Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2020/42 E. 2020/120 K. 08.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/42
KARAR NO: 2020/120
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/03/2018
NUMARASI: 2014/1276 Esas – 2018/96 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 08/10/2020
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün taraflar vekillerince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirket tarafından davalı şirketin gerçekleştirdiği ithalat işlemlerine konu malların deniz yolu ile taşımalarını gerçekleştirdiklerini ve bu taşıma ile ilgili olarak gerçekleşen demuraj bedeli nedeniyle davalıdan 3.250 Usd tutarında alacağının bulunduğunu 23/07/2013 tarihli faturaya konu navlun bedelinin davalı tarafından ödendiğini , davalının kendisine 29/07/2013 tarihinde teslim edilen … numaralı konteyneri hat acentesinin deposuna geç teslim ettiğini ve geç teslim dolayısıyla oluşan demuraj bedelinin ödenmediği nedenle alacağın tahsili amacıyla Gaziosmanpaşa … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, davalının yetki itirazında bulunması nedeniyle icra dosyasının yetkili Gaziosmanpaşa İcra Müdürlüğüne gönderilerek … İcra Müdürlüğünün … Esas numarasını aldığını ve davalının haksız itirazı ile takibin durduğunu belirterek itirazın iptaline ve takibin devamına, müvekkili lehine % 40 dan aşağı olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davalı şirket tarafından … numaralı konişmento ile gerçekleşen taşıma işlemi faturasının ödendiğini, taşıma ile ilgili demuraj ücretinin söz konusu olmadığını taleplerin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu konteynerin geç tesliminin söz konusu olmayıp Haydarpaşa Gümrük Müdürlüğünden 01/08/2013 tarihinde işlemlerin yapıldığını, konteynerin … plakalı araç ile Maltepe ‘ye götürülüp konteynere boşaltıldığını konteynerin nakliyeci tarafından yanlışlıkla müvekkili şirketin kusuru olmaksızın başka bir depoya indirildiğini 03/08/2013 tarihinde konteynerin yanlış geldiğinin bildirildiğini ancak Martı Konteyner Hizmetleri firmasının bu durumdan haberdar olduğunu, müvekkili şirketin ise olaylardan Kasım ayı itibariyle haberinin olduğunu konteynerin geç tesliminde müvekkilinin kusuru olmadığını belirterek, davanın reddine, davacının haksız ve kötü niyetli olması sebebiyle % 20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu İlk Derece Mahkemesince dava hakkında “davacı şirket tarafından davalıya ait emtiaların taşınmasına ilişkin hizmet verdiği ve konteynerlerin geç teslimi nedeni ile oluşan demuraj bedelinin ödenmediğinden dolayı alacağın tahsili amacıyla İstanbul … İcra Müdürlüğünün … sayılı icra dosyası ile takip yapıldığı, davalının haksız itirazı ile takibin İİK 66 ve devamı maddeleri gereğince durduğu ve davacı tarafından İİK nın 67. Maddesi gereğince 1 yıllık hak düşürücü sürede davanın açıldığı dosyadaki mevcut belgelerden davacı … A.Ş tarafından alıcı davalı firma adına ithalat navlun ücreti faturasının 23/07/2015 tarihli düzenlendiği ve söz konusu faturada konişmento numarasınında aynı olduğu, mahkememizce yapılan incelemeler sonrası dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda, davacı tarafın ticari defterlerinde davalı taraftan 6.620,25 TL alacıklı olduğu davalı tarafın kayıtlarına göre ise davacı tarafa herhangi bir borcunun görünmediği ve davalı tarafın konteynerin gecikmesinden doğan demurajdan sorumlu olacağı ayrıca davacı şirket tarafından dava dışı konteynerlerin temin edildiği Martı firmasına davaya konu demuraj ücretinin ödenip ödenmediğinin tespiti açısından yapılan inceleme sonrası dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporundan, dava dışı … A.