Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1259
KARAR NO: 2022/902
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/04/2022 – 12/05/2022 (Ara kararlar)
NUMARASI: 2022/213 Esas
TALEP: İhtiyati tedbir
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 08/09/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün ihtiyati tedbir isteyen davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: İhtiyati tedbir talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; Müvekkili …’nın, işletmesi “…” isimli restoran olan davalı … A.Ş.’nin halihazırda %50 hisse sahipliği ile ortağı olduğunu, müvekkilinin …’ya, şirketin aktif, … isimli restorandan düzenli ve iyi gelir elde eden bir şirket olduğu yönündeki beyan ve açıklamalara inanarak ortak olduğunu, Şirketin diğer ortaklarının %30 hisse sahipliği ile …, %20 hisse sahipliği ile …’nun %100 hissedarı olduğu- … olduğunu, davalı şirketin diğer ortaklarının müvekkilinin …’da hisse sahibi olmasından kısa bir süre sonra usulsüz ve şirketi zarara uğratıcı iş ve işlemler yapmaya başladıklarını, usulsüz işlemlerden birisinin de şirketin en önemli mal varlığı olan “…” isimli restoranın işletme ruhsatının diğer davalı … Tic. A.Ş.’ye (“…”) bu konuda genel kurul kararı alınmaksızın ve de müvekkilinden gizlenerek devredilmesi olduğunu, müvekkilinin davaya konu edilen “ruhsat devri” işleminden İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/608 Esas sayılı dosyası tahtında … ve şirket ortakları aleyhine açtığı sorumluluk davasında toplanan deliller vasıtasıyla haberdar olduğunu, bu nedenle iş bu davayı açtıklarını beyanla devir işleminin butlanla malul olduğunun tespitine karar verilmesini, ayrıca müvekkili ve …’nın telafisi imkânsız zararlara uğramasına sebebiyet vereceğinden; 08.07.1997 tarih, … sıra nolu İşyeri Açma ve Çalışma ruhsatının huzurdaki davada verilen karar kesinleşene kadar üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesi ve ruhsatın … tarafından kullanılmasının durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve işbu tedbir kararının ve davanın sonucunun işletme ruhsatını veren idari makama bildirilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili 29/04/2022 tarihli dilekçesi ile; Mahkememiz dosyasından verilen 07/04/2022 tarihli ihtiyati tedbir kararının uygulanması için Şişli Belediye Başkanlığına müzekkere yazıldığı, Şişli Belediye Başkanlığının 18/04/2022 tarihli cevabi yazısında 05/10/2018 tarihli ve … nolu Beşiktaş … Noterliğince yapılmış olan … sıra numaralı iş yeri açma ve çalışma ruhsatı ile ilgili İşletmenin Ruhsat Devir Sözleşmesine istinaden adı geçen yere … A.Ş. Adına 15/10/2018 tarihli ve … sıra numaralı İçkili Lokanta faaliyet konulu iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlendiğine dair bilgi verildiğini, ikinci bir çalışma ruhsatı olduğunun öğrenildiğini, çalışma ruhsatlarının birinin dava konusu olan ruhsat olduğunu diğerinin ise dava konusu ruhsatın devri için yapılan ve İşletmenin Ruhsat Devir Sözleşmesine istinaden verilen çalışma ruhsatı olduğunu, bu nedenle iş bu ruhsatın 3. Kişilere devrinin önlenmesini sağlamak üzere yeniden teminat alınmaksızın tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince ihtiyati tedbir talebi hakkında yapılan inceleme ve değerlendirme sonunda dava dilekçesi ile yapılan ihtiyati tedbir talebi yönünden, “Davacı tarafça dava dilekçesi ekinde davalı …’nın hisselerinin devrine yönelik ve talep konusu ruhsatın devrine yönelik kayıtlar sunulmuş olup, 08/07/1997 tarihinde verilmiş … sıra nolu İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatının üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesi talebinin şartları oluştuğu anlaşılmakla bu talebi yönünden ihtiyati tedbir talebinin kabulüne; Ruhsatın davalı … A.