Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/587
KARAR NO: 2021/1496
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/03/2019
NUMARASI: 2016/1272 Esas – 2019/201 Karar
DAVA: İtirazın İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 09/12/2021
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde taraflar vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA:Davacı vekili, müvekkili şirket tarafından “Uzun Dönemli Araç Kiralama Sözleşmesi” ile dava dışı … A.Ş.’den kiralanan ve iş amaçlı kullanılan araçların akaryakıtının taraflar arasında münakit 01/03/2013 tarihli AutoMatic Müşteri Sözleşmesi gereği temin etmeye başlanıldığını, müvekkili şirketin kiralamış olduğu … plaka sayılı araca davalı şirketin yetkili satış istasyonu olan … Petrol istasyonu tarafından 04/05/2015 tarihinde, motorin yerine benzin ikmali sebebiyle hasar oluştuğunu, araçta oluşan hasarın yanlış yakıt ikmalinden kaynaklandığının davalı tarafça da kabul edildiğini, nitekim bu araca ilişkin olarak dava dışı … A.Ş. tarafından düzenlenen 08/07/2015 tarihli KDV dahil 21.578,86-TL lik faturanın müvekkili tarafından ödendiğini, yine müvekkili şirket tarafından kiralanan … plaka sayılı araca, davalı şirkete ait akaryakıt istasyonlarından 09/10/2015 tarihinde hatalı yakıt ikmali nedeniyle hasar oluştuğunu, yine dava dışı … A.Ş. tarafından düzenlenen 08/12/2015 tarih ve 16.482,13-TL lik faturanın müvekkili tarafından ödendiğini, davalı tarafından söz konusu hasar bedellerin müvekkiline ödenmediğini, bunun üzerine, müvekkili tarafından bu iki hasar bedeline ilişkin olarak 16/02/2016 tarihli KDV dahil toplam 38.060,79.-TL bedelli faturanın düzenlenerek cari hesaptan mahsup edildiğini, ancak davalı şirket tarafından söz konusu faturaya ilişkin olarak 10/11/2016 tarihli bir iade faturası düzenlenerek müvekkili şirkete gönderildiğini, alacağın tahsili için davalı aleyhine icra takibine girişildiğini, takibin itiraz sonucu durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, davacı tarafın iki araç için olan taleplerini tek bir davada ileri sürdüğünü, … plakalı araç yönünden müvekkili şirketin davacının aracında meydana geldiğini iddia ettiği zarardan sorumlu tutulamayacağını, müvekkilinin davacıya ayıplı bir mal tedarik etmediğini ve ayıplı hizmet vermediğini, davacının akaryakıt aldığı istasyonun davacıya vermiş olduğu iddia edilen ayıplı hizmetten dolayı sorumlu tutulamayacağını, kabul anlamına gelmemek kaydı ile sigorta eksperi tarafından dava konusu araç üzerinde yapılan inceleme sonucu aracın yakıt sisteminin temizlenmesinin yeterli olacağı tespit edilmesine rağmen davacı tarafından parça değişimi yaptırıldığını, parçaların değişiminin zorunlu olup olmadığının ispata muhtaç olduğunu, ayrıca çıkan parçaların değerinin mahsup edilmediğini, ayrıca faturada talep edilen 2.166 yedek araç kiralama bedelinin fahiş olduğunu, … plakalı araç yönünden ise, söz konusu aracın 09/10/2015 tarihinde müvekkilinin herhangi bir bayiinden yakıt alımında bulunulmadığını, bununla birlikte iş bu araca belirtilen tarihten önce ve sonra da … ve … haricinde yakıt ikmalinin yapılmadığını, bu nedenle söz konusu aracı için müvekkiline yükletilmeye çalışan tüm iddia ve zarar taleplerine itiraz ettiklerini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davacı ile dava dışı … A.Ş. arasında 01/07/2010 tarihli bir Uzun Dönemli Araç Kiralama Sözleşmesi akdedildiği, akdedilen bu sözleşme kapsamında dava dışı şirket tarafından davacıya filo halinde araçların kiralandığı, taraflar arasında 01/03/2013 tarihinde bir AutoMatic Müşteri Sözleşmesi akdedildiği, işbu sözleşme kapsamında davacı tarafından kiralanan araçların yakıtlarının davalı şirkete ait akaryakıt istasyonlarından temin edilmesi hususunda taraflarca anlaşmaya varıldığı, davacı tarafından kiralanan araçlardan … ve … plakalı araçlara yakıt ikmali esnasında, yanlış akaryakıt yüklemeleri yapıldığı, bu hususun davacı tarafından dava dışı … A.