Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1440
KARAR NO: 2022/1133
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/03/2022
NUMARASI: 2020/331 Esas – 2022/237 Karar
DAVA: Alacak
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 18/10/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili banka tarafından … A.Ş’ne Genel Kredi Sözleşmesi kapsamında gayri nakit krediler kullandırıldığını, … San. A.Ş.’nin talebi sonrasında sunulan konkordato projesinin Bakırköy 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 04.03.2020 tarih ve … esas, 2020/436 sayılı dosyasından onaylandığını, kararın 20.03.2020 tarihinde ilan edilerek, alacağı itiraza uğrayan alacaklıların tasdik kararının ilan tarihinden itibaren bir ay içinde dava açabileceklerinin bildirildiğini, Konkordato komiserliğine bildirilen iki adet meri teminat mektubundan kaynaklanan 4.616,03-TL komisyon alacağı ile iki adet toplam bedeli 184.970,00-TL olan teminat mektubu riskinden doğan alacağın itiraza uğradığını, 18.03.2020 – 30.06.2020 tarihleri arasında sürelerin durduğunu, süresi içinde alacakları için dava açtıklarını, … San. A.Ş’nin lehine Genel Kredi Sözleşmesi kapsamında … nolu 56.500,00-TL ve … NOLU 128.470,00-TL bedelli teminat mektubu verildiğini, teminat mektuplarının halen meri olduğunu, meri teminat mektupları için işlemiş 4.616,03-TL komisyon alacaklarının olduğunu, bu alacağın ödenmesi için Bakırköy … Noterliğinden 16.10.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarının gönderildiğini, ihtara rağmen teminat mektubu bedellerinin depo edilmediği gibi komisyon alacaklarının da ödenmediğini beyanla, 4.616,03-TL nakdi yasal alacağımızın davalıdan tahsiline, teminat mektubundan kaynaklanan 184.970,00-TL gayri nakdi alacağın ise müvekkili banka nezdinde gelir getirmeyen bir cari hesapta depo edilmesine, mahkeme masrafları ve ücreti vekaletin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı, davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, ” davacı tarafından davalı ile arasından akdedilen genel kredi sözleşmesinden kaynaklı, İİK m.308/b doğrultusunda çekişmeli hale gelen alacağın tahsili için davalı aleyhine Mahkememizde açılan iş bu alacak davasında yapılan yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda inceleme tarihi itibariyle teminat mektuplarının muhatabı idareden alınarak Bankaya iade edilmediği, yine dosyaya bu teminat mektuplarının teminat altına aldığı riskin ortadan kalktığına dair Muhatap Gümrük Müdürlüğü tarafından yapılan bir bildirim, teminat mektuplarının işlevsiz kaldıklarına ilişkin mahkeme kararı ibraz edilmediği, bankanın Kredi Borçlusuna Bakırköy …Noterliğinden 16.10.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarını göndererek; 184.970,00-TL tutarlı teminat mektuplarının iki gün içinde iade edilmesini, iade edilmemesi halinde bedellinin kar payı getirmeyen hesaba depo edilmesini istediği, ihtarın kredi borçlusuna 18.10.2018 tarihinde tebliğ edildiği, kredi borçlusunun ihtara rağmen teminat mektuplarını iade etmediği, Bankanın teminat mektuplarından doğan riskinin devam ettiği, bankanın devam eden riskinin teminatı olarak, teminat mektubu bedeli kadar nakdin nakdi teminat olarak, alacaklı banka nezdindeki bir hesaba depo edilmesini isteyebileceği, depo edilmesi gereken tutarın teminat mektupları bedeli toplamı olan 184.970,00-TL ile sınırlı olacağı, banka kayıtlarına nazaran, konkordato komiserliğine alacak tutarının bildirildiği tarih itibariyle tahakkuk etmiş anacak ödenmemiş dönemsel komisyon tutarlarının (%0,560 oranı üzerinden) 4.459,72-TL olarak hesaplandığı, komisyon tutarının dönemsel olarak teminat mektuplarının iade edildiğini veya bedellerinin depo edildiği tarihe kadar işlemeye devam edeceği, davacı alacaklının konkordato komiserliğine alacak bildirdiği tarih itibariyle alacağını talep ettiği için talebi ile bağlı olacağı, işlemiş ancak ödenmemiş komisyon tutarı olarak 4.459,72-TL isteyebileceğinin tespit edildiği anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile; 4.459,72-TL nakdi alacağın davalıdan tahsili ile davayıta verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, teminat mektubundan kaynaklı 184.970,00-TLgayri nakdi alacağın