Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/851
KARAR NO: 2022/672
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/01/2022
NUMARASI: 2021/465 Esas – 2022/14 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 25/05/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: Talep Eden Vekili Talep Dilekçesinde Özetle; Müvekkili şirketin merkezinin … Mah … Sok. … No:…, 34732 Kadıköy Adresinde yer almakta olduğunu, … Mahallesi Gebze/Kocaeli (Dilovası OSB … Kısım … Caddesi No:… Gebze Kocaeli) adresinde depo binası ve ilgili idari birimler bulunduğunu, Müvekkil şirketin Gebze’de bulunan deposunun bulunduğu idari katlarda 23.07.2021 tarihinde yangın meydana geldiğini ve müvekkilinin ofis malzemeleri, çalışma ekipmanları ve Müvekkil şirketin depo binasının bulunduğu idari katta Müvekkil … ile birleşen şirket … A.Ş’nin aşağıda belirtilen muhasebe evrakları zayi olduğunu, Müvekkili tarafından yangın sonrası yapılan envanter sayımı ve tespit sonucunda davaya konu yangında, – …in 2018 yılına ait alım faturaları, banka dekontları, yazar kasa fişleri, muhtelif muhasebe evrakları ve diğer şirket evraklarının yandığını, (e-faturalar hariç) – … ile birleşmeden önceki … San.A.Ş ait 2017 ve 2018 yıllarına ait alım-satım faturaları, banka dekontları, yazar kaşa fişleri, muhtelif evraklar ve diğer şirket evraklarının yandığınının, (e-faturalar hariç) tespit edildiğini beyanla, …in 2018 yılına ait alım faturaları,(E-faturalar hariç) banka dekontları, yazar kasa fişleri, muhtelif muhasebe evrakları ve diğer şirket evrakları ile, … Şirket ile birleşmeden önceki … A.Ş ait 2017 ve 2018 yıllarına ait alım faturaları,(e-faturalar hariç) banka dekontları, yazar kaşa fişleri, muhtelif evraklarının yandığına ilişkin tespiti ile Zayi Belgesi Verilmesine Karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “Talep eden taraf Talep eden şirketin KTM Kimveyi Maddelerin 2018 yılına ait alım faturaları,(E-faturalar hariç) banka dekontları, yazar kasa fişleri, muhtelif muhasebe evrakları ve diğer şirket evrakları ile, … Şirket ile birleşmeden önceki … A.Ş ait 2017 ve 2018 yıllarına ait alım faturaları,(e-faturalar hariç) banka dekontları, yazar kaşa fişleri, muhtelif evraklarının 23.07.2021 tarihinde çıkan yangın sebebi ile zayi olduğunu beyan ile eldeki davanın açıldığını ileri sürmektedir. Davacı basiretli bir tacir olarak ticari defter ve belgelerini işletme merkezinde muhafaza etmek ve korunması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Somut olayda talep eden ticari defterlerin mutad olarak bulunması gereken şirket merkezi dışında, depoda bulundurarak talep edenin basiretli tacir gibi davranmadığı, söz konusu defter ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermediği, bu nedenle metnine yukarıda yer verilen 6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmünde düzenleneüzenlenen koşulların gerçekleşmediği kanaati ile talebin reddine,” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Bahse konu yerin şube olduğunu, çıkan yangın neticesinde idari katta yer alan 2017 ve 2018 yılına ilişkin alım satım faturalarını, banka dekontlarını, yazar kasa fişleri ve muhtelif muhasebe evraklarının yandığını beyan ederek ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Talep, tacirin saklamakla yükümlü olduğu fatura ve sair belgelerin kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğradığı iddiasına dayalı zayi belgesi verilmesi istemidir. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, zayi belgesi verilmesine konu faturalar ve sair evrakın TTK’nın 82/7. Maddesinde sayılan veya bu sayılanlara benzer nedenlerden dolayı zayi olup olmadığı, zayi belgesi verilmesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği noktasındadır. