Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/59
KARAR NO: 2022/580
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/11/2021
NUMARASI: 2021/549 Esas-2021/809 Karar
DAVA: İtirazın İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 28/04/2022
İlk derece mahkemesince verilen davanın usulden reddine yönelik hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerinedosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili; taraflar arasındaki satım ilişkisi kapsamında tanzim edilen faturalardan kaynaklı alacağın tahsil amacıyla yapılan icra takibine davalının haksız itirazının iptali ile takibin devamına ve alacağın %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; davanın yetkissiz mahkemede açıldığı zira icra takibinin yapıldığı Büyükçekmece icra dairesinin bağlı bulunduğu mahkemenin Bakırköy Asliye Ticaret mahkemesi olup, yetkili mahkemenin de aynı mahkeme olduğunu belirterek davanın öncelikle yetki yönünden olmadığı takdirde davacıya bir borcun olmamasına göre, davanın esastan reddine karar verilmesini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; davacı alacaklı tarafından Büyükçekmece İcra Müdürlüğünde takip başlatıldığı, ödeme emrine itiraz dilekçesinde davalının müdürlüğünün yetkisine itiraz etmediği dolayısıyla icra müdürlüğünün yetkisinin kesinleşmiş olduğu, itirazın iptali davalarının yetkili icra dairesinin bağlı olduğu mahkemede açılması hususu özel dava şartı olup, somut olayda Büyükçekmece İcra Müdürlüğü dosyası itibariyle davada Bakırköy Ticaret Mahkemesinin yetkili olması gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesiyle; dava yetkili mahkemede açılmamış olsa bile davanın usulden reddine değil yetkisizlik kararı verilip, kesinleşmeye mütakip talep halinde yetkili mahkeme gönderilme kararı verilmesi gerektiği, davanın usulden red edilmesinin hatalı olduğu, mahkemece, itirazın iptali davalarında özel dava şartı olduğu kabul erilse de, böyle bir özel dava şartı bulunmadığı, mahkemenin özel dava şartının ne olduğunu da açıklamadığı, gerekçeli kararda belirtildiği üzere icra takibinin yetkisine herhangi bir itiraz olmadığı, icra takibinin yetkili icra dairesinde yapıldığı gibi icra dairesinin yetkisine itirazın da bulunmadığı, yetkisizlik kararı verilmesi halinde de müvekkili aleyhine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, esasen Büyükçekmece İcra Müdürlüğünün Bakırköy Ticaret Mahkemesinin değil, İstanbul Ticaret Mahkemeleri yetkisinde olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, açık hesap ve fatura alacağının tahsili amacıyla yapılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, yukarıda yazılı gerekçe doğrultusunda davanın usulden reddine karar verilmiş, bu karara karşı, davacı vekili tarafından yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru sebepleriyle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık yönüyle re’sen yapılmıştır. İİK. 67. maddesi uyarınca; itirazın iptali davasında takibin yetkili icra dairesinde yapılması dava şartı olup, icra dairesinin yetkisini itiraz edilmesi halinde mahkemece öncelikle İİK’nın 50/1 maddesi yollamasıyla, HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine göre icra dairesinin yetkisini değerlendirilerek karar verilmesi gerekmektedir. Yapılan değerlendirme sonucunda, takibin yetkisiz icra dairesinde yapıldığı anlaşılırsa; davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmelidir. Nitekim itirazın iptali davasına esas takibin yetkili icra dairesinde yapılmış olması, HMK 114/2 maddesi kapsamında özel bir dava şartıdır. Ne var ki somut olayda, davalı borçlu tarafından icra dairesinin yetkisine itiraz edilmediği dosya içeriği ile sabittir. Davalı taraf, esasa cevap süresi içerisinde mahkemenin yetkisine itiraz ederek yetkili mahkemenin icra takibinin yapıldığı yerin bağlı bulunduğu Bakırköy Ticaret Mahkemeleri olduğunu ileri sürmüştür. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 19/2.maddesinin son cümlesi gereğince yetki itirazında bulunan davalının yetkili mahkemeyi doğru olarak göstermesi gerekir. Aksi halde bu itiraz yapılmamış hükmündedir. Kesin yetki olmayan hallerde; usulüne uygun olarak süresi içerisinde ileri sürülen yetki itirazı olması durumunda, mahkemece HMK ve diğer özel kanunlarda yetkili kılınan mahkemelere göre yapılan inceleme sonucunda; mahkemenin yetkisiz olduğunun anlaşılması durumunda, davanın yetki yönünden reddi ile dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verilir. İtirazın iptali davaları için; İİK’da özel yetkili mahkeme öngörülmüş olmadığından, mahkemenin yetkili olup olmadığı, 6100 sayılı HMK hükümlerine göre çözümlenmesi gerekir. 6100 sayılı HMK 6. maddesi uyarınca, dava açıldığı tarihte davalının yerleşim yeri mahkemesi genel yetkili mahkemedir. Davalı şirketin kurulu olduğu adres Beylikdüzü /İstanbul olduğundan, genel yetkili mahkeme bu yerin bağlı olduğu Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Öte yandan HMK 10. maddesi uyarınca, sözleşmeden doğan davalarda, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesi de yetkili mahkemedir. Eldeki davada; taraflar arasında satım sözleşmesinin bulunduğu ileri sürülerek faturaya dayalı alacağın tahsili amacıyla yapılan takibe itirazın iptali istenmiştir. Davalı tarafından, fatura içeriği malın teslim edilmediği savunulmuş olup, akdi ilişki inkar edilmiş değildir. Bu durumda taraflar arasındaki satım sözleşmesi uyarınca, satım bedeline ilişkin para borcunun ifa yeri TBK 89.maddesine göre belirlenmelidir. 6098 sayılı TBK 89. maddesi uyarınca, aksi kararlaştırılmamışsa borcun ödeme yeri alacaklının yerleşim yeridir. Davacı alacaklı şirket Bayrampaşa/İstanbul’da kurulu olup, bu yerin bağlı olduğu mahkeme İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğundan, HMK 10 ve TBK 89 maddeleri hükmüne göre, davanın açıldığı İstanbul 5.Asliye Ticaret Mahkemesi bu davaya bakma konusunda yetkilidir. Bu durumda, davanın yetkili mahkemede açıldığı tartışmasızdır. Açıklanan nedenlerle; mahkemece yetki itirazının reddine karar verilerek esasa girilmesi gerekirken, itirazın iptali davalarının icra dairesinin yapıldığı yerin bağlı olduğu mahkemede görülmesi gerektiğine ilişkin bir düzenleme olmadığı halde yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde mahkemenin kendisini yetkisiz sayması isabetsiz olduğu gibi kabule göre de; davanın usulden reddi ile birlikte dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmemesi de usul ve yasaya aykıdır. O halde davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyasının mahkemesine iadesine karar verilmesine ilişkin aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE, İstinaf incelemesine konu ilk derece mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)a-6 maddesi uyarınca, KALDIRILMASINA, 2-Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE, 3-Davacı tarafından yatırılan peşin istinaf karar harcının istek halinde davacıya iadesine, 4-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yapılacak yargılama sırasında değerlendirilmesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362(1)g. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 28/04/2022