Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/476
KARAR NO: 2021/658
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 21/01/2021
NUMARASI: 2020/262 Esas – 2021/52 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 31/05/2021
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında akaryakıt alımı için davalıya 30/11/2018 keşide tarihli 150.000,00 TL bedelli ve 20/12/2018 keşide tarihli 150.000,00 TL bedelli çekler ile toplam 300.000,00 TL ödeme yapıldığını, karşılığında müvekkili şirkete 222.690,27 TL tutarında akaryakıt gönderildiğini, bakiye 77.309,73 TL tutarlı akaryakıtın tüm şifahi taleplere rağmen davalı tarafından gönderilmediği gibi fazladan ödenen paranın da iade edilmediğini, bu tutarı tahsili için İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı tarafça yetkiye, borca ve imzaya itiraz edildiğini, davalının icra dairesinin yetkisine itirazının yerinde olmadığını, davalının borca yönelik itirazlarının da yerinde olmadığını belirterek; itirazın iptali ile takibin devamına ve davalı aleyhine %20 oranından az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında sözlü olarak akaryakıt alım sözleşmesi yapıldığını, davacının kendi araçlarına müvekkilinin işyeri olan Bursa ili Nilüfer ilçesinde yakıt alarak dolumlarının yapıldığını, yetkili mahkemenin Bursa mahkemeleri olduğunu, davacının para borcunun ifasını daha önce yaparak ne miktarda yakıt alacağını beyan ettiğini, davacının yakıt alımını akaryakıt istasyonuna gelerek yaptığını, davacının ücreti önceden ödenen toplam 300.000,00 TL yakıtı müvekkilinden aldığını savunarak; davanın reddine ve %20 oranından az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu ilk derece Mahkemesince dava hakkında, “davacı tarafından başlatılan icra takibine davalı tarafça süresi içerisinde yetkiye ve borca itirazda bulunulduğu, yetkili icra dairelerinin Bursa İcra Dairelerinin olduğunun belirtildiği, taraflar arasında akaryakıt alım satımına ilişkin sözlü anlaşma kurulduğu, sözleşmeye göre davacı yanın bedel ödemeyi, davalının ise akaryakıt teslimini üstlendiği, satılan akaryakıtın davacıya teslimine ilişkin akdin ifa yerinin davalı yanın yerleşim yeri olduğu, satılan akaryakıtın bedelinin ödenmesine ilişkin akdin ifa yerinin de davalı yanın yerleşim yeri olduğu, davacı yanın talebinin akdin ifa edilmemesi nedeniyle davalıda kaldığı belirtilen avans ödemesinin bakiyesinin tahsili istemine ilişkin olduğu, bu nedenle TBK’nun 89. Maddesi hükmünün uygulanamayacağı, genel yetki kuralı gereğince davalının yerleşim yeri mahkemelerinin yetkili olduğu, bu hali ile davalı tarafça icra takibinin yetkisine karşı yapılan itirazın yerinde olduğu ve davacı tarafça başlatılmış geçerli bir icra takibinin bulunmadığı kanaatine varılmakla,” davanın dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında akaryakıt alımı için davacıya 30.11.2018 keşide tarihli, 150.000 TL bedelli ve 20.12.2018 keşide tarihli 150.000 TL bedelli olmak üzere toplam 300.000 TL ödeme yapıldığını, ancak, yapılan bu ödeme karşılığında müvekkili şirkete 222.690,27 TL tutarlı akaryakıt gönderilmiş olup, bakiye 77.309,73 TL lik akaryakıtın tüm taleplere rağmen gönderilmediğini, bunun üzerine fazladan ödenen paranın tahsili için davalı borçlu hakkında İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’ nün … E sayılı dosyasından icra takibine geçildiğini, ancak, İcra dosyasından gönderilen ödeme emrinin davalıya borçluya tebliği üzerine, borçlunun icra müdürlüğünün yetkisine ve borca itiraz ettiğini, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin, davacının sözleşmeye dayanarak talep ettiği şeye göre belirleneceğini, sözleşmede her iki tarafa ait edimler mevcutsa davacının istediği şeye göre yetkili mahkemenin belirlenmesi gerektiğini, icra takibine konu alacağın taraflar arasındaki akaryakıt alım satımı kaynaklı şifahen yapılmış sözleşmeye istinaden fazla ödenen paranın iadesi talebine ilişkin olduğunu, bu sebeple TBK m.89/1 hükmü uyarınca borçluya ödenen fazla paranın iadesine ilişkin olarak söz konusu icra takibinde ve huzurda görülen itirazın iptali davasında alacaklı müvekkili şirketin yargı çevresine bakmakla yetkili yerin İstanbul Anadolu İcra Müdürlükleri ve Mahkemeleri olduğunu, dolayısıyla, icra takibinin yapıldığı İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü yetkili olup davanın esasına girilip yargılamaya devam edilmesi gerekirken Mahkemenin yasaya aykırı bir şekilde davayı usulden reddetmesinin yerinde olmadığını beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Dava, avans olarak verilen para karşılığında ürün teslim edilmemesi nedeniyle teslim edilmeyen ürüne karşılık gelen ödemenin istirdatı talebiyle başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, takibin yapıldığı yer icra müdürlüğünün yetkili olup olmadığı noktasındadır. Davacı takip alacaklısı tarafından davalı takip borçlusu hakkında İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında, fazla ödenen paranın iadesi istemiyle başlatılan ilamsız icra takibine borca ve yetkiye itiraz edilmesi üzerine takip durmuştur. Taraflar arasında yazılı olmayan bir akaryakıt alım sözleşmesi bulunduğu ihtilaf konusu değildir. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)’nun 50/1. maddesinde, para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yetkiye dair hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu(HMK)’nun genel yetkiye ilişkin 6/1. Maddesine göre dava, davalının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesinde açılabileceği gibi sözleşmeden doğan davalarda yetkiye ilişkin 10. maddesine göre de sözleşmeden doğan dava, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir. 6098 sayılı TBK’nın 89/1-1 maddesinde, Borcun ifa yeri, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlenmediği takdirde, aksine bir anlaşma yoksa, para borçlarının, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde, ifa edileceği düzenlenmiştir. Dava, sipariş edilen ürünlerin teslim edilmemesi üzerine peşin ödenen bedelin iadesi için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı peşin ödenen bedele rağmen malları teslim edilmediğinden paranın iadesini talep etmiştir. Somut olayda davacının talebi para borcuna ilişkindir. Taraflar arasında borcun ifa yeri belirli değilse ve aralarında başka bir anlaşma yoksa TBK 89. madde uyarınca davacının ikametgahı olan İstanbul Anadolu İcra Daireleri de yetkilidir(Yargıtay 11. HD’nin 27.01.2021 tarih ve 2020/3519 – 2021/508 E-K sayılı Kararı). Mahkemece bu durum gözetilerek İcra Dairesi’nin yetkisine ilişkin itirazın reddiyle işin esasına girilerek davanın sonuçlandırılması gerekirken, yanılgılı şekilde dava şartı oluşmadığından davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda, Mahkemece hatalı değerlendirme ile dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE, istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)a-4 maddesi uyarınca USULDEN KALDIRILMASINA, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine, 2-Davacı tarafça yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, 3-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince yapılacak yargılama sırasında değerlendirilmesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362(1)g. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 31/05/2021