Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/673
KARAR NO: 2022/568
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 04/02/2022
NUMARASI: 2022/73 Esas – 2022/78 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 28/04/2022
Taraflar arasındaki Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili müşterilerinden … Ticaret Limited Şirketi adına 25 yapraklı çek defteri basıldığını, bahsi geçen çek defterlerinin Diyarbakır Şubesine gönderilmek üzere kargoya teslim edildiğini, kargo şirketinin 21/01/2022 tarihli yazısı ile çek defterlerinin kaybolduğunun bildirildiğini, çek defterlerinin detaylı araştırılmasına rağmen bulunamamış olması sebebiyle çek defterinin hırsızlık sebebiyle kaybolduğunu ortaya koyduğunu, bu sebeple suç duyurusunda bulunulduğunu, çek defterleri müşteriye teslim edilemediğinden, içerisindeki çeklerin boş olduğunu, çek defteri zayi olduğunun tespitini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Davacı vekilince müşteriye teslim edilmeden kargo gönderimi sırasında kaybolan 25 adet boş çek yaprağından oluşan çek defterine ilişkin zayi belgesi verilmesi talep edilmiştir. Çek yaprakları, çek karneleri anılan yasanın 4.maddesine göre davacının faaliyet alanına dahil olsa da, Zayi belgesi istenen boş çek yaprakları, 42.madde kapsamında saklanması zorunlu belgeler arasında yer almamaktadır, davacı tarafça her ne kadar Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2016/8440 E, 2018/2536 K. Sayılı kararı emsal gösterilmiş ise de, anılan kararda zayii belgesi verilmesi istemine konu belgelerin finansman senetleri, türev ürün sözleşmeleri, obsiyon çerçeve, genel kredi sözleşmeleri olduğu, mahkememiz dosyasında ise boş çek yaprakları için zayi belgesi istenildiği, dolayısıyla emsal niteliğinin bulunmadığı anlaşıldığından, davanın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Zayi belgesi talep eden banka vekili istinaf dilekçesinde özetle ;sadece bankaların bastırabildiği, niteliği itibariyle gayri nakdi kredi sözleşmesi evrakı niteliğinde olan, bu yönüyle kanundaki vasıflandırmaya uyan, yüksek yargı kararlarında açıkça bankanın maddi varlığı olarak nlitelendirilen çek defterinin (ve bunun içindeki çeklerin) bankalar tarafından saklanması gerekleri belgelerden olduğu ve bunların zayisi halinde haklarında zayi belgesl istenebileceği gözetilerek, … Ticaret Limited Şirketi adına düzenlenmiş çek numaraları … — … arasında olan 26 yapraklı Şekerbank çek defterinin zayi olduğunun tespitine, İstinaf taleplerinin kabulü halinde istinaf harçlarının iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, TTK’nun 82/7 maddesi uyarınca zayii belgesi verilmesi istemine ilişkindir.Mahkemece yukarıda açıklanan gerekçe ile davanın reddine karar vermiş, karara karşı davacı vekili istinaf yasa yoluna başvurmuştur. TTK’nun 82/7 maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” düzenlemesini içermektedir. Anılan yasa maddesinde zayi belgesi verilmesini gerektiren afet halleri sınırlı şekilde sayılmamış ise de zayi belgesi verilebilmesi için maddede belirtilenler gibi hallerden birinin olayda mevcut olması ve defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir. Somut olayda zayii belgesi talep eden banka davadışı …Ltd.Şti adına düzenlenen boş 25 yapraklı zayii çek defterinin kargo da kaybolduğunu çek defterinin bulunaması nedeniyle hırzsızlık sebebiyle suç duyurusunda bulunulduğunu belirterek belirterek zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. Çek defteri talep halinde Banka tarafından müşteri adına düzenlenip imza karşılığı teslim edilen bir defterdir. Çek defterindeki yaprakların herbiri için sistem kaydı oluşturalarak bu kayıt üzerinden çekler takip edilir. Buna göre çek defteri gerek 5411 sayılı yasa gerekse TTK 64 maddesi uyarınca bankanın saklamakla yükümlü olduğu defterlerden olmayıp, çek defterinin henüz müşterinin eline ulaşmaması hali de defterin bu niteliğini ortadan kaldırıp saklanması gereken defter niteliği kazandırmaz. Ayrıca talep boş çek defterine içindeki çek yaprakları TTK 780. Maddesi uyarınca çek vasfında olmadığından somut olayda iptale ilişkin TTK’nın 757 vd. maddelerinin uygulanma olanağı bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiş ve davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-İstinaf karar harcı başlangıçta peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK.’nın 362(1)ç maddesi uyarıncakesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 28/04/2022