Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2022/678 E. 2022/858 K. 05.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/678
KARAR NO: 2022/858
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/11/2020
NUMARASI: 2019/290 Esas – 2020/587 Karar
DAVA: Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 05/07/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin denizcilik firması olduğunu, denizcilik alanında ürün temini, gemi ölçüm ve kontrol ürünleri doğrulama testleri konusunda hizmet verdiğini, … A.Ş ile bir leasing sözleşmesi imzaladıklarını, ürünleri müvekkil şirket tarafından, … Sigorta Anonim Şirketi’ne lehtarı … olacak şekilde sigorta ettirildiğini, iş bu sigortanın lehtarından dava edilmeden önce muvafakatname alındığını, SYM firması 08/08/2017 tarihinde elektronik seyyar (mobil) kalibrasyon cihazlarını … gemisine kalibrasyon hizmeti verilmek üzere çıkartırken yaşanan kaza neticesinde cihazların denize düştüğünü, kazadan sonra ürün kaybı nedeni ile kaptan tarafından olaya ilişkin tutanak tutulduğunu, kazanın derhal davalıya haber edildiğini, dalgıç fiyatlarının yüksek olması nedeni ile cihazların denize düştüğü yerden çıkartılmadığını, davalının hiç bir somut gerekçe göstermeden hasar bedelini ödemeyi reddettiğini, sigorta firmasına işin mahiyetine göre en pahalı sigorta yapıldığını ve bedelini ödediğini, sigorta firmasının neyi niçin sigortaladığını çok iyi bildiğini, buna uygun bir sigorta poliçesi düzenlendiklerini, iş bu poliçe kapsamında ürün bedeli 120.755.00 Euro olarak belirlendiğini ve bu bedel üzerinden sigorta edildiğini, davalı ile arabulucuğa başvurduklarını ancak anlaşamadıklarını tüm bu nedenlerle şimdilik 14.277.39 Euro (88.210.00 TL)’nun hesaplanacak toplam alacağın kaza tarihi olan 08/08/2017 tarihinden işleyecek TCMB döviz mevduatlarına uygulanan en yüksek Avans Faiz Oranı ile birlikte tahsil edilip davalıdan alınarak taraflarına verilmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Başvuru konusu alacağa dayanak poliçenin davacı tarafından … A.Ş adına yapıldığını dolayısıyla sigortadan tazminat talep etme hakkı sigortalı … A.Ş’ye ai olduğunu, öncelikle … A.Ş’nin iş bu davanın açılmasına ve hasar tazminatını davacı sigorta ettirene ödenmesine muvakat vermediği taktirde davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmayacağını bu sebeple davanın reddi gerektiğini, müvekkil şirket tarafından yaptırılan eksper incelemesi neticesinde ilgili eksper tarafından “parçaların gemiye çıkarılırken aşağıdan düzgün bantlanmaması durumunda kutunun halatları kurtularak denize düşmesi ile ilgili tedbirlerin tam olarak alınamaması kaynaklı gerçekleşen bir hasar olması nedeniyle teminat dışı olduğu” şeklinde değerlendirildiğini, “…” başlıklı olay tutanağında hasarlanan 8 adet cihaz sayıldığını sayılan bu 8 cihaz arasında müvekkil şirket tarafından poliçede teminat altına alınan 10 cihazdan 2 sine ( 1.095.00 Euro bedelli … cihaz ile 630.00 Euro bedelli … isimli cihazlar ) olay tutanağında yer verilmediğini, dolayısıyla bu 2 cihazın hasarlandığı hususu hali hazırda ispat edilmediğini, tüm bu nedenlerle açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “Davanın, kalibrasyon hizmeti verilmek üzere ilgili cihazların gemiye çıkartırken yaşanan kaza netiecesinde oluşan zararın tazminine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Dosyada mevcut bulunan 03/02/2020 tarihli bilirkişi raporu ve dava dışı kaptan … tarafından düzenlenen olay tutanağı incelendiğinde “…. Söz konusu cihazların gemiye yüklenirken ipin çözülmesi sonucunda denize düştüğü ve battığı cihazların kurtulamadığı” belirtilmiştir. Gemiye ilişkin düzenlemeler TTK’nun Deniz Ticareti bölümü olan 5. Kitapta düzenlenmiştir TTK 931. Maddesinde geminin tarifi yapılarak; tahsis edildiği amaç, suda hareket etmesini gerektiren, yüzme özelliği bulunan ve pek küçük olmayan her araç kendiliğinden hareket etmesi imkanı bulunmasa da, bu kanun bakımından gemi sayılır, şeklinde düzenlenmiştir. Taşınan insan veye yükün güvenliğini, yük sahibine karşı sorumluluğunu geminin seyri, yükleme ve boşaltılması taşınan malın teslimi ve sair hususlar Deniz Ticaret hukuku kapsamındadır. Davaya konu uyuşmazlığın gemiye yüklenen cihazların denize düşmesi neticesinde meydana gelen zararların davalı sigorta şirketinden istemine ilişkin olduğu görülmekle yukarıda izah edilen nedenlerle davaya konu uyuşmazlığın Deniz Ticaretine ilişkin düzenlemeler arasında yer aldığı, ve anılan Kanunun 5/2 maddesine göre deniz ticaretine ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmakla asliye ticaret mahkemelerinin biri veya bir kaçının münhasıran HSYK tarafından görevlendirilebileceği, bu kapsamda HSYK ‘nın 20/07/2004 tarih ve 370 sayılı kararı ile İstanbul ‘da kurulup