Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2021/1013 E. 2021/877 K. 07.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1013
KARAR NO: 2021/877
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 24/06/2020
NUMARASI: 2019/549 Esas – 2020/352 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 07/07/2021
Taraflar arasındaki zayi belgesi verilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili, müvekkili şirketin “…” markası ile dondurma sektöründe ticari faaliyet gösterdiğini, tacir olarak TTK 82. Maddesi gereği ticari defter ve belgeleri saklama yükümlülüğüne sahip olduğundan bu yükümlülüğünü yerine getirebilmek amacıyla 2013 yılından beri dava dışı … A.Ş unvanlı uluslararası şirketten arşiv saklama hizmeti aldığını, 11/06/2019 tarihinde davacı şirketinde dahil olmak üzere birçok şirketin fiziki belgelerinin yer aldığı dava dışı … şirketine ait depolama alanında yangın çıktığını, 21/08/2019 tarihinde arşiv şirketi tarafından yangında zayi olan kutu ve klasörlere ilişkin liste ve yangın ile ilgili itfaiye raporu, soruşturma evrakları paylaşılmış olup ziyan olan evraklardan bu tarih itibariyle bilgi sahibi olunduğunu, ayrıca konu ile ilgili … nolu dosya üzerinden Gebze CBS’ı tararafından faili meçhul olarak soruşturma başlatılmış olunulduğunu, 03/07/2019 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini, davacı şirket tarafından kendisine iletilen listedeki kutu ve klasörler içerisinde bulunan evraklardan içerikleri tespit edilebilen 2012 yılı haziran ayı-… A.Ş (…) satış faturaları, 2013 yılı Haziran ayı- … A.Ş (…) satış faturaları, 2014 yılı Temmuz ayı-… A.Ş (…) satış faturaları, 2014 yılı Temmuz ayı bayi iade Faturaları ile tespiti yapılamayan diğer ticari belgelerin yangın neticesinde zayi olduğunu, TTK 82/7 maddesindeki hüküm ile birlikte madde kapsamında sayılan ve 10 yıl süre ile ticari defter ve belge saklama yükümlülüğünün yerine getirilmesini engelleyen vakıalardan birinin gerçekleşmesi halinde, bu vakıanın sonucu zıyaa uğrayan belgelere ilişkin zayi belgesi alınması için tacirlere dava açma hakkı tanındığını ileri sürerek 2012 yılı Haziran ayı-… A.Ş (BİM) satış faturaları, 2013 yılı Haziran ayı- … A.Ş (…) satış faturaları, 2014 yılı Temmuz ayı-… A.Ş (…) satış faturaları, 2014 yılı Temmuz ayı bayi iade Faturaları ve taraflarınca tespiti yapılamayan diğer ticari belgelerin yangın sebebiyle zayinin tespiti ile belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İlk derece mahkemesince, dava dilekçesinde, 11/06/2019 tarihinde davacı şirketinde dahil olmak üzere birçok şirketin fiziki belgelerinin yer aldığı dava dışı … şirketine ait depolama alanında yangın çıktığı, 21/08/2019 tarihinde arşiv şirketi tarafından yangında zayi olan kutu ve klasörlere ilişkin liste ve yangın ile ilgili itfaiye raporu, soruşturma evrakları paylaşıldığı ve ziyan olan evraklardan bu tarih itibariyle bilgi sahibi olunduğu beyan edilmiş ise de, dava dilekçesi ekinde sunulan elektronik posta yazışmalarından davacı şirketin 12.06.2019 tarihi itibariyle yangından haberdar olduğu, bu itibarla bu tarihten itibaren hak düşürücü sürenin işlemeye başladığı, davanın ise 29.08.2019 tarihinde açıldığı gözönüne alındığında davacının 15 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra zayi belgesi talep ettiği anlaşıldığından davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; 12.06.2019 tarihi müvekkili şirketin ticari defter ve kayıtlarının zayi olduğu bilgisini öğrenme tarihi olmayıp, yangın hadisesini öğrenme tarihi olduğunu, arşiv şirketince, 21.08.2019 tarihi itibariyle zayi olan kutu ve klasörlere ilişkin listenin, yangın itfaiye raporunun ve soruşturma evraklarının müvekkili şirket ile paylaşıldığını, bu tarih itibariyle hangi ticari defter ve kayıtların zayi olduğu bilgisini haiz olduğunu, bunun üzerine yasal süresi içerisinde eldeki davanın açıldığını belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE: Dava, TTK 82/7. maddesi gereğince hasımsız açılan zayi belgesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, davanın hak düşürücü sürede açılmadığından reddine karar verilmiştir. İstinaf incelemesi HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. 6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir. Somut olayda, davacı tarafça, ticari defter ve kayıtlarını saklamak için “arşiv ve depolama hizmeti” sözleşmesi kapsamında, dava dışı … AŞ’den depolama ve arşivleme hizmeti alındığı, 11/06/2019 tarihinde meydana gelen yangın neticesinde, davacı şirkete iletilen kutu ve klasörler içerisinde bulunan belgelerden tespit edilebilen “2012 yılı Haziran ayı-… A.Ş (…) satış faturaları, 2013 yılı Haziran ayı- … A.Ş (…) satış faturaları, 2014 yılı Temmuz ayı-… A.Ş (…) satış faturaları, 2014 yılı Temmuz ayı bayi iade Faturaları” bakımından zayi olduğu iddia edilmiş olup, ilk derece mahkemesince, davacının yangın hadisesinden 12.06.2019 tarihi itibariyle haberdar olduğu, bu tarihten dava tarihine kadar 15 günlük hak düşürücü sürenin geçtiğinden bahisle dava reddedilmişse de, 6102 sayılı TTK’nın 82/7’ye göre hak düşürücü sürenin başlangıcı ziyaın öğrenildiği tarihtir. Bu bakımdan, somut uyuşmazlıkta, yangın hadisesinin meydana geldiği veya öğrenildiği tarih, bu sürenin başlangıç tarihi olarak değil, davacıya ait ticari defter ve kayıtlardan hangilerinin zayi olup olmadığının ve zayi olduğunun ancak hangi tarihte öğrenilebildiğinin belirlenmesi suretiyle karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddi kararı isabetsiz olmuştur. Bu durumda, 21/08/2019 tarihli e-posta içeriğinden, davacı şirkete ait ticari defter ve kayıtlardan hangilerinin zayi olduğu bilgisi verildiği hususu açık olup, bu tarih itibariyle zıyanın öğrenildiği, bundan önce öğrenildiğine dair somut bir delile dosyada rastlanılmadığından talep süresinde kabul edilip deliller toplanmak suretiyle talebin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle hak düşürücü süre yönünden davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.a.6 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde hüküm karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE, istinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353(1)a-6 maddesi uyarınca USULDEN KALDIRILMASINA, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine, 2-Davacı tarafça yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine, 3-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince yapılacak yargılama sırasında değerlendirilmesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362(1)ç. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.