Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2020/868 E. 2022/396 K. 01.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/868
KARAR NO: 2022/396
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/10/2018
NUMARASI: 2017/858 Esas – 2018/990 Karar
DAVA: Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 01/04/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete … sayılı poliçe ile sigortalanan …, sigorta ettirenin … A.Ş. Olduğu nakliyat sigorta poliçesi ile teminatlarını ayrı ayrı 13.618,15 GBP bedelli sigorta teminatı altına alan poliçe akdedildiğini, 28/01/2016 tarihinde 387 koli Erkek örme kapüşonlu tişört emtiasının İstanbul’dan İngiltere’ye taşınması için … plakalı tıra yüklendiğini, sigorta ettiren … A.Ş.’nin nakliye işini taşıma sözleşmesi ile … A.Ş’ye verdiği, nakliye aracı … plakalı yarı römork diğer davalı … A.Ş’ye ait olduğu, 09/02/2017 tarihinde nakliye aracının alıcı firmanın deposuna vardığı, burada tahliye öncesi yapılan kontrolde emtia kolilerin açılmış ezilmiş ve bazı emtiaların kutulardan çıkmış olduğu tespiti yapıldığı, alıcı tarafından CMR belgesi üzerine hasar notu konulduğunu, davalıların meydana gelen hasara ilişkin tam kusurlu ve sorumlu olduklarını, ödeme günündeki tazminat miktarının 13.699 TL olup sigortalısına ödendiğini, davalılardan … nakliyeci olarak, …kura ise fiili taşıyıcı olarak meydana gelen hasarda müştereken ve müteselsilen sorumlu olması sebebiyle 13.699 TL tazminatın ödeme tarihi olan 26/04/2017 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Ltd Şti davaya karşı cevabında davanın Türkiye’den İngiltere’ye taşınması yapıldığı esnada hasarlandığı iddia edilen mallardan kaynaklandığı, bu nedenle CMR sözleşmesi hükümleri uygulanacağı, 30/1 maddesi gereğince hasar ihbarının yapılmadığını, taşıyıcı malı hasarsız teslim aldığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … A.Ş. vekili davaya karşı cevabında müvekkili şirketi adresinin Mersin olması sebebiyle Mersin Mahkemelerinin yetkili olduğunu, taşıyıcı araç olan … plakalı aracın müvekkili adına kayıtlı olduğunu 06/12/2016 tarihinde kira sözleşmesi ile … Ltd Şti’ye kiraya verildiğini, müvekkili şirketin sorumluluğu ve borcu bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda, “Dava dışı sigortalı … firmasının İngiltere’de yerleşik müşterisine 21/01/2017 tarihli fatura ile sattığı 387 kap muhteviyatı bayan ve erkek örme giysisi olan emtianın İstanbul’dan karayolu ile taşınması ve alacısına teslimi konusunda dava dışı … A.Ş. İle anlaştığı , bu firmanın taşımayı … Ltd Şti’ye bu firmanın da fiili taşımayı … A.Ş’ye bıraktığı, fiili taşımanın … A.Ş’ye ait … plakalı yarı römork araç ile gerçekleştirdiği, aracın transit refakat belgesi tahtında İstanbul Halkalı Gümrük Müdürlüğünden İngiltere’ye sevk edilerek kara yolu ile taşındığı, alıcı firmanın deposuna boşaltma aşamasında kısmi hasar oluştuğunun tespit edilerek CMR hamule senedi üzerinde İngilizce yazılı olarak hasara ilişkin şerh bulunduğu, davacı tarafından düzenletildiği anlaşılan 06/04/2017 tarihli nakliyat sigortası ekspertiz raporunda 220 adet emtianın eksik olduğu belirtilmiştir. Somut olayda taşımanın Türkiye’den İngiltere’ye uluslararası kara yolu ile eşya taşıması olması nedeniyle CMR kapsamında olduğu, bu nedenle CMR konvansiyon hükümlerinin uygulanması gerektiği kanaatine varılmıştır. CMR konvansiyonunun 17/1 maddesinde öngörülen sorumluluk sistemine göre taşıyıcı emtia kendilerine teslim edildiği anda gönderilene teslim edildiği ana kadar geçen süre içinde oluşabilecek ziyan ve hasardan sorumlu bulunmaktadır. 