Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/252
KARAR NO: 2021/1650
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/09/2020
NUMARASI: 2019/184 Esas – 2020/486 Karar
DAVA: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 30/12/2021
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı … Ticaret Limited Şirketi tarafından, müvekkiline 92.000,00 TL tutarında çek keşide edilerek teslim edildiğini, söz konusu çekin dava dışı şirketten teslim alındıktan sonra, müvekkil tarafından çaldırıldığını, ya da kaybedildiğini, çekin zayi olması sebebiyle tarafımızca İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/40 Esas sayılı dosyası ile çekin iptali talepli dava ikame edildiğini, İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi huzurunda görülmekte olan davada davalı şirket … A.Ş.’nin müdahale talebinde bulunduğunu, davalı şirket dava konusu çeki haksız ve kötü niyetli olarak iktisap ettiğini belirterek müvekkil davacının borçsuzluğunun tespitini, … Bankası A.Ş. … Çemenzar/İstanbul Şubesi’nin … numaralı … Limited Şirketi hesabına bağlı, lehdarı … olan, 08.02.2019 tarihli, 92.000,00 TL bedelli çekin istirdadını, müvekkile iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin … A.Ş., Sayın Mahkemenizin yukarıda zikredilen dosyası ile istirdatı … Bankası Çemenzar /İstanbul şubesine ait … seri no’lu 08/02/2019 keşide tarihli ve 92.000,00 TL bedelli çeki ciro zincirine uygun bir şekilde ciro yolu ile teslim alındığını, mahkemenizin bilgilerine sunulan onaylı çek suretinden anlaşılacağı üzere, iyiniyetli müvekkil dava konusu çeki dava dışı 3. kişiden (cirantadan) ciro ve teslim yolu ile iktisap ettiğini, çekin rıza dışı elden çıkması halinde ispat yükü çekin yetkili hamili olduğunu, zayi olan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükünün davacıda olduğunu, dava şartının takip hukukuna ilişkin koşulunun gerçekleşmediğini, dava konusu çekle ilgili istirdat isteminin yerinde olmadığını ve iş bu çekle ilgili olarak davanın reddinin gerektiğini, davaya konu çek mevcut haliyle müvekkil şirkete ciro edildiğini belirterek usul ve yasaya aykırı ödeme yasağının kaldırılmasını veyahut çek miktarının %115’i oranında teminata bağlanmasını, hukuki dayanaktan yoksun haksız ve kötüniyetli davanın reddini, davacı aleyhinde asıl alacağın %20’sinden az olmayacak şekilde kötüniyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “dava, TTK’nın 792. maddesi uyarınca; davacının, kötü niyetli olduğunu iddia ettiği davalının hamili olduğu çekin iadesi talebine ilişkindir. … Bankası A.Ş.’ye yazılan yazıya verilen cevabın ekinde sunulan, bankaya ibraz edilen dava konusu çek incelendiğinde davacının beyaz ciro ile çeki tedavüle soktuğu anlaşılmıştır. Bu bakımdan çekin arka yüzündeki imzanın kendisinden sadır olmadığı yönünde de itiraz etmemiş olan davacının çeki çaldırdığı veya kaybettiği yönündeki iddiası ispatlanamamıştır. Ayrıca Bununla birlikte dosyaya sunulan 21.02.2020 tarihli Bilirkişi Raporu’nda da, davacının bilirkişiye “müvekkilinin şahıs olması nedeni ile ticari defteri bulunmadığını” beyan etmesi üzerine davacının ticari defterlerinin incelenemediği, davalının ticari defter ve kayıtlarına göre ise; çekin karşılıksız çıkması sonucu davalının çeki, müşterisinden iade aldığının anlaşıldığı görüş olarak belirtilmiştir. Tüm bu hususlar göz önünde bulundurulduğunda, davacının çeki rızası dışında elinden çıktığını ispat edemediği gibi davalının da çeki kötü niyetli veya ağır kusur ile iktisap ettiği anlaşılamadığından davanın reddine, …” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı şirketin haksız olarak iktisap etmiş olduğu çeki; usulsüzlük ve kötü niyet arz eden resmi makamları yanıltmaya yönelik fiilleri ve beyanları ile resmi kayıt altına almaya çalıştığını, öyle ki, dosya kapsamında