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı’nın 26/07/2021 tarihli Yangın Raporunda, 23/07/2021 tarihinde … Tic. A.Ş.’ye ait fabrikanın idari bina giriş katında yangın çıktığı belirtilmiştir. Talep eden tarafça, söz konusu yangında bir kısım fatura ve sair belgenin zarar gördüğü iddiasıyla zayi belgesi verilmesi istemli olarak eldeki dava açılmıştır. 6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesinde; Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir. Yangın raporu EK-1’de dosya dolabının yanmaktan ve ıslanmaktan zarar gördüğü ayrıca şirket yetkilisinin beyanına göre bir kısım fatura ve evrakların zarar gördüğü belirtilmiştir. … Ltd. Şti.’ne yazılan müzekkere cevabında … Tic. A.Ş.’ye 27.11.2018 tarihinde…-… seri no arası 10.000 takım sevk irsaliyesi; … Tic. A.Ş. ‘ye 24.08.2017 tarihinde …-… seri no arası 500 takım irsaliyeli faturanın basıldığı belirtilmiştir. Ticaret sicil kaydına göre, … Tic. A.Ş. Yangından önce … Tic. A.Ş. ile birleşmiştir. Somut olayda, talep eden şirketin ticari kayıtlarının bulunduğu idari biriminin bulunduğu binada muhafaza ettiği ve 23.07.2021 tarihinde binanın zemin katında çıkan yangında talep eden şirketin saklamakla yükümlü olduğu 27.11.2018 tarihinde basılan …-… seri no arası 10.000 takım sevk irsaliyesi ile talep eden şirket ile birleşen … Tic. A.Ş. ait olup … Tic. Ltd. Şti. Tarafından 24.08.2017 tarihinde basılan …-… seri no arası 500 takım irsaliyeli fatura zayi olduğu anlaşılmaktadır. Şirketlerin saklamakla yükümlü oldukları belgeleri ticari merkezinde bulundurması esas ise de, bu belgelerin şirketin gözetim ve denetiminde bulunan idari birimlerde muhafaza edilmesine de bir engel bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle iptal istemine konu belgelerin basiretli bir tacirin göstereceği tüm dikkat ve özenin gösterilmesi halinde dahi önlenemeyen bir sebepten ötürü zıyaa uğraması nedeniyle faturalar yönünden talebin kabul edilmesi gerekirken tümden reddedilmesi isabetli olmamıştır. Talebe konu banka dekontları, yazar kasa fişleri ve muhtelif muhasebe kayıtları yönünden ise talep eden vekilince bunların içeriklerine ilişkin herhangi bir açıklama veya belge sunulmamış olup, bahsi geçen bu evrakların TTK’nın 82. maddesi kapsamında muhafaza edilecek belgelerden olduğu ispatlanamadığından bu evraklara ilişkin talebin reddi gerekir. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; Mahkemece, talep edenin basiretli bir tacir gibi davaranmadığından bahisle talebin reddine karar verilmesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından Dairemizce esas hakkında yeniden karar verilmek suretiyle talebin faturalar yönünden kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; Talep eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE; istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 1-Talebin kısmen KABULÜ ile; Talepte bulunan … Tic. A.Ş.’ye ait olup … Tic. Ltd. Şti. tarafından 27.11.2018 tarihinde basılan …-… seri no arası 10.000 takım sevk irsaliyesi ile talep eden şirket ile birleşen … Tic. A.Ş. ait olup … Ltd. Şti. Tarafından 24.08.2017 tarihinde basılan …-… seri no arası 500 takım irsaliyeli faturanın zayi olduklarının TESPİTİNE ve bu nedenle İPTALLERİNE, fazlaya ilişkin taleplerin REDDİNE, 2-İşbu kararın iptal edile belgeler bakımından TTK.’nın 82/7. maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ YERİNE KAİM OLMASINA, 3-Başlangıçta harç peşin olarak alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 4-Talep edenin yargılama sırasında yapmış olduğu masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, 5-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca, artan gider avansının talep edene iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)ç maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 25/05/2022