Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2020/84 E. 2021/70 K. 28.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/84
KARAR NO : 2021/70
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/07/2018
NUMARASI : 2014/1385 Esas – 2018/728 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 28.01.2021
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 07/02/2013 tarihli bayilik sözleşmesi akdedilerek müvekkili tarafından davalıya bayilik verildiğini, Davalı tarafından Kadıköy … Noterliğinin 02.05.2014 tarih … yevmiye numaralı ihbarnamesi ile sebep gösterilmeksizin ve haksız olarak bayilik sözleşmesinin feshedildiğini, müvekkili tarafından davalıya verilmiş olan akaryakıt karşılığında müvekkilinin davalıdan 42.542,64 TL alacağının bulunduğunu, Bu alacağın tahsili amacıyla davalı aleyhine İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasından ilamsız icra takibi başlatıldığını, Davalı tarafından söz konusu takip dosyasına itiraz edildiğini ve takibin haksız olarak durduğunu, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları, bayilik sözleşmesinden kaynaklanan her türlü hakları ile kar mahrumiyeti dahil tüm zararlarına ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davalının İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasındaki itirazlarının iptaline, takibin devamına, davalının alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının borca batık durumda olması ve lisansının iptal edilmesi nedeniyle sürekli olarak farklı firmalar üzerinden davalının sözleşme imzalaması ve alınan gazların ayıplı çıkması nedeni ile bayilik sözleşmesinin fesih edildiğini, müvekkilinin davacıya herhangi bir borcunun olmadığını, hatta teminat amacı ile Düzce ili Merkez ilçesinde bulunan taşınmaz üzerinde tesis edilmiş olan ipoteğin müvekkilinin davacıya borcunun bulunmaması nedeniyle kaldırılması için davacı şirket yetkilileri tarafından müvekkilinin muhasebe işlerini yürüten kişiye ipoteğin kaldırılması yetkisi içeren vekaletname verildiğini, ancak davacı şirketin … Bankasına olan borcu nedeni ile ipotek üzerine haciz konulduğundan ipoteğin kaldırılmadığını, davacı tarafından dava dilekçesi ekinde sunulan 2014 yılı muavin defteri çıktısı incelendiğinde borç ve ödenen tutarların yaklaşık olarak aynı olduğunun görüleceğini, borcun konusunun hangi faturalardan kaynaklandığının belirsiz olduğunu, müvekkili tarafından bayilik sözleşmesinin feshine dair yapılan ihtarnameye cevaben davacı tarafından sadece davalıya ariyet olarak bırakılan teçhizatlardan bahsedildiğini, bunların iadesinin talep edildiğini, bunun dışında ise herhangi bir alacaktan bahsedilmediğini, ariyet mallarının hurda fiyatına 12.000 TL bedel ödeyerek davalının almak zorunda kaldığını, davacının ekonomik borca batık olması nedeni ile ödemelerin çoğu zaman şirket hesabına değil … adına olan hesaba yapıldığını, yine aynı şekilde davacının borcunda dolayı doğrudan …’a da ödemeler yapıldığını, davalı şirkete ait ticari defterler incelendiğinde davacıya herhangi bir borcunun olmadığının açıkça görüleceğini beyan ederek davanın reddine, davacının % 20 den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesince dava hakkında “Taraflar … San.ve Tic.A.Ş. ile … arasında, Düzce ili … ilçesi, D-100 Karayolu kenarı Karaçalı mevkii adresinde kayıtlı arsanın kurulu Otogaz satış ve servis istasyonunda “sadece LPG ile çalışan kara nakil vasıtalarına münhasıran …’dan veya …’ın belirleyeceği yerden satın alacağı LPG evsafını değiştirmeden satmak, bulundurmak, teşhir etmek, reklamını yapmak veya başka şahıs ve şirketin LPG ni hiçbir şekilde satmamak, bulundurmamak, teşhir etmemek, reklamını yapmamak” konusunda 27 maddeden oluşan 07.02.2013 tarihli 5 yıl süreli bayilik sözleşmesi akdedilmiş olup, işbu bayilik sözleşmesine dayalı cari hesap ilişkisi kurulduğu, Kadıköy …Noterliğinin 02.05.2014 tarihli … yevmiye nolu ihbarnamesi ile Fesih Eden … tarafından … San.ve Tic.A.