Ş.’ye bildirildiği, davalıya ait istasyonlarda araçlara yanlış akaryakıt ikmali nedeni ile söz konusu araçlarda hasarlar oluştuğu, bu hasarlar nedeni ile de dava dışı şirket tarafından davacıya; … plakalı araçta oluşan hasar için, 08/07/2015 tarihli, … numaralı ve 21.578,66.-TL bedelli faturanın, … plakalı araçta oluşan hasar için ise, 08/12/2015 tarihli, … numaralı ve 16.482,13.-TL bedelli faturanın düzenlendiği, söz konusu faturaların davacı defterlerinde kayıtlı olduğu ve işbu faturalar kapsamında davacı tarafından dava dışı şirkete 21/01/2016 tarihinde 16.482,13.-TL ve 09/09/2016 tarihinde 21.578,66.-TL olmak üzere toplam (16.482,13 + 21.578,66 =) 38.060,79.-TL ödeme yapıldığı, akabinde söz konusu hasar bedellerinin ödenmesi gerektiği ihtarı ile davacı tarafından davalıya 22/07/2015 ve 16/02/2016 tarihli olmak üzere iki ayrı ihtarname gönderildiği, ayrıca söz konusu fatura bedelleri kapsamında davacı tarafından davalıya 16/02/2016 tarihli ve 38.060,79.-TL bedelli bir fatura düzenlendiği, işbu faturanın yine aynı tarihte davacıyı alacaklandıracak şekilde davalı ticari defterlerine kaydedilmiş olduğu, ancak söz konusu kayıttan yaklaşık 9 ay sonra davalı tarafından davacıya söz konusu faturanın iadesine yönelik olarak 10/11/2016 tarihli ve 38.060,79.-TL bedelli bir iade faturası düzenlendiği, davalı tarafından düzenlenen bu iade faturasının ise davacı tarafından kabul edilmediği ve ticari kayıtlarına da işlenmemiş olduğu, davacıya ait … ve … plakalı araçlarda meydana gelen arızaların, araca motorin yerine benzin konulması sonucu meydana geldiğinin tespit edildiği, davacı şirkete ait araçlara motorin yerine benzin ikmali yapan davalı şirket bayi çalışanlarının olayda % 100 oranında asli ve tam kusurlu olduğu, bilirkişi raporunda, … plakalı araçtaki hasar miktarının KDV dahil 21.578,66 TL, … plakalı araçtaki hasar miktarının KDV dahil 16.482,13 TL olup, dolayısıyla davacı şirketin toplam maddi zararının 38.060,79 TL olduğunun belirtildiği, petrol piyasasında büyük ve önemli bir işletme olan davalının, özellikle kendi bayiiinden alımı teşvik eden kart ve sistemleri kurup müşterileri bayiilere yönelttikten sonra, onların seçim, denetim ve eğitiminde özen göstermesi gerektiği, bayiinin çalışanlarının müşterilere verdiği zararlardan sorumlu tutulabileceği kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davalının takibe itirazının 38.060,79 TL asıl alacak, 2.405,88 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 40.466,67 TL üzerinden iptali ile takibin devamına, fazlaya ilişkin istemine reddine, alacağın varlığının tespiti yargılamayı gerektirdiğinden ve şartları oluşmadığından davacının icra inkar tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı taraflar vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ A-Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin bayiinin çalışanının ika ettiği ayıplı hizmetten dolayı sorumlu tutulamayacağını, ifa edilen ayıplı hizmet ile illiyet bağı bulunmayan kusurlu da olmayan müvekkili şirketin müteselsil sorumluluğunun da bulunmadığından davanın husumetten reddi gerektiğini, davacının … ve … plaka sayılı araçlara ilişkin yakıt sisteminin değişmesi gerektiğini somut delillerle ortaya koyamadığını, hatta … plakalı araca müvekkili şirket bayiilerinden hiçbir zaman yanlış türde yakıt verilmediğinin sabit olduğunu, dolayısıyla her iki araç için hasar ve zararın ispat edilemediğini, … plakalı araç için sigorta eksperi tarafından yapılan incelemede, aracın yakıt sisteminin temizlenmesinin yeterli olacağı tespit edilmesine rağmen davacı tarafından parça değişimi yaptırıldığını, parçaların değişiminin zorunlu olup olmadığının ispata muhtaç olduğunu, ayrıca çıkan parçaların değerinin mahsup edilmediğini, ayrıca faturada talep edilen 2.166 yedek araç kiralama bedelinin fahiş olduğunu belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir. B-Davacı vekilinin katılma yoluyla sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; koşulları oluştuğu halde icra inkar tazminatı isteminin reddine karar verilmesinin doğru olmadığını belirterek ilk derece mahkemesinin kararının bu yönden düzeltilmesini istemiştir.