Ş. tarafından kullanılmasının durdurulmasına yönelik talebin, HMK 389 maddesinde düzenlenen şartların oluşmaması ve asıl uyuşmazlığı çözecek nitelikte ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğinden reddine”; davacı vekilinin 29/04/2022 tarihli dilekçesi yönünden; “uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebileceğinden ve 15/10/2018 tarihli ve … sıra numaralı İçkili Lokanta faaliyet konulu iş yeri açma ve çalışma ruhsatı dava konusu olmadığından davacının ihtiyati tedbir talebinin reddine,” ayrı ayrı karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili yerel mahkemenin 07/04/2022 tarihli ara kararına ilişkin istinaf dilekçesinde özetle; davacı …’nın, yegane işletmesi “…” isimli restoran olan …’nın halihazırda %50 hisse sahipliği ile ortağı olduğunu, davacı …’nın, …’ya; şirketin aktif, … isimli restorandan düzenli ve iyi gelir elde eden bir şirket olduğu yönündeki beyan ve açıklamalara inanarak ortak olduğunu, şirketin diğer ortaklarının; – %30 hisse sahipliği ile …, – %20 hisse sahipliği ile -…’nun %100 hissedarı olduğu- … olduğunu, Davalı Şirket’in diğer ortakları, davacının …’da hisse sahibi olmasından kısa bir süre sonra usulsüz ve şirketi zarara uğratıcı iş ve işlemler yapmaya başladığını, işbu davanın ikame edilmesinin nedeni olan ve gerçekleştirilen usulsüz işlemlerden birisinin de, şirketin en önemli malvarlığı olan “…” isimli restoranın işletme ruhsatının, diğer davalı …’ya bu konuda genel kurul kararı alınmaksızın ve de davacıdan gizlenerek devredilmesi olduğunu, İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/213 E. sayılı dosyası tahtında ittihaz edilen 07.04.2022 tarihli ara kararının (Yerel Mahkeme kararının, dava konusu ruhsatın üçüncü kişilere devrinin önlenmesine dair kısmı her halükarda aynen muhafaza edilerek), dava konusu olan 08.07.1997 tarihinde verilmiş … sıra nolu iş yeri açma ve çalışma ruhsatının … tarafından kullanılmasının durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebimizin reddine dair kısmı bakımından kaldırılmasına ve ruhsatın … tarafından kullanılmasının önlenmesi hususundaki istinaf başvurumuzun kabul edilmesine, Şişli Belediye Başkanlığı’nın 18.04.2022 tarihli müzekkere cevabı ile (dava konusu ruhsatın devri için yapılan “İşletmenin Ruhsat Devri Sözleşmesi”ne istinaden verilen) 15.10.2018 tarihli ve … sıra nolu bir iş yeri açma ve çalışma ruhsatı bulunduğu öğrenildiğinden, ruhsatın … tarafından kullanılmasının önlenmesine ilişkin ihtiyati tedbir talebimizin, hem dava konusu edilen 08.07.1997 tarihinde verilmiş … sıra nolu hem de 15.10.2018 tarihli ve … sıra nolu iş yeri açma ve çalışma ruhsatı bakımından kabulüne karar verilerek, ittihaz edilecek kararda her iki ruhsatın da bilgilerine yer verilmesine, kararı verilmesini talep ve istinaf etmiştir. İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili yerel mahkemenin 12/05/2022 tarihli ara kararına ilişkin istinaf dilekçesinde özetle; 2018 tarihli ruhsatın, doğrudan, dava konusu ettiğimiz “ruhsat devir sözleşmesine istinaden verilmiş” bir ruhsat olduğunu, …’nın, … isimli restoranı işletmek üzere ruhsat başvurusu yapabilmesinin sebebi; dava konusu edilen işletmenin ruhsat devri sözleşmesi olup, davada verilen ihtiyati tedbir kararının amacına ulaşabilmesi ve davacının haklarının korunabilmesi için ruhsatın, üçüncü kişilere devrinin önlenmesine ilişkin ihtiyati tedbir kararının (08.07.1997 tarihinde verilmiş … sıra nolu ruhsatta olduğu gibi) 15.10.2018 tarihli ve … sıra nolu iş yeri açma ve çalışma ruhsata da sirayaet ettiğinin kabulü gerektiğini, işletmenin ruhsat devri sözleşmesi’ne istinaden 2018 tarihli ruhsat düzenlendiği açık olup …’nın elinde bulundurduğu ve belediye tarafından verilen cevapla öğrenilen ruhsat, dava konusu devir sözleşmesine istinaden verilen (böyle bir sözleşme olmasa zaten düzenlenemeyecek olan) bir ruhsat olduğunu ve dava konusunu oluşturduğunu, işbu ruhsatın 3. kişilere devrinin önlenmesini sağlamak üzere, istinaf talebinin kabulü ile ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Talep, işyeri ruhsatının devrinin butlanla malul olduğunun tespiti istemli davada ihtiyati tedbir kararı verilmesi, istemidir. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, talep konusuna ilişkin olarak ihtiyati tedbir şartlarının oluşup oluşmadığı noktasındadır. Beşiktaş … Noterliği’nin 05/10/2018 tarih ve … YN’lu işlemi ile, davalı …A.Ş. Tarafından, Şişli Belediyesi tarafından 08/07/1197 tarih ve … sıra no ile verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatı davalı …A.Ş.’ye devredilmiştir. İhityati tedbir isteyen davacı taraf, davaya konu ruhsat devrinin butlanla malul olduğunun tespiti tespiti davasında, ruhsatın devrinin önlenmesi ve davalı devir alan tarafından kullanılmasının engellenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu(HMK)’nun 389/1. Maddesi, mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir, şeklindedir. HMK’nın 390/2 maddesine göre de, tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır. Yukarıda açıklandığı üzere HMK’nın 390/2 maddesine göre, tedbir talep eden taraf, davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır. Yaklaşık ispattan anlaşılması gereken ise usul hukuku kurallarına göre kesin veya tam olarak ispat edilmesi değildir. Buradaki amaç davaya ilişkin yargılamadan farklı olarak, maddi hukuka dayanan hak bakımından nihai bir karar verip, uyuşmazlığı esastan sona erdirmek değildir. Yani ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için tam ispat gerekmez, yaklaşık ispat için delil sunulması yeterlidir. Bununla birlikte uyuşmazlığı çözecek mahiyette ihtiyati tedbir kararı verilemez. Davacı tarafça, işletme ruhsatının davalı … tarafından kullanılmasının durdurulması talep edilmiş ise de, ruhsatın devralan tarafından kullanılmasının hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ya da tamamen imkânsız hâle getireceği veya gecikme sebebiyle bir sakınca yahut ciddi bir zararın doğacağı hususlarında yargılamanın bulunduğu aşama itibariyle davacı tarafça sunulan deliller, davayı yaklaşık olarak ispata yeterli değildir. Sonuç itibariyle, yargılamayı yürütüp uyuşmazlığı esastan karara bağlayacak olan ilk derece mahkemesinin takdirine göre ruhsatın davalı … tarafından kullanılmasının durdurulması yönünden ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin karar ve gerekçesinde herhangi bir isabetsizlik görülmemiştir. Davacı taraf istinaf dilekçesinde, “Şişli Belediye Başkanlığı’nın 18.04.2022 tarihli müzekkere cevabı ile (dava konusu ruhsatın devri için yapılan “İşletmenin Ruhsat Devri Sözleşmesi”ne istinaden verilen) 15.10.2018 tarihli ve … sıra nolu bir iş yeri açma ve çalışma ruhsatı bulunduğu öğrenildiğinden, ruhsatın … tarafından kullanılmasının önlenmesine ilişkin ihtiyati tedbir talebimizin, hem dava konusu edilen 08.07.1997 tarihinde verilmiş … sıra nolu hem de 15.10.2018 tarihli ve … sıra nolu iş yeri açma ve çalışma ruhsatı bakımından kabulüne karar verilerek, ittihaz edilecek kararda her iki ruhsatın da bilgilerine yer verilmesine,” dair ihtiyati tedbir verilmesini talep etmiş ise de, HMK’nın 390/1. Maddesindeki, ihtiyati tedbir, dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise ancak asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir, şeklindeki düzenleme karşısında bir kanun yolu merci olan istinaf dairesinden ihtiyati tedbir talep edilemez. Bunun yanı sıra HMK’nın 357/1. Maddesi gereğince, istinaf aşamasında bölge adliye mahkemesince resen göz önünde tutulacaklar dışında, ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunmalar dinlenemez, yeni delillere