Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2022/2050 E. 2023/63 K. 26.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2050
KARAR NO: 2023/63
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/09/2022 (Ek Karar)
NUMARASI: 2022/244 D.İş – 2022/245 Karar
TALEP: İhtiyati Haciz Kararına İtiraz
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 26/01/2023
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen 19/09/2022 tarihli ek karar hükmüne, ihtiyati hacze itiraz eden … Ticaret Limited Şirketi vekili ve … Ticaret Anonim Şirketi vekili tarafından ayrı ayrı istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
TALEP: İhtiyati hacze itiraz eden … Ticaret Limited Şirketi vekili dilekçesinde özetle; ihtiyati haciz başvurularında yetkili mahkemenin aleyhine ihtiyati haciz istenen tarafın ikametgahının bulunduğu mahkeme olduğunu, yetkili dairelerinin müvekkili şirketinin merkezinin bulunduğu Bursa İcra Daireleri olduğunu, teminatın yetersiz olduğunu, karşı tarafın muaccel hale gelmiş bir alacağının bulunmadığını, müvekkilinin hileli işlemi olmadığını ve şirket adres değiştirmediğini, dava konusu çekin müvekkili şirketi tarafından alacağına karşılık olarak iktisap edildikten sonra diğer bazı çeklerle beraber kargoda kaybolmak suretiyle zayi olduğunu, dava konusu çekin zayi olmasından sonra tarafınca açılan ve Bursa 2. ATM’nin 2022/759 Esas sayılı dosyası ile görülmekte olan çek iptali dosyasında dava konusu çek üzerine 01/07/2022 tarihinde tedbir kararı konulduğunu, dava konusu çekin tedbir kararı sebebiyle ödenmemiş olması ve davalı tarafça tedbir kararının bilinmesine rağmen İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasının başlatıldığını, dava konusu çekle beraber kargoda kaybolmuş olan diğer çeklerinde davalı tarafından takibe koyulduğunu, müvekkili tarafından dosya borcunun icra dosyasına depo edildiğini alacaklının iddia ettiği alacağın güvence altına alındığını beyanla, usul ve esasa ilişkin itirazlarının kabul edilerek kanuna aykırı verilen ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını, yargılama giderleri ile avukatlık vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline dair karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: İhtiyati hacze itiraz eden … Anonim Şirketi vekili dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin cirantalarından olduğu dava konusu çekin müvekkili şirket tarafından … Tic. Ltd. Şti.’ye ciro edildiğini, ciro edilen firma tarafından da … şirketine ciro edildiğini, daha sonra söz konusu çeke ilişkin olarak … firması tarafından çek yapraklarının kaybolduğu bahisle Bursa 2. ATM’nin 2022/759 Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası ikame edildiğini, çekin ciro silsilesinde kopukluk meydana geldiğini, çekin iyi niyetten uzak biçimde icra takibine konu edildiğini ve çeke istinaden ihtiyati haciz talebinde de bulunulduğunu, ihtiyati haciz isteyenin yetkili hamil sıfatına sahip olmadığını, ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için kanunda aranan şartların oluşmadığını, borç ikrarına dair dava dosyasında herhangi bir belge olmadığı gibi karşı yanın sunmuş olduğu delillerin alacağın varlığı ve miktarı konusunda kanaat vermediğini, durumların haklılık durumu ancak yargılama neticesinde belli olacağını beyanla ihtiyati haciz şartları mevcut olmadığından müvekkilinin menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerindeki toplam 15.000,00 TL tutarındaki ihtiyati haciz kararının tatbikinin durdurulmasını ve müvekkili mal varlığı üzerinde uygulanan ihtiyati haciz kararının ve uygulanan hacizlerin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “…götürülecek borç niteliği kazanan çeke ilişkin olarak TBK’nin 89.maddesi uyarınca alacaklının yerleşim yeri mahkemesi olan mahkememizin yetkili olduğu, ciro silsilesinde kopukluk olmadığı ve mahkememizce hükmedilen teminatın yeterli olduğu kanaatine varıldığından, ihtiyate hacze vaki itirazların ayrı ayrı reddine” karar verilmiştir.Bu karara karşı ihtiyati hacze itiraz eden … Ticaret Limited Şirketi vekili ve ihtiyati hacze itiraz eden … Anonim Şirketi vekili tarafından ayrı ayrı istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati hacze itiraz eden … Ticaret Limited Şirketi vekili istinaf dilekçesinde özetle; genel yetki kuralları gereğince ihtiyati haciz başvurularında yetkili mahkemenin aleyhine ihtiyati haciz istenen tarafın ikametgahının bulunduğu mahkeme olması gerektiğini, müvekkil şirketin