Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2022/178 E. 2022/601 K. 10.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/178
KARAR NO: 2022/601
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 30/06/2021
NUMARASI: 2021/553 Esas – 2021/651 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 10/05/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … Sigorta AŞ’ye … no’lu Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi ile sigortalı bulunan … Ticaret Ltd. Şti’nin Fransa’da yerleşik … firmasından satın almış olduğu 11 palet, 55 adet, 2.246 kg net, 2528 kg brüt aksiyel fan emtiasının Fransa’dan Türkiye’ye kara yolu nakliyesi davalılar tarafından üstlenildiğini, davalı … Ltd. Şti sorumluğunda fiili taşıyan davalı … AŞ’ye ait …, … plakalı araca 19.07.2019 tarihinde Fransa’da yüklenerek sigortalının İzmir Çiğli’deki yerleşik tesislerine sevk edilmek üzere yola çıktığını, emtiaların 06.08.2019 tarihinde sigortalının tesislerine ulaştığını, burada yapılan kontrollerde konteynerin kapı tarafında (en arkada) duran 1 paletin ön tarafa doğru devrildiğinin ve tahliyenin ardından söz konusu 1 palet üzerinde 2 adet fanın hasarlı olduğunun tespit edildiğini, müvekkilinin … Sigorta AŞ’nin davaya konu olay nedeniyle sigortalısına 17.09.2019 tarihinde 5.799,31 TL sigorta tazminatı ödediğini, müvekkili … Sigorta AŞ’nin TTK. 1472 maddesi uyarınca sigortalının haklarına halef olduğundan davalı tarafın sorumluluğunu karşılayan 5.799,31 TL alacak için zarar sorumlularına rücu hakkı doğduğunu, dava konusu olay nedeniyle ödenen tazminatın ekspertiz raporunda belirtildiği üzere sorumlu olan davalı borçludan tahsili amacıyla davalı şirkete gönderilen rücu ihtarının sonuçsuz kalmasına istinaden Küçükçekmec … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile davalı aleyhine ilamsız icra takibi başlatılmış ise de yapılan icra takibine davalı borçlunun itirazı üzerine icra takibi durmuş olduğundan ve zorunlu ticari arabuluculuk görüşmelerinden de sonuç alınamaması üzerine müvekkili şirketin alacağının tahsili için işbu itirazın iptali davasının açılması zarureti doğduğunu beyanla Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile yapılan icra takibine davalı borçlunun itirazının iptali ile takibin devamına, %20’den az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatının ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı borçludan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davaya konu taleplerin zamanaşımına uğradığını, davaya konu icra takibinin yetkili icra dairesinde açılmadığı gibi davanın da yetkili Mahkemede açılmadığını, müvekkili şirketin adresinin “… Mah. … Cad. No:… Büyükçekmece/İstanbul” olduğunu, yetkili icra müdürlüğünün Büyükçekmece İcra Müdürlüğü ve yetkili Mahkemenin de Büyükçekmece Mahkemeleri olduğunu, icra takibinin yetkisiz yerde açılmasından bahisle özel dava şartı yokluğu sebebiyle davanın reddi gerektiğini, müvekkili şirketin hiçbir şekilde emtianın hasarlanmasında kusurlu olmadığını, varlığı iddia olunan hasardan müvekkili şirketin sorumlu olmayıp hasarın müvekkili şirkete yüklenmeyecek sebeplerden ileri geldiğini, yükün iddia olunduğu şekilde hasar nedeniyle müvekkili şirkete kusur atfedilemeyeceğini, malın ambalajlanması da yükün yüklenmesi de tamamen gönderici firma yani davacının sigortalıları tarafından yapılmış olduğundan müvekkili şirkete hiçbir şekilde sorumluluk yüklenemeyeceğini beyanla açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “TBK 89 uyarınca para borçları götürülecek borçlardan olup alacaklının icra takibini kendi ikametgahında bulunan İcra Müdürlüğünde yapabileceği gibi yine davayı da kendi ikametgahında bulunan mahkemede açabileceği, davacının adresinin … Cd. No:… … Blok