Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2022/1642 E. 2022/1421 K. 20.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1642
KARAR NO: 2022/1421
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: TEKİRDAĞ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/07/2022
NUMARASI: 2021/48 Esas – 2022/1025 Karar
DAVA: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 20/12/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün Davalı …San. Tic. Ltd. Şti. vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … ve … gibi büyük firmalara personel taşımacılığı hizmeti veren bir şirket olduğunu, davalı …’nün davacı şirketin Çerkezköy Bölgesindeki mümessili olduğunu, davacı şirketin … Şirketi ile yapmış olduğu anlaşma çerçevesinde merkezi otomasyon sistemi ile servis araçlarına … beniz istasyonlarından mazot alımı yaptığını, davacı şirketçe geçmişe dönük kayıtların incelenmesinde fiilen imkansız olacak şekilde aynı gün veya yakın günlerle aynı araca çok sayıda ve yüklü miktarda yakıt dolumları yapılmış olduğunun anlaşıldığını, müvekkilinin bilgisi ve muvafakati dışında başka araçlara kaçak olarak ikmal edildiğini, bu şekilde 2017 yılı sonu ile 2019 yılı arasında verilen toplam kaçak mazot tutarının 3.000.000 TL civarında olduğunun, bu konuda Çerkezköy CBS’ye şikayette bulunulduğu, olayın soruşturmasının halen devam ettiğini, davalı benzin istasyonları tarafından başka araçların keyleri ile başka araçlara mazot ikmal edildiğinin anlaşıldığını, 1 nolu davalı tarafından kendilerine verilen 1 adet key ile sıradaki tüm araçlara yakıt ikmali yaptıklarını belirttiklerini, haksız paranın ödendiği yerin 2 nolu davalı olduğunu, tazmini hususunda da bu davalıya husumet yöneltildiğini, meydana gelen davacı zararının ne miktarda olduğunun ve hangi davalının bu zararın ne kadarlık kısmından sorumlu olduğunun tespitine, 3 ve 4 nolu davalıların her birinden ayrı ayrı 10.000,00 TL maddi tazminatın tahsiliyle davacıya ödenmesine, aynı tazminatın, diğer davalılar ile birlikte 1 ve 2 nolu davalılardan da müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı tutulmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraflara aidiyetine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Ltd. Şti. Vekilinin cevap dilekçesinde özetle; dosyanın yetkili İstanbul Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemelerine gönderilmesine, davaya konu toplam mazot tutarının 3.000.000 TL olduğunun gerek müvekkili şirkete keşide edilen ihtarname gerekse dava dilekçesi ile açıkça ikrar edilmiş olduğundan davacı tarafça belirsiz alacak davası olarak açılan işbu davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine, eksik harcın tamamlattırılması için davacıya kesin süre verilmesine, tamamlanmaması halinde ise davacının taleplerinin eksik harç nedeniyle reddedilmesine ve davanın açılmamış sayılmasına, davanın husumet yokluğu nedeniyle öncelikle usulden reddine, müvekkili şirket tarafından sistem gereği yalnızca tarafça belirlenen kısıtlamalar ve limitler kapsamında yakıt ikmalinin yapılabilmesi, müvekkili şirketin davacıya ait araçlara doldurulan yakıtın aracın depo kapasitesi ile orantılı olup olmadığını kontrol etmek gibi bir yükümlülüğünün bulunmaması, davacı tarafça faturalara süresi içerisinde itiraz edilmemiş olduğunu, … A.Ş. Tarafından davacı onayı ve bilgisi dahilinde distribütör … Oto arasında her 15 günde birhesap mutabakatı yapılması ve dolayısıyla 2017-2019 tarihleri arasında yapılan yakıt ikmallerinin esasen davacının bilgisi dahilinde olduğu davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı …Tur. Taş. İnş. vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirket ile müvekkili şirketi arasında 01/11/2017 tarihinde düzenlenen sözleşme ile taraflar arasında ortaya çıkabilecek anlaşmazlıklarda, Antalya Mahkemeleri ve İcra Müdürlüklerinin yetkili olduğunun kararlaştırıldığını ve imzalandığını, müvekkili şirketin yalnızca … tarafından, … ürünlerinin tüketicilere satılması için münhasır