tanzim edilen Bilirkişi Raporu’nda belirtilen davalı şirketin açmış olduğu zayi belgesi talepli davası; haksız ve kötü niyetli olarak iktisap etmiş olduğu davaya konu çekin, zayi iddiasıyla bilgisayar ortamında kendileri tarafından düzenlendiği belli olan kayıtlar suretiyle adli mercileri yanıltma amaçlı olduğunu, dosya kapsamında alınan raporda tespiti yapılmış olduğu üzere, davalı şirket davaya konu çeki …’e iade etmiş olup bu durumda çek hamili sıfatına da haiz olmadığını, bu durumda, müvekkilinin çek hamili olmayan davalı şirkete karşı borçsuzluğunun da ispatlanmış olduğunu, ayrıca, her ne kadar davalı şirketin İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi huzurunda görülmekte olan çek zayi davasında müdahale talebinde bulunarak çek hamili olduğunu beyan etmiş ise de, çekin dava dışı şahsa iade edilmiş olması ve davalı şirketin çek hamili olmaması sebepleriyle, davalı şirketin müdahale talebinde bir hukuki yarar da bulunmadığını, müvekkili ile davalı şirket arasında herhangi bir hukuki ya da ticari ilişki bulunmadığını, dosya kapsamında alınmış olan raporun hatalı ve eksik olup, eksikliklerin giderilmesi talebinin de değerlendirilmediğini beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Dava, rızası hilafına elden çıkan çekin istirdatı, davasıdır. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, davalının çekin yetkili hamili olup olmadığı noktasındadır. Dava konusu çek, dava dışı … Ltd. Şti. tarafından 08/02/2019 tarihinde davacı … lehine 92.000,00 TL bedelli olarak … Bankası, Çemenpazar Şubesi nezdinde tanımlı hesaba bağlı olarak keşide edilmiş ve sırasıyla lehtar …, …, davalı … A. Ş., ve … tarafından ciro edilmiştir. Çek, … tarafından 08/02/2019 tarihinde takasa sunulmuş, çek iptaline ilişkin İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/40 esas sayılı dosyasında verilen ödemeden men kararı gereğince çek bedeli ödenmemiştir. Davacı, çekin kaybolduğu veya çalındığını ve davalının çeki haksız ve kötü niyetli olarak iktisap ettiğinden bahisle kendisinin yetkili hamil olduğu iddiasıyla çekin istirdatı istemiyle eldeki davayı açmıştır. Davalı kayıtlarını inceleyen bilirkişi raporunda, davalının çeki 03/05/2019 tarihinde kendinden önceki cirantaya iade ettiği tespit edilmiştir. Bu halde davalı, dava konusunu dava tarihinden sonra üçüncü kişiye devretmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 125/1. Maddesinde, davanın açılmasından sonra, davalı tarafın, dava konusunu üçüncü bir kişiye devretmesi halinde, davacının; isterse, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam edebileceği, isterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürebileceği düzenlenmiştir. Mahkeme tarafından, davalının dava konusunu devrettiğini öğrenmesi halinde, bunu re’sen gözetmesi gerekir. Bu halde, davacıya HMK’nın 125/1. Maddesinde düzenlenen seçimlik haklardan hangisini seçtiği hususu açıklattırılarak sonucuna göre yargılamaya devam edilmesi gerekir. Dolayısıyla, dava konusunun devri ile ilgili olarak davacının iki seçenekten hangisini seçtiğini açıklatmadan eksik inceleme ile karar verilmesi yerinde görülmemiştir. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda, Mahkemece eksik inceleme ile davanın sonuçlandırılması isabetli görülmemiş ve bu nedenle davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE, istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)a-6 maddesi uyarınca USULDEN KALDIRILMASINA, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine, 2-Davacı tarafça yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, 3-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince yapılacak yargılama sırasında değerlendirilmesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362(1)g maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.30/12/2021