faaliyete geçirilen denizcilik ihtisas mahkemesinin yargı alanının İstanbul ili mülki sınırları olarak belirlendiği, yine 09/09/2014 tarihli Ticaret Mahkemesi hakimleri ile bazı yer adli yargı hakimlerinin müstemir yetkilerinin düzenlenmesine ilişkin yetki kararnamesi ile 6102 sayılı TTK 5/2 maddesi gereğince İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin TTK ‘dan ve diğer kanunlardan doğan deniz ticareti ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmak üzere münhasıran görevlendirildiği bu nedenle deniz ticaretine ilişkin bir uyuşmazlıktan kaynaklanan eldeki bu davada Mahkememizin görevli olmadığı, mahkemenin görevli olmasının(HMK m.114/1-c) dava şartlarından olduğu, mahkemece, dava şartlarının mevcut olup olmadığının, davanın her aşamasında kendiliğinden(HMK m. 115/1) nazara alınacağı, tespit edilen dava şartı noksanlığının giderilmesinin mümkün olmadığı sonuç ve vicdani kanaatine(Ay. m.138) varılarak yargılama harç ve giderleri görevli mahkemede değerlendirilmek üzere Mahkememizin görevsizliğine İstanbul Denizcilik İhtisas Mahkemesine (İstanbul 17.Asliye Ticaret Mahkemesi) gönderilmesine,” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın sigorta alacağı ile ilgili ve alacağın sigorta alacağı olduğunu, kazanın gemiye nakil sırasında olmasının deniz mahkemesini görevli kılmayacağını, kazanın meydana geldiği yerin görev ayrımına etki etmeyeceğini, beyanla, ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Dava, sigortalı makinelerde meydana gelen hasarın sigorta poliçesi kapsamında tazmini davasıdır.
İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, uyuşmazlığın çözümünde görevli mahkeme noktasındadır. … nolu … gemisi kaptanı … tarafından düzenlenen Kartal …Noterliğinin 31.10.2019 tarih … yevmiye numaralı belgesi ile tercümesi onaylatılan 08.08.2017 tarihli “Olay Tutanağı”nda, 08.08.2017 taihinde 22:00-22:30 satleri arasında, yerinde kalibrasyon ve test için panel göstergeleri (Voltmetre, mpermetre, Frekns Ölçer, n Makine Sensörü-Sıcaklık/basınç,) Elektrik Ana Panosu ve Motor Pnet Termal Ters Çekimleri, Pomp Basınç Ölçerlerü CB Şalter Aşırı Akım testleri, kalibrasyonu için Kartal demirleme alanı … Ltd, Şti. Elektrik Mühendisi … ve Elektrik Teknisyeni … kalibrasyon cihazları ile birlikte Kartal ilçesi Gemi Demirleme alanında, gemiye geldikleri, cihazlar gemiye yüklenirken ipin çözülmesi sonucu denize düştüğü ve sonrasında battığı, cihazlar kurtarılamadığı ifade edilmiştir. Davacı tarafça, iş leasing vasıtasıyla alınan makinelerin çeşitli ölçüm ve kalibrasyon işlemleri için gemiye çıkarılması sırasında denize düşmesi sonucu hasara uğradıklarından bahisle sigorta poliçesi kapsamında zararın tazmini istemiyle eldeki dava açılmıştır. Mahkemece, gemiye ilişkin düzenlemelerin TTK’nun Deniz Ticareti bölümü olan 5. Kitapta yer aldığından bahisle denizcilik ihtisas mahkemesine görevsizlik kararı verilmiştir. Ancak sigorta konusu makineler geminin bir parçası olmayıp, bu makinelerin gemideki bir takım cihazların ölçümü ve kalibrasyonu için kullanılan test cihazları olduğu anlaşılmaktadır. Kaldı ki bu test cihazlarının gemiye ve gemi malikine ait olduğu yani davacının gemi maliki olduğu da iddia ve ispat edilmemiştir. Zaten davacı taraf, şirketin gemi ölçüm ve kontrol ürünleri doğrulama testleri konusunda hizmet verdiğini belirtmiştir. Bu haliyle dava konusu uyuşmazlık, gemi ve gemi malikiyle ilgili olmadığı gibi bir gemi alacağına da ilişkin değildir. Taraflar arasında bir deniz ticareti sözleşmesi de bulunmamaktadır. Davalı taraça, hasara uğrayan makineler sigortalanmış olmakla birlikte bu sigorta, deniz sigortası da değildir. Bu halde uyuşmazlığın denizcilik ihtisas mahkemesince görülmesini gerektiren bir durum söz konusu değildir. Dava konusu uyuşmazlık sigorta sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, uyuşmazlığın çözümünde asliye ticaret mahkemeleri görevlidir. Bu nedenle mahkemece işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken denizcilik ihtisas mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi yerinde olmamıştır. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda, Mahkemece hatalı değerlendirme ve eksik inceleme ile davanın sonuçlandırılması isabetli görülmemiş ve bu nedenle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE, istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)a-6 maddesi uyarınca USULDEN KALDIRILMASINA, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine, 2-Davalı tarafça yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, 3-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince yapılacak yargılama sırasında değerlendirilmesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362(1)g maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 05/07/2022