23/3. maddede taşımacının hata ve kusurundan kaynaklanan hasar, kayıp zayi durumlarında tazminat brüt ve her zayi hasarlı emtia kilogramı için 8.33 özel çekme ile sınırlı sorumluluk kapsamındadır. 30/1 maddede alıcı taşıyıcı ile beraber durumlarını kontrol etmeden veya ziyan ve hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında veya açıkça görülmediği hallerde teslimden 7 gün içinde durumu kendisine bildirmeden malı tesellüm ederse bu husus onun yükün sevk mektubunda belirttiği şekilde alındığına kanıt oluşturur şeklinde düzenlenmiştir. CMR Uluslararası hamule senedi üzerinden bulunan hasara ilişkin ingilizce açıklamaların tam ve net bilgi yansıtmadığı gibi taşıyıcının ifa sorumlusu adamı sürücünün imzasına havi olmadığı, hasar rezerv zaptı bulunmadığı, ayrıca eşyanın varış yerinde araçtan boşaltılarak alıcıya teslim tarihi olarak belirtilen 09/02/2017 tarihinden 15 gün sonra 24/02/2017 tarihinde sigortalı firma tarafından taşımayı organize eden … A.Ş.’ye iletildiği, ekspertiz raporunun ise davacı yanın 16/03/2017 tarihindeki taleplerine istinaden 31 gün sonra ve sigortalının beyanı ile iletildiği, hasar fotoğraflarına istinaden ancak yerinde tam tespit yapılmaksızın düzenlendiği, bu nedenle hasar yönünden somut delil bulunmadığı göz önüne alınarak davanın reddine karar verilmiştir.” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; CMR madde 17/1 de malın yüklendiğinden teslimine kadar sağlam teslimi hakkında taşıyıcıyı sorumlu tutulduğunu, davalıların hasar gördüğü dosyada ekspertiz raporuyla da sabit malların Türkiye’den İngiltere’ye taşıma işini gerçekleştirdiklerini, CMR 30/1. maddesinde “Alıcı, taşımacıyla beraber durumlarını kontrol etmeden veya ziyan ve hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında veya açıkça görülmediği hallerde teslimden 7 gün içinde (pazar günleri ve resmi tatiller hariç) durumu kendisine bildirmeden malı tesellüm ederse bu husus onun yükü sevk mektubunda belirtildiği şekilde aldığına kanıt oluşturur. Açıkça gözükmeyen ziyan ve hasarlarda bildirme yazılı olarak yapılacaktır.” denildiğini, dosya içerisinde bulunan bilirkişi raporunun 6. sayfasında taraflar arasında bir CMR (uluslararası taşıma senedi bulunduğu), söz konusu taşıma senedi üzerine el yazısıyla İngilizce olarak “goods ın awful state open boxes, crushed boxes-garmet out of boxes!!” ve türkçe karşılığı: “eşya kolilerinin (kutuların) açık, ezilmiş ve giysiler kutu dışında” olduğunu tespit ettikleri ibareyi belirttiklerini, CMR taşıma senedindeki eşyanın hasarlı olduğu açıkça yazıldığını, mahkemenin CMR taşıma senedi üzerinde taşıyıcının imzası olmadığı iddiasının doğru olmadığını, CMR taşıma senedi belgesinin tarihli olup alt kısmı davalı … Ltd. Şti tarafından kaşe üzeri imzayla imzalandığını, yanında malı teslim edenin imzası olduğnu, CMR madde 30/1’de ifadesini bulan malın hasarlı olduğu ihtirazı kaydı teslim anında yazıldığını, ihbara gerek olmadığını, CMR madde 30/1’de yazanın kimliği, tarih ve taşıyanın kabul şartı arandığına ilişkin bir hüküm olmadını, hasarın teslim anında bir numaralı davalıya bildirildiğini, bilirkişi raporunun hukuka uygun olmadığını, kesin ekspertiz raporuyla