Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2021/772 E. 2021/1598 K. 23.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/772
KARAR NO: 2021/1598
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 11. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
TARİHİ: 29/09/2020
NUMARASI: 2019/922 Esas – 2020/302 Karar
TALEP: Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 23/12/2021
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün Davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: Talep eden vekili dilekçesinde özetle; müvekkili olan davacının keşideci firmanın çalışanları için iş elbisesi diktirmek için keşideciden 25.12.2019 Keşide tarihli … seri nolu 2.500-TL miktarlı, 25.01.2020 Keşide tarihli … seri nolu 2.500-TL miktarlı, 25.02.2020 Keşide tarihli … seri nolu 2.500-TL miktarlı, 25.03.2020 Keşide tarihli … seri nolu 2.500-TL miktarlı, 25.04.2020 Keşide tarihli … seri nolu 2.500-TL miktarlı çekleri aldığını, teslim alınan çekleri not ajandasının içerisine koyan müvekkili olan davacı firmanın sahibinin dikkatsizliği ve yoğun iş temposundan dolayı kaybettiğini, yapılan tüm aramalara rağmen söz konusu çeklerin bulunamadığını, … A.Ş. Tarafından keşide edilen … 4.Levent şubesine ait 5 adet çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, ” dava konusu çeklerin boş olduğu, boş çek yaprağının Türk Ticaret Kanunu’nda hüküm altına alınan ve kıymetli bir evrak olan çekin zorunlu unsurlarını taşımadığı, bir senedin çek niteliğinde olabilmesi için anılan Kanun’da düzenlenen zorunlu unsurları bulundurması gerektiği, çek hukuki statüsünde olmayan boş çek yaprağının kıymetli evrak niteliğinde de olmadığı gözetilerek; zayi sebebine dayalı kıymetli evrak (çek) iptali davasının reddine , …” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davaya konu çeklerin dava dışı … A.Ş. tarafından keşide edilip müvekkili şirkete teslim edildiğini, çek bilgilerinin … şirketinin muhasebe kayıtlarında da yer aldığını, … şirketi tarafından düzenlenen çek çıkış bordrolarının sunulduğunu, her ne kadar dosyaya … Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen yazı cevabında çeklerin “…” statüsünde bulunduğu bildirilmiş ise de çeklerin birer örneği ya da çeklere dair kayıtların keşideci şirketten istenmediğini, keşideci şirketin çekleri düzenlediğinin kendi muhasebe kayıtlarıyla da sabit olmasına rağmen bankada boş yaprak statüsünde görülmelerinin sebebi ve dayanağı anlaşılamadığını, Mahkeme tarafından bu hususun araştırılmadığını, çeklerde imza unsurunun bulunduğu hususunun nazara alınmadığını; çeklerin açık çek olarak düzenlenmiş olup olmadığının da değerlendirilmediğini, Mahkemece eksik incelemeyle hatalı şekilde karar verildiğini beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Talep, TTK’nın 818/1-s maddesinin atfı ile TTK’nın 757 vd. Maddeleri uyarınca çek iptali talebidir. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde iptal istemine konu çeklerin boş çek yaprağı statüsünde olup olmadığı, iptal koşullarının oluşup oluşmadığı noktasındadır. İradesi dışında çek elinden çıkan kişi tarafından, çeki eline geçiren kişi bilinmiyorsa, çekin iptaline karar verilmesi istenebilir. İptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, çekin hamil elinde iken zıyaa uğradığına dair verilen açıklamalar inandırıcı bulunursa, verilecek ilanla, çeki eline geçireni, çeki belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Elden çıkan çek, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, çekin iptaline karar verilir. Muhatap banka tarafından gönderilen cevabi yazıda iptal istemine konu çeklerin bağlı olduğu hesap sahibinin … AŞ olduğu ve çeklerin boş yaprak statüsünde olmasından dolayı herhangi bir ibraz bilgisine rastlanmadığı bildirilmiştir. Mahkemece bu cevabi yazıya dayanarak boş çek yaprağının kıymetli evrak niteliğinde olmadığından bahisle istemin reddine karar verilmiş ise de banka kaydının tek başına iptal istemine konu çeklerin henüz keşide edilmediğinin kabulü için yeterli değildir. Zira hesap sahibi tarafından çek keşide edildikten sonra bankaya bu yönde bir bildirimde bulunma zorunluluğu yoktur. Banka tarafından çekin keşide edildiği ancak süresi içerisinde kendisine ibraz edildiğinde anlaşılabilmektedir. İptal istemi için çekin esas içeriği hakkında bilgi verilmesi yeterli olup istem sahibi tarafından iptal istemine konu çeklerin bütün unsurları mahkemeye bildirilmiş vaziyettedir. Bu durumda istem sahibi çek hesabının bağlı olduğu banka müşterisi olmadığı gibi talep eden tarafından verilen bilgilere göre çekler de boş çek yaprağı statüsünde değildir. Hal böyle olunca mahkemece talebin reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır. Ticaret Sicil Gazetesinde üç defa ilan yayımlanmış(TTK m.762/1), ancak çekler, ilk ilandan itibaren 3 ay içerisinde(TTK m.761/3) Mahkemeye sunulmamıştır. Bu halde çeklerin iptali için gerekli koşullar oluşmuş durumdadır. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; Mahkemece talep konusu çeklerin boş çek yaprağı olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından Dairemizce esas hakkında yeniden karar verilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; Talep eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE; istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 1-Talebinin KABULÜ ile; … AŞ tarafından … Bank 4. Levent Şubesi nezdinde tanımlı hesaptan keşide edilen, 25/12/2019 keşide tarihli-2.500 TL bedelli, … seri nolu, 25/01/2020 keşide tarihli 2.500 TL bedelli, … seri nolu, 25/02/2020 keşide tarihli 2.500 TL bedelli, … seri nolu, 25/03/2020 keşide tarihli 2.500 TL bedelli, … seri nolu, 25/04/2020 keşide tarihli 2.500 TL bedelli, … seri nolu çeklerin 6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesinin atfı ile aynı yasanın 764/1. Maddesi uyarınca ayrı ayrı İPTALİNE, 2-Başlangıçta harç peşin olarak alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-Talep sahibi tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına, 4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca talep edene iadesine, 5-İstinaf Yargılamasına İlişkin Olarak; a-Talep eden vekilince yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, b-Talep eden tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)ç. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 23/12/2021