Ş tarafından düzenlenmiş olan … nolu fatura bedelinin davacı tarafından 07/01/2014 tarihli dekontla yapılan 14.581,86 Usd tutarlı ödemenin içinde olduğunun ve … nolu fatura bedelinin davacı tarafından ödendiğinin anlaşıldığı, takibe konu faturanın 3/12/2013 tarihli olup 3.250 Usd tutarlı fatura olduğu ve davacı tarafından davalı adına düzenlendiği dava dışı şirket tarafından ise davacı adına düzenlenen faturanın 15/11/2013 tarihli … nolu 2.790 Usd bedelli faturanın olduğu ve davacı şirket vekili beyanında, söz konusu faturaya komisyon ücreti dahil edilmek sureti ile davalıya fatura düzenlendiği belirtilmiş olup davacı şirket tarafından dava dışı firmaya ödediği belirtilen konteyner demuraj ücreti davalıdan talep edilmiş olup konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişinin gönderilenin belli bir süre içinde konteyneri iade etmemesi halinde konteynerin başka taşımalarda kullanılmasına engel olunacağı nedenle gönderilen tarafından konteynerin iadesinin belli bir sürede gerçekleştirilmesinin kararlaştırılıp konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltıldığı güne kadar geçen sürenin belli bir gün adedinden fazla olması halinde taşıyana ücret ödeneceği ve bu ücretin konteyner demurajı olup konteynerlerin iadesindeki gecikme sebebi ile bedel isteyebilecek kişinin navlun sözleşmesi gereğince taşıyan olup taşıyanın taşıma işini fiilen yerine getiren taşıyan olduğu davacı tarafından konteyner demuraj ücreti talep edilmiş olup davacının bu ücreti talep edebilmesi için konteynerleri temin ettiği firmaya bu bedeli ödemesi gerektiği ve yapılan incelemeler sonrası davacı firma tarafından davalıdan talep ettiği demuraj ücretine ilişkin … nolu fatura bedelinin ödenmiş olduğunun anlaşıldığı konteyner gecikme ücretinin navlunun teferruatı niteliğinde olduğundan taşıtanın borçlu olup, gönderilenin demurajdan sorumlu olabilmesi için yükün gönderilen tarafından teslim alınması ve konşimento veya atıf yapılan sözleşmede sözkonusu borçlardan sorumlu olacağının belirtilmesi şartlarına bağlı olduğu TTK nın 1203. Maddesinde” eşya, taşıtandan başka bir kişiye teslim edilecekse bu kişi navlun sözleşmesi veya konşimento ya da diğer bir denizde taşıma senedi uyarınca eşyanın teslimini istediğinde, bu istemin dayandığı sözleşmenin veya konşimentonun yahut diğer bir denizde taşıma senedinin hükümlerine göre ödemeye yetkili kılındığı bütün alacakları ödemekle, kendi hesabına gümrük resmi ödenmiş ve başka giderler yapılmış ise bunları da vermekle ve üstüne düşen diğer bütün borçları yerine getirmekle yükümlü olur ” hükmüne yer verilmiş olup gönderilenin eşyanın teslimini talep ile yükümlülüğün muhatabı olduğu dosyadaki mevcut 29/07/2013 tarihli taahhütname ile davalı firmanın taraflar arasındaki sözkonusu taşımaya yönelik konteyner için oluşacak tüm demuraj masrafının ödenmesinin taahhüt edildiğinin anlaşıldığı ve 05/05/2014 tarihli yazıdan dava dışı martı firması tarafından konteynerlerin geç tesliminden dolayı kullanım bedeli olarak 2.790 Usd bedelli faturanın davacı firmaya düzenlendiğinin belirtilip ve tüm dosya kapsamından davacı şirket tarafından bu bedelin dava dışı … firmasına ödendiğinin anlaşıldığı ancak davacı şirket tarafından ödenilen bu bedel üzerine komisyon ücreti de eklenmek sureti ile davalıya 13/12/2013 tarihli 3.250 Usd tutarlı faturanın düzenlendiği görülüp hernekadar davacı şirket tarafından dava dışı firmaya söz konusu taraflar arasındaki taşımadan kaynaklı demuraj ücretinin yanı sıra komisyon ücreti de talep edilmiş ise de davacı tarafın dava dışı firmaya ödemiş olduğu konteyner demuraj bedelini talep edebileceği ödediğinden daha fazla bedelin davalıdan tahsilinin söz konusu olamayacağı kanaatine varılarak, davanın kısmen kabulüne” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davacının taşıma işlerini üstlenmek suretiyle kazanç elde etmek amacıyla kurulan bir tüzel kişilik olduğunu, konişmentonun 20.6. maddesine göre konteynırın geri gelmemesi durumunda doğabilecek tüm kayıplardan yada masraflardan davalının sorumlu olduğunu, davacının kar amacı güden bir ticari şirket olduğu nazara alındığında navlunun fer’isi olan demuraj bedeli konusunda da makul bir kar elde etmesine mani bir durum olmadığını, deniz taşımalarında mevcut olan taeamüller ışığında talep edilen farkla birlikte demuraj bedelinin davalıdan talep edilip edilemeyeceğini açıklığa kavuşturulmasının gerekli olduğunu beyanla ilk derece mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak davanın tamamı üzerinden kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle: Konteynerin yanlışlıkla … deniz acentesinin konteyner dönüş sahası olarak kullanılan … deposuna teslim edildiğinden hem davacının hem dava dışı … A.