Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2022/1308 E. 2022/1071 K. 05.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1308
KARAR NO: 2022/1071
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/05/2018
NUMARASI: 2017/353 Esas – 2018/539 Karar
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 29/05/2018
NUMARASI: 2017/353 Esas 2018/539 Karar
DAVA: İtirazın İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 05/10/2022
Dairemizden verilen 08/10/2020 tarih ve 2020/25 Esas 2020/128 sayılı kararı Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 08/06/2022 tarih ve 2021/468 Esas 2022/4635 Karar sayılı ilamıyla dosyanın Dairemizin yukarıdaki esasına kaydı yapılıp duruşmalı olarak yapılan incelemesi sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Taraflar arasındaki iplik alım satımı nedeniyle oluşun cari hesaptan 83.662.15 USD kur farkı alacağı bulunduğunu, Bursa … noterliğinden gönderilen ihtarname ile alacağın ödenmesi istendiyse de, ödeme yapılmadığını bu nedenle Bursa … İcra dairesinin … E sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, davalının haksız itiraz ile durdurulan takibe itirazın iptali ile devamına ve alacağın % 20 si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevabında, alacağın dayanağı olarak ihtarnamenin gösterildiği, varlığı ileri sürülen kur farkı faturalarının açıklanmadığı gibi ibraz da edilmediği, davacı ile aralarındaki ticari ilişki kapsamında tüm borcun ödendiği, yapılan ödemelerin davacı tarafından ihtirazi kayıt ileri sürülmeksizin alındığı, kur farkına ilişkin bir sözleşme olmadığı ayrıca bu konuda bir teamülün de bulunmadığını belirterek haksız davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda taraflar arasında kur farkı ödemesine ilişkin teamülün oluşması nedeniyle davacının 83.622.15 USD kur farkı alacağının bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.Bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İş bu davada hüküm altına alınan 04/11/2013 tarihli … numaralı 9.296.24 TL bedelli, 30/11/2013 tarih … nolu 3.445.73 TL bedelli ve 12/12/2013 tarihli 760277 nolu 15.368.30 TL miktarındaki fatura bedellerinin Bakırköy 3.Ticaret Mahkemesinin 2014/116 E. Sayılı dosyasında da dava konusu olduğunu ve mahkeme kararı doğrultusunda Bakırköy … İcra müd …. E. Sayılı dosyasına 28-01-2016 tarihinde ödendiğini, anılan mahkeme dosyasının karar düzeltme aşamasında olduğunu ,derdestlik itirazının dikkate alınmadığı, Davacı tarafa ödenmeye çek borcunun bulunmadığı, bu hususun banka kayıtları ile sabit olduğunu, bilirkişi raporunun hükme esas alınamayacağı, İcra takibinin hangi kur farkı faturalarına dayandığının anlaşılamadığı, ihtarnamede de gösterilmediği sadece cari hesaptan kur farkı alacağı denildiği, taraflar arasında kur farkı anlaşması bulunmadığı, ticari ilişkide faturaların döviz satış kuru üzerinden düzenleneceğinin öngörüldüğü geç ödeme halinde kur farkı ödeneceğine dair bir anlaşmanın olmadığı, davacının, alacağını teslim tarihi itibarıyla TL ye çevirdiğinden artık kur farkının dahi olamayacağını, USD üzerinden kur farkı alacağı olduğunun iddia edildiği oysa döviz cinsinden kur farkı faturası kesilemeyeceği ileri sürülerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DAİREMİZ KARARI: Dairemizin 08/10/2020 tarih ve 2020/25 Esas – 2020/128 Karar sayılı kararı ile: USD üzerinden icra takibi başlatıp alacak talebinde bulunması mümkün olmadığından , takibe sıkı sıkıya bağlı itirazın iptaline ilişkin davada usulüne uygun yapılmış bir icra takibi bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; Bakırköy 7.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/353 Esas- 2018/539 Karar sayılı ve 29/05/2018 Tarihli kararının HMK 353(1)b-2 gereği kaldırılmasına; 1-Davanın İİK. 67 .ve HMK 114-(2) maddeleri uyarınca usulüne uygun yapılmış icra takibinin bulunması dava şartıdır yokluğu nedeniyle HMK. 115. maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmiştir.
YARGITAY KARARI: Bu kararın davacı vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 08/06/2022 tarih ve 2021/468 Esas – 2022/4635 Karar sayılı ilamı ile; “Dava, kur farkına dayalı alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, mahkemece, taraflar arasındaki ödeme şeklinin Türk Lirası olduğu, ödemelerin Türk Lirası olarak yapıldığı, ancak davacının alacağını döviz olarak takibe koyduğu, dolayısıyla döviz üzerinden yapılan icra takibinin usulsüz olduğu ve bu durumda takibe sıkı sıkıya bağlı olan itirazın iptalinin mümkün olmadığı gerekçesiyle dava usulden reddedilmiştir. Ancak davacı tarafça, faturaya dayalı alacaklarının döviz alacağı olduğu, ödemelerin karşılıklarının döviz alacağını karşılamadığı ve bu nedenle icra takibine dayanak kur farkı faturalarının düzenlendiği iddia edilmekle, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 99/2. maddesine uygun talep ve döviz alacağına yine 3095 sayılı Kanun’un 4/A maddesi uyarınca dövize uygulanan faizin istenmesinde takip hukuku açısından herhangi bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Bu durumda, usulüne uygun şekilde açılan bu icra takibine vaki itirazın iptali davasında davanın esasına girilip değerlendirildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığı ” gerekçeleri ile, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Dairemiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.
