağlandığı, davacı tarafça İİK 72/3 maddesi kapsamında tedbir talep edilemeyeceği, davacı tarafça dava dilekçesinde dosyaya yatan paranın alacaklı ödenmemesine yönelik ihtiyati tedbir verilmesi talebinde bulunmakla yetinildiği, Mahkememizce talebin İİK 72/3 kapsamında olduğu değerlendirilerek İİK 72/3 gereğince ihtiyati tedbir kararı verildiği, davacının TTK 792. Maddesi ve HMK 389. madde uyarınca tedbir talep edilebileceği, açıklanan nedenlerle yaklaşık ispat şartının sağlandığından HMK 389 maddesi kapsamında icra veznesine yatırılan paranın alacaklıya ödenmesinin yargılama sonuçlanıncaya kadar tedbiren durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiği anlaşılmakla, davalı … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin ihtiyati tedbire itirazının reddine, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas Sayılı dosyasında icra veznesine yatırılan paranın alacaklıya ödenmesinin yargılama sonuçlanıncaya kadar tedbiren durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararının devamına karar verilmiştir. Bu ara kararına karşı davalı itiraz eden … Tekstil Ltd.Şti. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı … Tekstil Ltd.Şti vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafından söz konusu çekin yetkili hamili olduğuna yönelik dosyaya herhangi bir fatura ibraz edilmediğini, görülmekte olan davanın davacının çeklerin yetkili hamil olduğu iddiasıyla açmış olduğu istirdat davası olup, işbu davada davacının söz konusu çeklerin yetkili hamili olduğunu ve çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gerektiğini belirterek ilk derece mahkemesinin ara kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE: Talep, çek istirdatı ve menfi tesit davasında çekin takibe konu edildiği icra takibinin durdurulması ve veznedeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince tensip zaptında, İİK m.72/3’e dayalı olarak teminat mukabilinde icra dosyasında icra veznesine yatırılan paranın alacaklıya ödenmesinin yargılama sonuçlanıncaya kadar tedbiren durdurulmasına karar verilmiş, bu tedbire davalı … Tekstil Ltd Şti tarafından itiraz edilmiş olup, mahkemenin istinafa konu 07/04/2021 tarihli ara kararıyla itirazın süresinde olmadığından reddine karar verildiği ve fakat takipte borçlu olmayan taraf lehine İİK 72/3 maddesi kapsamında tedbir talep edilemeyeceğinden tedbire itirazın HMK m.396 ve 394/4 kapsamında değerlendirilerek, davada TTK m.792. ve HMK m.389 uyarınca tedbir talep edilebileceği, bu kapsamda icra veznesine yatırılan paranın alacaklıya ödenmesinin yargılama sonuçlanıncaya kadar tedbiren durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı olarak değiştirildiği anlaşılmıştır. İşbu davada, davacı tarafça, hırsızlık eylemi sonucunda rızası hilafına elinden çıkan çekin arkasındaki ciroların sahte olduğu, çekin son hamili ve takip alacaklısı davalı … Tekstil Ltd Şti’nin çekin iktisabında kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğu ileri sürülmüş, menfi tespit davası yanında TTK 792.maddesi uyarınca çek istirdadı isteminde bulunulmuştur. İstirdat son hamile yöneltilir.Dava konusu çekin son hamili de davalı … Tekstil Ltd Şti olduğu anlaşılmaktadır. İstirdat davasında ise menfi tespit davalarından farklı olarak davacı kıymetli evrak üzerinde hak iddia etmektedir. İcra takibinin konusu alacak üzerinde aslında gerçek hamil olduğunu iddia eden kişi lehine çek borçlusunun veya keşidecinin, yatırdığı bedelin alacaklıya ödenmemesine ilişkin bir ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkündür. İstirdat davacısının; kendisi dışında borca itirazı olmayan keşidecinin yatırdığı bedelin de aslında kendisinin hak sahibi olduğu bedelin dosyanın davalısı olan hamil-alacaklıya ödenmemesini talep etme hakkı bulunmaktadır. İstirdat davasında bu şekilde bir ihtiyati tedbir kararı verilmesini yasaklayan yasal düzenleme bulunmamaktadır. TTK m. 792’e göre çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. HMK m. 390/3;” Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkca belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır” düzenlemesini içermektedir. İhtiyati tedbir yasada geçici hukuki korumalardan olup, Kanun hükmü, tedbir talep edenin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunda olduğunu düzenlemiştir. Bu durumda, dava konusu çekin davacı hamilin elinden rıza dışı çıktığının belirlenmesi yanında, yeni hamilin çeki kötüniyetle iktisap ettiğinin veya iktisapda ağır kusurlu olduğunun da ayrıca ispatı gerekmektedir. Bu doğrultuda, dosyaya sunulan davacı tarafın şikayeti üzerine başlatılan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2021/4196 sayılı soruşturma dosyası kapsamı, çek zayi dava dosyası, davanın konusu olmayan ve fakat hırsızlığa konu olduğu iddia olunan ve başkaca davalara konu edilen diğer çeklerde de ciro silsilesinde yer alan cirantaların aynı oluşu, davacının dava konusu çekin cirantalardan davalı … Tekstil Ltd Şti’nden olan ticari ilişki sebebiyle edindiğini ileri sürmüş olduğu gözetildiğinde, yaklaşık ispat şartının sağlandığı sonuç ve kanaatine varılmakla tedbire itiraz eden davalı …Tekstil Ltd Şti vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir. Yukarıda açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesinin ara kararında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından HMK 353/b.1.maddesi uyarınca, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davalı/ihtiyati tedbire itiraz eden … Tekstil Ltd Şti vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-İhtiyati tedbire itiraz eden davalı … Tekstil Ltd.Şti. vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Tedbire itiraz eden tarafından başvuru sırasında istinaf karar harcı peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-İstinaf yoluna başvuran tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)f. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.02/06/2022