Ş. nin 03/08/2013 tarihi itibariyle haberlerinin bulunduğunu, bu olaydan kasım ayı itibariyle haberdar olan davalı şirketin konteyner teslimi konusunda herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, davacı ve dava dışı … A.Ş.’nin basıretli bir iş adamı gibi davranmadıklarını, taraflar arasında karşılıklı bir sözleşmenin bulunmadığını, faturalardaki demuraj bedellerinin tespitine ilişkin herhangi bir tarife sunulmadığını, … A.Ş. tarafından düzenlenen 15/11/2013 tarih ve … sayılı 2.790 USD bedelli fatura ve 07/01/2014 tarihli ödemeyi gösterir dekontun Davacı tarafın dava dilekçesindeki ve 14/05/2014 tarihli delil listesindeki deliller arasında yer almadığını, bu belgelerin delil olma özelliğini yitirdiklerini, davacı tarafından henüz … A.Ş. fatura bedeli ödenmeden demuraj bedeli için davalıdan talepte bulunulduğunu, davacı tarafın dayandığı taahhütlerin geçerliliğinin bulunmadığını, delil listesinde konteynırın yanlış sahaya bırakılmasına ilişkin olarak … A.Ş. ‘ye 03/08/2013 tarihinde bildirimde bulunulduğuna ilişkin tanık dinletme talebi hakkında mahkemece herhangi bir karar verilmediğini, davacı ve dava dışı … A.Ş. 15/11/2013 ve 13/12/2013 tarihlerine kadar bekleyerek demuraj bedeli talep etmelerinin yasaya aykırı olduğunu bu nedenle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
GEREKÇE: Dava, deniz taşıması nedeniyle konteyner demuraj alacağı için düzenlenen faturadan kaynaklanan alacağın tahsili istemi ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. İstinafa gelen uyuşmazlık ise, davalının konteynerin gecikmesinde kusurlu olup olmadığı ve davacının konteyner demurajı nedeniyle alacak talep edip edemeyeceği noktasındadır. Konteyner’in, varma limanında ulaşmasından itibaren kararlaştırılan sürede teslim alınmadığında konteynerin beklemesi veya gemiden boşaltılan konteyner, gönderilen tarafından tesellüm edildikten sonra, kararlaştırılan sürede boş olarak iade edilmediğinde konteynerin gecikmesi halinde konteyner demurajı söz konusu olmaktadır. Ordino ihbarnamesinde gemi varış tarihinin 23/07/2013 tarihi olduğu, … nolu konteynırdaki yükün hazır olduğu, alıcıya bildirilmiştir. … A..Ş. tarafından yazılan 05/05/2014 tarihli belgede ise, konteynerin ordinosunun 24/07/2013 tarihinde teslim alındığı ve konteynerin 02/08/2013 tarihinde Haydarpaşa limanından çıkışının gerçekleştiği, konteynerin boş dönüşünün ise 08/11/2013 tarihinde yapıldığı belirtilmiştir. Davalı vekili de cevap dilekçesinde 01/08/2013 tarihinde gümrük işlemlerinin tamamlandığını beyan etmiştir. Dosyaya sunulu bulunan 20/02/2014 tarihli beyanını içerir belgede … depoya 02/08/2013 tarihinde … nolu konteynerin getirildiğini 03/08/2013 tarihinde konteynerın kendilerine ait olmadığının anlaşıldığını, bu tarihten itibaren konteynerin yabancı stoğuna alındığını ve … …’ın haberdar edildiğini konteynerin 08/11/2013 tarihinde yanlış indiren araç … teslim edildiği dava dışı … tarafından beyan edilmiştir. Buna göre geminin boşaltma limanına vardığı 23/07/2013 tarihi ile konteynerin boş olarak döndüğü 08/11/2013 tarihi arasında konteyner demurajı meydana gelmiş durumdadır. Davalı tarafça 29/07/2013 tarihli belge ile … gemisi ile gelen … numaralı konişmetoya ait … nolu konteyner için oluşacak olan tüm demuraj masrafının ödeneceğinin taahhüt edilmiş olması ve ayrıca davacı tarafından dava dışı … A.