davacı banka nezdinde gelir getirmeyen bir cari hesapta depo edilmesine, …” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Dava konusu toplam 184.970,00 TL bedelli teminat mektuplarının; 20/05/2022 tarihinde davacı bankaya iade edildiğini ve … tarafından teslim alındığı iş bu sebeple davanın konusuz kaldığını, teminat mektuplarının ödenmemesi sebebiyle alacak doğmuş olsa bile bu konkordato kapsamında bir alacak olduğundan belirtilen bedellerin “banka nezdindeki bir hesaba depo edilmesi değil, Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/645 Esas(eski esas 2018/442) sayılı konkordato dava dosyasına depo edilmesine” karar verilmesinin gerektiğini, Bakırköy 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/645 Esas ve 2021/917 Karar sayılı gerekçeli kararının 2. Maddesinde konkordato projesi tasdik edildiğini ve buna göre “Davacı şirketin konkordatoya tabi borçlarının 30/09/2020 tarihinden başlamak üzere, 31/12/2020, 30/06/2021, 30/09/2021, 31/12/2021, 30/06/2022, 30/09/2022, 31/12/2022, 30/06/2023, 30/09/2023, 31/12/2023 tarihlerinde ödeneceği”nin hüküm altına alındığını, dolayısıyla yapılacak olan ödemelerin bu konkordato projesine uygun olması gerektiğini, ancak yerel mahkemenin bu hususu dikkate almadığını, kararın bu yönüyle de yanlış olduğunu beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Dava, konkordato projesi tasdik edilen şirketten olan ve çekişmeli hale gelen alacağın İİK’nın 308/b maddesi uyarınca tespiti ile konkordato projesine dahil edilmesine yönelik depo-alacak davasıdır. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, davanın karardan sonra konusuz kalıp kalmadığı noktasındadır. Mahkemece, davanın esası hakkında karar verildikten sonra, davaya konu teminat mektupları 20/05/2022 tarihinde davacı bankaya iade edilmiştir. Bunun üzerine davalı tarafça davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi talep edilmiş ancak mahkemece bu konuda ek karar verilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle ek karar talebinin reddine karar verilmiştir. Davanın konusu olan nizanın bir şekilde ortadan kalkması halinde, dava konusuz kalır. Davanın konusuz kalması halinde davanın esası hakkında yargılama yapılmasına ve esas hakkında karar verilmesine gerek kalmaz. Bu halde mahkemece davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına kararı verilir ve davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre yargılama giderleri ve vekalet ücreti hüküm altına alınır. Dava, nihai karardan sonra konusuz kalmış ise, davanın konusuz kaldığına ilişkin karar istinaf dairesi tarafından verilir. Somut olayda, davalı tarafça davaya konu lehtarı Halkalı Gümrük Müdürlüğü olan 03/01/2011 tarih, … nolu ve 128.470,00 TL bedelli kesin ve süresiz teminat mektubu ile 02/12/2010 tarih, … nolu ve 56.500,00 TL bedelli kesin ve süresiz teminat mektubu 20/05/2022 tarihinde davacı bankaya iade edilmiş olup, banka riski kalmamıştır. Bu haliyle gayri nakdi kredi, nakdi krediye dönmeden teminat mektuplarının bankaya iadesi ile depo talebi yönünden dava konusuz kalmıştır. Davalı, teminat mektuplarını almasına rağmen alacağı çekişmeli hale getirerek hakkında dava açılmasına sebebiyet verdiğinden depo talebi yönünden yargılama masrafı ve vekalet ücretinden sorumludur. Ayrıca davacı banka tarafından, teminat mektupları nedeniyle 4.616,03 TL komisyon alacağı talep edilmiştir. Davacı banka bu alacağını konkordato komiserliğine bildirmiş ancak davalı şirketin borcu kabul etmemesi nedeniyle alacak reddedilmiştir. Bankaca bilirkişi tarafından yapılan incelemeye göre her iki teminat mektubu bakımından komisyon alacağının 4.459,72 TL olduğu tespit edilmiştir. Mahkemece bu tutarın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)’nun 308/c maddesinde, Konkordatonun, tasdik kararıyla bağlayıcı hale geleceği ve bağlayıcı hale gelen konkordatonun, konkordato talebinden önce veya komiserin izni olmaksızın mühlet içinde doğan bütün alacaklar için mecburi olacağı düzenlenmiştir. Tasdik edilen konkordato genel olarak bütün alacaklılar için mecburi ve bağlayıcı olduğundan çekişmeli alacağın mukadderatı da konkordato hükümlerine tabiidir. Bir başka deyişle çekişmeli alacak hakkında karar veren