Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/998
KARAR NO: 2022/1089
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 7. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
TARİHİ: 19/06/2019
NUMARASI: 2017/110 Esas – 2019/771 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 11/10/2022
Taraflar arasındaki İtirazın İptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının … marka araçların yetkili satıcısı olduğunu, davacı ile davalı arasında 31/03/2015 tarihinde yapılan satış sözleşmesi ile … A.Ş Aksaray Kamyon fabrikası imalatı 80 adet, Aktirik Beyaz 2015 model … 50 adet araçların alımı konusunda mutabakata varıldığını, iş bu sözleşme ile toplamda 130 adet araç alımı konusunda anlaşmaya varıldığını ve …’den %9,5 indirim sağlandığını, ancak davalının sözleşmeye aykırı olarak 130 araç yerine 12 adet araç satın aldığını ve bu durumda …’den uygulanması gereken indirimin %6 olduğunu, bu nedenle davalı tarafa sözleşmeye aykırı ve sözleşmede belirtilen yükümlülüklere aykırı davranarak alımı gerçekleştirmemiş olması nedeniyle araç başı %3,5 yani 2.590 Euro olmak üzere toplam 12 araç için (fazladan alınmış olan indirim iadesi) 98.945,88 TL + KDV indirim iadesi faturası gönderildiğini, ilgili bedelin davacı tarafça ödendiğini, davalı tarafın …’nin söz konusu araçlar için verdiği indirimleri davacıdan fatura karşılığı istemesi sonucu oluşacak zararın davacının talebi ile nakden ve defaten şirket hesabına ödemekle yükümlü olduğu konusunda tereddütün bulunmadığını, ancak davacı tarafça davalı adına kesilen … nolu faturanın ödenmeyerek davacıya iade edildiğini, iş bu nedenle İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin … sayılı dosyasında takip başlatıldığı, ancak bu takibe yasal dayanaktan yoksun olarak itiraz edildiği belirtilerek itirazın iptali, takibin devamı ve alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap süresinin uzatılmasını talep etmiş, talep kabul edilmesine rağmen süresinde cevap vermeme suretiyle davayı inkar etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “davalının taahhüdüne aykırı davrandığı ve bu sebeple davacı tarafça düzenlenen faturanında sözleşme kapsamına uygun görüldüğü ve takip konusu 112.075,55 TL asıl alacağa yönelik yapılan itirazın haksız olduğu anlaşılmış, aynı zamanda davalının TBK 117 maddesi uyarınca temerrüde düşürülmediği ve dosyada temerrüt ihtarınında bulunmadığı anlaşıldığından, işlemiş faiz talebinin dosya kapsamına uygun bulunmadığı “gerekçeleriyle davanı kısmen kabulüyle takip dosyasının 112.075,55 TL alacağa yönelik yapmış olduğu itirazın iptaline, takip tarihinden itibaren avans faiz işletilmek suretiyle takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, davacı-alacaklı lehine icra inkar tazminatın ahükmedilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının, icra takibinde borcun sebebi ve dayanak belgesi olarak “21.12.2016 tarihli ….nolu faturaya konu indirim iade bedelini” belirtmiş; ödeme emri ekine de bu belgeyi eklediğini, bu bakımdan bu delil dışındaki hiç bir belge icra takip dayanağı yapılmadığından itirazın iptali davasında ileri sürülebilecek ve hükme esas alınabilecek nitelikte olmadığını, mahkeme kararının dayanağını teşkil eden bilirkişi raporu incelendiğinde ise hesaplamaların sözleşme ve ticari defterler gibi icra takip dayanağı yapılmayan deliller üzerinden yapıldığını, bu delillerin takip dayanağı yapılabilecek güçte olup da takipte dayanılmayan belgelerden olduğundan huzurdaki davada ispat vasıtası olarak kullanılamayacağını, mahkemece bu yönün gözetilmediğini,Davanın, cezai şarta bağlı bir talebe müstenit olup cezai şart asıl alacağa bağlı ve alacağın ferisi niteliğinde olduğunu, asıl alacağın ödenmesi durumunda cezai şarttan doğan talep hakkı saklı tutulmamış ise artık cezai şartın ileri sürülemeyeceğini, somut olayda davacının 12 adet aracı devrederken cezai şartı saklı tutmadığını, bu sebeple asıl alacak ödendiğinirken saklı tutulmayan cezai şartın sonradan talep edilmesinin de mümkün olmadığını ileri sürerek kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE: Dava, taraflar arasındaki sözleşmeye dayalı olarak yapılan ve davacı tarafça ödenen indirim bedelinin, davalının sözleşmeye aykırı davranması nedeniyle davalıdan tahsili talebiyle başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, icra takibinde dayanılmayan sözleşme ve ticari defterlere yargılama sırasında dayanılıp dayanılamayacağı, alacağın cezai şart niteliğinde olup olmadığı