Kavacık-Beykoz/İstanbul olduğu, buna göre davacının icra takibini ve davasını adresi itibariyle kendi ikametgahının bulunduğu yer icra dairesinde ve mahkemesinde yada genel yetki kuralı uyarınca davalının ikametgahının bulunduğu yer icra dairesinde ve mahkemesinde açması gerektiği, davalılardan … Ltd. Şti.’nin adresi dikkate alındığında genel yetki kuralına göre icra takibinin bu davalı yönünden yetkili icra dairesinde başlatıldığı, diğer davalı olan işbu davanın davalısı … Tic. AŞ.’nin adresinin “… Mah. … Cad. No:… Büyükçekmece/İstanbul” olması itibariyle her iki davalının aralarında zorunlu dava arkadaşlığı da bulunmadığından hareketle davalı … Tic. AŞ. açısından icra takibinin yetkili İcra Müdürlüğünde yapılmadığı anlaşılmakla davalı … Tic. AŞ.’nin Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasında yetkiye yönelik yapmış olduğu itiraz yerinde görülmekle davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı olmadığından adı geçen davalı yönünden yetkili icra dairesinde yapılmış bir takip bulunmadığından davanın dava şartı yokluğu sebebiyle reddine,” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; itirazın iptaline konu edilen Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasında aynı alacağa ilişkin olarak akdi ve fiili taşıyan olan … A.Ş. İle … Ltd. Şti. aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığını, … A.Ş. Firmasının yerleşim yerinin Büyükçekmece, … Ltd. Şti. Firmasının yerleşim yerinin Başakşehir olduğunu, somut olayda davalı/borçlulardan biri olan ve dava konusu taşıma nedeniyle akdi taşıyıcı sıfatını haiz olan … firmasının yerleşim yeri olan Başakşehir ilçesinin, Küçükçekmece adliyesi yargı sınırları dahilinde olduğundan her iki borçlu aleyhine de ilamsız icra takibinin Küçükçekmece icra dairelerinde başlatıldığını, bu hususun HMK’nın 7. Maddesi gereği olup borçlu/davalılar farklı yerleşim yerlerinde olsalar dahi dava açılabildiği gibi icra takibi başlatılmasına da hukuki bir engel bulunmadığını, birden fazla davalı aleyhine dava ve/veya icra takibi açılabilmesi için davalılar arasında “zorunlu dava arkadaşlığı” bulunmasının gerekmediğini, HMK’nın 7. Maddesindeki açık kanun hükmü yok sayılarak icra dosyasının yetkisiz yerde açıldığından bahisle davalı yönünden dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, zarardan her iki davalının da müteselsil sorumluluğu bulunduğuna göre ve her iki borçlu için ayrı ayrı harç ödenmek suretiyle iki farklı icra takibi başlatılmasının usul ekonomisi ilkesine de aykırı olacağını beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını ve davanın Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/25 E. Sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Dava, uluslararası karayolu taşımasına konu yükün alıcısına hasarlı teslim edilmesi nedeniyle sigortalısının uğradığı zararı tazmin eden sigorta şirketinin, ödediği zarar tutarını taşıyıcıdan rücuen tahsili istemiyle başlatılan icra takibine vaki itirazın davasıdır. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, icra takibinin yetkili icra müdürlüğünde başlatılıp başlatılmadığı noktasındadır. Dava dışı … Ltd. Şti.’nin Fransa’dan ithal ettiği parçaların İzmir’e taşınmasına ilişkin olarak 19.07.2019 tarihinde davalı … Anonim Şirketi tarafından CMR senedi tanzim edilmiş ve taşımaya konu bir kısım emtianın hasarlı çıkması üzerine hasar tutanağı düzenlenmiştir. Davaya konu taşıma davacı sigorta şirketi tarafından sigortalanmış olup, hasar ihbarında bulunulması üzerine, ekspertiz raporu alınmış ve tespit edilen hasar bedeli 5.799,31 TL olarak 17/09/2019 tarihinde sigortalıya ödenmiştir. Davacı takip alacaklısı tarafından, davalı takip borçluları hakkında, Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında ilamsız icra takibi başlatılmış, yetkiye ve borca itiraz üzerine takip durmuştur. Davacı taraf, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)’nun 67. maddesi uyarınca itirazın iptaline karar verilmesi istemiyle eldeki dava açılmıştır. Yargılama sırasında davalı … Anonim Şirketi hakkındaki dava Mahkemenin 2021/25 esas sayılı dosyasında görülen davadan tefrik edilmiştir. CMR Konvansiyonu’un 1. Maddesinde, sözleşmenin, sözleşmede belirtildiği gibi yükleme yeri ve teslim için belirlenen yerin en az biri akit ülke olan iki ayrı ülkede olması halinde, tarafların ikametgahı ve milliyetine bakılmaksızın ücret karşılığında yüklerin taşıt ile karadan taşınmasına ait her mukaveleye uygulanacağı düzenlenmiştir. Bu kapsamda davaya konu taşımanın CMR Konvansiyonu hükümlerine tabi olduğu hususunda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır. Bu halde iç hukukun yetkiye dair hükümleri uygulanmalıdır. CMR’nin 31/1-a,b. maddesinde, CMR Konvansiyonuna göre yapılan taşımalardan ortaya çıkan davaların davalının mutaden ikamet ettiği veya taşıma mukavelesinin akdedildiği esas iş yerinin veya şubesinin veyahut da acentasının bulunduğu yerlerde; taşımacının yükü aldığı veya teslim yeri olarak gösterilen yerlerde açılacağı ve başka mahkemelerde dava açılamayacağı düzenlenmiştir. Yapılacak icra takiplerinin de bu yerlerden birinde başlatılması gerekir. Ancak birden fazla davalı bulunması halinde CMR konvansiyonunda bir düzenleme bulunmamaktadır. 2004 sayılı İİK’nın 50/1. maddesinde, para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun yetkiye dair hükümleri kıyas yolu ile tatbik olunacağı düzenlenmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu(HMK)’nun 7/1. Maddesinde de, davalı birden fazla ise davanın, bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabileceği düzenlenmiştir. Takip borçlusu … Ltd. Şti. Cevap dilekçesinde, davacının sigortalısının ithal ettiği malların taşınması işine aracılık ettiğini, fiili taşıma yapmadığını, fiili taşımayı diğer davalının yaptığını beyan etmiştir. Davacının sigortalısı tarafından çekilen ihtarnamede taşımayı yapan aracın davalı … Ltd. Şti. tarafından temin edildiği belirtilmiştir. Buna göre, davalı … Ltd. Şti.’nin de taşıma ilişkisi içinde yer aldığı anlaşılmaktadır. Takip borçlusu … Ltd. Şti.’nin ikamet adresi Başakşehir/İstanbul olup Küçükçekmece Adliyesi yargı sınırları içerisindedir. Her ne kadar davalı … Anonim Şirketi’nin ikamet adresi olan Büyükçekmece/İstanbul Bakırköy Adliyesi yargı sınırları içinde olsa da takibin, takip borçlularından birini sırf kendi yerleşim yeri mahkemesinden başka bir icra dairesine getirmek amacıyla açıldığı da iddia ve ispat edilmediğine göre HMK’nın 7. Maddesi uyarınca takip tarihi itibariyle takip borçlusu … Ltd. Şti. yönünden yetkili olan icra dairesi davalı-takip borçlusu … Anonim Şirketi yönünden de yetkilidir. Bu haliyle takip borçluları yönünden davanın tefrik edilmesi ve davalı takip borçlusu … Anonim Şirketi bakımından takibin yetkili icra dairesinde başlatılmadığı kabul edilerek davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda, Mahkemece hatalı değerlendirme ve eksik inceleme ile davanın sonuçlandırılması isabetli görülmemiş ve bu nedenle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE, istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)a-6 maddesi uyarınca USULDEN KALDIRILMASINA, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine, 2-Davacı tarafça yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, 3-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince yapılacak yargılama sırasında değerlendirilmesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362(1)g maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 10/05/2022