GEREKÇE:Davacı, dava dışı … A.Ş.’den kiralanan ve çalışanlarının kullandığı tüm araçların akaryakıtın tedarikini, davalı ile aralarında imzalamış oldukları “AutoMatic Müşteri Sözleşmesi” gereğince, davalı şirketin bayiilerinden sağladığını, bu araçlardan … plakalı araca motorin (dizel) akaryakıt yerine yanlışlıkla benzin satışı yapıldığını, yine … plakalı araca da yanlış akaryakıt konulmasından dolayı her iki araçta hasar meydana geldiğini, dava dışı kiralama şirketinin ödediği hasar bedelini davacıya yansıttığını, ödenen bu alacağın davalıdan rücuen tahsilini istemiş, davalı ise, sorumluluğun bayiide olup, davalı dağıtım şirketine husumet tevcih edilemeyeceğini, zararın da ispata muhtaç olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. İlk derece mahkemesince, yukarıda belirtilen gerekçe doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı taraflar vekilleri tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davacı tarafından kiralanan araçların akaryakıt alımlarının davalı ile aralarında imzalanan “AutoMatic Müşteri Sözleşmesi” uyarınca, davalı dağıtım şirketenin bayiilerinden sağlandığı, bu araçlardan … plakalı araca motorin yerine benzin cinsi akaryakıt konulması üzerine, aracın yakıt sisteminin hasar gördüğü, nitekim bu hususun tarafların da kabulünde olduğu, … plakalı araçta oluşan hasar için, dava dışı kiralayan şirket tarafından 08/07/2015 tarihli, 21.578,66.-TL bedelli faturanın davacıya yansıtıldığı, yine … plakalı aracın da motorunda arıza meydana geldiği, arızanın kalitesiz akaryakıttan kaynaklandığı dosyaya sunulan servis ve iş emir rapor ve tutanaklarından anlaşılmakla, söz konusu aracın trafiğe çıkış tarihi 31.10.2013 olup, davacının kullanımındayken 19.10.2015 tarihinde motor arıza verdiği, bu süreçte taraflar arasındaki “AutoMatic Müşteri Sözleşmesi” gereğince, aracın akaryakıtının kesintisiz ve sürekli olarak davalı dağıtım şirketinin bayiilerinden alındığı, dolayısıyla araçta arızanın davalının bayiilerinden alınanan akaryakıttan kaynaklandığının sabit olduğu, yine dava dışı kiralayan tarafından davacıya … plakalı araçta oluşan hasar için ise, 08/12/2015 tarihli 16.482,13.-TL bedelli faturanın düzenlendiği, söz konusu faturaların davacı defterlerinde kayıtlı olduğu ve işbu faturalar kapsamında davacı tarafından dava dışı şirkete 21/01/2016 tarihinde 16.482,13.-TL ve 09/09/2016 tarihinde 21.578,66.-TL olmak üzere toplam 38.060,79.TL ödeme yapıldığı, akabinde söz konusu hasar bedellerinin ödenmesi için davacı tarafından davalıya 22/07/2015 ve 16/02/2016 tarihli olmak üzere iki ayrı ihtarname keşide edildiği, ayrıca söz konusu fatura bedelleri kapsamında davacı tarafından davalıya 16/02/2016 tarihli ve 38.060,79.-TL bedelli bir fatura düzenlendiği, bu faturanın davalının ticari defterlerine kaydedilmiş olduğu ve fakat söz konusu kayıttan yaklaşık 9 ay sonra davalı tarafından davacıya söz konusu faturanın iadesine yönelik olarak 10/11/2016 tarihli ve 38.060,79.-TL bedelli bir iade faturası düzenlendiği, davalı tarafından düzenlenen bu iade faturasının ise davacı tarafından kabul edilmediği ve ticari kayıtlarına da işlenmemiş olduğu tüm dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Öncelikli uyuşmazlık, somut olayda davalıya husumet yöneltilip yöneltilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Taraflar arasında akdedilen 01.03.2013 başlangıç tarihli ve 3 yıl süreli “AutoMatic Müşteri Sözleşmesi”nin konusu; “…, Müşteriyi AutoMatic’ e dahil etmek suretiyle, müşteri araçlarına akaryakıt ikmal hizmeti vermeyi ve buna mukabil müşteri de, AutoMatic marifetiyle muhtalif … İşletici ve bayilerinden satın almış