dayanılamaz. Bu halde davacının 05/05/2022 tarihli istinaf dilekçesindeki tedbir talebi dinlenebilir değildir. Ayrıca davacı tarafça, ruhsat devrinden sonra Şişli Belediyesince davalı … adına düzenlenen 15.10.2018 tarihli ve … sıra numaralı İçkili Lokanta faaliyet konulu işyeri açma ve çalışma ruhsatının da dava konusu olduğu ve yargılama sonuçlanıncaya kadar üçüncü kişilere devrinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesi talep edilmiştir. Şişli Belediyesi tarafından 08/07/1197 tarih ve … sıra no ile verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatı davalı …A.Ş.’ye devredilmekle hükmünü yitirmiş ve devir sonucuna göre davalı … adına 15/10/2018 tarihli ve … sıra numaralı işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmiştir. Davalı … adına ve devre konu olabilecek olan ruhsat, 15/10/2018 tarihli ve … sıra numaralı ruhsattır. Mahkemece ihtiyati tedbir talebi kabul edilerek ruhsatın 3. Kişilere devrinin önlenmesine karar verildiğine göre ihtiyati tedbirin davalı … adına olan ruhsatı da kapsadığının kabulü gerekir. Bu halde mahkemece Davalı … adına olan 15/10/2018 tarihli ve … sıra numaralı ruhsat yönünden ihtiyati tedbir verilmesi gerekirken talebin reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; ilk derece mahkemesinin 07/04/2022 tarihli ara kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından bu karar yönünden ihtiyati tedbir talep eden davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun reddine, buna karşın ilk derece mahkemesince 15/10/2018 tarihli ve … sıra numaralı iş yeri açma ve çalışma ruhsatı dava konusu olmadığından bahisle davacının ihtiyati terbir talebinin reddine karar verilmesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle ihtiyati tedbir talep eden davacı vekilinin 12/05/2022 tarihli ara karara yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve Dairemizce bahsi geçen ruhsat yönünden de ihtiyati tedibire karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; İhtiyati tedbir talep eden davacı vekilinin 07/04/2022 tarihli ara kararına yönelik HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE; 12/05/2022 tarihli ara karara ilişkin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE; ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin 12/05/2022 tarihli ara kararının HMK’nın 353(1)b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 1- İhtiyati tedbir talebinin KABULÜ ile; Davalı … Anonim Şirketi adına olan 15/10/2018 tarihli ve … sıra numaralı iş yeri açma ve çalışma ruhsatının yargılama sonuçlanıncaya kadar üçüncü kişilere devir ve temlikinin ÖNLENMESİNE, 2-İhtiyati tedbir kararı, mahkemece verilen 07/04/2022 tarihli tedbir kapsamında kaldığından HMK’nın 392. maddesi uyarınca, takdiren yeniden teminat alınmasına yer olmadığına, 3- İhtiyati tedbir kararının uygulanması, kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren bir hafta içinde talep edilmediği takdirde, tedbir kararının kendiliğinden kalkacağının İHTARINA, 4- Kanuni süresi içerisinde kararın uygulanmasının talep edilmesi halinde kararın ilk derece Mahkemesi Yazı İşleri Müdürlüğünce ilgili kurumlara müzekkere yazılmak suretiyle yerine getirilmesine, 5-İstinaf Yargılamasına İlişkin Olarak; a-Mahkemenin 07/04/2022 tarihli ara kararının istinafı yönünden ihtiyati tedbir talep eden davacı tarafından başvuru sırasında istinaf karar harcı peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, b-Mahkemenin 12/05/2022 tarihli ara kararının istinafı yönünden ihtiyati tedbir talep eden davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, c-İstinaf aşamasında yapılan masrafların, ilk derece mahkemesince esas hükümle birlikte, yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)f. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 08/09/2022