Ş. ne şirketle”…. bugüne kadar yapmış olduğu ve LPG Otogaz Bayiliği konusunu kapsayan tüm sözleşmeleri gördüğü lüzum üzerine tek taraflı olarak fesih ettiği ve uhdesindeki ariyet malzemelerini 15 gün içinde almaları, aksi halde bu malzemelerin sorumluluğunu kabul etmediği, yapılmış olan tüm sözleşmelerin hükümsüz olduğu ve kendisini hukuken bağlamayacağı ” hususunun ihbaren bildirildiğinin görüldüğü, Davacı bu davada, bayilik sözleşmesinin davalı tarafından feshedildiği tarihe kadarki dönemde hak kazanmış olduğu cari hesap alacağının tahsili için başlatmış olduğu takibe, davalı tarafından yapılmış olan itirazın iptalini talep etmiş olup tarafların ticari defter kayıtları ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde, davacının davalıdan, takip tarihi itibariyle 46.176,98 TL cari hesap alacağı olduğu , davalı tarafından dava dışı …. hesabına banka havalesi yolu ile gönderildiği halde her iki taraf kayıtlarında yer almayan toplam 111.620,00 TL tutarındaki ödemenin, davalı tarafından davacı adına yapılmış ödemeler olduklarının ispat edilemediği, Davalı ticari defterlerinde yapılan inceleme neticesinde davalı … İşletmesinin yasal defter kayıtlarında dava konusu faturaların kayıt edildiği ,14.05.2014 takip tarihi itibari ile 3.957,67 TL tutarında davacı …San.ve Tic.A.Ş. nin davalı …’ dan alacaklı olduğu , davalı tarafından davacının cari hesabına mahsuben … hesabına yaptığı ödemeler toplu olarak dönem sonlarında hesap kapama mahsup işlemi kaydı yapılarak davacı şirketin alacağından takip tarihinden önce düşüldüğü, Davalı tarafından … hesabına yapılan ödemelere ilişkin dönem sonlarında hesap kapama mahsup işlemlerinin yapılmış olup, 31.12.2012 tarihli hesap kapama mahsup işlemi 55.388,23 TL, 31.12.2013 tarihli hesap kapama mahsup işlemi 39.488,43 TL, 31.12.2014 tarihli hesap kapama mahsup işlemi 3.957,67 TL olmak üzere Toplam 98.834,33 TL hesap kapama işlemi yapıldığı, Bu itibarla 14.05.2014 takip tarihi itibari ile davacı şirketin davalıdan alacağının bulunmadığı, davalının 1.019,67 TL tutarında davacı tarafa fazla ödemesinin mevcut olduğu tespit edilmiş ise de davalı tarafından dava dışı … hesabına banka havalesi yolu ile gönderildiği halde her iki taraf kayıtlarında yer almayan ödemelerin davalı tarafından davacı adına yapılmış ödemeler olduklarının ispat edilemediği, davalı tarafça yemin deliline dayanılmamış olması” gerekçesi ile nedeni ile ödeme iddiasına dayanan ve ispat külfeti altında olan davalı tarafa bu hakkı hatırlatılmadığı sonuç olarak davacının davalıdan, takip tarihi itibariyle 46.176,98 TL cari hesap alacağı olduğu, Davanın kabulü 42.542,64-TL asıl alacak üzerinden devamına karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının borca batık bir şirket olduğunu, iflas ertelemesi davasının devam ettiğini, kayyum atandığını, borca batık olması nedeniyle ödemelerin şirket hesabına değil davacının talebi gereğince sigortalı işçisi olan muhasebe ve banka işlerini takip eden … hesabına gönderildiğini, iskenderun asliye ticaret mahkemesinin 2016/8 talimat dosyası üzerindeki bilirkişi raporunun netice itibariyle davacı tarafın davalı müvekkilden alacağının olmadığı yönünde olduğunu, davalı şirketin davacının sigortalı işçisi olan … ile hiçbir ticari münasebetinin bulunmadığını, borçlunun inkar tazminatına mahkum edilebilmesi genellikle kabul edildiği üzere likid bir alacağın bulunması ve borçlunun itirazının haksızlığına karar verilmesi