mahkeme, konkordato projesini göz önünde bulundurarak alacağın tasdik edilen vade, tenzilat ve diğer ödeme koşullarına göre tahsil edilmesi yönünde hüküm kuracaktır. Aksi halde hem ödemeler dengesi bozulur hem de alacaklılar arasında eşitsizlik yaratılmış olur(Yargıtay 6. HD’nin 20.06.2022 Tarih ve 2022/2431 E. – 2022/3414 K. Sayılı kararı). Mahkemece çekişmeli alacak hakkındaki davanın kabulü halinde, konkordato hükümlerinin bütün alacaklılar için bağlayıcı ve zorunlu olması kuralını ihlaline neden olmayacak ve alacaklılar arasında eşitliği bozmayacak şekilde karar verilmesi gerekir. Hal böyleyken nakdi alacak yönünden mahkemece doğrudan tahsil hükmü kurulması yerinde olmamıştır. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; Mahkemece nakdi alacak yönünden doğrudan tahsil hükmü kurulması isabetli görülmemiş ve ayrıca gayri nakdi alacak bakımından dava karardan sonra konusuz kalmış olup bu nedenlerle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından Dairemizce esas hakkında yeniden karar verilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE; istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 1-Gayri nakdi krediyi ilişkin depo talebi yönünden konusuz kalan davanın esası hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA; Nakdi alacağa ilişkin talebin kısmen KABULÜNE, kısmen REDDİNE, 2-Teminat mektuplarından kaynaklanan 4.459,72 TL komisyon alacağının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ancak davalı şirket hakkındaki konkordatonun yürürlükte olduğu süre içerisinde söz konusu alacağın tasdik edilen konkordato projesine dahil edilerek, tasdik kararının 2. maddesinde gösterildiği şekilde konkordatoya tabi borçların bağlı olduğu vade ve taksitler halinde davalıdan tahsiline, 3-Nakdi alacak yönünden; Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 304,64-TL nisbi karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 78,84-TL harcın mahsubu ile bakiye 225,80-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-Gayrinakdi alacak (depo) yönünden; Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının başlangıçta tamamlattırılan 3.158,83-TL harçtan mahsubu ile bakiye 3.078,13-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine, 5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan arabuluculuk ücretinin davada haksız çıkan taraftan karşılanması gerektiğinden 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 6-Davacı tarafından yapılan 54,40-TL başvuru harcı, nakdi alacak yönünden alınan 78,84-TL peşin harç, gayrinakdi alacak yönünden alınan 80,70-TL maktu harç ve 7,80-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 221,74-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 7-Davacı tarafından yapılan toplam 785,50-TL bilirkişi ücreti ile müzekkere /davetiye giderine ilişkin yargılama giderinin red ve kabul oranına ve davanın konusuz kalan kısmı bakımından haklılık durumuna göre hesaplanan 758,90-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, 8-Nakdi alacak yönünden; Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesi uyarınca 4.459,72-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 9-Gayrinakdi alacak (depo) yönünden; Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1 maddesi uyarınca 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 10-Nakdi alacak yönünden; Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden red edilen miktar yönünden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesi uyarınca 156,31-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, 11-Davacının gider avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya/vekiline iadesine, 12-İstinaf Yargılamasına İlişkin Olarak; a-Davalı vekilince yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, b-Davalı tarafça istinaf aşamasında yapılan istinaf başvuru harcı 220,70 TL, posta ve tebligat gideri 72,00 TL olmak üzere toplam 292,370-TL yargılama masrafının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 13-Kararın, HMK’nın 359/4 maddesi uyarınca Dairemiz Yazı İşleri Müdürlüğünce taraflara resen tebliğine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde Yargıtay’a temyiz yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 18/10/2022