GEREKÇE: Dava, cari hesapta kur farkından kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ,karara karşı davalı vekili istinaf yasa yoluna başvurması üzerine dairemizce yapılan istinaf incelemesi neticesinde;Yargıtay bozma ilamı izerine dairemizce HMK’nın 373/3. maddesi uyarınca duruşma açılarak taraf beyanları alınmıştır. İİK. 67. maddesinde düzenlenen itirazın iptali davasında; usulüne uygun yapılmış ve itiraz edilmiş icra takibinin bulunması dava şartıdır. İtirazın iptali davası icra takibine sıkı sıkıya bağlı, itiraz üzerine duran icra takibinin devam edebilmesini sağlayan ve takip hukuku içinde olmakla birlikte, maddi hukuk ilişkisinin incelenerek uyuşmazlığı kesin hükümle sonuçlandıran bir davadır. Davanın takibe bağlılığı alacağın miktarı bakımından söz konusu olduğu gibi alacağın kaynağı bakımından da geçerlidir (YHGK. 2017/19-1634 Esas – 2018/633 Karar sayılı ilamı). Kur farkı alacağının istenebilmesi için, taraflar arasında kur farkının ödeneceğine ilişkin bir sözleşmenin veya dövize endeksli bir ticari ilişkinin bulunması gerekir. Yabancı para üzerinden kurulan temel ilişkide, fatura tarihindeki kur ile ödeme tarihindeki kur arasındaki fark varsa bu fark kur farkı alacağıdır. Bu nitelikteki bir alacağın istenebilmesi için uygulama ya da teamül aranmaz. Kur farkı alacağı fatura tarihi ile ödeme tarihi arasındaki farktan kaynaklanan alacak olduğundan ancak TL olarak istenebilir. Davacı taraf, cari hesapta davalıdan 83.662.15 USD kur farkı alacağı olduğunu iddia etmiş, davalı ise davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ve bu karara karşı davalı vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Somut olayda,davacı takip dayanağı kur farkı alacağı 83.662,15 USD kur farkı alacağının ödenmesi ihtarına yönelik 23/11/2015 tarihli ihtarname olarak göstermiş , takip talebine kur farkı faturalarını eklememiş ise de yargılama sırasında alacağının dayanağı olduğunu iddia ettiği 12 adet TL üzerinden düzenlenen faturayı dosyaya ibraz ettiği anlaşılmıştır. Kur farkı alacağına dayanak olan ve yargılama sırasında dosyaya sunulan 12 adet kur farkı faturasının TL üzerinden düzenlenmesine rağmen davacı taraf icra takibini USD üzerinden yapmış ve mahkemece kur farkı alacağı USD olarak hüküm altına alınmıştır. Kur farkı faturası yabancı para alacağı (döviz) üzerinden düzenlenen faturanın düzenlediği tarihin kuru ile faturanın tahsil edildiği tarihin kuru arasındaki farktan kaynaklanan ve TL olarak doğan bir alacaktır. Kur farkı düzenlenen temel ilişkide asıl alacak miktarı döviz olarak aynı kalmaktadır. Kur farkı alacağı döviz olarak istenmesi mümkün olmayıp, Türk Lirası olarak talep edilebilecek bir alacaktır. Türk Kanunları’na göre döviz alacağının Türk Lirası olarak istenmesi mümkün ise de, Türk Lirası alacağının dövize çevrilerek istenmesinin mümkün değildirdir. (Y11H.D’nin 26/05/2022 tarih ve E: 2020/6941 -K: 2022/4076).Ayrıca düzenlenen kur farkı faturalarının döviz için yapılan hangi satışlarla ilgili olduğunun bildirilip davalının bu faturalara yönelik TL bazında ödemeleri gösterilip, buna göre davacının kur farkı alacağının doğduğunun da ispatlaması gerekir. Davacı TL üzerinden düzenlediği kur farkı faturasını USD üzerinden icra takibi başlatıp alacak talebinde bulunması mümkün olmadığından , takibe sıkı sıkıya bağlı itirazın iptaline ilişkin davada usulüne uygun yapılmış bir icra takibi bulunmadığının kabulü gerekmiştir. Bu durumda göre mahkemece davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi gerekirken yazılı gerekçe ve yanılgılı değerlendirme ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru bulunmadığından Yargıtay bozma ilamına karşı direnme kararı verilerek aşağıdaki davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ; itirazın iptali davasının dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin dairemizin 2020/25 E – 2020/128 K. Sayılı ilamına yönelik 08/06/2022 tarih ve 2021/468 E. – 2022/4635 K. Sayılı bozma ilamına karşı DİRENİLMESİNE,1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/353 Esas- 2018/539 Karar sayılı ve 29/05/2018 Tarihli kararının HMK 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; 2-Davanın İİK. 67 .ve HMK 114-(2) maddeleri uyarınca usulüne uygun yapılmış icra takibinin bulunması dava şartıdır yokluğu nedeniyle HMK. 115. maddesi uyarınca USULDEN REDDİNE, 3-Alınması gerekli 54,40-TL harcın; davacı tarafından peşin yatırılan 2.819,39 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 2.765,-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine, 4-Davacı tarafından ilk derece mahkemesinde yapılan yargılama giderinin kendi üzerine bırakılması,5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT uyarınca hesaplanan 3.400 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 6-Davalı tarafından yapılan 36,00 TL yargı giderinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, 7-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının taraflara iadesine,8-Kanun yolu yargılaması yönünden harç ve yargılama masrafları;a-Davalı tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvuru harcının Hazineye gelir kaydına, 4.101,-TL istinaf peşin karar harcının istek halinde kendisine iadesine, b-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,c-İstinaf yoluna başvuran davalı istinaf duruşmasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden 5.500-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 9-Kararın, HMK’nın 359/4 maddesi uyarınca Dairemiz Yazı İşleri Müdürlüğünce taraflara resen tebliğine, Davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde Yargıtay’a temyiz yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 05/10/2022