şartlarının gerekli olduğunu, dosya kapsamında alının 3 bilirkişi raporunun birbiri ile çelişkili olduğunu, bu yönüyle alacağın likid olduğundan söz etmenin mümkün olmadığını, bu hususları istinaf ederek, İlk Derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE :Dava, bayilik sözleşmesi kapsamında düzenlenen fatura ve oluşan cari hesaptan kaynaklanan alacağın tahsili istemi ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, davalı tarafından dava dışı … hesabına yapılan ve davacının defterinde kayıtlı olmayan ödemelerin davacı alacağından düşülüp dşülemeyeceği noktasındadır.Davacı … San.ve Tic.A.Ş. İle davalı … arasında, Düzce ili Kaynaşlı ilçesi, D-100 Karayolu kenarı Karaçalı mevkii adresinde kurulu … istasyonunda “sadece LPG ile çalışan kara nakil vasıtalarına münhasıran …’dan veya …’ın belirleyeceği yerden satın alacağı LPG evsafını değiştirmeden satmak, bulundurmak, teşhir etmek, reklamını yapmak veya başka şahıs ve şirketin LPG ni hiçbir şekilde satmamak, bulundurmamak, teşhir etmemek, reklamını yapmamak” konusunda 27 maddeden oluşan 07.02.2013 tarihli 5 yıl süreli bayilik sözleşmesi akdedilmiştir. Ancak taraflar arasındaki ilişkinin daha önceye dayandığı her iki tarafında kabulündedir.Daha sonra Kadıköy … Noterliğinin 02.05.2014 tarihli … yevmiye nolu ihbarnamesi ile davalı … tarafından davacı muhatap … San.ve Tic.A.Ş. ne şirketine çekilen ihtarname ile bayilik sözleşmesi fesih ve ihbar edilmiştir.Bunun üzerine davacı-takip alacaklısı tarafından İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında, davalı-takip borçlusu hakkında fatura ve cari hesaba dayalı olarak 42.542,64 TL asıl alacacağın tahsili amacıyla 14/05/2014 tarihinde ilamsız icra takibi başlatılmıştır.Mahkemece talimat yoluyla yaptırılan bilirkişi incelemelerine göre, davacının ticari defterinde 2008-2014 yılları arası davalı tarafı borçlandırıcı 1.695.168,44 TL, alacaklandırıcı 1.652.620,80 TL kayıt yapıldığı, buna göre davacının davalıdan 42.547,64 TL alacaklı olduğu, davalı tarafından dava dışı … hesabına yapılan 240.856,70 TL ve … A.Ş. Hesabına yapılan 220.556,00 TL ödemenin davacı tarafın defterinde kayıtlı olduğu, 88.476,40 TL dava dışı…San. Ve Tic. A.Ş. İsimli hesaptan ve 50,59 TL dava dışı… San. Ve Tic. A.Ş. İsimli hesaptan virman yapıldığı, böylelikle davalının borçlandırıldığı; davalının ticari defterinde ise davalı tarafından davacının cari hesabına mahsuben … hesabına yaptığı 99.854,00 TL ödemeler toplu olarak dönem sonlarında hesap kapama mahsup işlemi yapılarak davacı şirketin 98.834,33 TL alacağından düşülerek 1.019,67 TL fazla ödemesinin bulunduğu tespit edilmiştir.Dava dışı … San. Ve Tic. A.Ş.’ye yazılan müzekkere cevabında virman işlemine konu olan ve bu şirket tarafından davalıya kesilen 88’476,40 TL tutarlı 10 adet fatura bedelinin davacı tarafından karşılandığı ve davalıdan bir tahsilat yapılmadığı bildirilmiştir.Tarafların itirazlarının değerlendirilmesi için alınan bilirkişi heyeti raporunda ise, davalının dekont karşılığı … hesabına yaptığı ödemelerden 59.290,00 TL’sinin davacı ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, yapılan ödemelerden 273.084,49 TL’nin davacı defterinde kayıtlı olduğu, buna karşın 122.166,49 TL ödemenin davalının kendi defterinde kayıtlı olmadığı, Ayrıca bu ödemelerin davalı ticari defterlerinde de kayıtlı olmadığı, ayrıca dosyaya sunula diğer ödeme dekontlarına göre 52.330,00 TL ödemenin her iki tarafın da ticari defterinde kayıtlı olmadığı, bunun yanı sıra davacı tarafından düzenlenen 75.909,34 TL bedelli 13 adet faturanın davalı defterinde kayıtlı olmadığı tespit edilmiştir. Davalının ticari defterlerinde kayıtlı olmayan davacı faturalarına ilişkin sevk irsaliyelerine göre bir kısmı bizzat davalı imzasına olmak kaydıyla davalı tarafa teslim edildiği yine bilirkişi heyeti tarafından tespit edilmiştir. Tüm bunlara göre davalı ticari defterlerine kendi defterinde yer almayan 122.166,49 TL ödeme ile dava dışı …San. Ve Tic. A.