Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/603
KARAR NO: 2021/661
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/03/2021
NUMARASI: 2021/188 Esas – 2021/259 Karar
TALEP: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 01/06/2021
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacılar vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; müvekkili şirketlere ait boş çek yapraklarının araçtan çalındığını, konuyla ilgili şikayetçi olunduğunu, tedbir alınmadığı takdirde çalınan çeklerin sayısı itibariyle müvekkillerinin ekonomik mahvına neden olacak derecede ağır sonuçların ortaya çıkacağını beyanla talep konusu çekler hakkında iptal kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu ilk derece Mahkemesince dava hakkında, “Tüm dosya kapsamı ve davacının iddiası ile dava konusu çeklerin davacının çek hesabına ait olduğu ve davacının işbu davayı keşideci (hesap sahibi) sıfatı ile açtığı anlaşılmıştır (hamil sıfatı ile açmadığı anlaşılmıştır). Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çekler hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Dava konusu çeklerin boş çek yaprağı olduğu, davacı aynı zamanda dava konusu çeklerin hesap sahibi olup, kendi çekleri hakkında zayi nedeniyle iptal davası açamayacağından, HMK nun 114/1-d (tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartıdır) ve HMK nun 115/2. maddeleri gereğince dava şartlarından olan bu hususun sonradan giderilmesi mümkün olmadığından bu konuda davacıya ek süre vs. verilmesine gerek olmaksızın talebe konu boş çek yapraklarına ilişkin davasının dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine ilişkin hüküm kurulması gerekmiştir.” gerekçesi ile talebin reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; TTK.651. maddesinde senette hak sahibi olan kişinin senedi iptal edebilme hakkının olduğunun belirtildiğini, burada çek yaprakları boş olarak çalındığı için tek hak sahibinin keşideci müvekkili şirketler olduğunu, dolayısıyla Mahkeme’nin hukuki yarar dava şartı yokluğundan bahisle davayı usulden reddetmesinin hukuka aykırı olduğunu, boş çek yapraklarının kambiyo evrakı vasfını taşımadığından bahisle iptal davası açılamayacağı gerekçesinin çek evrakının niteliğine ve mahiyetine uygun düşmediğini, oysa ki çek yaprağı her ne kadar boş olsa da bunların doldurulabilir ve doldurulduğu zaman şeklende olsa kıymetli evrak vasfını kazanabilir nitelikte olduklarını, zira çek yaprağı doldurulmadan kaybedildiğinde içerisi başkaları tarafından doldurulmasının fiilen imkansız nitelikte olan bir durum arz etmediğini beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Talep, TTK’nın 818/1-s maddesinin atfı ile TTK’nın 757 vd. Maddeleri uyarınca çek iptali, istemidir. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, boş çek yaprağı hakkında zayi nedeniyle iptal kararı verilip verilemeyeceği noktasındadır. İradesi dışında çek elinden çıkan kişi tarafından, çeki eline geçiren kişi bilinmiyorsa, çekin iptaline karar verilmesi istenebilir(TTK 759/1). İptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür(TTK 759/2). Mahkeme, çekin hamil elinde iken zıyaa uğradığına dair verilen açıklamalar inandırıcı bulunursa, verilecek ilanla, çeki eline geçireni, çeki belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder(TTK 760). Elden çıkan çek, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, çekin iptaline karar verilir(TTK 764/1). Talebin boş çek yapraklarına ilişkin olduğu ve bunlara ilişkin çek hesaplarının talep eden şirketlere ait olduğu talep eden tarafında kabulündedir. Boş çek yaprakları TTK’nın 780. Maddesi kapsamında çek niteliğinde olmadığı gibi kambiyo senedi vasfında da değildir. Dolayısıyla boş çek yaprakları hakkında iptale ilişkin TTK’nın 757 vd. maddelerinin uygulanma olanağı yoktur. Bu halde çek hesabı sahibinin, boş çek yapraklarının iptaline karar verilmesini talep etmesi mümkün değildir. Bu nedenle talebin reddine dair Mahkeme kararında herhangi bir isabetsizlik görülmemiştir. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından talep edenler vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-Talep edenler vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-İstinaf karar harcı talep edenler tarafından peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-Talep edenler tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)ç. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 31/05/2021