Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2020/544 E. 2021/1409 K. 18.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/544
KARAR NO: 2021/1409
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/01/2019
NUMARASI: 2015/322 Esas – 2019/32 Karar
DAVA: Tazminat
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 18/11/2021
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA:Davacı vekili, müvekkili şirket nezdinde … nolu Makine Kırılması Sigorta Poliçesi bulunan … Ltd. Şti.’ne ait 2011 yılı imalı … seri nolu paletli kazık makinesinde 04/01/2015 tarihinde meydana gelen hasar nedeniyle doğan zararın tamamının müvekkili sigorta tarafından karşılandığını, meydana gelen kaza sonrasında yaptırılan hasar ekspertiz çalışmaları neticesinde müvekkili şirketin sigortalısının hasara konu makineye ilişkin yapmış olduğu ödemeden davaya konu miktarının muafiyet dışı hasara ilişkin olduğunu ve bu kısım ödemenin fazla yapılmış olduğunu, nitekim ekspertiz raporunda görüldüğü üzere, Modificat Kit Regulation Valv parçalarının teminat dışı hasar olduğunun ve buna bağlı olarak fazla ödeme yapıldığının anlaşıldığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 11.115,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, ödemenin teminat dahilinde olan makine parçasına ilişkin olduğunu, teminat dışında kalan modificat kit regulation valv makine parçalarına ilişkin herhangi bir ödeme yapılmadığını, davayı kabul etmemek kaydı ile faiz oranının ve başlangıç tarihinin kabul edilmediğini, davaya konu alacağın zamanaşımına uğradığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ İlk derece mahkemesince toplanan deliller sonucunda, 09/02/2014 tarihinde … marka … model Fore Kazık Makinesinin şantiyede arızalanması üzerine davacı sigorta şirketi tarafından yaptırılan ekspertiz incelemesi sonucunda hasarın 25.353,42 Euro olarak tespit edildiği ve hasara % 10 muafiyet uygulandığı ve buna göre hasar tutarının 20.353,42 Euro karşılığı 58.400,07 TL olarak tespit edildiği, davacı sigorta şirketi tarafından 24/11/2014 tarihinde 58.400,00 TL’nin sigortalı … İnş. hesabına eft ile ödendiği, eldeki davanın ise muafiyet dışı hasara ilişkin olarak fazla ödeme yapıldığı ve Modificat Kit Regulation Valv parçalarının teminat dışı hasar olduğu ve buna bağlı olarak yapılan ödemenin fazladan yapıldığı iddiasına dayalı olduğu, ancak davacının yaptırdığı eksper raporunda Modificat Kit Regulation Valv (iki adet) şeklinde hasara uğrayan parçanın zaten teminat dışı olarak bırakıldığı, mahkememizce alınan 13/06/2017 tarihli bilirkişi raporunda da davacı sigorta şirketi tarafından teminat dışı olan Modificat Kit Regulation Valv (iki adet) malzemesi için (4.627,38 Euro) ödeme yapılmadığı hususunun rapor edildiği, tebliğ edilen bu rapora karşı davacı vekilince sunulan 19/07/2017 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinde hasarlarda % 35 oranında muafiyet uygulanması gerektiği iddiası ile rapora itiraz edildiği, ancak davacı vekilinin bilirkişi raporuna itirazında beyan ettiği iddialarının dava, cevaba cevap dilekçeleri ile ön inceleme duruşma zaptındaki beyanlarında yer almadığı, aksine cevaba cevap dilekçesinde davada iadesi istenen bedelin neye ilişkin olduğunun dava dilekçesine ekli olarak sunulan 30/10/2014 tarihli eksper raporunda ayrıntılı olarak yer aldığının beyan edildiği, yine ön inceleme duruşmasında davacı vekili tarafından davaya konu ödenen miktarın poliçe teminatı içerisinden değil teminat dışında kalan makine kırılmasına ilişkin ödeme olduğunun beyan edildiği, tüm bu iddia ve beyanlar birlikte değerlendirildiğinde davacı tarafın % 35 muafiyete ilişkin iddialarının HMK.nun 141. maddesi uyarınca iddianın genişletilmesi yasağı kapsamında kaldığı, davalı tarafın iddianın genişletilmesine açık muvafakatinin bulunmadığı gibi davacı tarafça yapılmış bir ıslah da bulunmadığı, bu kapsamda teminat dışı olan Modificat Kit Regulation Valv (iki adet) için ödeme yapılmadığı nazara alındığında davanın reddi gerektiği, kaldı ki her ne kadar 20/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda sonucu itibariyle % 35 oranında muafiyet uygulanması gerektiği rapor edilmiş ise de hasar nedeni olarak değiştirilen parçaların yeterli ve dikkatli özen gösterilerek değiştirilmemesi nedeniyle diğer parçalara aşınmasının gösterildiği, buna göre hasarın 18/12/2018 tarihli bilirkişi raporunda da isabetli olarak tespit edildiği üzere makinenin kullanımına bağlı olarak zaman içinde biriken kir, toz vb parçaların varlığından meydana gelmediği, hasarın onarım sırasında makine hidrolik sisteminin temizlenmemiş