Ş. Tarafından davalıya kesilen ve davacı tarafından ödenen 88.476,40 TL ile davalının ticari defterinde kayıtlı olmayan ancak sunulan sevk irsaliyeleri ile davalıya teslim edildiği anlaşılan faturalara ilişkin 75.909,98 TL davalının defterlerine işlendiğinde takip tarihi itibariyle 46.176,98 TL davacı alacağı bulunduğu hesaplanmıştır. Bunun yanı sıra her iki tarafında ticari defterinde kayıtlı olmayan davalı tarafından dava dışı … hesabına banka havalesi ile gönderilen toplam 111.620,00 TL tutarlı ödemenin davalı adına ödendiği kabul edildiğinde davacının davalıya 65.119,69 TL borçla hale geleceği tespit edilmiştir. Her ne kadar davacı vekilince davalının tüm ödemelerinin ticari defterde kayıtlı olduğunu beyan etmiş ise de, davalı tarafından dava dışı … hesabına banka havalesi ile ödenen diğer ödemelere ilişkin, davalının borcuna mahsuben davacı defterinde kayıtlar olması karşısında, dava dışı … davacı adına tahsilat yapma yetkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı tarafından dava dışı … verilen bu tahsilat yetkisinin kaldırıldığı ve bu durumun da davalıya bildirildiği iddia ve ispat edilmediğine göre, davalı tarafından dava dışı … hesabına banka havalesi ile gönderilen ve davacı defterinde kayıtlı olmayan toplam 111.620,00 TL tutarlı ödemenin, davalı adına davacıya olan borç nedeniyle ödendiğinin kabulü gerekir. Bu ödeme de davacının defterine kaydedildiğinde davacının davalıdan bir alacağı bulunmamaktadır.HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; Mahkemecedavalı tarafından dava dışı … hesabına banka havalesi yolu ile gönderildiği halde her iki taraf kayıtlarında yer almayan ödemelerin davalı tarafından davacı adına yapılmış ödemeler olduklarının ispat edilemediğinden bahisle davanın kabulüne karar verilmesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle istinaf talebinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından dairemizce esas hakkında yeniden karar verilmek suretiyle davanını reddine karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle;Davalı vekilinin İstinaf talebinin KABULÜ İLE; istinafa konu mahkeme kararının HMK’nın 353(1)b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,1-Davanın REDDİNE 2-Davalı tarafın şartları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE, 3-Başlangıçta peşin olarak alınan 513,85 TL harcın, alınması gerekli olan 59,30 TL harçtan fazla olduğu anlaşıldığından, fazla alınan 454,55 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istemi halinde davacıya iadesine,4-Davacı tarafça yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,5-davalı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca 6.330,54 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,6-HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca artan gider avansının davacıya; davalının yatırdığı avanstan artan kısmın kendisine iadesine,7-İstinaf Yargılamasına ilişkin olarak;a-Davalı tarafınadn yatırılan 726,50 TL istinaf karar harcının istemi halinde kendisine iadesine,b-Davalı tarafça istinaf aşamasında yapılan istinaf başvuru harcı 98,10 TL, posta ve tebligat gideri 34,30 TL olmak üzere toplam 132,40 TL yargılama masrafının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,c-Karardan sonra davacının yatırdığı avanstan karşılanan masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)a. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 28.01.2021