çelişen mevcut raporun hükme esas alınması usul ve yasaya olduğunu, beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir. Davalılar vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle: Alıcı tarafından taşıma senedine malın eksik yahut hasarlı olduğuna dair herhangi bir hasar şerhi düşülmemiş olup, bu konuda bir tutanak tutulmadığını, taşıma senedi üzerinde sadece karton kolilerin ezik olduğu ve basınç sebebiyle tekstil kumaşlarının kolilerden taştığının yazılı olduğunu, 30.01.2017 tarihli Pendik Gümrük Müdürlüğü “Araç Arama Tutanağı”ndan da görüleceği üzere araçta çok detaylı(tutanakta yoğun olarak geçmiştir) bir arama yapılmış, narkotik dedektör köpekleriyle araç içinde koliler üzerinde arama yapılmış olup Polis memurları, gümrük memurları ve polis köpekleri araç dorsesinin çerisinde girerek her köşeyi didik didik aradıklarını ve bu sırada kolilerin üzerine çıkılması sebebiyle alttaki kolilerde ezilme meydana geldiğini, ayrıca malın yüklemesi ve istifi göndericinin deposunda ve gönderici tarafından yapılmış olup, üst üste dökme yük olarak istiflenen karton kolilerin birçoğunun içi tam dolu olmadığını, tekstil emtiası vakumlanmadığından mukavemet gösterebilecek durumda da olmadığını, üst üste yükleme durumunda altta kalan kartonların, malın parsiyel yük olduğu gözden kaçırılmaması gerektiğini, davacının sigortalısı, davalıya daha az taşıma ücreti ödemek için dava konusu tekstil emtiası olan malının başka mallar ile birlikte taşınmasına müsaade ettiğini, diğer malların yüklenmesi yahut boşaltılması sırasında basit karton kolilerin ezilmesinin söz konusu olabileceğini, ancak malda, “eksiklik tespiti” yapılmadığını, davacının ekspertiz raporu incelendiğinde malın alıcıya 09.02.2017 tarihinde teslim edilmiş olup, ekspertiz talebi davacı … şirketine 16.03.2017 tarihinde bildirildiğini, alıcı basiretli bir tacir olarak herhangi bir hasar veya eksiklik şüphesi var ise malları derhal sayarak CMR’deki süreler içerisinde gerekli hasar ihbarını yapması gerektiğini, CMR 30/1. Md. Göre şirketlere usulüne uygun-süresinde hasar ihbarı yapılmaması sebebiyle davanın reddi kararının hukuka uygun olup istinaf talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, karayolu taşımasına konu yükün alıcısına eksik teslim edilmesi nedeniyle sigortalısının uğradığı zararı tazmin eden sigorta şirketinin, ödediği zarar tutarını taşıyıcıdan rücuen tahsili davasıdır. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, davalı taşıyıcı tarafa süresinde hasar ihbarı yapılıp yapılmadığı, eksik teslim bulunup bulunmadığı, davalıların davacının sigortalısına ödenen bedelden sorumlu olup olmadıkları noktasındadır. Dava dışı sigortalı … firmasının İngiltere’de yerleşik müşterisi … Ltd. Firmasına 21.01.2017 tarih ve … nolu fatura ile sattığı 387 kap/koli, 4.856 kg, Bayan ve Erkek Örme Giysi emtia-eşyasının, İstanbul’dan Liecester’a karayolu ile taşınması ve alıcısına teslimi konusunda dava dışı … A.Ş. ile anlaşılmış, bu firma da taşımayı … A.Ş.’ne , o da … A.Ş.’ye bırakmış ve taşıma işi … firmasına ait … plakalı yarı römork araç İle gerçekleştirilmiştir. Gümrük beyannamesi ve ekli belgelerde teslim şekli CİF, ödeme şekli ise mal mukabili olarak belirtilmiştir.Davalı … A.Ş. tarafından 30.01.2017 düzenlenene CMR-Uluslararası Hamule Senedi üzerine el yazısıyla İngilizce olarak “goods ın awful state open boxes, crushed boxes-garmet out of boxes!!