Ş.’ye 2790,00 USD’nin ödenmiş olması karşısında, hem davalının taahhüdü hemde davacının demuraj ödemesi nedeniyle davalı taraf konteyner demurajından davacıya karşı sorumludur. Her ne kadar davalı vekilince konteynerin boşaltma işlemi bittikten sonra nakliyeci SS 299 nolu Başaran Lojistik Motorlu Taşımacılık Kooperatifi tarafından … acentasının taşeron olarak çalıştığı Çekmeköy’de bulunan … sahasına gitmesi gerekirken yanlışlıkla … deniz acentesinin konteyner dönüş sahası olarak kullanılan … deposuna indirildiğini, konteynırın yanlış yere götürülmesinde davalı şirketin herhangi bir kusuru bulunmadığını beyan etmiş ise de, davalı tarafça 29/07/2013 tarihli belge ile verilen taahhütte … gemisi ile gelmiş bulunan WUX037499 numaralı konişmeto muhteviyatı … nolu kontenırı kendi araçlarıyla taşıyacaklarını, konteynırların acentanın deposuna boş olarak teslim edileceğini beyan ve taahhüt edilmesi karşısında, boş konteynerin başka bir firma sahasına teslim edilmesindeki kusur ve sorumluluk davalıya ait olacaktır. Kaldı ki davalı tacir olup basiretli bir iş adamı gibi davranmakla yükümlü olup konteynerin teslimatının doğru yapılmasını sağlamakla yükümlüdür. Konteynerin … A.Ş. acentesine teslim için nakliye hizmeti veren kooperatif tarafından taşıma faturasının doğrudan davalıya kesildiği de nazara alındığında davacının dahili olmadığı bir nakliye işleminden dolayı sorumluluğuna gidilemez. … A.Ş.’nin konteynerin yanlış firmaya teslim edildiğini daha önce öğrendiği kabul edilse dahi bu durum konteyneri boş olarak kendi araçlarıyla teslim etmeyi taahhüt eden davalıyı sorumluluktan kurtarmaz. Zira dava dışı … A.Ş.’yi konteynerin yanlış teslim edildiği yerden alması şeklindeki külfete katlanmasını haklı kılacak hukuki dayanak bulunmamaktadır. Davacı taraf ticari defter ve kayıtlara delil olarak dayanmış olup, dava dışı … A.Ş. tarafından düzenlenmiş olan 15/11/2013 tarihli … no’lu fatura ve bu fatura bedelinin ödenmesine ilişkin 07/11/2014 tarihi, 14.581,86 USD tutarlı ödeme davacının ticari defterinde kayıtlı bulunduğundan, bu belgelerin delil olarak değerlendirilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gibi taraflar arasındaki sözleşmesel ilişki bulunması ve uyuşmazlığın senetle ispat sınırında bulunması nedeniyle davalının tanık dinletme talebi yerinde değildir. Yüke ilişkin konişmentoda demuraj ücretine ilişkin kayıt bulunmasa bile demuraj ücretinin emsaller gözetilerek hakkaniyete uygun biçimde tayinine de engel bulunmamaktadır(Yargıtay 11. HD’nin 15/10/2015 tarih, 2015/8234 Esas ve 2015/10695 Karar). Bu kapsamda her ne kadar demuraj bedelinin tespitine esas tarife dosyaya sunulmamış ise de demurajın oluştuğu tarih itibariyle geçerli piyasa koşullarına göre demuraj bedelinin tespiti gerekir. Bu kapsamda davalının oluşacak tüm demuraj bedelini ödemeyi taahhüt etmiş olması ve mahkemece … A.Ş. tarafından davacıya düzenlenen 15/11/2013 tarih ve … sayılı 2.790 USD bedelli fatura tutarı üzerinden davanın kabul edilmiş olması nazara alındığında bu tutarın deniz taşımalarındaki teamüllere uygun olması karşısında mahkemece hükmedilen demuraj bedeli yerindedir. Her ne kadar davacı vekilince de mahkeme kararı istinaf edilmiş ise de karar tarihi itibariyle reddedilen kısım kesin olduğundan davacı vekilinin istinaf dilekçesinin reddi gerekmektedir. HMK’nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin istinaf isteminin reddine; kesin olan karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulamayacağından davacı vekilinin istinaf dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nın 353/(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Davacı vekilinin istinaf dilekçesinin HMK’nın 346/1. maddesi uyarınca REDDİNE, 2-Davalı tarafından başlangıçta peşin olarak yatırılan istinaf karar harcı 105,20 TL’nin alınması gerekli olan 728,30 TL harçtan mahsubu ile bakiye 623,10 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf yoluna başvuru sırasında davacıdan alınan 35,90 TL istinaf karar harcı ile 98,10 TL istinaf başvuru harcının istemi halinde kendisine iadesine, 4-Taraflarca istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362/(1)-a maddesi uyarınca KESİN olarak oy birliğiyle karar verildi. 08/10/2020