Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2022/1730 E. 2022/1294 K. 22.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1730
KARAR NO: 2022/1294
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: TEKİRDAĞ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/06/2022
NUMARASI: 2021/1211 Esas – 2022/595 Karar
DAVA: Elatmanın Önlenmesi (İnanç Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 22/11/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ve … Tic. A.Ş.’nin fabrikaları yan yana olduğunu, arıtma tesisi her iki şirketçe birlikte yapıldığından ortak olarak kullanıldığını, arıtma tesisinin her iki şirketin ortak tesisi olduğu 12.07.2016 tarihli protokol, 12.07.2017 ve 07.07.2018 tarihli protokoller ve başkaca belgelerle de sabit olduğunu, arıtma tesisinin … Tic. A.Ş.’nin taşınmazı içerisinde yer aldığını, davalı tarafından gönderilen Çorlu … Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile arıtma kanallarının kapatılacağı ve müvekkili … Tic. A.Ş.’nin arıtma tesisini kullanmasının engelleneceğinin bildirildiğini beyanla, davalı tarafın taşınmazında bulunan, atık su arıtma tesisinin ortak olduğunun ve tesisin tarafların ortak kullanımına ait olduğunun tespitine, müvekkili fabrikanın faaliyetinin devamı için zorunlu olan her iki şirket tarafından ortak yapılıp, ortak kullanılan, resmi merciler nezdinde de birlikte kullanıldığı sabit olan arıtma tesisinin kanalının karşı tarafça kapatılmaması ve müvekkil şirketin arıtma tesisini kullanımının engellenmemesine, arıtma tesisi davalı yanın fabrika arsasında yer aldığından, müvekkilim şirketin arıtma ile ilgilenen teknik personellerinin arıtma tesisine girişinin, konrolünün ve çalışma yapmasının engellenmemesine, Çorlu 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2021/25 D. İş. Sayılı dosyası ile 25.05.2021 tarihinde verilen ve Çorlu … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile uygulanmış olmakla HMK madde 397 uyarınca kaim dava açıldığından ihtiyati tedbir kararının devamına, müvekkilinin arıtma tesisi ile ilgili kullanma hakkının korunması için taraflarca ortak yapılan ve tarafların ortak kullanımında olmakla birlikte davalı yanın taşınmazında bulunan atıksu arıtma tesisinin ortaklaşa kullanımda olduğunun tapunun şerhler bölümüne şerhine işlenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; her iki işletmenin ayrı parsel üzerinde, ayrı bir tüzel kişilik olarak 31.12.2013 tarihinden bu yana faaliyetine devam ettiğini ve ortak hiçbir tesisi bulunmadığını, davacıya kendi arıtmasını oluşturması için defalarca sözlü uyarılarda bulunulduğunu ancak bugüne kadar bu yönde bir girişimde bulunmadıklarını, davacı taraf kendisi de arıtmanın ortak olarak kullanılacağını iddia ettiğini, ortak olarak kullanılan bir tesisin maliyetlerininde doğal olarak ortak karşılanması gerektiğini, davacının, 2017 yılın kasım ayından buyana arıtmanın hiç bir giderine katılmadığını beyanla, öncelikle tedbir kararı süresince davacıya yükümlülüklerini yerine getirmesi için makul bir süre verilmesini, aksi halde tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesini ve davacı tarafın “arıtma tesisinin ortak kullanım hakkının tapuya şerhi” için açmış olduğu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “Yüksek Yargıtay 5. Hukuk Dairesi ve 11. Hukuk Dairesinin güncel içtihatları gereğince mahkememizin faaliyete geçmesinden önce açılan ve mahkememizin kurulmasına binaen gönderme kararı ile gönderilen dosyaların açıldığı mahkemece çözümlenmesi gerektiği, mahkememizin bu dosyaların yargılamasını yürütmekte görevli olmadığı anlaşılmış, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince dava şartı eksikliği nedeniyle davanın usulden reddine,” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/1211 E. 2022/595 K. Sayılı ilamı ile “mahkemenin görevsizliğine, davanın görev nedeniyle usulden reddine, Görevli Mahkemenin Çorlu 5. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunun tespitine,” karar verildiğinden, Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nin kararı ile hukuka aykırı olup kaldırılması gerektiğini, özel bir mahkemenin görev alanında kalmasına rağmen görüldüğü yerde bu özel mahkemenin kurulmamış olması sebebiyle asliye hukuk mahkemelerince yargılamaları yürütülen dava dosyalarında yargılama devam ederken görevli özel mahkemenin kurulmuş ve faaliyete geçmiş olması hallerinde, Asliye Hukuk Mahkemesince ilgili dava dosyaları hakkında gönderme kararı verilerek dosyaların yeni kurulan ilgili mahkemeye devredilmesi gerektiğinden İşbu sebeple Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/1211 E. 2022/595 K. Sayılı ilamı hukuka aykırı olduğunu beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Dava, adi ortaklığa konu olduğu iddia edilen tesisin kullanım durumunun tespiti davasıdır. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, uyuşmazlığın çözümünde görevli olan mahkeme noktasındadır. Çorlu 5. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 29/11/2021 Tarih Ve 2021/146 E. – 2021/231 K. Sayılı kararı ile; kapsamı itibariyle TTK m.4 uyarınca asliye ticaret mahkemelerinin görevi dahilinde bulunan işbu dava dosyası, dava tarihinde yetki çevresinde müstakil bir asliye ticaret mahkemesi bulunmaması sebebiyle mahkemeye açıldıktan sonra; Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü’nün yeni kurulan asliye ticaret mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesi teklifi konulu 30/06/2021 tarihli yazısı üzerine HSK tarafından alınan 07/07/2021 tarih ve 608 numaralı karar ile bu yeni mahkemelerden olan Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yargı çevresi Tekirdağ ilinin mülki sınırları olarak belirlenmiş, akabinde yine HSK’nın 08/07/2021 tarih ve 568 numaralı kararı ile Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/09/2021 tarihinden itibaren faaliyete geçirilmesi kararlaştırıldığı, esasında özel bir mahkemenin görev alanında kalmasına rağmen görüldüğü yerde bu özel mahkemenin kurulmamış olması sebebiyle asliye hukuk mahkemelerince yargılamaları yürütülen dava dosyalarında yargılama devam ederken görevli özel mahkemenin kurulmuş ve faaliyete geçmiş olması hallerinde, asliye hukuk mahkemesince ilgili dava dosyaları hakkında gönderme kararı verilerek dosyaların yeni kurulan ilgili mahkemeye devredilmesi gerektiği gerekçesiyle dava dosyasının Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmiştir. Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nce de yukarıda anıldığı gibi mahkemenin faaliyete geçmesinden önce açılan ve mahkemenin kurulmasına binaen gönderme kararı ile gönderilen dosyaların açıldığı mahkemece çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu(HMK)’nun 1. Maddesine göre, mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir. Ticaret mahkemelerinin görevini düzenleyen TTK 5/2. Maddesine göre ise, bir yerde asliye ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin görevi içinde bulunan ve 4 üncü madde hükmünce ticari sayılan davalarla özel hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer işlere asliye ticaret mahkemesinde bakılır. Bir davanın özel görevli bir mahkemenin görevine girmesi ancak davanın açıldığı yerde özel görevli mahkemenin bulunmaması halinde dava özel görevli mahkeme sıfatıyla genel görevli asliye hukuk mahkemesinde görülerek karara bağlanır. Genel görevli asliye mahkemelerinin baktığı işlerin tür ve sayıca çoğalması üzerine zaman zaman uzman mahkemeler kurulmakta ve faaliyete geçirilmektedir. Bir özel görevli mahkemenin faaliyete geçirilmesi nedeniyle o yerdeki asliye hukuk mahkemesinin görev alanından çıkan davalara ilişkin derdest dosyaların, faaliyete geçirilen bu uzman mahkemeye devrine yönelik geçiş hükümleri konulabilmektedir.(Örneğin, aile mahkemelerinin kurulması gibi) Bu halde halen görülmekte olan dosyaların yeni özel görevli mahkemeye devredilmesi gerektiği izahtan varestedir. Yeni mahkemenin ihdasıyla birlikte işin devrine yönelik özel hüküm bulunmaması halinde ise, mevcut mahkemelerin elindeki dosyaları göndermeksizin esastan karar bağlaması tabii hakim ilkesinin de doğal sonucudur. Bu halde, özel görevli mahkemenin faaliyete geçirilmesi nedeniyle o yerdeki asliye hukuk mahkemesinin görev alanından çıkan davalara ilişkin derdest dosyalar, faaliyete geçirilen uzman mahkemeye devredilmeden görülmeye devam edilir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararında; Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Tekirdağ ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesine, işbu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verilmiştir. Anılan kararda eldeki derdest davaların devri ile ilgili bir düzenleme bulunmayıp bu konuda çıkan uyuşmazlığın giderilmesi için yapılan başvuru neticesi Yargıtay 11 H.D. ‘nin 2022/509 Esas- 2022/2410 Karar sayılı ve 25/03/2022 tarihli ilamı ile de davanın açıldığı tarih itibarıyla görevli olan Asliye Hukuk Mahkemelerinin derdest davalar yönünden yeni kurulan ya da yetki çevresi genişletilen Ticaret Mahkemelerine devir yada görevsizlik kararı ile verilmeksizin yargılamaya Ticaret Mahkemesi sıfatıyla devam edeceğine karar verilmiştir. Somut olayda, dava tarihinde henüz Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi faaliyete geçirilmemiş olup, dava o tarihte görevli asliye hukuk mahkemesinde(asliye ticaret mahkemesi sıfatı ile) açılmıştır. Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nin faaliyete geçirilmesi ve yargı alanının Tekirdağ İl sınırı olarak belirlenmesine ilişkin HSK’nın 08/07/2021 tarih ve 31535 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 07/07/2021 tarih ve 608 numaralı karar kararında daha önce Tekirdağ İl sınırı dahilindeki asliye hukuk mahkemelerinde açılmış ve görülmekte olan davalara ilişkin bir devir kararı bulunmamaktadır. Bu halde, Tekirdağ İl sınırları dahilinde asliye hukuk mahkemelerinde bulunan ve ticaret mahkemesi sıfatıyla bakılan davalara bu mahkemelerce bakılmaya devam edilmesi gerekir. Bu nedenlerle mahkemece davanın Çorlu 5. Asliye hukuk mahkemesince görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle;1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Davacı tarafından başvuru sırasında istinaf karar harcı peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)a maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 22/11/2022