ticaret sicil gazetesinde bulunan adresinin Nilüfer/ Bursa olduğunu, ayrıca müvekkil aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatıldığını, takibe konu borcun aranılacak borç mahiyetinde olduğundan dolayı yetkili icra dairelerinin müvekkil şirket merkezinin bulunduğu Bursa İcra Daireleri olduğunu, bundan dolayı da icra dairesinin yetkisine de itiraz ettiklerini, ihtiyati haciz kararı teminatının yetersiz olduğunu, ileride haksız çıkacak olan karşı tarafın müvekkil şirketin zararlarını teminat ile gideremeyeceğini, karşı tarafın muaccel hale gelmiş bir alacağı bulunmadığını, müvekkil şirketin hileli işleminin olmadığını, müvekkil şirketin adres değiştirmediğini, alacak muaccel olsa dahi müvekkillerin yerleşim yerinin açık olduğunu, Ticaret Sicil Gazetesine bakılırsa yakın zamanda adres değişikliği yapmadığının belirlenebileceğini, dolayısıyla maddenin İİK 257/1. maddesinin saf dışı edildiğini, müvekkil şirketin malları kaçırma kastı olmadığını, şirketin aktif olarak faaliyetine devam etmekte olduğunu, bu bakımdan kanunda aranan şartların gerçekleşmediğini, İİK 257/2. maddenin de bertaraf edildiğini, sonuçta alınan kararın kanun maddeleri incelendiğinde hiç bir şartın oluşmamasından dolayı hukuka aykırı olduğunu ve haczin kaldırılmasının gerektiğini, yerel mahkemece belirlenen teminat oranının da çok düşük olduğunu, alacağı kesinleşmemiş ve yargılamaya muhtaç olan alacaklının talebinin yüzde 15 oranında teminat ile kabulü de yerinde olmadığını, belirtilen sebepler neticesinde yerel mahkemenin 19.09.2022 tarihli ek kararının kaldırılmasını ve vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür. İhtiyati hacze itiraz eden … Anonim Şirketi vekili istinaf dilekçesinde özetle; ihtiyati haciz talep eden tarafın ilk derece mahkemesine sunmuş olduğu dilekçe ile … Bankası A.Ş. Kasımpaşa/İstanbul şubesine ait 30/07/2022 keşide tarihli, … seri nolu çeki dayanak göstererek ihtiyati haciz talebinde bulunduğunu, buna istinaden ilk derece mahkemesinin ihtiyati haciz kararı ile müvekkilinin menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerine toplam 15.000 TL tutarında ihtiyati haciz konulmasına karar verildiğini, müvekkil şirketin de cirantalarından olduğu, … Bankası A.Ş. Kasımpaşa/İstanbul şubesine ait 30/07/2022 keşide tarihli, … seri nolu ve 15.000 TL tutarlı çekin, müvekkil şirket tarafından … Tic. Ltd. Şti.’nin ciro edildiğini, … firması tarafından da aynı çekin, … Tic. Ltd. Şti.’ye ciro edildiğini, fakat daha sonra söz konusu çeke ilişkin olarak … firması tarafından, çek yapraklarının kaybolduğundan bahisle, Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/759 Esas sayılı dosyasında görülen çek iptali davası ikame edildiğini, dolayısıyla çekin ciro silsilesinde kopukluk meydana gelmiş olduğunu, ilk derece mahkemesince bu hususa dair araştırma yapılmaksızın yalnızca yazılı olarak dosya üzerinden çekin ciro silsilesinde kopukluk meydana gelmemiş olduğundan bahisle itirazlarının reddine karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, çekin kaybolmuş olması ve ciro silsilesinde kopukluk meydana gelmiş olmasına karşın, söz konusu çek yaprağı iyi niyetten uzak biçimde icra takibine konu edildiğini ve çeke istinaden ihtiyati haciz talebinde de bulunulduğunu, takip dayanağı çekte ciro silsilesi kopuk olduğundan ihtiyati haciz isteyen yetkilinin hamil sıfatına sahip olmadığını, ayrıca müvekkil şirketin herhangi bir hileli işlem veyahut işlemlerinin söz konusu olmadığını, kaçma, mallarını gizleme, kaçırma gibi hareketleri de bulunmadığından somut olayda ihtiyati haciz kararına ilişkin şartların oluşmadığını, müvekkilin karşı tarafa borcu bulunmadığını, çek yaprağının müvekkilinden sonraki cirantalardan birisi tarafından kaybedilmiş olduğunu, müvekkilinden herhangi bir alacağı bulunmayan karşı tarafın, doğal olarak muaccel bir alacağından söz etmenin mümkün olmayacağını, bu bakımdan da ihtiyati haczin kanunda öngörülen şartlarının oluşmadığını, belirtilen sebepler neticesinde yerel mahkemenin 19.09.2022 tarihli ek kararının kaldırılmasını ve vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