olmasından kaynaklandığı, bu nedenle % 35 oranındaki muafiyetin değil % 10 oranındaki muafiyetin uygulanması gerektiği, buna göre davacının fazla ödemesinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; davada sigortalıyla imzalanmış olan poliçeye dayanıldığından dava dilekçesinde poliçedeki şartlara atıf yapılmamış olmasının, poliçenin içeriğinin dikkate alınamayacağı anlamına gelmediğinden iddia ve savunma yasağı kapsamında değerlendirilemeyeceğini, buna göre, hasarın yıpranma eskime sonucu meydana gelip gelmediği ve bu bağlamda sigorta poliçesinde belirtilen muafiyetin (%35) oranında uygulanıp uygulanamayacağının ortaya konulması gerektiğini, hasarın; 3. Kişilerce özensiz davranışlar neticesinde içeriye karışan çapaklanma sonucu meydana gelmiş olmasının da bu muafiyet kapsamında olduğunu belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE: Dava, makine kırılması sigorta poliçesi kapsamında sigortalıya yapılan ödemeden muafiyet dışı hasara ilişkin kısmın sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak iadesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçe doğrultusunda, davanın reddine karar verilmiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Somut olayda, taraflar arasında düzenlenen “Makine Kırılması Sigorta Poliçesi”nin 27/06/2014-2015 tarihleri arasında geçerli olup, sigortalısının davalı …Ltd. Şti. olduğu, poliçe kapsamında olan Fore Kazık Makinasında Hidromotor hasarına ilişkin tespit edilen toplam hasar miktarının 25.353,42 Euro olarak tespit edildiği ve hasara % 10 muafiyet uygulandığı, Modificat Kit Regulation Valv (2 adet) 4.627,38 Euro hasar bedelinin ise teminat dışı olduğundan bu hesaplamaya dahil edilmediği, buna göre hasar tutarı 20.353,42 Euro karşılığı 58.400,07 TL’nin davacı sigorta şirketi tarafından 24/11/2014 tarihinde davalı sigortalısına ödendiği ihtilafsız olup, uyuşmazlık dava konusu iş makinesindeki hasara % 10 yerine, % 35 oranında muafiyet uygulanması gerekip gerekmediği ve davacının eksik muafiyet sonucunda, davalıya yapmış fazla ödemeyi isteyip isteyemeceği noktasında toplanmaktadır. TBK m. 78/1 “Borçlanmadığı edimi kendi isteğiyle yerine getiren kimse, bunu ancak, kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebilir.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Buna göre, somut olayda, ispat yükü davacıda olup, hataen ödeme yaptığını kanıtlamakla yükümlüdür. Taraflar arasındaki poliçede; muafiyete ilişkin oranların hasarın biçimi, makinanın yaşı, vb gibi kriterlere göre değişkenlik gösterdiği, bu oranların poliçede açıkça belirlendiği, poliçenin 10. sayfasında “Poliçe üzerinde belirtilen maktu tutarlardan az olmamak şartıyla her bir toz, kir ve bunların birikmesi sonucu oluşabilecek hasarlar ile bom kırılması, operatör kabini, cer dişlisi, şanzuman, hidrolik sistem hasarlarında en az 5.000 EUR olmak üzere hasarın %35 i oranında muafiyet uygulanacaktır.” şeklinde hüküm bulunmaktadır. Buradaki muafiyet, makinanın ömrünün erken dönem bitmesine neden olacak faktörlerin zaman içinde oluşması halinde söz konusu olur. Oysa ki dosyada bulunan ekspertiz raporunda; fore kazık makinasında daha önce hidromotorlarda hasar olduğu, hidromotorların iç parçalarının parçalandığı ve iş makinaları özel hidrolik servisi … A.Ş. tarafından yenilendiği, ve makine üzerine kendi elemanlarınca hidrolik pompaların montajının yapıldığı belirtilmesi üzerine hasarın, fore kazık makinasında hasarlanan hidrolik pompa elemanlarından kopan metal parçacıklarının makine hidrolik sistemine dağıldığı, yeni pompanın hidrolik sistemi temizlenmeden makinaya montajının yapılması sonucunda, duran metal çapaklarının yeni hidrolik pompa elemanları arasına dağılması sonucunda hidrolik pompanın hasarlandığı kanaatine varıldığı belirtilmiştir. Dolayısıyla makinada yapılan onarım sırasında makine hidrolik sisteminin temizlenmemiş olması nedeni ile söz konusu hasarın meydana geldiği açık olarak ifade edilmektedir. Bu durumda, makinadaki hasarın zaman içinde biriken kir, toz ve benzeri parçaların varlığından meydana gelmeyip, yapılan onarım sırasındaki dikkatsizlik, özensizlik nedeni ile oluştuğu sabit olmakla poliçede belirtilen muafiyet şartlarından %35 muafiyet tenzilinin uygulanma koşulları somut olayda bulunmamaktadır. İlk derece mahkemesince, davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığından HMK’nin 353/(1)-b.1. maddesi uyarınca, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcı başlangıçta peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)a. maddesi uyarınca KESİN olarak oy birliğiyle karar verildi. 18/11/2021