olduğu akaryakıt ve AutoMatic kullanım bedellerini …’ya ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir.” şeklinde olup, sözleşme hükümleri gereğince, davacı şirketin çalışanlarının kullandığı araçlara davalı şirket bayiileri nezdinde akaryakıt alımı karşılığında akaryakıt bedelinin davacı şirket tarafından davalı şirkete ödenmesi öngörülmüştür. Bu durumda, davalı şirketin davacı şirket araçlarının yakıt tedarikini kendi bayiilerinden sağlamakla ve bunun karşılığında davacı şirketin de akaryakıt bedellerini doğrudan davalı şirkete ödemekle yükümlü olduğu sabit olup, bu sözleşmeye dayalı olarak davalı dağıtım şirketinin bayiinin verdiği ayıplı hizmet ve haksız fiilden sorumluluğu bulunmakla, davalı şirkete husumet yönetilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır. Davalı şirket bayiilerinin ayıplı hizmeti nedeni ile … ve … araçlarda meydana gelen arızalar kapsamında, dava dışı … tarafından düzenlenen faturalar karşılığında (16.482,13 TL ve 21.578,66 TL olmak üzere) toplam 38.060,79 TL ödeme yapan davacının yapmış olduğu ödemeleri davalıya 16/02/2016 tarihli ve 38.060,79.-TL bedelli bir fatura ile yansıttığı ve bu faturanın davalı tarafından ticari defterlerine işlendiği, hal böyleyken davalı tarafça dava konusu icra takibinden sonra aynı tutarda iade faturası düzenlemiş ise de, bu faturanın davacı tarafça kabul edilmediği dosya kapsamından sabit olmakla; 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ‘nun 21.maddesi uyarınca, bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılacağı hükmü gözetildiğinde, süresi içinde fatura içeriğine itiraz edildiği davalı tarafça ileri sürülmediğinden fatura içeriği dava konusu … ve … plakalı araçlara ilişkin hasar bedelleri ve yine … plakalı araç için yapılan ikame araç giderinin davalı tarafça kabul edilmiş sayılacağından dava konusu faturaya karşılık icra takibinden sonra düzenlenen ve davacı tarafça kabul edilmeyen iade faturasına itibar edilemez. Bu nedenlerle, ilk derece mahkemesinin kararı yerinde olup, davalının bütün istinaf sebeplerinin reddi gerekmiştir. Davacı vekilinin istinafı icra inkar tazminatı istemine ilişkindir. İİK m.67/II gereğince, icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının itirazın iptali davası sonunda haklı çıkması yasal koşullardandır. Bunların yanında, alacağın likit (hesap edilebilir) olması gerekir. Daha geniş bir açıklama ile borçlu tarafından alacağın gerçek miktarı belli, sabit veya belirlenmek için bütün unsurlar bilinmekte veya bilmesi gerekmekte, böylece borçlu tarafından tahkik ve tayin edilmesi mümkün nitelikte olması yeterlidir. Bu durumda, dava konusu araçlarda meydana gelen hasarın ve tutarının tespiti yargılamaya muhtaç olduğundan dava konusu alacağın likit (bilinebilir, belirlenebilir) olduğundan söz edilemeyeceğinden, davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmemesinde isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan bu nedenlerle, taraflar vekillerinin istinaf başvurusunun HMK 353/1.b.1.maddesi uyarınca, esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-Taraf vekillerinin istinaf başvurularının HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2- Alınması gereken 59,30 TL istinaf karar harcının davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3- Davalı tarafından başlangıçta peşin olarak yatırılan 692,00 TL istinaf peşin harcının alınması gereken 2.764,27 TL karar harcından mahsubu ile bakiye 2.072,27 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına, 3-Davacı ve davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)a. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.