GEREKÇE: Talep, çeke dayalı olarak verilen ihtiyati haczin itirazen kaldırılması, istemidir. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, ihtiyati haczin şartlarının bulunup bulunmadığı, mahkemenin yetkili olup olmadığı teminatın yeterli olup olmadığı noktasındadır. İhtiyati hacze dayanak teşkil eden keşidecisi … Ltd.Şti olan … Bankası Kasımpaşa şubesine ait 30/07/2022 keşide tarihli, 15.000,00 TL bedelli çek, hamil … tarafından muhatap bankaya yasal süresi içinde 01/08/2022 tarihinde ibraz edilmiş, muhatap banka tarafından çekin arka yüzüne, Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/759 Esas sayılı ödeme yasağı bulunduğundan işlem yapılamadığına dair kayıt düşülmüştür. İhtiyati haciz isteyen tarafından, çek bedelinin ödenmediğinden bahisle ihtiyati haciz talep edilmiş, mahkemece talebin kabul edilmesi üzerine ihtiyati haczin şartlarının bulunmadığı, teminatın yetersiz olduğu ve mahkemenin yetkisiz olduğu gerekçeleri ile ihtiyati haczin kaldırılması isteminde bulunulmuştur. İlk derece mahkemesince duruşma açılarak yapılan inceleme sonucunda; 22/09/2022 tarihli ek karar ile itirazların ayrı ayrı reddine karar verilmiş, bu ret kararına karşı da aleyhine ihtiyati haciz kararı verilenler tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)’nun 257/1. Maddesine göre, rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacakları ile diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. İİK’nın 258/1. Maddesine göre de ihtiyati hacze İİK’nın 50. maddesi atfı ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun yetkiye dair hükümlerine göre yetkili mahkeme tarafından karar verilir. Şu kadar ki, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe yetkilidir. Borçlu tarafından kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati hacze karşı İİK’nın 265/1. maddesine uyarınca, ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzurunda yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edilebilir. İİK’nın 265/3. Maddesinde ise, Mahkemenin, gösterilen sebeplere hasren tetkikat yaparak itirazı kabul veya reddedeceği düzenlenmiştir. Çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde (6102 sayılı TTK’nın 781/2 fıkrası uyarınca çekte açıklık yoksa, muhatabın ticaret unvanı yanında gösterilen yer ödeme yeri sayılır. Muhatabın ticaret unvanı yanında birden fazla yer gösterildiği takdirde, çek, ilk gösterilen yerde ödenir. Böyle bir açıklık ve başka bir kayıt da yoksa, çek muhatabın merkezinin bulunduğu yerde ödeme yeri sayılır.) ihtiyati haciz talebinde bulunabilir (Yargıtay 11 HD’nin 20/09/2016 Tarih ve 2016/8892 E – 2016/7362 K. Sayılı ilamı). Buna göre, talebe konu çekin düzenleme yeri İstanbul, muhatap bankanın şubesi Kasımpaşa /İstanbul, keşideci … Ltd.şti adresi Beyoğlu / İstanbul, cirantalardan … ltd.şti. … adresi Şişli/ İstanbul olup İstanbul (Çağlayan) mahkemeleri ihtiyati haciz bakımından yetkilidir. Hal böyle olunca borçluların yetkiye ilişkin itirazları yerinde değildir. İhtiyati hacze itiraz eden taraf, çek bedelinin teminat olarak icra dosasına yatırıldığı gerekçesi ile ihtiyati haciz şartlarının bulunmadığını iddia etmiş ise de; somut olayda muaccel bir para alacağı yönünden ihtiyati haciz kararı verilmiştir. Kaldı ki müeccel bir para alacağı için dahi ihtiyati haciz kararı verilmiş olsa ihtiyati haciz kararına istinaden başlatılan icra takibinde takibe konu alacağın ödenmesi ihtiyati haciz kararının kaldırılması sebebi olmadığı gibi dosya kapsamında yatırılan paranın teminat olduğu anlaşılmakla bu yöne ilişkin istinaf talebi yerinde görülmemeşitir. İtiraz edenlerce bahsi geçen çekin kargoda kaybolması nedeniyle ciro silsilesinin kopuk olduğu iddia edilmiş ise de çek üzerinde yapılan incelemede ciro silsilesinde bir kopukluğun bulunmadığı belirlenmekle bu itiraz da yerinde görülmemiştir. Mahkemece %15 oranında uygun bir teminat alınmış olmakla teminata yönelik itirazlarda yerinde görülmemiş olmakla usul ve yasaya uygun ilk derece mahkemesi kararına yönelik istinaf taleplerinin ayrı ayrı reddine karar vermek gerekmiştir. Açıklanan nedenlerle yerinde görülmeyen itiraz eden vekillerinin istinaf başvuruların ayrı ayrı esastan reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-İhtiyati hacze itiraz eden … Maddeleri Ticaret Limited Şirketi vekili ve … Anonim Şirketi vekilinin istinaf başvurularının HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE, 2-İhtiyati hacze itiraz eden taraflarca yatırılan 80,70 TL istinaf peşin harcının alınması gereken 179,90 TL karar harcından mahsubu ile eksik olan 99,20 TL harcın … Ticaret Limited Şirketi ve … Anonim Şirketi’nden ayrı ayrı tahsili ile hazineye irad kaydına, 3-İhtiyati hacze itiraz eden taraflarca istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)f maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.26/01/2023