(eşya kolilerinin (kutuların) açık, ezilmiş ve giyisiler kutu dışında)” ifadesi şerh edilmiştir. Davaya konu taşımaya davacı … şirketi tarafından sigortalanmış olup, hasar ihbarında bulunulması üzerine, ekspertiz raporu alınmış ve tespit edilen hasar 13.699,00 TL olarak 26/04/2017 tarihinde sigortalı … hesabına ödenmiştir. Davacı taraf, hasarın taşıma esnasında meydana geldiğinden bahisle sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalılardan rücuen tahsili istemiyle eldeki davayı açmıştır.CMR Konvansiyonu’un 17/1. Maddesinde taşımacının, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumlu olduğu düzenlenmiştir. CMR’nin 30/1. Maddesinde alıcının, taşımacı ile beraber durumlarını kontrol etmeden, veya ziyan ve hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında veya açıkça görülmediği hallerde teslimden yedi gün içinde (pazar günleri ve resmi tatiller hariç) durumu kendisine bildirmeden malı tesellüm ederse, bu husus onun yükü sevk mektubunda belirtildiği şekilde alındığına kanıt oluşturacağı ifade edilmiştir. Anılan maddesinin 2. Fıkrasında da, Mal alıcı ve taşımacı tarafından kontrol edildikten sonra, bu kontrolün sonucuna uymayan kanıtların ancak açıkça görülmeyen ziyan ve hasarlar için ve alıcının kontrolden sonra yedi gün içinde (pazar ve resmi tatil dışında) durumu yazılı olarak taşımacıya bildirmesi halinde kabul olunabileceği düzenlenmiştir. CMR hamule senedine alıcı tarafından şerh konulması da, şerhte ifade edilen hususlar yönünden ihbar mahiyetindedir. Dava konusu taşımaya ilişkin CMR hamule senedine eşya kolilerinin (kutuların) açık, ezilmiş ve giyisiler kutu dışında ifadesi yazılmış olup, eksik ürüne ilişkin bir şerh düşülmemiştir. Ayrıca eksik ürüne dair süresinde yazılı bir ihbar yapıldığına dair dosyada herhangi bir belge mevcut değildir. Davacı sigortalısınca eksik ürüne ilişkin taşıyıcıya süresinde yazılı bir ihbarda bulunulmaması halinde ispat yükü yer değiştireceğinden, davacı tarafın eksik ürünün taşıma sırasında kaybolduğunu ispatlaması gerekir. Davacının dayandığı eksper raporu sigortalının beyanlarına dayanılarak hazırlanmış olup, ürünlerin taşıma sırasında kaybolduğuna delil teşkil edecek nitelikte değildir. Bunun dışında da davacının eksik teslime ilişkin iddialarını ispata yarar dosyada herhangi bir delil bulunmamaktadır. Söz konusu 220 adet emtianın taşıma sırasında kaybolduğu ispatlanamadığından davalı tarafın eksik teslim nedeniyle bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Davacı tarafça yaptırılan eksper raporunda hasarlı koli ve poşetlerin yenileme işçilik ve malzeme tutarınında sigorta poliçesi kapsamında olduğu belirtilmiştir. Ancak kolilerdeki ürünlere ilişkin bir hasar kaydı bulunmayıp ürünler hasarsız bir şekilde teslim edilmiştir. Ürün kolilerinin alıcıya ulaştıktan sonra kolilerin ve poşetlerin onarımının zorunlu olduğu hususu iddia ve ispat edilmediği gibi eksper raporunda bahsi geçen işçilik ve malzeme masrafının yapıldığına dair dosyaya herhangi bir belge sunulmamıştır. Dolayısıyla işçilik ve malzeme tutarı yönünden dava ispatlanamamıştır. Hal böyle olunca mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Davacı tarafından başvuru sırasında istinaf karar harcı peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)a maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.01/04/2022