bayilik sözleşmesi ile yetkilendirilerek davacı şirkete ön ödemeli yakıt kartını usulüne uygun şekilde teslim ettiğini, işletmediği bir istasyon ve alakasının bulunmadığı 3. Kişilerce gerçekleştirilmiş olabilecek eylemlerden sorumlu tutulmasının kanunen ve müvekkili ile davacı şirket arasında akdedilen sözleşme gereği mümkün olmadığından, davanın müvekkili bakımından reddinin gerektiğini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “Yargıtay 11. Hukuk Dairesi bölge adliye mahkemelerinin hukuk daireleri arasındaki görev yönünden uyuşmazlığı gidermek üzere 25/03/2022 tarih 2022/509 Esas 2022/2410 Karar sayılı ilamında bölge adliye mahkemeleri hukuk daireleri arasındaki aynı nitelikteki uyuşmazlık yönünden uyuşmazlığın giderilmesi yönünde karar verilmiş, söz konusu kararda davanın açıldığı tarih itibariyle görevli olan asliye hukuk mahkemelerinin asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla bakmış oldukları derdest dava dosyalarını yeni kurulan ve yetki çevresi belirlenen ticaret mahkemelerine devir ya da görevsizlik kararı veremeyeceği, asliye hukuk mahkemelerinin ( asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla) görevli olduğu ifade edilmiş ve içtihat farklılıkları giderilmiştir. Söz konusu Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin kararı gereği davanın açıldığı tarih itibariyle görevli olan asliye hukuk mahkemelerinin asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla bakmış oldukları derdest dava dosyalarını yeni kurulan ve yetki çevresi belirlenen ticaret mahkemelerine devir ya da görevsizlik kararı veremeyeceği, asliye hukuk mahkemelerinin ( asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla) görevli olduğu ifade edilmiş ve içtihat farklılıkları giderilmiş olduğundan dava tarihi itibariyle devreden asliye hukuk mahkemesi görevli olduğundan Mahkememizin görevsizliğine, davanın görev nedeniyle usulden reddine, …” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı … San. Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davanın taraflarının tamamı ticari şirket olup aradaki uyuşamazlığın ticari iş olduğunu, bu nedenle görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemeleri olacağına dair bir ihtilaf bulunmadığını, dava, Tekirdağ ilinde Asliye Ticaret Mahkemeleri kurulmadan önce Çerkezköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla açılmış ise de, 01/09/2021 tarihi itibariyle Tekirdağ ilinde kurulan ve faaliyete geçen Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetki alanının tüm Tekirdağ ilini kapsaması sebebiyle henüz sonuçlanmamış davalar açısından görevli mahkemenin artık Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi olması gerektiğini, göreve ilişkin kurallar, HMK 1. Maddesi gereğince kamu düzeninden olup yargılamanın her aşamasında resen gözetilmesi gerektiğini, bu nedenle iş bu dosyada da görevli ve yetkili mahkeme olan Asliye Ticaret Mahkemelerinin 01/09/2021 tarihinde faaliyete geçmesi ile görev hususunun resen dikkate alınarak yargılamaya görevli olan Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemelerince devam olunmasının hukuka uygun olduğunu, HMK gereğince dosyanın Çerkezköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine dair karar tesisi hukuka ve kanuna aykırı olup HMK 21. Ve 22. Maddeleri uyarınca görev uyuşmazlığı sebebiyle dosyanın resen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesine göndermesinin gerektiğini beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen görevsizlik kararın kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Dava, taşıt tanıma sözleşmesine aykırılık nedeniyle oluşan zararın tazmini davasıdır.İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, uyuşmazlığın çözümünde görevli olan mahkeme noktasındadır. Çerkezköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 01/09/2021 Tarih Ve 2021/173 E. – 2021/506 K. Sayılı kararı ile; Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nin kurulmasına ilişkin karar 01/09/2021 tarihi itibariyle uygulanacağından Asliye Ticaret Sıfatıyla bakılan dosyada Mahkemenin bu tarih itibariyle görevli olmayacağı, görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu ve her aşamada re’sen gözetilmesi gerektiği, davaya devam olunması sırasında Asliye Ticaret Mahkemesi kurulması nedeniyle iş bu kararın görevsizlik kararı niteliğinde olmayıp kesin nitelikte bir devir kararı olduğu bu itibarla derdest dosyalarda bu tarihten sonra Mahkememizce yapılacak değerlendirmelerin usul ve yasa yönünden hukuka uygun olmayacağı gerekçesiyle dava dosyasının Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmiştir. Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nce de yukarıda anıldığı gibi mahkemenin faaliyete geçmesinden önce açılan ve mahkemenin kurulmasına binaen gönderme kararı ile gönderilen dosyaların açıldığı mahkemece çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu(HMK)’nun 1. Maddesine göre, mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir. Ticaret mahkemelerinin görevini düzenleyen TTK 5/2. Maddesine göre ise, bir yerde asliye ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin görevi içinde bulunan ve 4 üncü madde hükmünce ticari sayılan davalarla özel hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer işlere asliye ticaret mahkemesinde bakılır. Bir davanın özel görevli bir mahkemenin görevine girmesi ancak davanın açıldığı yerde özel görevli mahkemenin bulunmaması halinde dava özel görevli mahkeme sıfatıyla genel görevli asliye hukuk mahkemesinde görülerek karara bağlanır. Genel görevli asliye mahkemelerinin baktığı işlerin tür ve sayıca çoğalması üzerine zaman zaman uzman mahkemeler kurulmakta ve faaliyete geçirilmektedir. Bir özel görevli mahkemenin faaliyete geçirilmesi nedeniyle o yerdeki asliye hukuk mahkemesinin görev alanından çıkan davalara ilişkin derdest dosyaların, faaliyete geçirilen bu uzman mahkemeye devrine yönelik geçiş hükümleri konulabilmektedir.(Örneğin, aile mahkemelerinin kurulması gibi) Bu halde halen görülmekte olan dosyaların yeni özel görevli mahkemeye devredilmesi gerektiği izahtan varestedir. Yeni mahkemenin ihdasıyla birlikte işin devrine yönelik özel hüküm bulunmaması halinde ise, mevcut mahkemelerin elindeki dosyaları göndermeksizin esastan karar bağlaması tabii hakim ilkesinin de doğal sonucudur. Bu halde, özel görevli mahkemenin faaliyete geçirilmesi nedeniyle o yerdeki asliye hukuk mahkemesinin görev alanından çıkan davalara ilişkin derdest dosyalar, faaliyete geçirilen uzman mahkemeye devredilmeden görülmeye devam edilir. Somut olayda, dava tarihinde henüz Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi faaliyete geçirilmemiş olup, dava o tarihte görevli asliye hukuk mahkemesinde(asliye ticaret mahkemesi sıfatı ile) açılmıştır. Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemesi’nin faaliyete geçirilmesi ve yargı alanının Tekirdağ İl sınırı olarak belirlenmesine ilişkin HSK’nın 08/07/2021 tarih ve 31535 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 07/07/2021 tarih ve 608 numaralı karar kararında daha önce Tekirdağ İl sınırı dahilindeki asliye hukuk mahkemelerinde açılmış ve görülmekte olan davalara ilişkin bir devir kararı bulunmamaktadır. Bu halde, Tekirdağ İl sınırları dahilinde asliye hukuk mahkemelerinde bulunan ve ticaret mahkemesi sıfatıyla bakılan davalara bu mahkemelerce bakılmaya devam edilmesi gerekir. Bu nedenlerle mahkemece davanın Çerkezköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesince görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalı Davalı … San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle;1-Davalı …San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Davalı …. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından başvuru sırasında istinaf karar harcı peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,3- Davalı …. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)a maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 20/12/2022