noktalarındadır. Davaya konu İstanbul Anadolu … İcra Müd. … E dosyası ile davacının davalı hakkında 31.03.2015 tarihli sözleşmenin G 3 ve diğer ilgili maddeleri gereğince borçlunun edimlerini gereği gibi ifa etmemesi sebebiyle üretici tarafından rücuan tazmin edilen müvekkili tarafından borçlu adına tahakukk ettirilmiş 21.12.2016 tarihli faturaya konu indirim iade bedeline istinaden ilamsız icra takibi başlattığı ve davalının itirazı üzerine eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasında, akdedilen 31.03.2015 tarihli satış sözleşmesinin Fiyat başlıklı C bendinde 31/12/2015 yılı sonuna kadar davalının toplam 130 araç alım taahhüdü vermesi sebebiyle ana üretici …. A.Ş ‘den(…) indirim alındığı ve …ve … tip araçlar için %9,5 indirim uygulandığı; diğer hükümler başlıklı G.9 maddesinde 31/11/2015 tarihine kadar alım taahhüdünü tamamlanmaması durumunda ihtara ve ihbara gerek kalmaksızın ,üretici firma … ‘nin araçlar için yapmış olduğu indirimlerin (beher araç için 5.000 Euro) davacı …’dan isteyip istememesine bağlı olmaksızın zararın oluştuğunun peşinen kabul edileceği ve ilk talep halende alıcı tarafından davacı satıcıya iade edileceği hususlarının düzenlendiği görülmüştür. 6098 Sayılı TBK 179. maddesi uyarınca sözleşmenin hiç ve gereği gibi ifa edilmemesi durumu için bir ceza kararlaştırılmışsa aksi sözleşmeden anlaşılmadıkça alacaklı, ya borcun yada cezanın ifasını isteyebilir Ceza borcun belirlenen zaman veya yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı hakkından açıkca feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça asıl borçla birlikte cezanın ifasını da isteyebilir. Bu hükme göre borçlunun borca aykırı davranması halinde alacaklı hem aynen ifayı hemde kararlaştırılan cezanın ödenmesini talep edebilmesi için alacaklının borcun ifasını ceza koşulu alacağını saklı tutarak kabul etmesi gerekmekte olup, ifanın ceza koşulu alacağını saklı tutmadan kabul edilmesi halinde alacaklı ceza koşulu talep etme hakkını kayıp edecektir. Alacaklı ifaya eklenen ceza koşulu alacağını kayıp etmemesi için bu hakkını saklı tuttuğunu en geç ifa anına kadar açıkça ortaya koyması gerekir. Alacaklı taraf bu iradesini açıklamadığı takdirde ceza koşulu talep edebilme hakkını kayıp eder ceza koşulu alacağa bağlı ( fer’i ) nitelikte bir alacak olduğundan ifa ile birlikte TBK 131 maddesi gereğince son bulur. (Prof. Dr. Ahmet . M. Kılıçoğlu Borçlar Hukuk Genel Hükümler Sayfa 808-809 ) Taraflar arasında ihtilafsız olan sözleşme uyarınca davalının 31/12/2015 tarihine kadar toplam 130 araç alınacağı taahhüdü karşılığında davacının dava dışı üretici tarafından verilen ve satın alınan 12 araca uygulanan indirim oranının taahhüde uyulmaması halinde davalı tarafından iade edileceğine ilişkin sözleşmenin diğer hükümler başlıklı G.9 maddesindeki düzenleme cezai şart niteliğinde olmayıp davacının sözleşmede belirtilen sayıda araç satışı satışlarının gerçekleşmemesi nedeniyle üreticiye iade edilen indirim tutarı olduğundan davalı vekilinin bu yöndeki istinaf itirazları da yerinde görülememiştir. HMK 222 maddesi uyarınca mahkeme ticari davalarda tarafların defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine re’sen karar verebilecek olup,taraflar arasında ihtilafsız olan ve davaya konu takip talebinde dayanak olarak gösterilen 31.03.2015 tarihili satış sözleşmesine dayalı olarak davacı tarafça dava dışı üretici şirkete yapılan ödemelerin ispatı ve tespiti için ticari defterlerin incelenmesinde usule aykırılık bulunmamaktadır. Somut olayda davalı sözleşmede taahhüt ettiği sayıda araç almadığı sabit olup, taraflar arasında ihtilafsız olan sözleşmenin G.9 maddesi uyarınca bu taahhüdü nedeniyle yapılan indirim bedelini iade etmekle sorumludur.Bu durumda mahkemece sözleşme hükümleri uyarınca hesaplama yapan bilirkişi raporu uyarınca yapılan fazla indirim bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle;1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Davalı tarafından başvuru sırasında peşin olarak yatırılan 1.913,97 TL harcın, alınması gerekli olan 7.655,88 TL harçtan mahsubu ile bakiye 5.741,91 TL istinaf karar harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,3-Davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-Kararın, HMK’nın 359/4 maddesi uyarınca Dairemiz Yazı İşleri Müdürlüğünce taraflara resen tebliğine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde Yargıtay’a temyiz yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 11/10/2022